سایه رعب و وحشت از سگ‌گردانی بر جان جامعه

به گزارش خبرگزاری ایمنا، سگ‌گردانی در فضای عمومی به پدیده‌ای بحث‌برانگیز تبدیل شده که جنبه‌های مختلف روانی، اجتماعی و فرهنگی دارد؛ در بسیاری از جوامع، این رفتار بدون در نظر گرفتن تأثیرات آن بر سایر افراد، به‌عنوان بخشی از سبک زندگی مطرح شده است، اما پیامدهای منفی آن، غیرقابل انکار است و این ناهنجاری علاوه بر ایجاد مشکلات فردی، می‌تواند نظم اجتماعی و سلامت روانی جامعه را تحت تأثیر قرار دهد.

یکی از مهم‌ترین تبعات سگ‌گردانی، تأثیر آن بر امنیت روانی افراد جامعه است؛ بسیاری از مردم، به دلایل مختلف از جمله تجربیات ناخوشایند، از سگ‌ها می‌ترسند و مواجهه ناگهانی با سگ‌ها می‌تواند باعث استرس و اضطراب به‌ویژه در کودکان، سالمندان و افراد حساس‌تر شود و رعایت نکردن اصول کنترل سگ در اماکن عمومی موجب می‌شود این اضطراب به یک معضل دائمی در زندگی روزمره افراد تبدیل شود.

الگوبرداری نادرست یکی دیگر از ابعاد این پدیده است، بسیاری افراد بدون توجه به تبعات سگ‌گردانی، به‌عنوان یک رفتار مدرن و نشان‌دهنده سبک زندگی خاص، اقدام به سگ‌گردانی می‌کنند و این تقلید، بدون توجه به مسائل اخلاقی، روانی و اجتماعی، می‌تواند به نوعی فشار فرهنگی تبدیل شود که برای سایر افراد ناخوشایند است؛ این رفتار در مواردی حتی به چشم‌وهم‌چشمی تبدیل می‌شود و بدون توجه به نیاز واقعی یا تأثیرات آن بر محیط، رواج پیدا کرده است.

از دیگر جنبه‌های انتقادی این ناهنجاری، تأثیر آن بر کودکان و نوجوانان است؛ بسیاری از کودکان در سنین پایین نسبت به حیوانات حساسیت دارند و ممکن است از مواجهه ناگهانی با سگ‌ها دچار وحشت شوند و این ترس ممکن است به اضطراب دائمی یا فوبیا تبدیل شود که بر رشد روانی و اجتماعی آن‌ها تأثیر منفی می‌گذارد، صاحبان سگ‌ها به طور معمول این موضوع را درک نمی‌کنند و برخورد بی‌ملاحظه آن‌ها باعث ایجاد ترس‌های عمیق در کودکان و نوجوانان می‌شود.

مهم نیست سگ قلاده دارد یا ندارد؛ مهم حضور سگ است

آرش صالحی، شهروندی که او و همسرش از سگ‌گردانی خاطره خوبی ندارند، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: حدود چند ماه پیش بود که با همسرم کنار پارک قدم می‌زدیم، فضای خوبی بود و هر دو غرق در افکار خود بودیم تا اینکه مردی با سگی بزرگ از کنار ما عبور کرد و متوجه شدم که همسرم به سرعت دستم را گرفت و کمی خودش را عقب کشید.

وی با بیان اینکه همسرم همیشه از سگ‌ها می‌ترسید، اما در آن شرایط احساس ناامنی بیشتری داشت، می‌افزاید: صاحب سگ بسیار راحت از کنار ما گذشت، انگار متوجه ترس ما نشده بود، اما چند لحظه بعد، سگ پارس کرد.

صالحی ادامه می‌دهد: همسرم از ترس، نفس‌هایش نامنظم شد و ضربان قلب او بالا رفت، مهم نبود که سگ قلاده دارد یا آرام است و فقط وجود سگ کافی بود تا ترس از حضور سگ همسرم را آزار دهد.

وی می‌گوید: مسئله این است که برخی افراد متوجه نیستند ترس از حیوانات واقعی است و نباید آن را نادیده گرفت، احساس فرد، ترس و نداشتن احساس امنیت افراد اهمیت بیشتری دارد.

ورود سگ به زمین بازی کودکان و صاحبی که بی‌اعتنا است

مهسا علی‌نیا، مادر سپهر هشت ساله، ماجرای ناخوشایندی از سگ‌گردانی را این گونه برای خبرنگار ایمنا شرح می‌دهد و می‌گوید: پسرم از خردسالی از سگ‌ها می‌ترسید، با اینکه هیچ خاطره بدی از آن‌ها نداشت، همیشه نسبت به سگ‌ها احساس خطر می‌کرد، زمانی که سپهر شش سال داشت، یک روز که او را برای بازی به پارک برده بودم، مردی با دو سگ بزرگ وارد زمین بازی کودکان شد و بی‌اعتنا به اطراف، شروع به صحبت با دوستش کرد، یکی از سگ‌ها به سمت بچه‌ها آمد، پسرم بی‌حرکت شد و حتی نفسش را نگه داشت.

