آموزش تعمیر برد اینورتر و درایو؛ از عیب‌یابی تا بازار کار

تعمیر برد اینورتر و تعمیرات درایو نه‌تنها در صنایع بزرگ بلکه در خانه‌ها، سیستم‌های خورشیدی و تجهیزات پزشکی نیز کاربرد دارد.

در این راهنما به شما آموزش می‌دهیم چگونه برد معیوب را شناسایی و تعمیر کنید، چه ابزارهایی لازم دارید و چگونه وارد بازار کار تعمیرکار درایو و اینورتر شوید.

اینورتر و درایو چه تفاوتی دارند؟

  1. بسیاری افراد اینورتر و درایو را به‌جای هم استفاده می‌کنند؛ اما این دو تفاوت‌هایی دارند:
    اینورتر فقط برق مستقیم (DC) را به برق متناوب (AC) تبدیل می‌کند.
  2. درایو (Drive) علاوه بر این تبدیل، ولتاژ و فرکانس را کنترل می‌کند تا موتور با سرعت مشخصی بچرخد.
  3. در صنعت، اصطلاح «درایو» معمولاً به VFD یا Variable Frequency Drive اطلاق می‌شود که در واقع یک سیستم اینورتر پیشرفته است.

چرا برد اینورتر خراب می‌شود؟

در فرآیند تعمیرات درایو و اینورتر، اولین قدم شناخت دلایل خرابی است. از جمله:
نوسان برق و شوک الکتریکی

  • ورود گردوغبار یا رطوبت به داخل تابلو برق
  • استفاده مداوم در بار بیش از حد
  • فرسودگی خازن‌ها، IGBTها یا ماسفت‌ها
  • خطای اپراتوری یا نصب اشتباه

آموزش تعمیرات درایو و اینورتر؛ مرحله به مرحله

1. بررسی چشمی و تست اولیه

با نور مناسب و ذره‌بین برد را بررسی کنید:

  • تغییر رنگ، شکستگی، یا بادکردگی خازن‌ها
  • سوختن مسیرهای مسی یا فیوزها
  • ذوب شدن ترانزیستورها یا آی‌سی‌ها

2. اندازه‌گیری ولتاژها

با مولتی‌متر دیجیتال، ولتاژ ورودی، خروجی، و بخش تغذیه را بررسی کنید. اگر ولتاژ تأمین نمی‌شود، ممکن است فیوز یا بخش تغذیه سوخته باشد.

3. بررسی آی‌سی PWM و IGBT

در این مرحله باید عملکرد سیگنال PWM، درایور گیت، و آی‌سی کنترل را بررسی کنید. در بردهای اینورتر صنعتی مثل دلتا، زیمنس، یا ال‌جی، آی‌سی کنترل نقش حیاتی در راه‌اندازی موتور دارد.

4. تست عملکرد خازن‌ها و مقاومت‌ها

استفاده از مولتی‌متر پیشرفته یا تستر ESR برای بررسی وضعیت خازن‌ها و مقاومت‌های مشکوک الزامی است.

ابزارهای مورد نیاز برای تعمیر درایو و اینورتر

  1. مولتی‌متر دیجیتال با امکان تست دیود و فرکانس
  2. هیتر و هویه حرفه‌ای با قابلیت کنترل دما
  3. منبع تغذیه متغیر DC
  4. تینر مخصوص برد و فرچه
  5. لوپ و ذره‌بین
  6. لاجیک پروب یا اسیلوسکوپ برای تحلیل سیگنال

