توپ طلای فوتبال ۲۰۲۵؛ تاریخچه توپ طلا، شگفتی‌های نو و چشم به بلندی‌های آینده

به گزارش خبرگزاری ایمنا، توپ طلا، این جایزه باشکوه و افسانه‌ای فوتبال، از استنلی متیوز در ۱۹۵۶ تا مسی و رونالدو و سپس رودری در ۲۰۲۴، داستان‌های بزرگی خلق کرده است. امسال، با خروج نسل سابق و ورود ستاره‌های جدید، عصر تازه‌ای از توپ طلا آغاز می‌شود. دمبله با پتانسیل موفقیت قهرمانی برای PSG، شانس نخست است، اما یامال جوان، با روح تازه و بازی‌های خلاقانه، می‌تواند معادلات را دگرگون کند.

تاریخچه توپ طلا (History of Ballon d’Or)

توپ طلا یا Ballon d'Or برای اولین بار توسط نشریه فرانسوی France Football در دسامبر ۱۹۵۶ به عنوان جایزه «بهترین بازیکن اروپایی» اهدا شد. اولین برنده آن، ستاره انگلیسی، استنلی متیوز، بود. تا پیش از ۱۹۹۵، این جایزه تنها برای بازیکنان اروپایی قابل کسب بود، اما سپس قواعد آن تغییر کرد.

سال ۱۹۹۵، داوطلبان خارج از اروپا که در باشگاه‌های اروپایی بازی می‌کردند نیز می‌توانستند برنده شوند؛ اولین غیراروپایی برنده، جورج وی‌آ در همان سال بود. در ۲۰۰۷، جایزه گسترش بیشتری یافت و بازیکنان از سراسر جهان واجد شرایط شدند، فارغ از ملیت یا مکان باشگاه.

بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵، توپ طلا با جایزه FIFA ادغام شد و به «FIFA Ballon d’Or» تبدیل شد؛ پس از جدایی از فیفا، از سال ۲۰۱۶ دوباره با همان نام سابق ادامه یافت.

از سال ۲۰۲۲، داوری بر اساس فصل کامل فوتبال (اوت تا جولای) انجام می‌شود، نه سال تقویمی و از سال ۲۰۲۴، اتحادیه فوتبال اروپا (UEFA) نیز در سازماندهی مراسم مشارکت دارد، هرچند نظام رأی‌گیری و نام جایزه همچنان در اختیار France Football است .

تحولات و تغییرات در سازوکار جایزه توپ طلا

• اولین برنده: استنلی متیوز (۱۹۵۶)
• گسترش دامنه واجدین: ۱۹۹۵ (بازیکنان خارج از اروپا در صورت حضور در باشگاه اروپایی مجاز شدند.)
• جهانی‌شدن کامل جایزه: ۲۰۰۷ (تمام بازیکنان جهان واجد شرایط شدند.)
• ادغام با FIFA: از ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵
• بازگشت به نام اصلی: ۲۰۱۶
• انتقال معیار به فصل: از ۲۰۲۲
• شراکت با UEFA در مراسم: از ۲۰۲۴

افسانه‌هایی درباره توپ طلا | مسی، رونالدو و دیگران

لیونل مسی با ۸ توپ طلا، رکورددار بیشترین دفعات برد این جایزه است.

کریستیانو رونالدو با ۵ توپ طلا در رتبه بعدی قرار دارد.

این دو، از حدود سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۲۳، غالب جایزه‌ها را در تصاحب داشتند؛ تنها در چند سال است که توپ طلا به بازیکنان دیگر رسیده است.

سال ۲۰۲۴: رودری، هافبک منچسترسیتی، برای اولین‌بار توپ طلا را برد و نشان داد نسل جدید در راه است.

فهرست نامزدهای ۲۰۲۵ و عملکرد آن‌ها

در آگوست ۲۰۲۵، فهرست نامزدهای توپ طلای مردان اعلام شد. برخی از این نامزدها عبارتند از:

• جود بِلینگام (Real Madrid) /‏‬ رئال مادرید
• اوسمان دمبله (Paris Saint - Germain)
• دیزیره دوئه (PSG) /‏‬ پاری‌سن‌ژرمن
• دنی پریس (Inter Milan) / اینتر میلان
• سرهو گیراسی (Borussia Dortmund) /‏‬ دورتموند
• ارلینگ هالند (Manchester City) / منچسترسیتی
• ویکتور گیوکِرس (Sporting Lisbon / Arsenal) /‏‬ اسپورتینگ لیسبون، آرسنال
• رابِرت لواندوفسکی (Barcelona) /‏‬ بارسلونا
• اشرف حکیمی (PSG) /‏‬ پاری‌سن‌ژرمن
• هری کین (Bayern Munich) /‏‬ بایرن مونیخ
• خوخیچا کواراتسخلیا (PSG) /‏‬ پاری‌سن‌ژرمن

برخی منابع مانند Transfermarkt و BeIN Sports نیز دمبله را به‌عنوان گزینه اصلی و لامین یامال را در رده دوم شانس معرفی کرده‌اند.

در تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌ها

• رافینیا Raphinha
• محمد صلاح Mohamed Salah

نیز در میان کاندیداهای اثرگذار قرار گرفته‌اند.

درباره نامزدهای توپ طلای ۲۰۲۵ بیشتر بخوانید.

