به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، با بازگشت سفرها پس از دوران پاندمی کرونا، شهرهای پرگردشگر اروپایی با چالش بزرگی به نام «گردشگری بیش از حد» روبهرو شدهاند. در این وضعیت تعداد گردشگران از ظرفیت زیرساختهای شهری فراتر میرود و مدیریت آنها دشوار میشود. یکی از مهمترین بخشهایی که تحت تأثیر این موضوع قرار میگیرد، سیستمهای حملونقل عمومی است.
در شهرهایی همچون پاریس، رم، بارسلونا و لندن، خطوط مترو، اتوبوس و قطارهای شهری در مناطق مرکزی و نزدیک به جاذبههای گردشگری با ازدحام شدید روبهرو میشوند. این افزایش ناگهانی مسافران موجب کندی حرکت وسایل نقلیه، کاهش کیفیت خدمات و نارضایتی هر دو گروه گردشگران و ساکنان میشود. بهعنوان مثال، در سال ۲۰۲۳، ایستگاه متروی کاونت گاردن لندن در روزهای شلوغ تا ۸۰ درصد بیشتر از میانگین روزانه مسافر داشته است؛ همچنین ایستگاه ساگرادا فامیلیا در بارسلونا بیش از ۵۰ درصد تردد بیشتری نسبت به سایر ایستگاههای همان خط ثبت کرده است.
با وجود این فشارها، گردشگران نقش مهمی در تأمین مالی سیستمهای حملونقل عمومی دارند و موجب میشوند سرمایهگذاری در توسعه زیرساختها توجیهپذیر شود، اما از سوی دیگر، ساکنان محلی گاهی احساس میکنند که فضای عمومی برای آنها محدود شده است و با اصطلاحی به نام «مالیات فضایی و زمانی گردشگری» روبهرو هستند؛ یعنی در زمان و مکانهای خاص، حضور گردشگران موجب کاهش آسایش و دسترسی آنها میشود.
مطالعات انجامشده برای پارلمان اروپا نشان میدهد که نزدیک به یکسوم شهرهای مورد بررسی، ازدحام در حملونقل عمومی را یکی از اصلیترین مشکلات ناشی از گردشگری بیش از حد میدانند. بسیاری از این شهرها ترافیک خودروها را نیز بهعنوان نگرانی مهمی مطرح کردهاند. به عبارت دیگر، حضور گردشگران در حملونقل عمومی موجب افزایش ازدحام میشود و در صورتی که از این سیستمها استفاده نکنند، با افزایش تردد خودروهای شخصی، مشکلات ترافیکی و آلودگی هوا را بیشتر میکنند.
شهرهایی که به دنبال کاهش آلودگی و انتشار گازهای گلخانهای هستند، باید گردشگران را به استفاده از حملونقل عمومی تشویق کنند. استفاده بیشتر از خودروهای شخصی در فصلهای پرگردشگر میتواند مشکلات زیستمحیطی و ترافیکی را تشدید کند. بنابراین، به جای مقابله با گردشگران، لازم است راهکارهای هوشمندانه و پایدار برای جابهجایی آنها در شهرها ارائه شود.
راهکارهای موفق در اروپا
شهر کپنهاگ در دانمارک با برنامهای به نام «CopenPay» گردشگران را با ارائه مشوقهایی همچون ناهار رایگان، تورهای قایقسواری و تخفیف در موزهها، به انتخاب روشهای حملونقل پایدار همچون دوچرخهسواری و پیادهروی ترغیب میکند. هدف این برنامه کاهش استفاده از خودروهای شخصی و جلوگیری از ازدحام در سیستم حملونقل عمومی است که در فصلهای شلوغ گردشگری بهشدت تحت فشار قرار میگیرد. برنامه «CopenPay» فراتر از حملونقل عمومی، به ترویج سبک زندگی فعال و پایدار نیز میپردازد و گردشگران را به شرکت در فعالیتهایی همچون باغبانی شهری و استفاده از دوچرخههای اشتراکی ترغیب میکند.
این ابتکار با استقبال گستردهای روبهرو شده و قرار است در تابستان ۲۰۲۵ با امکانات و مشوقهای بیشتر گسترش پیدا کند تا تأثیر مثبت بیشتری بر کاهش آلودگی و بهبود کیفیت زندگی شهروندان و گردشگران داشته باشد. شهر برلین در آلمان با الهام از موفقیت این طرح، در حال برنامهریزی برای اجرای برنامهای مشابه است که با هدف کاهش فشار بر حملونقل عمومی و تشویق گردشگران به انتخاب گزینههای حملونقل پایدار طراحی شده است. این اقدامات نشاندهنده روند رو به رشد شهرهای اروپایی در یافتن راهکارهای نوآورانه برای مدیریت گردشگری و حفظ محیط زیست شهری است.
تالین، پایتخت استونی، با ارائه کارت گردشگری ویژهای که دسترسی همزمان به جاذبههای تاریخی و فرهنگی شهر و سیستم حملونقل عمومی را فراهم میکند، در تلاش است تا گردشگران را به بازدید از مناطق کمتر شناخته شده و جذاب هدایت کند. این کارت که بهصورت یک بسته کامل خدمات ارائه میشود، علاوهبر صرفهجویی در هزینهها، امکان دسترسی آسان و بدون دردسر به موزهها، قلعهها، کلیساهای تاریخی و پارکهای طبیعی را فراهم میکند. هدف اصلی این برنامه کاهش تمرکز گردشگران در مرکز شهر و مناطق پرتردد است تا فشار بر زیرساختها و ازدحام در نقاط اصلی کاهش پیدا کند. تالین توانسته است با این کارت گردشگری، تجربهای متنوع و آرامتر برای بازدیدکنندگان فراهم کند و در عین حال از آسیبهای ناشی از گردشگری بیش از حد در مناطق مرکزی جلوگیری کند.
