اطفا حریق اتاق سرور یکی از الزامات حیاتی برای حفاظت از دادهها و تجهیزات حساس در دیتاسنترها و اتاقهای سرور است. این فضاها بهعنوان قلب عملیاتی شرکتها و سازمانها عمل میکنند و کوچکترین حادثه آتشسوزی میتواند خسارات جبرانناپذیری به تجهیزات و اطلاعات وارد کند. سیستمهای اطفا حریق اتاق سرور شامل انواع مختلفی از جمله گازی، CO2، آبپاش و مهپاش هستند. بر اساس استانداردهای بینالمللی و تجربه عملی، سیستمهای گازی مانند FM200 بهعنوان گزینهای امن، سریع و بدون آسیب به تجهیزات، بهترین انتخاب برای محافظت از این فضاها محسوب میشوند.
آشنایی با اتاق سرور(دیتاسنتر)
اطفا حریق اتاق سرور اهمیت خود را بیش از پیش درک میکند زمانی که بدانیم اتاق سرور مرکز نگهداری و پردازش اطلاعات حیاتی سازمانها است. این اتاق معمولاً یک فضای کنترلشده با تجهیزات پیشرفته است که شامل سرورها، دستگاههای شبکه، سیستمهای خنککننده و پنلهای کنترلی میشود.
اطفا حریق اتاق سرور با نصب سیستمهای تخصصی، ایمنی این تجهیزات حساس را تضمین میکند. بدون این سیستمها، خطر گسترش سریع آتش و آسیب به سرورها و دادههای حیاتی وجود دارد. استفاده از فناوریهای مدرن اطفا حریق، علاوه بر مهار فوری آتش، اطمینان میدهد که تجهیزات گرانقیمت و زیرساختهای حیاتی شبکه بدون آسیب باقی میمانند.
دلایل آتشسوزی در اتاقهای سرور
اتاقهای سرور به دلیل تجهیزات حساس و پردازش مداوم اطلاعات، در برابر آتشسوزی بسیار آسیبپذیر هستند. مهمترین عوامل خطر عبارتند از:
- خرابی الکتریکی تجهیزات: اضافهبار، نوسان برق یا استفاده نادرست از منابع تغذیه میتواند جرقه ایجاد کرده و آتشسوزی به دنبال داشته باشد. استفاده از محافظ برق و مانیتورینگ جریان الزامی است.
- گرمای بیشازحد تجهیزات: سرورها و تجهیزات شبکه گرمای زیادی تولید میکنند. عدم عملکرد صحیح سیستمهای تهویه و خنککننده باعث تجمع حرارت و افزایش احتمال حریق میشود.
- اتصال کوتاه کابلها و تجهیزات: نقص در کابلکشی، اتصالات ضعیف یا آسیب دیدگی کابلها میتواند جرقه ایجاد کند که یکی از عوامل شایع حریق در دیتاسنترهاست.
- مشکلات کف کاذب و سیمکشی زیرین: فشار مکانیکی، خم شدن بیش از حد یا مقاومت ناکافی کفهای کاذب میتواند باعث گرم شدن یا جرقه در سیمکشی شود.
- انتقال حریق از محیطهای مجاور: آتش و دود از مجراها و کابلها میتواند به اتاق سرور نفوذ کند. در این شرایط، سیستم اطفا حریق اتاق سرور ضروری است.
- تجمع گردوغبار و آلودگی: گردوغبار روی فنها و قطعات باعث کاهش تهویه و افزایش دما میشود که میتواند به آتشسوزی منجر شود.
نکات پیشگیری و کاهش ریسک آتشسوزی دیتاسنتر
- بررسی دورهای کابلها و اتصالات برق برای جلوگیری از اتصال کوتاه.
- تمیزکاری منظم گردوغبار و آلودگی تجهیزات و فنها.
- کنترل دما و رطوبت اتاق سرور با سیستمهای تهویه مناسب.
- مانیتورینگ جریان برق و نصب محافظهای اضافی برای جلوگیری از اضافهبار.
- تست دورهای دتکتورها و سیستمهای اعلام حریق.
انواع سیستمهای اعلام و اطفا حریق در اتاق سرور

اتاقهای سرور به دلیل حساسیت تجهیزات و اهمیت دادهها، نیازمند سیستمهای پیشرفته اعلام و اطفا حریق هستند. انتخاب سیستم مناسب به فاکتورهایی مانند حجم اتاق، نوع تجهیزات، حساسیت به رطوبت و هزینه اجرا بستگی دارد.
سیستمهای اعلام حریق
- دتکتور حرارتی (Heat Detector): دماهای غیر عادی و افزایش حرارت را تشخیص میدهد و هشدار فوری ارسال میکند.
- دتکتور دود (Smoke Detector): با شناسایی ذرات دود در فضا، آتشسوزی را در مراحل اولیه شناسایی میکند.
