به گزارش خبرگزاری ایمنا، رسانههای آزاد، روزنامهها و مطبوعات در هر جامعهای از ارکان توسعه و دموکراسی بهشمار میآید، بر این اساس خبرگزاری ایمنا، مرور عناوین مطبوعات کشور را بهصورت روزانه در دستور کار خود دارد.
روزنامه ایران در صفحه نخست امروز خود با تیتر «تهران و آژانس در مسیر دستیابی به نتایج مثبت» نوشت: «رایزنی های فشرده تهران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مسیر تفاهم قرار دارد. این خبری است که روز گذشته منابع غربی درباره آخرین تحولات دو طرف اعلام کردند و «رافائل گروسی» مدیر کل آژانس نیز در نشست خبری روز گذشته خود در شورای حکام بر آن صحه گذاشت.
نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی دیروز دوشنبه در وین آغاز شد؛ نشستی که اولین جلسه پس از تجاوز نظامی آمریکا و رژیم صهیونیستی به تأسیسات هستهای صلحآمیز ایران بود. این حملات که نقض آشکار حقوق بینالملل به شمارمیرفت با سکوت آژانس مواجه شد و بار دیگر رفتار متناقض این نهاد بینالمللی نسبت به ایران را برجسته کرد. در چنین فضایی مدیرکل آژانس در نشست خبری خود اعلام کرد که مذاکرات فنی با جمهوری اسلامی ایران در مسیر مثبت پیش میرود و ابراز امیدواری کرد که در آینده نزدیک بتواند به تهران سفر کند. او اعلام کرد: «مذاکرات فنی در جریان است و در حال حرکت به سمت نتایج مثبت هستیم.»
با این حال، گروسی همچنان تلاش کرد پاسخهای خود را در چهارچوب دستورکار از پیش تعیین شده غرب ارائه دهد. نکتهای که بیش از همه در سخنان او برجسته بود، تأکید بر لزوم ازسرگیری بازرسیها بود؛ موضوعی که از نگاه تهران نمیتواند جدا از شرایطی دیده شود که بر برنامه هستهای ایران تحمیل شده است.
او بدون اشاره به نقضهای مکرر حقوق یک کشور عضو ان پی تی از سوی ایالات متحده و اسرائیل در جریان جنگ ۱۲ روزه و ترور دانشمندان هستهای تأکید کرد که تسهیل بازرسیها طبق معاهده انپیتی «وظیفه» ایران است.
گروسی حتی از پاسخ به پرسشی درباره محکومیت ترور دانشمندان هستهای کشورمان طفره رفت و مدعی شد این موضوع «در حیطه وظایف مدیرکل آژانس نیست». او با وجود ادعای تمرکز بر مسائل فنی، گفت که احیای بازرسیها میتواند به کاهش تهدیدات نظامی علیه ایران منجر شود؛ ادعایی که در عمل نشان میدهد ابزار فشار غرب در مسیر امتیازگیری از ایران فعال است.
علاوه بر این، او در پاسخ به پرسشی درباره مکانیزم ماشه تأکید کرد که تصمیمگیری در این زمینه به سه کشور اروپایی مربوط است و در حوزه مسئولیت آژانس نیست.
مدیرکل آژانس همچنین اعتراف کرد که دسترسی این نهاد بینالمللی به تأسیسات ایران به دلیل حملات اخیر دشوار شده و آژانس هیچ اطلاعات شفافی از وضعیت ذخایر اورانیوم ایران در اختیار ندارد. او در پایان از امید به ماندن ایران در پیمان انپیتی سخن گفت و تأکید کرد که تنها تعهد فعلی تهران، اجرای پادمانهای این معاهده است.
