چرا پمپ آب هوا می‌گیرد؟

معمولاً سه علت اصلی وجود دارد که باعث می‌شود هوا وارد مسیر آب شود و پمپ نتواند درست آب را مکش کند.

دلایل رایج در ساختمان‌ها

۱. نشتی در لوله ورودی پمپ: اگر یک سوراخ کوچک، ترک یا شل بودن اتصالات وجود داشته باشد، هوا به‌جای آب وارد لوله می‌شود.
۲. خالی شدن منبع ذخیره: وقتی آب منبع یا تانکر تمام می‌شود، پمپ فقط هوا می‌کشد و بعد از آن نیاز به هواگیری پیدا می‌کند.
۳. باز ماندن شیر یک‌طرفه: اگر شیردستی یا شیر یک‌طرفه خراب باشد، هوا از مسیر برگشتی وارد پمپ می‌شود.

علت هواگیری پمپ آب در طبقات بالا

در ساختمان‌هایی که طبقات زیاد دارند، فشار منفی و مکش شدید لوله‌ها باعث می‌شود هوا راحت‌تر وارد سیستم شود. به همین دلیل هواگیری پمپ آب ساختمان بیشتر در این‌گونه مجتمع‌ها دیده می‌شود.

نقش منبع انبساط و لوله‌کشی

منبع انبساط اگر درست تنظیم نشده باشد، یا تیوپ داخل آن خراب شده باشد، پمپ هوا می‌گیرد. همچنین لوله‌کشی فرسوده قدیمی یکی از رایج‌ترین دلایل علت هواگیری پمپ آب است.

از کجا بفهمیم پمپ آب هوا گرفته؟

صداهای غیرعادی

پمپ وقتی هوا داشته باشد، صدایی شبیه به خرخر یا تیک‌تیک تولید می‌کند. این صدا نشان می‌دهد که به‌جای آب، هوا وارد پروانه می‌شود.

لرزش پمپ

هوا باعث می‌شود پروانه درست نچرخد و پمپ بیش از حالت طبیعی لرزش داشته باشد. این موضوع می‌تواند در آینده باعث خرابی پمپ شود.

افت فشار یا نوسان جریان آب

اگر فشار آب مدام کم و زیاد می‌شود، یا شیر آب را باز می‌کنید و چند ثانیه هیچ آبی نمی‌آید، در ۹۰ درصد مواقع مشکل از هوا است.

بالا نرفتن آب

وقتی پمپ فقط صدای کار کردن می‌دهد اما آب مسیر را طی نمی‌کند، یعنی لوله ورودی خالی از آب است و هواگیری لازم است.

آیا پمپ آب نیاز به هواگیری دارد؟

جواب کوتاه: بله، در اکثر مواقع پمپ آب نیاز به هواگیری دارد.

هر زمان که آب ورودی کم شود، منبع خالی شود یا اتصالات نشتی داشته باشد، پمپ عملاً هوا می‌کشد و بدون هواگیری دوباره به عملکرد طبیعی برنمی‌گردد. این موضوع برای تمام مدل‌ها صدق می‌کند:

• هواگیری پمپ آب خانگی
• هواگیری پمپ آب اتومات
• هواگیری پمپ آب نیم اسب
• هواگیری پمپ آب یک اسب
• هواگیری پمپ آب کشاورزی
• هواگیری پمپ آب بشقابی

روش هواگیری پمپ آب مرحله‌به‌مرحله

حالا که مطمئن شدیم پمپ هوا گرفته، می‌رویم سراغ آموزش کامل.

نحوه هواگیری پمپ آب خانگی

۱. پمپ را خاموش کنید.
۲. پیچ هواگیری را در بالای پمپ پیدا کنید.
۳. یک پارچ زیر پیچ بگیرید.
۴. پیچ را آرام باز کنید.
۵. صبر کنید تا هوای داخل پمپ خارج شود و آب به‌صورت یکنواخت بیرون بیاید.
6. پیچ را ببندید و پمپ را روشن کنید.

معمولاً در همین مرحله مشکل هواگیری پمپ آب منزل کاملاً رفع می‌شود.

نحوه هواگیری پمپ آب اتومات

پمپ اتومات معمولاً حساس‌تر است و اگر هواگیری آن درست انجام نشود، سیستم اتومات روشن و خاموش شدن درست کار نمی‌کند.

مراحل:
۱. برق را قطع کنید.
۲. شیر ورودی را ببندید.
۳. پیچ هواگیری را باز کنید.
۴. وقتی آب بی‌وقفه خارج شد، پیچ را ببندید.
۵. اتوماتیک را تست کنید.

هواگیری پمپ آب بشقابی

این مدل یک پیچ هواگیری بزرگ‌تر دارد.
بعد از باز کردن پیچ، باید حتماً مخزن بالای پمپ را با کمی آب پر کنید تا مکش بهتر انجام شود.

هواگیری پمپ آب نیم اسب و یک اسب

به دلیل قدرت کم پمپ نیم اسب، اگر هوا داشته باشد اصلاً نمی‌تواند آب را بالا بکشد.
برای این مدل‌ها:

۱. پیچ هواگیری را باز کنید.
۲. یک لیوان آب داخل دهانه ورودی بریزید.
۳. اجازه دهید هوا خارج شود.
۴. پیچ را ببندید.

این روش بهترین کار برای هواگیری پمپ آب یک اسب و نیم اسب است.