در ویلنیوس، پایتخت لیتوانی، بیش از ۲۵۰ داوطلب آموزش دیدهاند تا بهعنوان راهنمایان محلی در بخشهای مختلف شهر حضور داشته باشند و به گردشگران کمک کنند تا بهراحتی از سیستم حملونقل عمومی و شبکه دوچرخهسواری استفاده کنند. این داوطلبان که با نقشهها و اطلاعات جامع تجهیز شدهاند، در نقاط پرتردد و مناطق تاریخی مستقر میشوند و با ارائه راهنماییهای دقیق، سردرگمی گردشگران را کاهش میدهند. این اقدام موجب میشود تا گردشگران با اطمینان بیشتری مسیرهای خود را انتخاب کنند و از ازدحام و تأخیر در حملونقل عمومی جلوگیری شود. حضور این داوطلبان به بهبود تعامل میان گردشگران و ساکنان محلی کمک میکند و تجربه سفر را برای هر دو گروه دلپذیرتر میسازد.
در بارسلونا، شهری که بهدلیل گردشگری بیش از حد شهرت یافته است، خط اتوبوس شماره ۱۱۶ که به پارک گوئل، یکی از مهمترین جاذبههای تاریخی و فرهنگی شهر، سرویس میدهد، به قدری شلوغ شده بود که ساکنان مسن محلههای اطراف بهسختی میتوانستند سوار این اتوبوس شوند. این ازدحام و فشار بیش از حد موجب نارضایتی محلیها شده بود. برای کاهش این مشکل، شهرداری بارسلونا تصمیم گرفت این خط اتوبوس را بهطور غیررسمی از نقشههای دیجیتال همچون گوگل مپس و اپل مپس حذف کند تا کمتر در دسترس گردشگرانی قرار گیرد که از این نقشهها برای مسیریابی استفاده میکنند. این اقدام ساده اما هوشمندانه، بهطور قابلتوجهی فشار بر این خط را کاهش داد و امکان استفاده راحتتر ساکنان محلی را فراهم کرد، در حالی که گردشگران همچنان میتوانند با استفاده از مسیرهای جایگزین به پارک گوئل دسترسی داشته باشند.
ضرورت سرمایهگذاری و آموزش
برای کاهش مشکلات ناشی از افزایش جمعیت گردشگران و فشار بر سیستمهای حملونقل عمومی، لازم است زیرساختهای این سیستمها به شیوهای جامع و چندجانبه بهبود پیدا کند. این بهبودها میتواند شامل افزایش ظرفیت واگنهای مترو و قطار، توسعه و گسترش ایستگاهها برای پذیرش تعداد بیشتر مسافر و همچنین ارتقای کیفیت و دقت سیستمهای اطلاعرسانی و راهنمایی مسافران باشد. بهکارگیری فناوریهای نوین همچون نمایشگرهای زمان واقعی، اپلیکیشنهای موبایل با قابلیت مسیریابی دقیق و تابلوهای هوشمند در ایستگاهها، میتواند به مسافران کمک کند تا بهتر و سریعتر مسیرهای خود را پیدا کنند و از ازدحام جلوگیری شود.
آموزش گردشگران درباره رفتارهای مناسب در حملونقل عمومی نقش مهمی در کاهش تنشها و بهبود تجربه سفر دارد. آموزشهایی همچون رعایت فاصله مناسب با سایر مسافران، استفاده صحیح از صندلیهای ویژه افراد مسن یا معلول، مدیریت هوشمندانه بار و چمدانها بهگونهای که راهروها و فضاهای عمومی را مسدود نکند و رعایت قوانین و آداب اجتماعی در وسایل نقلیه، میتواند به کاهش برخوردها و افزایش رضایت همه کاربران کمک کند.
در بسیاری از شهرهای اروپایی، مالیات اقامت گردشگران بهعنوان منبعی مهم برای تأمین بودجه بهبود زیرساختهای حملونقل عمومی و توسعه پروژههای حملونقل پایدار به کار گرفته میشود. این مالیاتها که بهصورت هزینهای اندک بر هر شب اقامت در هتلها یا اقامتگاههای گردشگری وضع میشود، به شهرها امکان میدهد منابع مالی لازم برای نوسازی و گسترش شبکههای حملونقل، ایجاد مسیرهای دوچرخهسواری، و بهبود امکانات پیادهروی را فراهم کنند. استفاده هوشمندانه از این منابع نهتنها به ارتقای کیفیت خدمات حملونقل کمک میکند، بلکه موجب میشود ساکنان و گردشگران هر دو از زیرساختهای بهتر و محیط شهری سالمتر بهرهمند شوند و در نهایت به توسعه پایدار شهری منجر شود.
مدیریت گردشگری و حملونقل عمومی نیازمند رویکردی متعادل و خلاقانه است که ضمن بهرهمندی از مزایای اقتصادی گردشگری، کیفیت زندگی ساکنان را حفظ کند. شهرها باید با همکاری گردشگران، راهکارهای پایدار و قابل اجرا برای جابهجایی در مناطق پرجمعیت پیدا کنند تا هم محیط زیست حفظ شود و هم رفاه عمومی تضمین شود.
نظر شما