یوسف سلمانخواه در گفتوگو با خبرنگار ایمنا در گیلان اظهار کرد: گویشهای گیلکی به سه شاخهی بیهپس، بیهپیش و گالشی تقسیم میشوند که در ساختار و واژگان با یکدیگر تفاوت دارند. رودخانه سفیدرود مرز میان دو شاخه اصلی بیهپس و بیهپیش است؛ گویش بیهپیش مربوط به جلگهنشینان شرق سفیدرود و در شهرهایی چون لاهیجان، رودسر و لنگرود رواج دارد، در حالی که بیهپس زبان مردم غرب سفیدرود از جمله انزلی، فومن، صومعهسرا و رشت است. مردم نواحی کوهستانی شرق گیلان و غرب مازندران نیز به گویش گالشی (دیلمی) سخن میگویند.
وی افزود: از آنجا که زبان آموزش رسمی از مقطع ابتدایی تا تحصیلات عالی فارسی است و در خانوادهها نیز کمتر به زبان گیلکی صحبت میشود، نسل جوان ارتباط محدودی با زبان مادری خود دارد و بسیاری از واژگان بومی در حال فراموشی است.
سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی گیلان با اشاره به نقش قصهها، افسانهها و ضربالمثلهای گیلکی در انتقال مفاهیم فرهنگی و اخلاقی خاطرنشان کرد: این داستانها برگرفته از مظاهر طبیعت مانند درخت، خورشید و ماه یا از زبان حیوانات هستند و بیشتر پیامهای تربیتی، آموزشی و پندآموز دارند. برخی از آنها نیز ریشه در باورهای اساطیری و کهن مردم گیلان دارند.
سلمانخواه تصریح کرد: شناخت باورهای گذشتگان و انتقال آنها به نسلهای آینده، از وظایف مهم فرهنگی است و آگاهسازی عمومی بهویژه در میان جوانان درباره حفظ میراث فرهنگی ضرورت دارد.
وی گفت: با گسترش شهرنشینی و افزایش محبوبیت رسانههای مجازی، سنت قصهگویی در میان نسل جوان تا حدودی کمرنگ شده است، اما همچنان در شبنشینیهای روستایی گیلان، بهویژه در مراسم آئینی نظیر شب یلدا و چهارشنبهسوری این سنت زنده است.
سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی گیلان افزود: امروزه ادارهکل میراث فرهنگی گیلان در قالب برنامههای فرهنگی، کارگاههای آموزشی با محوریت کودک و نوجوان برگزار میکند تا از طریق آن، زمینه آشنایی نسل جدید با زبان، افسانهها و میراث گیلان فراهم شود.
نظر شما