رایج‌ترین اشتباهات هنگام هواگیری پمپ آب

خیلی از صاحبان ساختمان هنگام هواگیری چند اشتباه ساده انجام می‌دهند که باعث می‌شود پمپ دوباره هوا بگیرد یا حتی آسیب ببیند.

باز کردن کامل پیچ هواگیری

بسیاری از افراد پیچ هواگیری را کامل باز می‌کنند و بعد آب با فشار بیرون می‌زند.
پیچ فقط باید نیم دور یا یک دور باز شود، نه بیشتر.

روشن گذاشتن پمپ هنگام هواگیری

هواگیری باید همیشه در حالت خاموش بودن پمپ انجام شود.
روشن بودن پمپ باعث می‌شود هوا دوباره وارد مسیر شود و کارتان بی‌نتیجه بماند.

ریختن آب بیش از حد در ورودی

در مدل‌های نیم اسب یا یک اسب، بعضی‌ها ورودی را بیش از حد پر می‌کنند.
کافی است فقط یک لیوان آب بریزید، نه بیشتر.

هواگیری بدون بررسی نشتی

اگر لوله ورودی نشتی داشته باشد، هر چقدر هواگیری کنید، پمپ دوباره هوا می‌گیرد.
درواقع رفع نشتی مهم‌تر از خود هواگیری است.

استفاده از ابزار نامناسب

باز کردن پیچ هواگیری با انبردست یا آچار اشتباه باعث خراب شدن رزوه پیچ می‌شود.
بهتر است از آچار فرانسه کوچک یا پیچ‌گوشتی مناسب استفاده کنید.

اگر هواگیری جواب نداد، مشکل از چیست؟

گاهی کاربران می‌پرسند:
«تمام مراحل هواگیری را انجام دادم، اما هنوز پمپ درست کار نمی‌کند. مشکل کجاست؟»

در این بخش مهم‌ترین دلایل را بررسی می‌کنیم.

هواگیری ناقص

گاهی یک مقدار هوا داخل پمپ باقی می‌ماند و پمپ هنوز نمی‌تواند مکش کامل ایجاد کند.
اگر صداها هنوز غیرعادی است، دوباره هواگیری انجام دهید.

نشتی لوله‌کشی

نشتی کوچک مثل یک ترک ریز به‌اندازه یک سوزن هم می‌تواند کافی باشد که:

• پمپ مدام هوا بگیرد
• فشار آب مدام کم شود
• هواگیری هیچ تاثیری نداشته باشد

این مسئله در هواگیری پمپ آب ساختمان بسیار رایج است.

خرابی شیر یک‌طرفه (چک‌والو)

اگر چک‌والو درست نبندد، هوا از مسیر برگشتی وارد پمپ می‌شود.
در این حالت، هواگیری فقط چند ساعت جواب می‌دهد و مشکل برمی‌گردد.

خرابی پروانه پمپ

پروانه فرسوده یا شکسته نمی‌تواند آب را درست مکش کند.
در این حالت پمپ آب هوا نمی‌گیرد، ولی تظاهر به هوا گرفتن دارد، چون مکش ضعیف می‌شود.

شل بودن مهره‌ها و اتصالات

اتصال شل شده یکی از رایج‌ترین دلایل علت هواگیری پمپ آب است.
این مشکل ساده و کم‌هزینه است، اما باعث خراب شدن پمپ در طولانی‌مدت می‌شود.

نکات مهم برای جلوگیری از هوا گرفتن پمپ آب

خیلی بهتر است که اصلاً پمپ هوا نگیرد تا مجبور به هواگیری نشویم.
برای این کار چند نکته مهم وجود دارد.

همیشه ورودی پمپ را چک کنید

اگر ورودی پمپ در ارتفاع بالاتر از منبع باشد، احتمال هواگیری بیشتر می‌شود.
بهترین کار این است که ورودی کمی پایین‌تر از سطح آب مخزن باشد.

منبع همیشه نباید خالی شود

وقتی منبع کاملاً خالی شود، هوای زیادی وارد پمپ می‌شود.
نگذارید منبع کاملاً خشک شود.

سرویس دوره‌ای

پمپ‌هایی که سالی یک‌بار سرویس می‌شوند، کمتر هوا می‌گیرند.
در سرویس، موارد زیر بررسی می‌شود:

• تیوپ منبع
• چک‌والو
• لرزش پمپ
• اتصالات و واشرها

جلوگیری از ورود آشغال و رسوب

رسوب باعث باز ماندن شیر یک‌طرفه و ورود هوا می‌شود.
استفاده از یک فیلتر توری ساده می‌تواند این مشکل را برطرف کند.

پرسش‌های متداول (FAQ)

۱) آیا پمپ آب اتومات هم نیاز به هواگیری دارد؟

بله، پمپ اتومات اگر هوا بگیرد درست روشن و خاموش نمی‌شود.

۲) هواگیری پمپ آب چند وقت یک‌بار لازم است؟

اگر نشتی و مشکل دیگری نباشد، معمولاً هر چند ماه یکبار کافی است.

۳) هواگیری پمپ آب خطر دارد؟

خیر، اگر پمپ خاموش باشد هیچ خطری ندارد.

۴) اگر پمپ هوا بگیرد ممکن است بسوزد؟

بله، اگر مدت طولانی بدون آب کار کند ممکن است داغ کند و آسیب ببیند.

برای دیدن آموزش‌های کاربردی بیشتر درباره نگهداری پمپ و سیستم‌های تاسیساتی، می‌توانید به وب‌سایت الین پمپ مراجعه کنید.