به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، روز جهانی بدون پلاستیک هر سال در سوم جولای (دوازدهم تیر ۱۴۰۴) برگزار میشود و فرصتی نمادین برای آگاهیبخشی درباره آسیبهای زیستمحیطی پلاستیک است. این روز با هدف ترغیب مردم و جوامع به کاهش مصرف پلاستیکهای یکبار مصرف و جایگزینی آنها با گزینههای پایدارتر همچون کیسههای پارچهای یا کاغذی برگزار میشود.
پلاستیکها بهویژه کیسههای پلاستیکی یکبارمصرف، به سرعت به زباله تبدیل میشود، برای صدها سال در محیط زیست باقی میمانند و موجب آلودگی آب، خاک و تهدید حیات وحش میشوند. روز جهانی بدون پلاستیک همچنین به ترویج سیاستها و اقدامات جهانی برای کاهش تولید و مصرف پلاستیک و حمایت از بازیافت و نوآوری در مواد زیستتخریبپذیر میپردازد. بهدلیل اهمیت این موضوع، کمپینها و فعالیتهای مختلفی در سراسر جهان از جمله پاکسازی سواحل و آموزش عمومی برگزار میشود تا بشر به سوی دنیایی پاکتر و بدون آلودگی پلاستیکی حرکت کند.
قاره آسیا با تشدید بحران آلودگی پلاستیکی در جهان، به یکی از مهمترین عرصههای مبارزه با این معضل تبدیل شده است. در این میان، شهرهای سانیا و یانگژو در چین با اجرای طرحهای نوآورانه و گسترده، بهعنوان پیشگامان حرکت بهسوی شهرهای بدون پلاستیک شناخته میشوند.

سانیا، شهری توریستی در استان هاینان چین، نخستین شهری است که در سال ۲۰۲۰ به ابتکار «شهرهای هوشمند پلاستیکی (Plastic Smart Cities)» صندوق جهانی طبیعت (WWF) پیوست. این شهر متعهد شده است تا سال ۲۰۳۰ آلودگی پلاستیکی را بهطور کامل حذف کند و با برنامه جهانی WWF برای «بدون پلاستیک در طبیعت» همسو شده است. اقدامات کلیدی سانیا شامل برنامه پایلوت شهر بدون پسماند است که هدف دارد تا سال ۲۰۲۵ به شهری بدون زباله تبدیل شود. این برنامه شامل مدیریت جامع پسماند جامد، حرکت به سوی شهر کمکربن و اقدامات ویژه برای کاهش آلودگی پلاستیکی در بخش گردشگری و هتلداری است.
مشارکت اجتماعی در سانیا بسیار فعال است و جوامع محلی همچون منطقه کویینزبی ,( Queen’s Bay) با برگزاری پاکسازیهای منظم سواحل و کمپینهای آموزشی نقش مهمی در حذف زبالههای پلاستیکی ایفا میکنند. از سوی دیگر سانیا با تدوین مقررات و تقویت سازوکارهای اجرایی، به الگویی برای حکمرانی مؤثر در زمینه مقابله با آلودگی پلاستیکی دریایی تبدیل شده است. علاوهبر این، عضویت سانیا در شبکه شهرهای هوشمند پلاستیکی WWF، زمینه تبادل دانش و ترویج تجربیات موفق را در سطح جهانی فراهم کرده است.

یانگژو، شهری در امتداد رودخانه یانگتسه، نمونهای دیگر از تلاشهای موفق برای دستیابی به شهری بدون پلاستیک است. این شهر در آوریل ۲۰۲۰ با همکاری WWF طرح «شهرهای هوشمند پلاستیکی» خود را آغاز کرد و هدفگذاری کرد تا ظرف دو سال، میزان آلودگی پلاستیکی خود را ۳۰ درصد کاهش دهد. دستاوردهای یانگژو شامل کاهش ۳۰ درصدی نشت پلاستیک در مناطق آزمایشی خود است که با اجرای سیستمهای جامع مدیریت پسماند شامل تفکیک، جمعآوری و دفع محقق شده است.
نرخ بازیافت در یانگژو به بیش از ۳۵ درصد از ۳۵۰ هزار تن پسماند پلاستیکی سالانه رسیده است که این موفقیت حاصل رویکردهای بازارمحور و مشارکت فعال شهروندان است. این شهر بهواسطه تعهد به حفاظت محیط زیست، جوایزی همچون جایزه اسکان بشر سازمان ملل و عنوان شهر اکولوژیک، باغشهر و شهر جنگلی را کسب کرده است. یانگژو همچنان با همکاری WWF و سایر شرکا، به بهبود مدیریت پسماند پلاستیکی و انتقال تجربیات به سایر شهرها ادامه میدهد.
تجربه سانیا و یانگژو نشان میدهد که شهرها نقش کلیدی در جلوگیری از ورود پسماند پلاستیکی به اقیانوسها دارند، چراکه حدود ۶۰ درصد از زبالههای دریایی از مناطق شهری منشأ میگیرند. مشارکت بخش خصوصی و عمومی، حضور فعال جامعه و تعیین اهداف شفاف و قابل اندازهگیری، از عوامل موفقیت این شهرها بهشمار میرود. اگرچه هنوز هیچ شهری در آسیا بهطور کامل «بدون پلاستیک» نشده است، اما سانیا و یانگژو بهعنوان پیشگامان این حرکت، الگویی قابل تکرار برای سایر شهرها ارائه دادهاند. اقدامات این شهرها ثابت میکند که با سیاستگذاری هدفمند، مشارکت اجتماعی و همکاری بینالمللی، میتوان گامهای بلندی در مسیر کاهش ردپای پلاستیکی و دستیابی به آیندهای پایدار برداشت.



نظر شما