به گزارش خبرگزاری ایمنا از زنجان، در ۱۵ کیلومتری شمالغرب زنجان، جایی میان آسمان آبی و زمین طلایی، دشت سهرین آرام گرفته است، یکی از آخرین پناهگاههای آهوان ایرانی در شمالغرب کشور با وسعتی بالغ بر ۱۲۳ هزار هکتار، این منطقه تماشایی نهتنها یکی از مهمترین زیستگاههای گونه نادر gazelle subgutturosa بهشمار میرود، بلکه گویی قطعهای از بهشت را در دل طبیعت ایران پنهان کرده است.
اینجا، زیبایی نه تنها در حرکت لطیف آهوان، بلکه در آسمان پرواز عقابها، در زمزمه چکاوکها و در خرامش آرام روباهها و شغالها جاریست. دشت سهرین بخشی از منطقه حفاظتشده سرخآباد است و با قرار گرفتن در مسیر فرودگاه زنجان، بهراحتی در دسترس علاقهمندان به طبیعت و حیاتوحش قرار دارد. اما سهرین تنها یک دشت نیست؛ روایتی از تاریخ نیز در دل آن جاریست. با حمام تاریخی و آثاری از گذشته، این منطقه ترکیبی شگفتانگیز از طبیعت و فرهنگ را به نمایش میگذارد.
در فصل تابستان، دشت سهرین میزبان موجی از مهاجرت آهوانیست که از دورترین نقاط به این سرزمین پناه میآورند، مهاجرانی آرام، زیبا و نجیب که در کنار سایر گونههای جانوری، به دشت جان میدهند.
دشت سهرین، زیستگاه مناسبی برای آهوان ایرانی
رضا موسویمشکینی، مدیرکل محیط زیست استان زنجان با اشاره به اینکه جمعیت آهوان دشت سهرین در دو سال گذشته افزایش پیدا کرده است، به خبرنگار ایمنا میگوید: طبق بهروزترین آمار، جمعیت آهوان دشت سهرین به بیش از یک هزار و ۲۰۰ رأس رسیده است.
وی با بیان اینکه دشت سهرین به لحاظ اکو سیستمی که در آن حاکم است، زیستگاه مناسبی برای آهوها محسوب میشود، میافزاید: طبق سیستم حاکم بر این دشت این حیوانات به طور پراکنده از خرداد تا آذر هر سال در این منطقه دیده میشوند.
وی با اشاره به تأثیرات منفی فعالیتهای انسانی در گذشته بر زیستگاه آهوان ادامه میدهد: احداث زیرساختهایی نظیر خطوط گاز، برق و لولهکشی موجب برهم خوردن آرامش طبیعی این گونههای جانوری شده بود.
موسویمشکینی با بیان اینکه بر اساس مصوبه سال ۱۳۵۷ شورای عالی حفاظت محیط زیست، بخشی از منطقه حفاظتشده سرخآباد تحت مدیریت مستقیم سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفت و از آن زمان، اقدامات حفاظتی در این منطقه بهصورت کنترلشده و برنامهریزیشده آغاز شد، میگوید: طرح مطالعاتی دشت سهرین در سال ۱۳۹۶ انجام شد، پس از پایان این طرح مطالعاتی دولت و مجموعه استانی موظف به تأمین امنیت این دشت و حفاظت و نگهداری از آن شده است.
دشت سهرین از مناطق شکار ممنوع زنجان است
موسویمشکینی با اشاره به اینکه دشت سهرین از مناطق شکار ممنوع استان زنجان محسوب میشود، ادامه میدهد: این منطقه که بخشی از منطقه حفاظت شده سرخآباد است، حدود ۱۲۰ هزار هکتار را شامل میشود.
وی با اشاره به اینکه به علت کثرت آهوان، این دشت به دشت آهوان سهرین معروف شده است، میافزاید: البته وحوش دیگری هم در این دشت زیست میکنند که شامل گرگ، شغال، روباه معمولی، رودک، تشی، گراز، خرگوش است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان زنجان با بیان اینکه از جمله پرندگانی که در این دشت زندگی میکنند، میتوان به باقرقره شکم سیاه، کبوتر چاهی، کبک معمولی، سارگپه پابلند، عقاب طلایی، بحری، دلیجه، انواع چکاوک، زنبورخوار، جغد کوچک، سار صورتی و طرلان اشاره کرد، میگوید: اقلیم منطقه از نوع خشک و سرد بوده و به همین دلیل گونههای گیاهی فراوانی در آن دیده میشود و در ارتفاعات دشت سهرین، قارچهای خوراکی (دنبلان)، ریواس، کنگر، کاکوتی، آویشن و برخی دیگر از گیاهانی دارویی و خوراکی پیدا میشود.
امکان مهاجرت آهوان از دشت سهرین صفر است
امجد باقری، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی ادارهکل محیط زیست استان زنجان با بیان اینکه علاوه بر این حیوانات گونههای درختی همچون درختان میوه و صنوبر و گونههای گیاهی همچون انواع آویشن، درمنه، انواع خانواده گندمیان و گیاهان بالشتکی نیز در دشت سهرین امکان رویش دارند و زیبایی خاصی به این منطقه بخشیدهاند، به خبرنگار ایمنا میگوید: به علت ساخت اتوبان امکان مهاجرت آهوان وجود ندارد، این گونه جانوری قبل از احداث اتوبان و ساختوسازهای غیرمجاز در مسیر مهاجرت، به اراضی شهرستانهای ساوه و تاکستان بود؛ اما به علت اینکه مسیر مسدود شده امکان مهاجرت وجود نداشته و زاد و ولد نیز کمتر شده است.
وی با بیان اینکه فصل جفتگیری آهوان در ماههای دی و بهمن و زمان زایمان نیز اواسط اردیبهشت و اوایل خرداد است، میافزاید: باید محل زایش آهوان در آرامش باشد، وگرنه زادوولد کاهش پیدا کرده و دوقلوزایی به تکزایی تبدیل خواهد شد.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی ادارهکل محیط زیست استان زنجان درباره عمر آهوان دشت سهرین نیز میگوید: طبق بررسی انجام شده عمر آهوان بین ۱۰ تا ۱۲ سال است که اغلب به خاطر شکار جان خود را از دست میدهند.
باقری ادامه میدهد: شکار بچه آهوان از سوی عقابها، جانوران گوشتخواری چون گرگ، پلنگ، روباه و سگهای چوپان، نیز از دیگر تهدیدات پیش روی در کاهش جمعیت آهوان زنجان محسوب میشود.
به گزارش ایمنا، با وجود چالشهایی همچون کاهش مسیرهای مهاجرت طبیعی و خطر شکار توسط حیوانات درنده و انسانها، دشت سهرین همچنان پایدار مانده است، اکنون حفاظت از این گونه نایاب طبیعت ایران نیازمند برنامهریزی دقیق، مشارکت مردمی و عزم ملی است تا نسلهای آینده نیز بتوانند از تماشای آهوان در این دشت شگفتانگیز لذت ببرند.
نظر شما