اگرچه گروسی در اظهارات دیروز خود در پاسخ به خبرنگاران گفته بود «سیاست حوزه کاری او نیست» و آژانس صرفاً بر مسائل فنی تمرکز دارد اما واقعیت این است که سکوت چندباره آژانس درباره اقدامات غیرقانونی علیه ایران پرسشهای جدی درباره ماهیت فنی و رویکرد بیطرفی آژانس را در تهران ایجاد کرده است. بیاعتمادی ایران به آژانس از زمانی آشکار شد که تأسیسات هستهای ایران در میانه مذاکرات و در خرداد و تیرماه امسال هدف حملات نظامی آمریکا و رژیم صهیونیستی قرار گرفت و آژانس رفتار مسئولانهای از خود نشان نداد. هرچند روابط ایران و آژانس پیش از آغاز جنگ ۱۲ روزه با چالشهایی روبهرو بود اما کانال گفتوگو همچنان باز بود و تلاشها برای رسیدن به تفاهم فنی ادامه داشت.
با این حال، پس از تجاوز نظامی اخیر، مجلس شورای اسلامی همکاریهای داوطلبانه با آژانس را به حالت تعلیق درآورد و همه تصمیمات آینده را منوط به نظر شورای عالی امنیت ملی کرد؛ موضعی که نشاندهنده شک جدی تهران به حسن نیت آژانس است.
در مقابل، تمرکز یکجانبه آژانس بر ازسرگیری بازرسیها و سکوت در برابر حملات، ضرورت تعریف یک «مدالیته» یا چهارچوب جدید همکاری را ایجاد کرد؛ چهارچوبی که هم خواسته آژانس برای تداوم نظارت را پوشش دهد و هم دغدغههای امنیتی ایران و مصوبه مجلس را لحاظ کند.»
روزنامه کیهان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «کس به غیر از تو نخواهم چه بخواهی چه نخواهی» نوشت: «۱- «آن چیزی که میخواستم امروز عرض کنم این است که در ولادت حضرت رسول-صلیالله علیه وآله- قضایایی واقع شده است، قضایای نادری به حسب روایات ما و روایات اهل سنت وارد شده است که این قضایا باید بررسی بشود که چیست؟ از جمله قضیه شکست خوردن طاق کسری و
فرو ریختن چهارده کنگره از آن قصر و از آن جمله خاموش شدن آتشکدههای فارس و ریختن بتها به روی زمین… اینکه چهارده کنگره از کنگرههای قصر ظلم خراب شد، به نظر شما نمیآید که یعنی در قرن چهاردهم این کار میشود، یا چهارده قرن بعد این کار میشود»؟… بخشی از بیانات امام راحلمان (رضوانالله تعالی علیه) است که در آذرماه سال ۶۴ و در سالروز میلاد رسول اکرم (ص) و امام صادق (ع) بیان فرمودهاند. باز هم از خمینی کبیر است که با اطمینان میفرمود: «از هیاهوی قدرتمندان نهراسید که این قرن به خواست خداوند قادر، قرن غلبه مستضعفان
بر مستکبران و حق بر باطل است» و در پیام دیگری اطمینان میدهند که «اسلام سنگرهای کلیدی جهان را یکی پس از دیگری فتح خواهد کرد». بیانات امام راحلمان در اوج جنگ تحمیلی و هجوم همهجانبه قدرتهای ریز و درشت جهانی به انقلاب نوپای اسلامی مطرح شده است. خمینی کبیر -سلامالله علیه- در آن معرکه آتش و دود چه میدید که از فروپاشی نظام سلطه جهانی خبر میداد؟ عجیب بود! نبود؟! ولی اتفاق افتاده است. چرا راه دور برویم! چه کسی باور میکرد، ایرانی که پیش از انقلاب همه ظرفیتها، امکانات، امور سیاسی و فرهنگی و همه امورش در قبضه آمریکا بود، امروزه به سطحی از اقتدار علمی و نظامی برسد که در جنگ ۱۲ روزه اخیر با آمریکا، ناتو و چند کشور منطقه پنجه در پنجه افکند و با پیروزی از معرکه بیرون بیاید؟ و صدها نمونه دیگر… بخوانید!
