به گزارش خبرگزاری ایمنا، مُباهله پیامبر (ص) با مسیحیان نجران از رویدادهای صدر اسلام است که نشانه حقانیت دعوت پیامبر (ص) دانسته میشود. این واقعه همچنین بر فضیلت پیامبر (ص) و همراهان او در مباهله، یعنی امام علی (ع)، فاطمه (س) و حَسَنین (ع) دلالت دارد. آیه ۶۱ سوره آلعمران از رویداد مباهله سخن گفته و به آیه مباهله شهرت دارد. شیعیان معتقدند در آیه مباهله، امام علی به منزلۀ نَفْس و جان پیامبر (ص) شمرده شده و از اینرو این آیه را از فضائل امام علی (ع) میدانند. این واقعه در منابع شیعه و اهلسنت نقل شده است. براساس منابع، پیامبر (ص) پس از مناظره با مسیحیانِ نجران و ایمان نیاوردن آنان، پیشنهاد مباهله داد و آنان پذیرفتند؛ اما در روز موعود، مسیحیان نجران پس از مشاهده اینکه پیامبر (ص) اهل خانوادهاش را با خود آورده، از مباهله خودداری کردند.
مباهله درخواست لعن و نفرین الهی برای اثبات حقانیت است و بین دو طرفی رخ میدهد که هرکدام ادعای حقانیت دارند. درباره روز و سال وقوع این رویداد، نظرات مختلفی وجود دارد. مشهور تاریخنگاران وقوع آن را در سال ۱۰ قمری میدانند. همچنین در کتابهای دعا برای روز ۲۴ ذیالحجه به عنوان روز مباهله اعمالی ذکر شده است.
اعمال روز مباهله
علاوه بر استحباب غسل و روزه در روز ۲۴ ذیالحجه. خواندن نماز هم سفارش شده است؛ به این کیفیت که نزدیک زوال غسل کند و دو رکعت نماز بگذارد و در هر رکعت بعد از حمد، سوره توحید، آیة الکرسی و سوره قدر، هر کدام را ده بار بخواند. همچنین خواندن دعای مباهله که شبیه به دعای سحرهای ماه رمضان است و در مفاتیحالجنان ذکر شده است. همچنین بعد قرائت دعای مذکور، قرائت دو رکعت نماز و ۷۰ دفعه استغفار و اوّل آن اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ العالَمینَ، صدقه دادن به جهت تأسی به حضرت امیرالمؤمنین (ع)، زیارت کردن امام علی (ع) و خواندن زیارت جامعه از اعمال روز مباهله ذکر شده است.
درباره واقعه مباهله کتابهایی نوشته شده است که برخی عبارتاند از:
- منبعشناسی واقعه مباهله، نوشته محمدعلی عسگری و محمدعلی نجفی: این کتاب که در سال ۱۴۰۱ ش منتشر شده، حدود ۸۰ کتاب، ۲۵ پایاننامه، صد مقاله و چند منبع نرمافزاری و رسانهای به زبانهای مختلف، در این زمینه معرفی کرده است.
- فرهنگنامه مباهله (روشی در رویارویی با دگراندیشان) اثر محمد محمدی ریشهری و دیگران: در این اثر، گزارشی از رویداد مباهله براساس نقل فخررازی (درگذشت ۶۰۶ ق) مفسر اهلسنت و شیخ مفید (درگذشت ۴۱۳ ق) متکلم شیعه آمده است. همچنین احتجاجهای اهلبیت به آن و نیز آداب روز مباهله بیان شده است. انتشارات دارالحدیث این اثر را در سال ۱۳۹۵ ش در ۱۵۴ صفحه منتشر کرده است.
- مباهله در مدینه، اثر لویی ماسینیون: این کتاب در سال ۱۳۷۸ ش، با ترجمه و مقدمهٔ محمود افتخارزاده، در انتشارات رسالت قلم منتشر شده است.
- مباهله صادقین اثر سید محمد علوی، قم، نغمات، ۱۳۸۳ ش.
- آثار منتخب جشنواره ادبی مباهله: نخستین اثر مستقل ادبی در زمینه مباهله به شمار میرود و گزیدهای از آثار فرستادهشده به جشنواره ادبی مباهله را در بر دارد. این کتاب در دو بخشِ «شعر» و «نثر ادبی» تنظیم شده است.
نظر شما