وی می‌افزاید: صاحب سگ به حرف زدنش ادامه می‌داد و توجهی به ترس و دلهره بچه‌ها نداشت؛ سگ کمی نزدیک‌تر شد، به سمت سپهر رفتم، چشم‌هایش پر از ترس بود و با درماندگی او را در آغوش گرفتم و از آنجا دور شدم، نمی‌دانستم چطور باید سپهر را آرام کنم و هنوز وقتی بیرون می‌رویم، احساس ترس را در او احساس می‌کنم.

این مادر ادامه می‌دهد: صاحبان سگ‌ها باید متوجه باشند که همه افراد مانند خود آنها احساس راحتی ندارند و برخی به خصوص بچه‌ها از حضور سگ‌ها می‌ترسند و دچار مشکلات بسیاری می‌شوند.

سگ‌گردانی که باعث به خطر افتادن سلامت مادر و جنین شد

سعید سام که سلامت همسر و فرزندش با حضور یک سگ به خطر افتاده است، با اشاره به اینکه وجود سگ‌ها می‌تواند آسیب‌های زیادی داشته باشد، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: همسرم همیشه از سگ‌ها می‌ترسید و حتی در خیابان‌های خلوت اگر سگی را از دور می‌دید، مسیرمان را تغییر می‌داد؛ یک شب که از مهمانی برمی‌گشتیم، خیابان تاریک بود و مردی با سگش از کوچه عبور می‌کرد.

وی می‌افزاید: صاحب سگ متوجه ما شد، اما هیچ کاری نکرد و دیگر برای عوض کردن مسیر هم دیر شده بود، سگ از کنارمان عبور کرد و همسرم تمام راه را با ترس و دلهره طی کرد.

سام این اتفاق را اتفاقی می‌داند که می‌توانست عواقب جبران‌ناپذیری داشته باشد و گفت: همسر من باردار بود و پیش آمدن این اتفاق باعث شد تا مدت‌ها ترس را در وجود خود احساس کند و شب بعد از این اتفاق، به خاطر شدت ترس و استرسی که در همسرم وجود داشت، به پزشک مراجعه کردیم.

چند ثانیه عبور سگ و چند دقیقه به زمین چسبیدن انسان

نوشین محمدی که او نیز مانند بسیاری دیگر تجربه خوبی از سگ‌گردانی در معابر عمومی ندارد، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: هفته گذشته در حاشیه خیابان ایستاده بودم و منتظر دوستم بودم که یک خانواده با سگ از کنار من گذشتند، سگ قلاده داشت، اما خیلی نزدیک به من حرکت کرد و لحظه‌ای احساس کردم که همین حالا ممکن است به سمت من بیاید؛ قلبم تند می‌زد و ترس از حمله سگ تمام وجود را گرفت.

وی با بیان اینکه این خانواده بدون توجه رد شدند، اما من چند دقیقه طول کشید تا دوباره بتوانم حرکت کنم، ادامه می‌دهد: احساس ترس و نگرانی غیرقابل‌کنترل است، احساسی که این روزها به واسطه رفتار غرب‌زده برخی به نگرانی هر روزه تبدیل شده است.

تبعات بی‌توجهی صاحبان سگ‌ها نسبت به احساسات منفی افراد و فشار به کودکان برای پذیرش این حیوانات

فاطمه خدادادی، روانشناس بالینی با بیان اینکه سگ‌گردانی به عنوان یک رفتار نادرست اجتماعی و فرهنگی، می‌تواند ابعاد روانی قابل‌توجهی بر افراد و جامعه داشته باشد، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: روندی که برای حضور سگ در سطح جامعه مشاهده می‌شود، موجب ایجاد تضادهای فرهنگی و روانی شده است، چراکه تمام افراد نسبت به حضور سگ‌ها احساس امنیت و آرامش ندارند و برای بسیاری از افراد، حضور بی ملاحظه آن‌ها در اماکن عمومی می‌تواند منبع اضطراب و ناراحتی باشد.

وی با بیان اینکه یکی از جنبه‌های مهم در این موضوع، الگوبرداری فرهنگی از کشورهای غربی است، می‌افزاید: سگ‌گردانی به اشتباه در سطح جامعه به نمادی از زندگی مدرن و تفاخر اجتماعی تبدیل شده است و برخی افراد بدون توجه به بستر جامعه، اقدام به تقلید از این رفتار می‌کنند و اثرات روانی و اجتماعی آن بر دیگران را در نظر نمی‌گیرند.