۲- مالک غمزده است، علی را در اوج اقتدار، مظلوم میبیند. قطره اشکی را که از چشمانش بهگونه دویده است پاک میکند. آرام به سوی عمار میرود. «کاش میتوانستیم علی (ع) را به عصری ببریم که مردم قدرش را بدانند و راه و رسمش را بر صدر بنشانند».
عمار به مالک دلداری میدهد؛ «آن روزها که آرزو میکنی در راه است. از رسول خدا (ص) وصف مردمی را شنیدهام که در صلب پدران و رحِم مادران خویشند و، چون آن عصر که تو آرزو کردهای فرا رسد، لبیکگویان از راه میرسند، مردمانی که از «من» و «ما» گذشتهاند. نه در سر سودای سود دارند و نه در دل، غم بود و نبود، دل در گرو اسلام ناب محمدی (ص) دارند. علی (ع) را امام و مولا و مقتدای خود میدانند. آنان سقف تاریک نظام سلطه را میشکافند و طرحی نو در میاندازند. در آن هنگام که پیشروی است و رسول خدا (ص) وعده داده است، حرامیان که پایان عمر این دنیایی علی را پایان اسلام میدانستند، وحشتزده به مقابله با یاران آخرالزمانی علی برمیخیزند و به مصداق «الکفر ملهًًْ واحده» همه یاران خود را فرا میخوانند و از هر سو به آنها میتازند. بار دیگر جمل و صفین و نهروان به تکرار مینشیند اما، این بار نه مانند جمل، ناکثین توان ایستادن در مقابل سپاه علی را دارند و نه مانند صفین یاران علی، از نیزه فریب زخم برمیدارند و نه با فتنه نهروانیان از راه باز میمانند. شیطان سراسیمه نعره میزند و بر سر لشکریان انس و جن خود فریاد میکشد که: «چه نشستهاید؟! اسلام بار دیگر و بعد از هزار و چهارصد و چند سال، حصار تاریخ را شکافته و بار دیگر به میدان تاخته است».
۳- چند سال پیش در یکی از یادداشتهای کیهان آورده بودیم که: «امام راحل ما غبار غلیظ قرنها بدعت و انحراف و تحریف و بداندیشی و کجاندیشی را که بر چهره اسلام نشانده بودند، زدود و اسلام ناب را همانگونه که در صدر بود به جهانیان عرضه فرمود. بار دیگر بعثت بود که آغاز شده بود، این بار از ایران… اما نه آنکه دین جدید و یا دعوتی بیرون از حلقه بعثت رسول خدا (ص) به میان آمده باشد. این، همان بود که به فراموشی سپرده شده بود و بار دیگر بازگشتی بود به هزار و چهارصد و چند سال پیش. گویی باز هم رسول خداست که امیر کاروان است و مردم را از «جاهلیت مدرن» به راه فراموش شده خدا میخواند. به گفته استاد شهید، آیتالله مطهری «وقتی خمینی کبیر ندا به انقلاب بلند کرد، مردم این ندا را در دل خود آشنا یافتند و با پای جان به سوی آن شتافتند» و به گفته عالمانه رهبر معظم انقلاب: «انقلاب عظیم اسلامی در ایران مضمون بعثت را در دوره معاصر تجدید کرد؛ یعنی خداوند متعال به امام بزرگوار ما این توفیق را داد که خطّ مستمر بعثت نبوی را در این دوران، با ابتکار، شجاعت، اندیشه بلند و فداکاری خود پُررنگ و نمایان کند».