کاندیداهای توپ طلا چگونه شانس خود را افزایش می‌دهند؟

اوسمان دمبله (Ousmane Dembélé)

• بازگشت قدرتمند به فرم با ارائه ۳۳ گل و بیش از ۱۰ پاس گل در همه رقابت‌ها
• نقش کلیدی در قهرمانی تاریخی PSG در رقابت سه‌گانه از جمله لیگ قهرمانان اروپا
• منبع قوی شانس: bookmakers او را صدرنشین شانس‌های توپ طلا می‌دانند.

لامین یامال (Lamine Yamal)

• تنها ۱۷ سال سن دارد، اما درخشش فوق‌العاده‌ای در بارسلونا داشته است.
• تأثیرگذار در ترکیب اصلی، کسب جام‌های داخلی و حضور در نیمه‌نهایی لیگ قهرمانان
• مقاله‌هایی در مناع معتبر با عنوان «۷ دلیل برای قهرمانی یامال» منتشر شده‌اند که نشان‌دهنده توجه ویژه به این استعداد جوان است.

محمد صلاح (Mohamed Salah)، رافینیا (Raphinha) و دیگران

صلاح با عملکرد درخشان در لیگ برتر و کسب جایزه کفش طلا، گزینه قابل توجهی است.

رافینیا و خوخیچا کواراتسخلیا هم با نمایش‌های عالی در بارسلونا و PSG شانس‌هایی را رقم زده‌اند.

پیش‌بینی: توپ طلای ۲۰۲۵ به چه کسی می‌رسد؟

دمبله با پشتیبانی قوی از سوی شرط‌بندی‌ها و عملکرد تاریخی PSG، در رتبه اول قرار دارد.

لامین یامال با محبوبیت رسانه‌ای و عملکرد برجسته، dark horse جذابی است.

صلاح، کواراتسخلیا و رافینیا نیز می‌توانند شگفتی‌ساز باشند، به‌ویژه اگر تیم‌هایشان موفقیت‌های کلان داشته باشند.

در نهایت، با فقدان رودری مصدوم، یک قهرمان جدید در راه توپ طلا خواهد بود؛ دمبله با فرم فوق‌العاده و حمایت رسانه‌ای، در صدر شانس‌ها ایستاده است، اما یامال با سن و بازی جوان‌پسندانه‌اش، نماد تحولی ملموس در دنیای فوتبال محسوب می‌شود.

آخرین اخبار پیش از مراسم توپ طلای ۲۰۲۵؛ حمایت امباپه از دمبله و یادآوری نام مسی

تنها دو هفته مانده به مراسم اهدای توپ طلای ۲۰۲۵ که روز دوشنبه ۳۱ شهریور در سالن «تئاتر دو شاتله» پاریس برگزار می‌شود، فضای فوتبال جهان مملو از گمانه‌زنی و هیجان است. با بسته‌شدن آرای محرمانه توسط مجله فرانس فوتبال، اکنون نگاه‌ها به نامزدهای اصلی، یعنی عثمان دمبله و لامین یامال دوخته شده است.

در این میان، کیلیان امباپه با موضع‌گیری تازه خود، بر شایستگی هم‌تیمی‌اش دمبله تأکید کرد. او در گفت‌وگویی با برنامه «تلفوت» شبکه TF1 اظهار داشت: «یامال بازیکن بارسلوناست و نمی‌توانم در این مورد اظهارنظر کنم. اما دمبله از ابتدا سزاوار این جایزه بوده و من از او حمایت کرده‌ام. امیدوارم اشرف حکیمی هم جایگاه مناسبی در رده‌بندی امسال کسب کند.»

این اظهارات امباپه در حالی بیان شد که چندی پیش، فرانکو ماستانتونو، خرید جدید رئال مادرید، در مصاحبه‌ای نام لیونل مسی را به‌عنوان بهترین بازیکن تاریخ فوتبال مطرح کرده بود: «برای من، مسی بهترین بازیکن دنیاست. البته بازیکنانی مثل آلفردو دی‌استفانو را از نزدیک ندیده‌ام، اما آن‌ها را بسیار تحسین می‌کنم.»

جالب آنکه خود دی‌استفانو نیز در طول دوران حضورش در رئال مادرید، بارها درباره مقایسه مسی و رونالدو موضع‌گیری کرده بود. او در آوریل ۲۰۱۱ گفته بود: «مسی بهترین بازیکن جهان است؛ فوتبالش تماشایی است و الگویی از حرفه‌ای‌گری محسوب می‌شود. او هیچ رقیبی ندارد.»

با این حال، دو سال بعد و در اوج رقابت مسی و رونالدو برای کسب توپ طلا، نظر دی‌استفانو تغییر کرد: «مسی فوق‌العاده است، اما به سطح کریستیانو رونالدو نمی‌رسد، بنابراین رأی من برای توپ طلا به رونالدو خواهد بود. همیشه باید از تیم خودت حمایت کنی، حتی اگر ضرورتی برای بیان آن وجود نداشته باشد.»

این تناقض‌های تاریخی نشان می‌دهد که توپ طلا همیشه فراتر از یک جایزه فردی بوده و علاوه بر توانایی‌های فوتبالی، به جو رسانه‌ای، شرایط باشگاه‌ها و فضای سیاسی فوتبال نیز وابسته است. به همین دلیل، مراسم امسال بیش از هر زمان دیگری غیرقابل‌پیش‌بینی و هیجان‌انگیز خواهد بود.