به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از اسپیس، رصدخانه پرتو ایکس چاندرا ناسا بهتازگی نشانههایی آشکار از تبخیر شدید جو سیارهای نوزاد به نام TOI 1227 b ثبت کرده است؛ سیارهای که تنها هشت میلیون سال از عمرش میگذرد و در معرض تابشهای پرانرژی ستاره میزبان خود قرار دارد.
مطالعات تازهای که بر پایه دادههای تلسکوپ چاندرا انجام شده، نشان میدهد که این سیاره جوان، هر ۲۰۰ سال بهاندازه جرم کل جو زمین، بخشی از لایههای جو خود را از دست میدهد. در صورت تداوم این روند، دانشمندان پیشبینی میکنند TOI 1227 b در بازهای کمتر از یک میلیارد سال به هستهای خشک، سنگی و بی جو بدل خواهد شد؛ جرمی که تنها یکدهم اندازه فعلی خود خواهد بود.
TOI 1227 b کمی کوچکتر از مشتری است و در مدار بسیار نزدیکی نسبت به ستاره میزبان خود (یک کوتوله سرخ پرانرژی به نام TOI 1227) قرار دارد. فاصله این سیاره تا ستارهاش تنها ۸.۲ میلیون مایل (حدود ۱۳ میلیون کیلومتر) است؛ نزدیکیای که آن را در معرض تابشهای شدید و مخرب اشعه ایکس قرار داده است.
هرچند ستاره میزبان کوچکتر و خنکتر از خورشید ماست، اما در پرتوهای ایکس رفتاری بسیار فعالتر دارد و مقادیر قابلتوجهی از این انرژی را به سمت سیاره میفرستد، این تابشها به جو TOI 1227 b برخورد کرده و موجب تبخیر سریع لایههای آن میشود. تحلیلها نشان میدهد که تنها در مرحله کنونی، سیاره بیش از دو برابر جرم زمین را از دست داده است.
پژوهشگران این پدیده را یکی از فازهای کلیدی تحول سیارات جوان در نزدیکی ستارگانشان میدانند؛ فرایندی که در نهایت میتواند یک غول گازی را به جرمی صخرهای و بیهوا تبدیل کند. TOI 1227 b اکنون بهعنوان نمونهای زنده از این روند شناخته میشود؛ گواهی روشن بر اینکه چگونه نیروهای کیهانی میتوانند در سالهای ابتدایی تولد یک سیاره، مسیر سرنوشت آن را تعیین کنند.
دانشمندان با بررسی این نمونه در حال تبخیر، امیدوارند دیدگاه دقیقتری نسبت به نقش مخرب تابشهای پرانرژی ستارهای در شکلگیری و تحول جو سیارات تازهمتولدشده بهدست آورند؛ بهویژه در منظومههایی که سیارات در نزدیکی شدید با ستارههای فعال قرار دارند، بهبیان دیگر TOI 1227 b نهتنها یک کودک آسمانی در حال بزرگ شدن نیست، بلکه قربانی آتشفشانهای تابشی ستاره خود شده و بهتدریج گام در مسیر فرسایش کامل جو و تبدیلشدن به جرمی مرده میگذارد؛ سرنوشتی که در بسیاری از سیارات نزدیک به ستارگان پرانرژی دیده میشود.
نظر شما