روزنامه جوان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «حذف دستگاههای اضافی» نوشت: «حمایت رهبرمعظم انقلاب از طرح رئیسجمهور برای کوچکسازی دولت با این توصیف که «مسئله سبککردن دولت یعنی کاستن از برخی دستگاههایی که وجود و عدمشان یکسان است یا شبیه یکدیگرند یا کاستن از تعداد کارمندان یک مجموعه، یک وزارتخانه، یک مؤسسه، کارهای مهمی است»، پشتوانه بزرگی برای دولت است تا این حرکت سبکسازی را آغاز کند. مسئله مهم البته مصداقهاست که رهبری در اینجا به دولت اعتماد میکند. میتوان حدس زد که از یک دولت تا دولت دیگر، ممکن است مصداقها تفاوت کنند، اما بسیاری از نهادها و مؤسسات و سازمانهای دولتی عملاً هیچ خروجی مهمی ندارند. هر سازمانی در کنار خود یک پژوهشکده نیز دایر کرده و استادان چندکاره را یک کار دیگر هم داده که به هیچیک نمیرسند و هیچ تولیدی ندارند و عملاً این نهادها و سازمانها محملی برای فامیلبازی و رفیقبازی و فربهکردن دولت با حقوقهای نجومی و بدون آوردهای برای کشور است. شاید در آغاز تشکیل نظام جمهوری اسلامی با نیازهای آن روز و قوانین آن روز و بدون پیشرفتهای کنونی علم و فناوری برخی از این سازمانها توجیه داشت، اما اکنون معنا ندارد که دولت بیش از اندازه خود را فربه کند، آنهم بدون نتیجه مشخص. اشاره رهبریمعظم به اینکه دستگاههایی هستند که وجود و عدمشان یکسان است، یعنی مصداقهای مشخصی وجود دارد. اشاره ایشان به اینکه «کار مهمی است و کار سختی است» یعنی که دولت باید شجاعت برخورد با زیرمجموعههای خود را داشته باشد! رهبری اشاره کردند که انسجام سهقوه عاملی است که میتواند این سبکسازی دولت را پیش ببرد. راهکارش ابتدا مشخصکردن مصادیق و یک آیندهنگری با حضور آیندهپژوهان و متخصصان است تا سازمانهایی را که نمیتوانند در آینده پاسخگوی نیازهای کشور باشند، از سر راه بردارند. اکنون برخی فقط با ذکر یکی دو مصداقی که در ذهن دارند به سازمانهایی که خودشان آنجا نیستند حملهور میشوند! ولی اگر این مسئله را به مصادیق جناحی و قبیلهای خود تقلیل ندهیم، احتمالاً موارد بسیار زیادی از کارهای موازی و دستگاههایی که عدمشان هیچ ضرری برای کشور ندارد و سود فراوان هم دارد، کشف خواهیم کرد.
دولت فربه و کارآیی حداقلی دولت با بروکراسیهای درهمتنیده، یکی از آفاتی است که سرمایه اجتماعی را در ایران نشانه گرفته است. دستگاههای ناراضیتراش، حتی تولیدات دولتی بنجل مانند خودرو، سالهاست که مایه طنز غمناک ما ایرانیان است. از طرف دیگر، بودجهخواریهای دستگاههای عریضوطویل که تقریباً هیچ خاصیتی هم ندارند، سالانه هزاران میلیارد از سرمایه کشور ما را هدر میدهند، بدون آنکه به جای خاصی هم پاسخگو باشند. حالا رهبر انقلاب در دیدار با اعضای دولت از حذف یا ادغام این دستگاههای بیخاصیت دولتی گفتهاند و از طرح رئیسجمهور در این رابطه استقبال کردهاند. کاستن از «دستگاههایی که وجود یا عدمشان یکسان است یا شبیه یکسان است.» رهبر معظم انقلاب در دیدار اعضای دولت، این مطالبه را مطرح کردند و البته تصریح هم فرمودند که این کارها آسان نیست! اما زمینههای این کار، اکنون بیش از هر زمان دیگری در کشور ما فراهم است.
کدام دستگاهها؟!
از مردم کوچهبازار هم که بپرسی کدام دستگاهها اکنون در کشور ما بیخاصیت به حساب میآیند یا کارمندان زیاد از حدی دارند، فهرست بلندبالایی از آنها ارائه میکنند! با یک کار کارشناسی نهچندان پیچیده میشود دستگاههایی را که وجود یا عدمشان یکسان است، احصا کرد.
