حسن بهشتیپور در گفتوگو با خبرنگار ایمنا درباره دیدار پوتین و ترامپ در آلاسکا اظهار کرد: این دیدار به نتیجهای نرسیده که بتوان برنده یا بازندهای برای آن تعیین کرد. طرفین تنها برای تأمین منافع شخصی و اهداف خود به این سفر آمدند، اهدافی که در نهایت به نتیجه دلخواهشان نرسید.
وی افزود: پوتین بر لزوم شناسایی ریشههای جنگ اوکراین تأکید کرد و فضای مذاکرات را مثبت و محترمانه خواند، اما ترامپ تنها از پیشرفت بزرگ سخن گفت و اذعان کرد که هنوز توافقی حاصل نشده است. واقعیت این است که خواستههای پوتین و ترامپ بهطور کامل متفاوت است، پوتین انتظار دارد بخشی از تحریمهای آمریکا علیه روسیه لغو شود، اما در شرایط فعلی چنین زمینهای وجود ندارد و حلوفصل مسائل میان واشنگتن و مسکو با یک دیدار امکانپذیر نیست، همه چیز به دور بعدی مذاکرات در مسکو موکول شده است.
کارشناس مسائل بینالملل در تحلیل انگیزههای ترامپ گفت: ترامپ که در آخرین دوره ریاستجمهوری خود قرار دارد، به شدت مشتاق دریافت جایزه صلح نوبل است و تلاش دارد خود را بهعنوان رئیسجمهوری متفاوت معرفی کند، اما نشست آلاسکا برای او درسی بود تا دریابد حل مسائل پیچیده بینالمللی، بهویژه بحران اوکراین، با شعارهای سادهانگارانه انتخاباتی ممکن نیست.
بهشتیپور افزود: اگرچه ترامپ در برخی میانجیگریها موفقیتهایی داشته، اما جز حمایت بیقید و شرط از اسرائیل در اقدامات تجاوزکارانه علیه مردم غزه، دستاورد قابلتوجهی در عرصه دیپلماسی نداشته است.
وی درباره نمایشهای نظامی گفت: پرواز جنگندهها و بمبافکنهای آمریکایی هنگام استقبال از پوتین بیش از آنکه نشانه قدرتنمایی باشد، جنبه تبلیغاتی داشت. رفتارهای کودکانه ترامپ، همچون بلند کردن جنگنده هنگام سان دیدن پوتین، نشان از شخصیت خودشیفته و خودمحور او دارد. این مانورها نهتنها به امتیازگیری نمیانجامد، بلکه ضعف نگاه تیم ترامپ را آشکار میکند. در مذاکرات، محتوای واقعی گفتوگوها اهمیت دارد نه نمایشهای تبلیغاتی.
کارشناس مسائل بینالملل درباره سلاحهای هستهای نیز گفت: «روسیه همواره بر اهمیت کنترل تسلیحات هستهای تأکید کرده است و ممکن است پوتین در این نشست تلاش کرد ترامپ را متقاعد کند به تمدید پیمان «استارت جدید» یا توافقهای مشابه پایبند بماند. طرف روسی با ترکیب هیئت خود-وزرای خارجه، دفاع، اقتصاد و توسعه- امید داشت شاید بتواند با آمریکاییها در موضوع تحریمها یا سلاحهای هستهای به نتیجه برسد؛ اما در نهایت هیچ دستاوردی حاصل نشد.»
بهشتیپور گفت: هر دو رهبر تمایل دارند اتحادیه اروپا را تضعیف کنند، ترامپ بارها از ناتو انتقاد کرده و پوتین خواهان شکاف در غرب است، با این حال اختلافات عمیق در پروندههایی همچون اوکراین، ایران و سوریه مانع همکاری گسترده میشود. طرف آمریکایی امیدوار بود با برخی امتیازات، روسیه را متقاعد به همکاری کند، اما ادامه جنگ اوکراین و تضاد منافع، فضای واقعی برای همکاری ایجاد نکرد.
وی درباره چین نیز توضیح داد: «ترامپ چین را رقیب اصلی آمریکا معرفی کرده و ممکن است تلاش کرده باشد با پیشنهاد همکاری اقتصادی یا امنیتی، پوتین را به سمت کاهش روابط با پکن سوق دهد، اما روسیه بهدلیل وابستگی اقتصادی و همکاریهای استراتژیک، تمایلی به فاصله گرفتن از چین ندارد و این موضوع ممکن است ابزاری برای چانهزنی روسیه بوده است.
بهشتیپور گفت: نشست آلاسکا بیش از آنکه عملیاتی باشد، جنبه نمایشی داشت، رفتارهای خودمحور ترامپ و اختلافات عمیق با پوتین نشان میدهد پیشرفت ملموسی به دست نخواهد آمد. ترامپ نتوانست به اهداف خود، از جمله جلب حمایت روسیه علیه چین یا کسب جایزه صلح نوبل دست پیدا کند و پوتین نیز موفق نشد تحریمها را کاهش دهد. دور بعدی مذاکرات در مسکو شاید فضای تازهای ایجاد کند، اما تا زمانی که دو کشور بهدنبال تغییر موازنه قدرت به نفع خود باشند، نتیجه ملموسی حاصل نخواهد شد.
نظر شما