- دتکتور شعله (Flame Detector): تابش نور ناشی از شعله را تشخیص داده و سیستم اطفا را فعال میکند.
- سیستم اعلام اتوماتیک (Addressable Alarm System): دقت بالاتر در شناسایی محل دقیق حریق و امکان مانیتورینگ آنلاین برای مدیریت بحران.
سیستمهای اطفا حریق
- گازی (FM200، Novec 1230، Inergen): سریع، ایمن و بدون آسیب به تجهیزات حساس؛ مناسب اتاقهای سرور حیاتی، با هزینه بالاتر.
- آبپاش (Sprinkler): مناسب حریقهای بزرگ، اما ممکن است تجهیزات الکترونیکی را آسیب بزند؛ برای اتاقهای با حساسیت کمتر استفاده میشود.
- CO2: کارایی بالا در خاموش کردن آتش؛ خطر برای انسانها وجود دارد و معمولاً در اتاقهای بدون حضور دائمی پرسنل استفاده میشود.
- مهپاش (Water Mist): ذرات ریز آب برای مهار آتش و خنکسازی؛ کمترین آسیب به تجهیزات و مناسب آتشسوزیهای کوچک تا متوسط.
- پودری (Dry Chemical): استفاده از پودر شیمیایی؛ موثر در برخی کلاسهای حریق، اما ممکن است تجهیزات را آلوده یا آسیبپذیر کند.
بررسی و مقایسه انواع سیستمهای اطفا حریق اتاق سرور
تکنولوژی اطفا حریق اتاق سرور مدلهای متنوعی دارد. در اغلب موارد، اطفاء حریق Fm200 گازی بهعنوان مناسبترین گزینه برای دیتاسنترها محسوب میشود؛ چراکه بدون آسیب به تجهیزات، با سرعت بالا و بدون ایجاد آلودگی میتواند موفق به خاموش کردن آتشسوزی شود. با این وجود، انتخاب مدل مناسب باید برحسب نیازهای دیتاسنتر، بودجه و استانداردهای ایمنی صورت گیرد.
| نوع سیستم |
مزایا |
معایب |
کاربرد |
| FM200 / Novec 1230 / Inergen (گازی) |
خاموشی سریع، ایمن برای انسان، بدون آسیب به تجهیزات حساس |
هزینه بالاتر، نیاز به محفظه نگهداری گاز |
اتاقهای سرور کوچک تا بزرگ و حساس |
| CO₂ (دیاکسید کربن) |
کارایی بالا در خاموش کردن آتش، قیمت مناسب |
خطرناک برای انسان، نیاز به تهویه کنترلشده |
محیطهای بدون حضور دائمی پرسنل |
| آب مه (Water Mist / مهپاش) |
کاهش سریع دما، دوستدار محیطزیست، کمترین آسیب به تجهیزات |
برای آتشسوزیهای بزرگ کافی نیست، تجهیزات حساس ممکن است آسیب ببینند |
فضاهای با تجهیزات مقاوم در برابر رطوبت و حریق متوسط |
| آبپاش (Sprinkler) |
مناسب برای حریقهای بزرگ، هزینه کمتر |
احتمال آسیب شدید به تجهیزات الکترونیکی |
اتاقهای سرور با حساسیت کمتر یا فضاهای صنعتی |
| پودری (Dry Chemical) |
خاموشی سریع، مؤثر در برخی کلاسهای حریق |
امکان آسیب و آلودگی تجهیزات، تمیزکاری سخت |
دیتاسنترهای کوچک یا فضاهایی که تجهیزات مقاوم به پودر دارند |
نکته: انتخاب سیستم اطفا حریق اتاق سرور باید بر اساس ارزیابی ریسک، حساسیت تجهیزات و استانداردهای بینالمللی انجام شود تا ایمنی حداکثری تضمین گردد.
سخن پایانی و جمع بندی
سیستم اطفا حریق اتاق سرور یکی از اجزای حیاتی امنیت دیتاسنترها محسوب میشود. این سیستمها با شناسایی سریع آتشسوزی و فعالسازی مکانیزمهای مناسب، از آسیب به تجهیزات و دادههای حساس جلوگیری میکنند.
علل آتشسوزی در اتاق سرور شامل خرابی الکتریکی، افزایش دما، اتصال کوتاه، مشکلات سیمکشی و تجمع گردوغبار است. برای مقابله با این خطرات، مدلهای مختلف اطفا حریق مانند سیستمهای گازی، CO2، مهپاش، آبپاش و پودری وجود دارند که هر کدام مزایا و محدودیتهای خود را دارند. انتخاب سیستم مناسب باید بر اساس نوع تجهیزات، حساسیت فضا، بودجه و استانداردهای ایمنی صورت گیرد تا ایمنی حداکثری و عملکرد مطمئن دیتاسنتر تضمین شود.



نظر شما