نانوشته پیداست حذف این دستگاهها، سروصداهای زیادی به پا خواهد کرد. فقط به عنوان یک نمونه، در حالی که به ازای هر یک نفر نیروی انسانی در ایرانخودرو و سایپا، حداکثر هشت خودرو در سال تولید میشود، این میزان به طور متوسط در جهان ۳۰ و در شرق آسیا تا ۶۶ خودرو گزارش شده است! خروجی خودروسازان داخلی هم که مشخص است: در مقایسه با خودروهای غیرایرانی، تقریباً افتضاح و تحقیقاً همه مشتریانشان ناراضی!
حذف دستگاهها یا ادغام آنهایی که کارکردهای مشابه دارند، یا حتی کاستن از کارکنان دستگاههایی که نیازمند سبکسازی هستند، کار سختی است. رهبر انقلاب هم به این سختی اذعان داشته و فرمودهاند «کاستن از برخی دستگاههایی که وجود و عدمشان یکسان است یا شبیه یکسان است، یا کاستن از تعداد کارمندان یک مجموعه، یک وزارتخانه، یک مؤسسه. اینها کارهای مهمی است، کارهای سختی هم است، کارهای آسانی نیست.»، اما این کار سخت، شدنی است. پیشنیاز این جراحی بزرگ، اجماعسازی و همدلی است. اگر کاستن از دستگاههای غیرضرور، به نگاههای قبیلهای و جناحی محدود نشود و مبتنی بر یک کار کارشناسی غیرسیاسی باشد، هم اجماع را به دنبال خواهد داشت و هم میتوان از همدلی موجود در جامعه فعلی ایران برای پیشبرد آن بهره برد.
رهبر معظم انقلاب به این مهم هم اشاره داشته و فرمودهاند: «امروز همدلی وجود دارد و میشود این کارها را کرد؛ این کارها را باید انجام داد، باید کرد این کارها را. این فرصت بزرگی است. سلیقههای گوناگونی در میان هست، موانعی وجود دارد؛ اینها را باید برطرف کرد.»
اولین فایده حذف دستگاههای اضافی، تقویت سرمایه اجتماعی در ایران است. دومین فایده کوچکسازی دولت، هزاران میلیارد آورده مالی است. مسئله مهم در این بین، یافتن مصادیقی است که باید حذف یا ادغام شوند. گام اول کوچکسازی، میتواند از جاهایی آغاز شود که همه مردم و نخبگان بر سر آن اجماع دارند؛ مثل خودروسازهای بنجلفروش و نجومیبگیر. پس از آن راه برای حذف سایر دستگاههای دولتی و شبهدولتیای که خاصیتشان هدر دادن بیتالمال و درعین حال نارضایتیتراشی است، هموارتر خواهد شد.»
روزنامه وطن امروز در صفحه نخست امروز خود با تیتر «انتقام قدس» نوشت: «صبح دیروز قدس اشغالی بار دیگر صحنه یکی از عملیاتهای شهادتطلبانه قهرمانانه بود که لرزهای تازه بر ارکان امنیتی رژیم صهیونیستی وارد کرد. ۲ مبارز فلسطینی از کرانه باختری، با ورود به اتوبوس حامل شهرکنشینان صهیونیست در چهارراه «راموت» واقع در شمال قدس اشغالی، آتش سنگین خود را به سوی دشمن گشودند. در این عملیات، بنا بر گزارش منابع عبری و فلسطینی، دستکم ۷ شهرکنشین کشته و بیش از ۱۵ نفر زخمی شدند که حال برخی از آنها وخیم اعلام شده است.