آموزش تعمیر برد اینورتر و درایو؛ از عیب‌یابی تا بازار کار

انواع خطاهای رایج در درایو و اینورتر

نوع خطا علت احتمالی توضیحات
Over Voltage (ولتاژ بیش‌ازحد) افزایش ولتاژ برق ورودی از مقدار مجاز یا عملکرد نادرست مدار ترمز این خطا زمانی رخ می‌دهد که ولتاژ ورودی از مقدار تعیین‌شده در دفترچه راهنما بالاتر می‌رود یا انرژی برگشتی از موتور (مثلاً هنگام کاهش سرعت ناگهانی) به‌درستی تخلیه نمی‌شود.
راه‌حل: بررسی ولتاژ برق شهر، صحت عملکرد مدار ترمز دینامیکی (درایوهای با ترمز داخلی)، بررسی وضعیت خازن‌های DC Link و در صورت نیاز استفاده از مقاومت ترمز خارجی.
Under Voltage (ولتاژ پایین یا افت ولتاژ)
افت ولتاژ ورودی، خرابی خازن‌های DC Link یا تغذیه معیوب
افت شدید ولتاژ یا عمر بالای خازن‌ها باعث می‌شود مدار DC Link نتواند ولتاژ پایداری تولید کند. همچنین ممکن است رگولاتور ولتاژ در برد تغذیه آسیب دیده باشد.
راه‌حل: بررسی خازن‌ها با ESR متر، تعویض خازن‌های بادکرده یا فرسوده، اطمینان از تغذیه‌ی صحیح (مثلاً در ورودی سه‌فاز یا تک‌فاز) و اصلاح نوسانات برق شهری در صورت نیاز با استابلایزر یا UPS صنعتی.
Over Current (جریان بیش‌ازحد)
اتصال کوتاه در خروجی، خرابی ماسفت‌ها یا بارگذاری بیش از توان درایو
اگر موتور بیش از توان اسمی بارگذاری شود یا سیم‌کشی خروجی به موتور اتصال کوتاه شده باشد، درایو با قطع خروجی از مدار حفاظت می‌کند.
راه‌حل: بررسی مقاومت سیم‌پیچ موتور، اتصال دقیق ترمینال‌ها، تست ماسفت‌ها با مولتی‌متر، و اطمینان از اینکه جریان مصرفی موتور با ظرفیت نامی درایو مطابقت دارد.
Drive Not Starting (عدم شروع به کار درایو)
خرابی آی‌سی‌های کنترل، مدار PWM، یا تغذیه داخلی برد
گاهی اوقات درایو روشن می‌شود اما استارت نمی‌زند، یا حتی هیچ چراغی روشن نمی‌شود. معمولاً در این حالت یا تغذیه داخلی قطع است (مثلاً ۵ ولت یا ۱۵ ولت تولید نمی‌شود) یا آی‌سی کنترل مانند DSP یا میکروکنترلر از کار افتاده است.
راه‌حل: اندازه‌گیری ولتاژهای رگولاتوری روی برد (۵V، 12V، 15V)، بررسی گرم شدن بیش‌ازحد قطعات، تعویض آی‌سی‌های معیوب، و در صورت لزوم تعویض برد تغذیه یا بازسازی آن.


چگونه درایو جدید بسازیم؟ (ویژه تعمیرکاران حرفه‌ای)

یکی از سؤالات پرتکرار: آیا می‌توان به‌جای خرید درایو جدید، آن را ساخت؟
پاسخ: بله، اما نیاز به دانش عمیق الکترونیک و طراحی مدار دارد.
ساخت یک درایو ساده سه‌فاز شامل موارد زیر است:

  1. تبدیل AC به DC با پل دیود
  2. فیلتر خازنی بزرگ برای تثبیت جریان
  3. مدار تولید PWM با آی‌سی مانند TL494 یا میکروکنترلر
  4. استفاده از ماسفت یا IGBT برای کلیدزنی خروجی
  5. درایور گیت مانند IR2110 برای راه‌اندازی ترانزیستورها

نکته: اگر قصد ساخت دارید، توصیه می‌شود از کیت‌های آماده آموزشی شروع کنید.

آموزش تعمیر برد اینورتر و درایو؛ از عیب‌یابی تا بازار کار

جمع‌بندی
فرقی نمی‌کند تازه‌کار باشید یا تعمیرکار با تجربه، آموزش تعمیرات درایو و اینورتر یک مهارت استراتژیک برای آینده شغلی شماست. با یادگیری قدم‌به‌قدم و تمرین مداوم، می‌توانید به یک متخصص پرتقاضا در بازار تبدیل شوید. فراموش نکنید که حتی ساخت درایو جدید هم با تلاش و دانش تخصصی، ممکن خواهد شد.

منبع:

https://rmp-co.com/blog/تعمیرات/P1052-تعمیرات-برد-الکترونیکی.html

کد خبر 889437

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.