به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، تحقیقات جدید نشان میدهد که قاره آفریقا تحت بعضی تحولات زمینشناسی گسترده قرار دارد که میتواند منجر به تقسیم این قاره به دو بخش جداگانه در آیندهای دور شود. بر اساس دادههای تازه مغناطیسی، پوسته زمین زیر آفریقا به آرامی و بهطور پیوسته در حال پارگی است؛ روندی که ممکن است در نهایت ایجاد یک حوضه اقیانوسی نو را به همراه داشته باشد. این جدایی از شمالشرقی به سمت جنوب پیش میرود بهگونهای که دانشمندان آن را به مثابه «زیپ روی یک ژاکت» توصیف میکنند که همراه با فعالیتهای آتشفشانی و لرزهای شدید، قاره را از هم میدرد.
بر پایه جدول زمانی زمینشناسی کنونی، انتظار میرود این جدایی کامل ظرف پنج تا ده میلیون سال آینده رخ دهد. در صورت تکمیل این فرایند، آفریقا به دو منطقه متمایز تبدیل خواهد شد که بخش غربی آن شامل کشورهای بزرگی همچون مصر، الجزایر، نیجریه، غنا و نامیبیا خواهد بود و بخش شرقی شامل سومالی، کنیا، تانزانیا، موزامبیک و بخش بزرگی از اتیوپی میشود. این یافتهها دیدگاهی منحصربهفرد درباره نحوه تغییر و تحول مداوم زمین زیر پای بشر ارائه میکند.
اصول این پیشبینی بر پایه نظریه تکتونیک صفحاتی است که نشان میدهد چینش قارههای زمین ثابت نیست و در میلیونها و حتی میلیاردها سال بهعلت شکستن و جابهجایی صفحههای تکتونیکی، مناطق جدیدی از پوسته اقیانوسی شکل گرفتهاند. یکی از نقاط کلیدی که این تغییرات فعال در آن رخ میدهد، شکاف بزرگ شرق آفریقاست؛ یک گسل بزرگ به طول حدود ۴۰۰۰ مایل از اردن تا موزامبیک. این گسل که عرض آن بهطور متوسط بین ۳۰ تا ۴۰ مایل است، منطقهای است که پوسته زمین در آن در حال تضعیف و کشیده شدن است. این شکاف در طول زمان به درون دریاچههای بزرگی همچون دریاچه مالاوی و دریاچه تورکانا نیز نفوذ خواهد کرد.
محققان برای تحلیل دقیقتر، منطقه عفار (Afar) را مورد بررسی قرار دادند، جایی که دریای سرخ به خلیج عدن میرسد و سه سیستم گسلی اصلی (گسل اتیوپی مرکزی، دریای سرخ و خلیج عدن) در آن به هم میپیوندند. عفار بهعنوان نقطه تلاقی این سه گسل، منطقهای است که ابتدا نشانههای قابل مشاهده شکاف قارهای در آن نمایان شده است. با استفاده از دادههای مغناطیسی بهدست آمده در سالهای ۱۹۶۸ و ۱۹۶۹ از طریق پروازهای هوایی، دوباره این دادهها با فناوری مدرن تحلیل شدند. این دادهها نشانههایی از تغییرات باستانی میدان مغناطیسی زمین را نشان میدهند که همچون حلقههای درخت یا کدهای بارکد، روند رشد پوسته اقیانوسی بین آفریقا و عربستان را طی میلیونها سال آشکار میکنند.
این اثر مغناطیسی بهعنوان مدرک قوی برای پیشرفت تدریجی ولی مداوم پارگی و گسترش پوسته زمین محسوب میشود. پوسته در این مناطق به شکلی نرم و کشیده در حال نازک شدن است تا سرانجام شکافته شود و اقیانوسی جدید به وجود آورد. با وجود اهمیت این تحولات، محققان تأکید میکنند که حرکت بسیار آهسته انجام میشود. طبق تحقیقات سرعت این تغییر در بخش شمالی شکاف بین ۵ تا ۱۶ میلیمتر در سال است و تکمیل این فرایند نیازمند چندین میلیون سال خواهد بود.
مطالعات تازه منتشرشده در مجله علوم زمین آفریقا با نگاهی دقیقتر به منطقه عفار، اهمیت پژوهشهای قبلی را بهتر نشان میدهد و تیم تحقیق معتقد است که تجزیهوتحلیلهای ادامهدار با استفاده از این تکنیکها میتواند به روشن شدن مراحل اولیه زمینشناسی شکاف قارهای و شکلگیری اقیانوس جدید کمک کند. اگرچه این تغییرات برای انسانهای عادی نامرئی است، دانشمندان میگویند که این نیروهای تغییر شکلدهنده آفریقا روزی اقیانوسی نو را برجای خواهند گذاشت، نشانهای از اینکه زمین زیر پای بشر همیشه در حال تحرک است.
نظر شما