رسانههای عبری با وحشت از این حادثه، آن را «بسیار سخت» و بیسابقه در ماههای اخیر توصیف کردند. تصاویر منتشرشده از محل نشان میدهد مجریان عملیات با استفاده از مسلسل دستساز کارلو، ضربات مرگبار خود را وارد کرده و سپس در درگیری با نیروهای اشغالگر به شهادت رسیدند.
* حضور مقامات صهیونیست در صحنه
این عملیات درست در قلب پایتخت اشغالی رخ داد؛ جایی که رژیم تلآویو مدعی کنترل امنیتی مطلق است اما همانطور که بارها تجربه شده، مقاومت فلسطین نشان داد هیچ نقطهای از جغرافیای اشغالشده از تیررس مبارزان خارج نیست. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم و ایتمار بنگویر، وزیر امنیت داخلی کابینه تندرو، با شتاب خود را به صحنه حادثه رساندند. نتانیاهو که از شوک واردشده به دستگاه امنیتی بشدت نگران بود، در سخنانی پر از تهدید، وعده داد عاملان و حامیان آنها را «بدون وقفه تعقیب» خواهد کرد اما واقعیت صحنه چیز دیگری را نشان داد؛ رژیمی که مدعی «قدرت بازدارندگی مطلق» است، حتی در خیابانهای پایتختش هم از ضربات مقاومت در امان نیست.
* فرار نتانیاهو از دادگاه به بهانه عملیات
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی در پی عملیات شهادتطلبانه و مرگبار روز گذشته در قدس اشغالی اعلام کرد به دلیل مشغلههای امنیتی ناشی از این حادثه، امروز در جلسه دادگاه خود حاضر نخواهد شد. نتانیاهو چندین سال است به اتهام فساد مالی، دریافت رشوه و سوءاستفاده از قدرت با پروندههای قضائی سنگین روبهرو است اما روند رسیدگی به این پروندهها به دلیل کارشکنیها و بهانهجوییهای مکرر او، به طور مستمر به تأخیر میافتد. تحلیلگران سیاسی معتقدند نخستوزیر رژیم صهیونیستی با بهرهگیری از وضعیت بحرانی امنیتی، تلاش میکند پروندههای فساد خود را در سایه تحولات امنیتی و نظامی به حاشیه براند. از نگاه ناظران، نتانیاهو نهتنها در عرصه سیاسی با بحران مشروعیت و فشار افکار عمومی مواجه است، بلکه از نظر قضائی نیز در موقعیتی شکننده قرار دارد. او هر بار با توسل به رخدادهای امنیتی، جنگها یا حوادث داخلی، حضور در دادگاه را به تعویق میاندازد تا زمان بخرد و مسیر رسیدگی قضائی را فرسایشی کند. این رویکرد، به باور منتقدان نشاندهنده تلاشی سازمانیافته برای گریز از پاسخگویی قانونی است.
* فراخوان بنگویر برای تسلیح شهرکنشینان
بنگویر نیز طبق عادت همیشگیاش، صهیونیستها را به «مسلح بودن در همه جا» فراخواند؛ اعترافی آشکار به این واقعیت که پلیس و ارتش رژیم توان تأمین امنیت جامعه صهیونیستی را ندارند. در همین حال، بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی افراطی کابینه، زبان به یاوهگویی گشود و مدعی شد تشکیلات خودگردان باید «از نقشه محو شود» و روستاهایی که مبارزان از آن برخاستهاند «نابود شود». این تهدیدات که یادآور سیاستهای نازیگونه است، تنها عمق درماندگی و وحشت سران صهیونیست را نشان میدهد.
