به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، افزایش تقاضای جهانی برای لیتیوم به دلیل رشد چشمگیر خودروهای برقی، اهمیت بازیافت باتریهای لیتیومیونی را بیش از پیش نمایان کرده است، در حالی که نرخ فعلی بازیافت این باتریها بسیار پایین است، بازیافت آنها نسبت به استخراج سنتی لیتیوم از معادن، آسیب زیستمحیطی کمتری دارد و بهطور قابلتوجهی موجب کاهش انتشار گازهای گلخانهای و صرفهجویی در مصرف آب و انرژی میشود.
تحولی بزرگ در زنجیره تأمین لیتیوم
طبق برآورد آژانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر (IRENA) در سال ۲۰۲۲، تقاضا برای لیتیوم مورد نیاز برای تولید باتری تا سال ۲۰۳۰ ده برابر خواهد شد، گزارشات سال ۲۰۲۳ نیز تخمین زده است که اقتصاد الکتریکی در سال ۲۰۳۰ به حدود ۲۵۰ تا ۴۵۰ هزار تن لیتیوم نیاز خواهد داشت، در حالی که تولید جهانی لیتیوم در سال ۲۰۲۱ تنها ۱۰۵ تن بوده است، این ارقام نشاندهنده فاصله چشمگیر میان عرضه و تقاضا و اهمیت دستیابی به راهکارهای جدید برای پاسخگویی به این نیاز فزاینده است.
با وجود این تقاضای رو به رشد، هر سال میلیونها تن باتری لیتیومیونی دور ریخته میشود و تخمین زده میشود که تنها پنج درصد از این باتریها بازیافت میشوند. بسته شدن این چرخه میتواند نقش مهمی در کاهش اثرات زیستمحیطی باتریهای لیتیومیونی ایفا کند. مطالعهای از دانشگاه استنفورد در ژانویه سال جاری نشان داد که در مقیاس صنعتی، بازیافت باتریها حداقل ۵۸ درصد آسیب زیستمحیطی کمتری نسبت به استخراج لیتیوم جدید دارد. همچنین فرایند بازیافت، کمتر از نصف گازهای گلخانهای تولید میکند و تنها یکچهارم آب و انرژی مورد نیاز استخراج و پالایش سنتی را مصرف میکند.
افزایش نرخ بازیافت میتواند بهطور قابلتوجهی به رفع ناامنیهای بلندمدت عرضه مواد معدنی حیاتی از منظر فیزیکی و ژئوپلیتیکی کمک کند. در حال حاضر چین بر بازار بسیاری از مواد معدنی حیاتی از جمله لیتیوم تسلط دارد و ۶۰ درصد لیتیوم مورد نیاز باتریهای خودروهای برقی و ۷۵ درصد از کل باتریهای این خودروها را تولید میکند. افزایش ظرفیت بازیافت در سایر کشورها میتواند به متنوعسازی زنجیره تأمین و ایجاد بازاری رقابتیتر و مقاومتر در سطح جهان منجر شود.
ورود رباتها به میدان بازیافت باتریهای کهنه
یک استارتاپ جدید در هنگکنگ با بهرهگیری از فناوری هوش مصنوعی، کارایی و اثربخشی بازیافت باتریهای لیتیومیونی را به سطح جدیدی رسانده و با توسعه یک سیستم بازیافت قابل حمل، امکان پردازش باتریهای قدیمی را در مراکز شهری فراهم کرده است.
این فناوری که به رباتهای کمکی مجهز است، قادر به جداسازی، خرد کردن و فیلتر کردن مواد ارزشمند از باتریهاست، البته در حال حاضر شامل باتریهای خودروهای برقی نمیشود، هدف این استارتاپ ارائه راهکاری مقیاسپذیر، قابل جابهجایی و دوستدار محیط زیست برای بازیافت باتریهای لیتیومیونی در شهرهای بزرگ، ابتدا در هنگکنگ و سپس در سراسر آسیای جنوب شرقی عنوان شده است.
در حالی که این نوآوری میتواند گامی مهم در جهت متنوعسازی منابع لیتیوم باشد، چین نیز ظرفیتهای بازیافت باتری خود را به شدت افزایش داده است. این اقدام موجب رقابت شدید بر سر مواد بازیافتی بهویژه محصول جانبی به نام «جرم سیاه (black mass)» شده است. مشتریان این محصول برای تأمین آن باید با قیمتهای بالاتر رقابت کنند، در حالی که قیمت محصولات نهایی همچون کربنات لیتیوم به دلیل عرضه زیاد کاهش داشته است.
با این حال مزیت رقابتی روش استارتاپ یادشده در ماهیت قابل حمل فناوری آن نهفته است. این شرکت با ایجاد کارخانههای کوچک (micro-factories) در هنگکنگ و کمک به شرکتهای آسیای جنوب شرقی برای ایجاد چنین واحدهایی، باتریهای دورریخته شده را به جرم سیاه تبدیل و برای صادرات به چین آماده میکند. در نهایت به نظر میرسد که همه راهها به پکن ختم میشود، اما ورود فناوریهای نوین و هوش مصنوعی به عرصه بازیافت میتواند نقش مهمی در شکلدهی آینده زنجیره تأمین لیتیوم و گذار به انرژی پاک ایفا کند.
نظر شما