از محراب تا شهادت؛ روایت دو امام جمعه‌ای که صدای مردم بودند

در تاریخ معاصر ایران، دو امام جمعه، یکی در شیراز و دیگری در تبریز، با سبک زندگی مردمی، گفتار صریح و دفاع بی‌پرده از حقوق مردم، به چهره‌هایی ماندگار و محبوب تبدیل شدند.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، در تاریخ معاصر ایران، دو امام جمعه، یکی در شیراز و دیگری در تبریز، با سبک زندگی مردمی، گفتار صریح و دفاع بی‌پرده از حقوق مردم، به چهره‌هایی ماندگار و محبوب تبدیل شدند؛ آیت‌الله سید عبدالحسین دستغیب، نخستین شهید محراب، و آیت‌الله سید محمدعلی آل‌هاشم، امام جمعه شهید تبریز، هر دو در مسیر انجام وظیفه و همراهی با مردم به شهادت رسیدند؛ یکی هدف ترور گروهک منافقین قرار گرفت و دیگری در سانحه هوایی همراه با رئیس‌جمهور شهید شد.

آیت‌الله دستغیب به شهادت رسید

مردی از تبار تقوا؛ آیت‌الله شهید سید عبدالحسین دستغیب

آیت‌الله سید عبدالحسین دستغیب در سال ۱۲۹۲ هجری شمسی در شیراز به دنیا آمد؛ از کودکی در محیطی دینی و علمی پرورش یافت و پس از فراگیری مقدمات علوم اسلامی، راهی نجف اشرف شد؛ جایی که در محضر بزرگانی مانند آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی کسب علم کرد. تلاش علمی و معنوی او از همان سال‌ها با ساده‌زیستی و تهذیب نفس گره خورد.

با بازگشت به ایران، تدریس، امامت جماعت و هدایت فکری و معنوی مردم شیراز را برعهده گرفت. در کنار این مسئولیت‌ها، آثار مکتوب بسیاری از او منتشر شد که «قلب سلیم»، «معاد»، «گناهان کبیره» و «خوف و رجا» از مهم‌ترین آن‌هاست. این آثار به‌ویژه در دهه‌های چهل و پنجاه، تأثیر چشمگیری بر فضای فکری و اخلاقی جوانان متدین داشت.

دستغیب در سال‌های آغاز نهضت اسلامی، از جمله معدود علمای میدانی بود که بی‌پرده علیه حکومت پهلوی سخن گفت و بارها از سوی ساواک تهدید، تبعید و زندانی شد. در سال ۱۳۵۷، یکی از رهبران اصلی حرکت‌های مردمی در شیراز بود. پس از پیروزی انقلاب، با حکم امام خمینی (ره) به عنوان نماینده ولی‌فقیه و امام جمعه شیراز منصوب شد.

چه پیش از انقلاب و چه پس از آن، مردم شیراز آیت‌الله دستغیب را نه تنها به عنوان یک روحانی، بلکه به عنوان پناهگاه معنوی خود می‌شناختند. هیچ مانعی بین او و مردم نبود. نماز جمعه‌هایش، هم صلابت انقلابی داشت و هم لطافت معنوی. به زبان ساده، مفاهیم پیچیده‌ای مانند توکل، آخرت و تقوا را به دل‌ها می‌نشاند.

صبح روز جمعه، ۲۰ آذر ۱۳۶۰، همزمان با عاشورای حسینی، زمانی که برای برگزاری نماز جمعه راهی حرم شاهچراغ (ع) بود، تروریست‌های گروهک منافقین با بمب‌گذاری در مسیر حرکت او و همراهانش، او را به شهادت رساندند؛ آیت‌الله دستغیب نخستین کسی بود که به‌عنوان شهید محراب شناخته شد.

حجت الاسلام سید محمدعلی آل‌هاشم که بود؟

صدای مردم، تا آخرین نفس؛ آیت‌الله شهید سید محمدعلی آل‌هاشم

آیت‌الله سید محمدعلی آل‌هاشم در سال ۱۳۴۱ در تبریز به دنیا آمد؛ پدرش آیت‌الله سید محمدتقی آل‌هاشم، از علمای برجسته و شناخته‌شده آذربایجان بود. او نیز راه پدر را ادامه داد و پس از طی دوره‌های حوزوی در تبریز، قم و نجف، به مرتبه اجتهاد رسید. تحصیلات دانشگاهی‌اش را نیز در رشته حقوق دنبال کرد و همین تلفیق فقه، دانش حقوق و دغدغه اجتماعی، او را به چهره‌ای متمایز تبدیل کرد.

آیت‌الله آل‌هاشم سال‌ها به‌عنوان نماینده ولی‌فقیه در نیروهای مسلح فعالیت کرد. نگاه راهبردی، روحیه معنوی و شناخت از مسائل روز، موجب شد در عرصه‌های سیاسی و فرهنگی نیز مورد اعتماد نظام قرار گیرد. در سال ۱۳۹۶، با حکم رهبر معظم انقلاب، به‌عنوان امام جمعه تبریز و نماینده ولی‌فقیه در آذربایجان شرقی منصوب شد.

او خیلی زود با شیوه‌ای متفاوت از بسیاری از امامان جمعه، مورد توجه مردم قرار گرفت. به‌جای استفاده از خودروهای تشریفاتی، سوار اتوبوس یا تاکسی می‌شد، به بازار و محلات سر می‌زد، بدون واسطه با مردم حرف می‌زد و صدای آنان را به مسئولان می‌رساند. نماز جمعه‌هایش زبان مردم را داشت، صریح، صادقانه و بی‌تکلف.

آیت‌الله آل‌هاشم، بارها در خطبه‌ها از لزوم شفافیت مسئولان، عدالت اقتصادی، رعایت حق‌الناس و مقابله با فساد سخن گفت. او امام جمعه‌ای بود که هم دغدغه نان مردم را داشت و هم نگرانی دین‌شان را. مردمی‌بودن او تنها یک ژست نبود، بلکه در شیوه زندگی، گفتار و نگاهش ریشه داشت.

۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳، در جریان سفر رئیس جمهور یعنی سید ابراهیم رئیسی به آذربایجان شرقی، در مسیر بازگشت از افتتاح سدّی در مرز ایران و آذربایجان، سید محمدعلی آل‌هاشم وی را همراهی می‌کرد که بالگرد آن‌ها در محدوده میان وَرزَقان و جُلفا از توابع شهر تبریز دچار سانحه شد و جان خود را از دست داد؛ این خبر در سطح ملی موجی از اندوه و اندیشه برانگیخت. بسیاری از مردم تبریز، با بغض و اشک به خیابان آمدند تا با پیکر مردی وداع کنند که صدایش، صدای آنان بود.

به گزارش ایمنا، آیت‌الله دستغیب و آیت‌الله آل‌هاشم، هر دو نماد روحانیت مردمی و متعهد بودند. یکی در دهه نخست انقلاب، در برابر منافقین ایستاد و جانش را تقدیم راه خدا کرد، و دیگری صدای عدالت‌خواهی و مطالبه‌گری مردم شد.

کد خبر 888793

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.