این وقایع در حالی رخ داده که روز دوشنبه هفتصدوسومین روز از جنگ و نسلکشی رژیم صهیونیستی علیه نوار غزه بود. حملات وحشیانه اشغالگران علیه غیرنظامیان در سراسر این باریکه همچنان ادامه دارد و علاوه بر تلفات ناشی از بمباران، تعداد قربانیان بر اثر گرسنگی و بحران انسانی نیز در غزه افزایش یافته است. رژیم صهیونیستی به بهانه نابودی مقاومت فلسطین و آزادسازی اسرای اسرائیلی، نوار غزه را از زمین و آسمان هدف قرار داده است. با وجود گذشت بیش از ۷۰۰ روز از آغاز این تجاوز و قتلعام گسترده که تاکنون بیش از ۶۴ هزار شهروند فلسطینی را به شهادت رسانده، مقاومت فلسطین هنوز زنده است و از غزه دفاع میکند. همچنین صهیونیستها تاکنون موفق به آزادسازی اسرای خود از این باریکه نشدهاند.»
روزنامه شرق در صفحه نخست امروز خود با تیتر «رهبران اروپا باز هم در واشنگتن» نوشت: «رئیسجمهور آمریکا میگوید برخی رهبران اروپایی جداگانه به واشنگتن میآیند تا درباره پایان جنگ روسیه و اوکراین گفتوگو کنند. او از تماس تلفنی قریبالوقوع خود با ولادیمیر پوتین هم خبر میدهد. همزمان، کییف از بزرگترین حمله هوایی روسیه سخن میگوید: دستکم چهار کشته و آتشسوزی در ساختمان اصلی دولت. این اخبار دو تصویر میدهد: دیپلماسی در واشنگتن، دود در آسمان اوکراین. کاخ سفید درباره فهرست میهمانان پاسخی نمیدهد. در بروکسل اما یک سخنگو میگوید اورسولا فون در لاین قصد سفر ندارد و چهارشنبه نطق وضعیت اتحادیه را طبق برنامه انجام میدهد.
او اضافه میکند از سفر رهبران دیگر اتحادیه هم بیخبر است. آنتونیو کوستا، رئیس شورای اروپا، میگوید اروپا و آمریکا در حال هماهنگیاند تا تحریمها علیه روسیه بهتر همراستا شوند. پرسش روشن است: آیا دیدارهای مورد اشاره ترامپ واقعاً هماهنگ شدهاند یا بخشی از فشار رسانهای واشنگتن محسوب میشوند؟
ترامپ از «فاز دوم» فشار علیه روسیه حرف میزند. اسکات بسنت، وزیر خزانهداری، مسیر را توضیح میدهد: همکاری با اروپا برای اعمال محدودیتهای ثانویه بر کشورهایی که نفت روسیه را میخرند تا راههای دورزدن تحریم بستهتر شود و اقتصاد روسیه زیر فشار بیشتری برود.
به گفته او رقابت سرِ تابآوری است: دوام ارتش اوکراین در برابر دوام اقتصاد روسیه. این سیاست فقط زمانی اثر حداکثری دارد که اتحادیه اروپا همقدم شود. ولودیمیر زلنسکی در واکنش به حمله یکشنبه میگوید تسلیتها باید با اقدام همراه شود؛ تحریمهای تازه، تعرفهها و محدودیتهای سخت بر تجارت با مسکو. او تأکید میکند ضرر و هزینه باید برای کرملین «قابل حس» باشد. این موضع با مسیر اعلامشده توسط واشنگتن همخوانی دارد، اما نیازمند تصمیمهای دشوار در پایتختهای اروپایی است.
اروپا خرید انرژی از روسیه را از ۲۰۲۲ کم کرده و برای قطع کامل تا ۲۰۲۷ جدول زمانی گذاشته است. این مسیر، جریان مالی مسکو را محدود کرده اما جنگ را متوقف نکرده است. رفتن به سمت تحریمهای ثانویه میتواند اختلافنظرها را تشدید کند: میان کشورهایی که نگران هزینههای انرژیاند و کشورهایی که فشار حداکثری را راه درست میدانند.»
