به گزارش خبرگزاری ایمنا، در دنیای امروز، توجه به کیفیت زندگی شهری و ایجاد فضاهای مناسب برای حضور شهروندان به یکی از اولویتهای اصلی برنامهریزی شهری تبدیل شده است، پیادهراهها بهعنوان فضاهای شهری پیادهمدار، نقش حیاتی در ارتقای تعاملات اجتماعی و افزایش سرزندگی در شهرها ایفا میکنند؛ در این راستا خیابانهای مرکزی اصفهان، از جمله چهارباغ، سپاه و حافظ، به پیادهراه تبدیل شدهاند تا فضایی امن و دلپذیر برای عابران فراهم کنند.
تحقیقات نشان میدهد که امنیت و ایمنی از شاخصهای کلیدی در جذب شهروندان به فضاهای عمومی هستند و مکانهای ناامن، حضور مردم را در شهر بهعنوان شهروندان جامعه مدنی کمرنگ میسازند، بههمین دلیل تبدیل خیابانهای دارای ظرفیت مناسب به پیادهراه، با هدف اختصاص فضایی بیشتر و مناسبتر برای عابران، به یکی از راهکارهای مؤثر در بهبود کیفیت زندگی شهری تبدیل شده است.
پیادهراهها نهتنها بهعنوان فضاهای کالبدی، بلکه بهعنوان بسترهای تعاملات اجتماعی و فرهنگی نیز شناخته میشوند؛ طراحی مناسب این فضاها، به افزایش ادراک و ارتقای هویت شهری کمک و احساس تعلق به محیط را در شهروندان تقویت میکند.
اصفهان با درک این اصل، موانع پیادهروی ایمن را از سر راه شهروندان برداشت و گامهای کودکانه، قدمهای سالخوردگان و گفتوگوهای عاشقانه را به خیابانهای تاریخی بازگرداند؛ در این جهانشهر پیادهراههای جدید بهعنوان نمادهایی از تحول در گرایشهای جدید شهرسازی، به نیازهای عابران پیاده توجه ویژهای دارد و به ایجاد محیطی امن و لذتبخش برای پیادهروی اختصاص یافته است؛ نکته کلیدی که از اصفهان به سایر شهرهای ایران یادآور میشود، «احترام به هویت عابر پیاده» است، بهعنوان مثال پیادهراهسازی چهارباغ تنها یک پروژه عمرانی نبود، بلکه تحقق انسانمحوری بود که سالها زیر چرخ خودروها رفته بود.
علاوه بر چهارباغ، امروزه شهروندان و گردشگران در اصفهان بدون دغدغه در میدان امام (ره)، گذر حافظ و سپاه، تاریخ را با تمام حواس لمس میکنند؛ این تغییرات در سیاستهای برنامهریزی شهری بهدنبال تقویت محیطهای پیاده و از بین بردن موانع موجود در مسیر پیادهروی آسان و ایمن است.
پیادهراهسازی تنها یک تغییر کالبدی نیست، بلکه انقلاب آرامی در فلسفه شهروندی برای ارتقای کمی و کیفی محیط شهری، افزایش ارتباطات و تعاملات اجتماعی و احترام به هویت عابر پیاده بهعنوان جزئی مهم از سیستم حملونقل شهری است و البته آنگونه که مطالعات شهری تأکید میکند، هدف اصلی تبدیل فضاهای سکونتی به مکانهای امن و لذتبخش است.
استفاده از نظرات شهروندان و ذینفعان در تصمیمگیریها برای پیادهراهسازی معابر
محمد نورصالحی، رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان به خبرنگار ایمنا با اشاره به اهمیت پیادهمداری در توسعه شهری اظهار میکند: امروزه یکی از مهمترین راهبردهای توسعه شهری، افزایش کیفیت محیط با رویکرد پیادهمداری است.
وی با بیان اینکه شبکههای پیادهراهی با افزایش تعاملات اجتماعی و فرهنگی، نقش مهمی در تجدید حیات شهری ایفا میکنند، میافزاید: تقویت محورهای پیاده، همچون سایر فضاهای شهری، نیازمند توجه به معیارهای متناسب و نیازهای مختلف کاربران است.
رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به تحول در سبک زندگی شهری و نیازهای جدیدی که با افزایش استفاده از خودروهای شخصی بهوجود آمده میگوید: پیادهراهسازی خیابانها و معابر بر اساس مطالعات مشترک شهرسازی و ترافیکی انجام میشود و پیشبینی میشود که در شهر اصفهان استعداد پیادهراهسازی برخی دیگر از معابر نیز وجود دارد.
نورصالحی با تاکید بر اهمیت دریافت نظرات مردم و ذینفعان در تصمیمگیریها میافزاید: برای انجام هر کاری در شهر، باید مشکلات مردم را نیز مورد توجه قرار داد؛ اصفهان با پیادهراهسازی خیابانهای چهارباغ عباسی، سپاه و حافظ، تجربه موفقی در این زمینه دارد و این اقدامات میتواند به افزایش امنیت، سرزندگی و هویت شهری کمک کند.
وی خاطرنشان میکند: این رویکرد جدید در برنامهریزی شهری، بهعنوان یکی از مهمترین راهبردهای توسعه شهری، در دستور کار بیشتر برنامهریزان و طراحان شهری قرار گرفته است و میتواند دستاوردهای مختلفی در ابعاد کالبدی و اجتماعی بههمراه داشته باشد.
محور هشتبهشت گزینه بعدی پیادهراه سازی در اصفهان
سعید ساکت، معاون حملونقل و ترافیک شهردار اصفهان به خبرنگار ایمنا میگوید: پیادهراهسازی یا بهتر است بگوییم «انسانمحوری» در مباحث ترافیکی و حملونقلی در بسیاری از نقاط جهان و ایران و البته اصفهان زیبای ما پیاده شده و موفق هم بوده و نمونه بارز آن محور تاریخی چهارباغ است، اما باید توجه کرد که الگوی پیادهراهسازی، نسخهای نیست که چشم بسته بتوان آن را همه جا پیاده کرد و ضروریات و الزامات فراوانی را میطلبد.
وی با بیان اینکه محدوده یا معبر مورد نظر که احتمال میرود از این ظرفیت برخوردار باشد، باید شناسایی شود، میافزاید: بخش مهمی از این شناسایی در مطالعات جامع حملونقل که سندی راهبردی، فرادستی و تصویبپذیر در سطوح کشوری است انجام میشود و به ما میگوید کجاها را میتوانیم به سمت پیادهمحوری ببریم.
معاون حملونقل و ترافیک شهردار اصفهان ادامه میدهد: در آن معابر یا محدودهها، بافت جمعیتی، نوع کاربریها، ظرفیت و شیوه معابر حاشیهای آنها باید در چارچوبی مطالعاتی مورد واکاوی قرار گیرد، اینکه یک معبر که تا پیش از این محل تردد خودروها بوده بسته شود، روی عملکرد معابر حاشیهای تأثیر میگذارد و بار ترافیکی را روی آنها سرریز میکند، همین مسئله در رابطه با ظرفیت مفید معابر و پارک حاشیهای نیز بی پیامد نخواهد بود.
ساکت میگوید: بهطور معمول از طریق آماربرداریهای دقیق، برداشتهای میدانی و شبیهسازیها این مباحث چکشکاری و گزینههای مختلف بررسی میشود، چرا که باید حتیالمقدور تمام ذینفعان مختلف را مورد ملاحظه قرار داد و اگر جایی محدودیتی اعمال میشود، شیوه حملونقل جایگزین برای آن فراهم شود؛ دسترسیها همچنان برقرار بماند، مسائل پدافندی و بحرانی دیده شود و بسیاری جزئیات دیگر مورد توجه باشد و در نهایت شیوه انجام کار، فازبندی اجرای پروژه و دریافت مصوبات لازم است.