این روانشناس با بیان اینکه از دیگر اثرات منفی این پدیده، تأثیر آن بر کودکان و نوجوانان است، تصریح می‌کند: بسیاری از کودکان به دلایل مختلف از جمله تجربه‌های ناخوشایند قبلی، از سگ‌ها ترس دارند و مواجهه ناگهانی با سگ‌ها به ویژه بزرگ و پرجنب‌وجوش در اماکن عمومی ممکن است باعث ایجاد اضطراب شدید در آن‌ها شود و این ترس می‌تواند ریشه روانی عمیقی پیدا کند و حتی به فوبیا تبدیل شود که در آینده اثرات منفی بر تعاملات اجتماعی و احساس امنیت آن‌ها خواهد گذاشت؛ باید توجه داشت که بی‌توجهی صاحبان سگ‌ها نسبت به این ترس‌ها و فشار به کودکان برای پذیرش این حیوانات، نوعی نادیده گرفتن احساسات و نیازهای روانی آن‌ها است.

آرامش روانی جامعه تحت تأثیر سگ‌گردانی / یک رفتار نادرست نباید به قیمت اضطراب و نارضایتی تمام شود

خدادادی با اشاره به اینکه آرامش روانی افراد جامعه تحت تأثیر سگ‌گردانی قرار می‌گیرد، ادامه می‌دهد: افرادی که از سگ‌ها می‌ترسند، ممکن است به دلیل حضور مداوم آن‌ها در خیابان‌ها، پارک‌ها و اماکن عمومی، دچار اضطراب دائمی شوند و این اضطراب حتی ممکن است به کاهش تمایل به حضور در فضاهای عمومی و اجتماعی منجر شود و احساس ناامنی را در افراد افزایش دهد، برای برخی افراد، داشتن فضای عمومی عاری از تهدیدات روانی اهمیت زیادی دارد و تحمیل حضور سگ‌ها بدون در نظر گرفتن حساسیت‌های روانی افراد، می‌تواند احساس محرومیت از محیط‌های امن را در آن‌ها ایجاد کند.

وی با بیان اینکه ترویج بی‌حدوحصر سگ‌گردانی، بدون توجه به پیامدهای اجتماعی و روانی آن، به نوعی فشار فرهنگی تبدیل شده است که آرامش روانی جامعه را مختل می‌کند، می‌گوید: از یک‌سو، این رفتار به عنوان یک انتخاب فردی دیده می‌شود، اما از سوی دیگر، اثرات آن بر کل جامعه نادیده گرفته می‌شود و در این راستا توجه به حقوق افرادی که از حضور سگ‌ها احساس ناامنی دارند، ضروری است، زیرا تبعات روحی و روانی بسیاری را برای آن‌ها به دنبال دارد.

این روانشناس با بیان اینکه لازم است این موضوع از منظر سیاست‌گذاری عمومی مورد توجه قرار گیرد، اضافه می‌کند: فرهنگ‌سازی صحیح و تعیین قوانین مشخص برای حضور حیوانات خانگی در اماکن عمومی، می‌تواند از بروز تضادهای اجتماعی و روانی جلوگیری کند و احترام به احساسات مختلف افراد جامعه، حتی اگر از نظر برخی غیرمنطقی به نظر برسد، پایه مهمی برای حفظ سلامت روان جمعی است و ترویج یک رفتار اجتماعی نباید به قیمت اضطراب و نارضایتی گروهی دیگر تمام شود.

آرامش روانی جامعه در اثر رواج بی‌حدوحصر سگ‌گردانی تهدید می‌شود و حضور سگ‌ها در محیط‌های عمومی به‌ویژه بدون رعایت اصول کنترل، می‌تواند باعث کاهش احساس امنیت در افراد شود، بسیاری از شهروندان به دلیل اضطراب ناشی از مواجهه با سگ‌ها، تمایل کمتری به حضور در فضاهای عمومی خواهند داشت و این وضعیت به مرور باعث کاهش تعاملات اجتماعی، افزایش استرس عمومی و از بین رفتن فضای امن شهری خواهد شد.

مسائل بهداشتی مرتبط با سگ‌گردانی نیز از تبعات مهم این پدیده است، چراکه مدفوع حیوانات در خیابان‌ها و پارک‌ها، انتقال بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان و رعایت نشدن اصول بهداشتی توسط برخی صاحبان سگ‌ها، خطرات قابل‌توجهی برای سلامت عمومی ایجاد می‌کند و در جوامعی که نظارت کافی بر این موضوع وجود ندارد، این مشکلات می‌تواند به بحران‌های بزرگ‌تری منجر شود و سلامت شهروندان را به خطر بیندازند.

سگ‌گردانی گاهی باعث ایجاد محدودیت‌های ناخواسته در آزادی شهروندان می‌شود و افراد بسیاری مجبور به تغییر مسیر، اجتناب از مکان‌های عمومی یا تحمل حضور سگ‌هایی هستند که ممکن است برایشان ترسناک باشد؛ این وضعیت نوعی تحمیل غیرضروری است که باعث نارضایتی اجتماعی می‌شود.

در این شرایط، نیاز به فرهنگ‌سازی و وضع قوانین مناسب برای برخورد قاطع با این معضل بیش از پیش احساس می‌شود و مهم است که از گسترش بی‌رویه این ناهنجاری جلوگیری تا آرامش روانی جامعه را حفظ شود.