روزنامه دنیای اقتصاد در صفحه نخست امروز خود با تیتر «امید گروسی به توافق» نوشت: «مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در سخنرانی آغازین خود در نشست فصلی شورای حکام از پیشرفت در گفتوگوها میان ایران و آژانس در پی تحولات اخیر خبر داد. رافائل گروسی در نشست فصلی شورای حکام آژانس که دیروز دوشنبه در وین آغاز شد و تا جمعه ۱۲ سپتامبر ادامه خواهد داشت، گفت که «در ارتباط با ایران پیشرفت حاصل شده و امیدواریم طی روزهای آتی به نتیجه موفقیتآمیزی برای ازسرگیری همکاریهایمان با ایران برسیم.»
همزمان سخنگوی وزارت امور خارجه ایران از سفر سیدعباس عراقچی به مصر با محوریت پرونده هستهای و گفتوگوها با آژانس خبر داد. عراقچی قرار است امروز سهشنبه وارد قاهره شود. وزیر امور خارجه مصر هفته گذشته با فرستاده ویژه ایالات متحده در امور غرب آسیا درباره پرونده غزه و ایران رایزنی کرد. جمهوری عربی مصر در چند ماه گذشته نقش بسیار فعال و پررنگی را در روابط ایران و آژانس ایفا کرده است؛ نقشی که میتواند دیدگاههای اختلافی ایران و آژانس پس از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه و همچنین قبل از فعال شدن مکانیسم ماشه را به یکدیگر نزدیک کند.
ایران به دلیل عمل نکردن رافائل گروسی به وظایف قانونیاش در حفاظت از تأسیسات اتمی صلحآمیز ایران در تجاوزگری رژیم صهیونیستی و آمریکا به این تأسیسات که تحت پوشش توافق پادمانی با آژانس قرار داشت، همچنین گزارش فنی جانبدارانه او درباره برنامه هستهای ایران، گزارشی که تهران آن را زمینهساز این تجاوزگری میداند، همکاری خود با آژانس را به تعلیق درآورد.
اگرچه سطحی از گفتوگوهای فنی میان ایران و آژانس در جریان است و تهران اعلام کرده در حال بررسی شکل همکاری با آژانس پس از تحولات اخیر است. بازرسان آژانس طی چند روز اخیر برای نظارت بر فرآیند تعویض سوخت نیروگاه اتمی بوشهر به ایران سفر کردند. از زمان قانون تعلیق همکاریها با آژانس مصوب مجلس چند روز پس از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، تاکنون سه دور گفتوگو میان تهران و این نهاد بینالمللی برگزار شده است.
همچنین وزیر امور خارجه ایران روز شنبه در سخنانی با بیان اینکه «درک بهتری از اوضاع بین ایران و اروپا در حال شکلگیری است»، خاطرنشان کرد: «سه کشور اروپایی اشتباه بزرگی کردند که بهدنبال فعالسازی مکانیسم ماشه رفتند. این اقدام آنها، کار را در اصل سختتر و پیچیدهتر کرد.» عراقچی بلافاصله در توئیتی نوشت: «پیامی از تهران به بریتانیا، فرانسه و آلمان: به نفع خودتان است که مسیرتان را تغییر دهید.»
وزیر خارجه ایران پیشتر و شنبهشب هم در سخنانی در همایش ملی توانمندیها و فرصتهای سرمایهگذاری مناطق آزاد و تجاری ایران، با اشاره به روند کنونی مذاکرات ایران با اروپاییها گفت: «در مدت اخیر، چند دور با وزرای خارجه سه کشور اروپایی - فرانسه، انگلیس و آلمان - رایزنی و گفتوگو کردهام. چند شب پیش نیز با مسؤول سیاست خارجی اروپا در دوحه جلسهای داشتیم و بیش از دو ساعت رایزنی و گفتوگو کردیم.» عراقچی تاکید کرد که گفتوگوهای ما با آنها ادامه دارد و امیدواریم به درک مشترکی برسیم. رئیس دستگاه دیپلماسی در بخش دیگری از یادداشتی که برای روزنامه گاردین نوشت، تاکید کرد: «ایران همچنان آماده گفتوگو و دیپلماسی است.»
نظر شما