وی با بیان اینکه قرار است در مناطق مختلف و نهفقط هسته مرکزی شهر، معابری که ظرفیت پیادهراه شدن دارند، شناسایی شود و طبق فرایندی، پیادهراهسازی آنها مورد بررسی و اقدام قرار گیرد، تصریح میکند: محور هشتبهشت یکی از چندین گزینه تحت بررسی معاونت است که در گامهای اولیه بررسی قرار دارد.
توسعه پیادهراهها، راهی به سوی تعاملات اجتماعی و زندگی شهری بهتر
عامر نیکپور، دکترای جغرافیا و برنامهریزی شهری به خبرنگار ایمنا با بیان اینکه بافت مرکزی شهرها به این دلیل که مرکز اصلی رفت و آمد محسوب میشود، همچنین قسمت قدیمی شهر است، به دلیل ازدحام وسایل نقلیه موجب کاهش کارایی و از بین رفتن ارزش بافت قدیم شده است، میگوید: در سالهای اخیر پیادهمداری و افزایش قابلیت پیادهها با توجه به مفهوم شهر پایدار، شهر فشرده و رشد هوشمند از طرف بسیاری از برنامهریزان شهری بهعنوان یک فرم پایدار از شهر مورد پذیرش قرار گرفته است، از اینرو برنامهریزی برای پیادهمداری از اولویتهای مهم برنامهریزی شهری نوین بهشمار میرود.
وی میافزاید: اجرای طرح پیاده محوری در مرکز شهرها موجب کاهش تردد وسایل نقلیه در این قسمتها میشودکه این خود موجب حفظ بناهای قدیمی در این قسمت است و هزینههای تعمیر و نگهداری را کاهش میدهد. بههمین دلیل با اجرای طرح پیادهمحوری به حفظ ارزش بافت و بهبود حملونقل در آن مکان میتوان کمک شایانی کرد.
دکترای جغرافیا و برنامهریزی شهری با بیان اینکه پیادهراهها فضاهایی خطی در شهر هستند که در آن فضای خیابان از خودروها و دیگر وسایل نقلیه پس گرفته شده و اقدامات مناسبی همچون سنگفرش خیابان، اضافه کردن مبلمان و جزئیات دیگر انجام میشود، میافزاید: پیادهراهها بهطور کامل متمایز از پیادهروها هستند، این معابر میتوانند بهصورت کوچه، بازار، بازارچه، میدان، پارک یا فضای یک مجتمع باشند در حالی که پیادهروها تنها در مجاورت خیابانها قرار دارند.
نیکپور تاکید میکند: تفاوت پیادهرو با پیادهراه این است که پیادهرو در امتداد و به موازات سوارهرو واقع است، اما پیادهراه امتداد مستقل و جداگانهای دارد، از اینرو معبر پیاده بهعنوان مهمترین محل تعاملات اجتماعی، نقش مهم در حیات مدنی جامعه دارند که عبور و مرور خودرو از آن حذف شده است و مسیرهای رفتوآمد وسایل نقلیه غیر موتوری در آن به استثنای خودروهای خاص (آتش نشانی، اورژانس و پلیس) در مواقع اضطراری اولویت دارد.
وی ادامه میدهد: انجام مطالعات جامع برای شناسایی نیازها و خواستههای شهروندان و ذینفعان در طراحی پیادهراهها میتواند به ایجاد فضایی متناسب با نیازهای واقعی مردم کمک کند، همچنین برگزاری جلسات مشاوره و کارگاههای مشارکتی با شهروندان برای جمعآوری نظرات و ایدهها در مورد طراحی و اجرای پیادهراهها حس تعلق و مشارکت را در جامعه تقویت میکند.
به گزارش ایمنا، پیادهراههای اصفهان تنها مسیر نیست؛ بیانیههای انسانمحورانهای هستند که فریاد میزنند: «شهر، جایی برای زندگی است، نه برای گذر!» این تجربه موفق، چراغ راهی برای شهرهای تاریخی ایران است تا با الهام از خیابانهای چهارباغ، حافظ و سپاه، حیات انسانی را به شریانهای شهری بازگردانند.
نظر شما