به گزارش خبرگزاری ایمنا، در سالهای گذشته، هوش مصنوعی (AI) و یادگیری عمیق (Deep Learning) تحولی چشمگیر در حوزه پردازش تصویر و تحلیل تصاویر ایکسری در صنایع سنگین ایجاد کردهاند. این فناوریها با افزایش دقت، کاهش خطای انسانی و تسریع در فرایندهای بازرسی، نقش مهمی در بهبود کیفیت و بهرهوری ایفا میکنند.
یکی از کاربردهای برجسته AI در صنایع سنگین، استفاده از سیستمهای بازرسی خودکار ایکسری (Automated X-Ray Inspection) است. این سیستمها با بهرهگیری از الگوریتمهای پیشرفته، میتواند ناهنجاریها و نقصهای ساختاری در محصولات فلزی، جوشها و قطعات صنعتی را انجام دهد. برای مثال، استفاده از شبکههای عصبی کانولوشنی (CNN) در تحلیل تصاویر ایکسری، امکان شناسایی دقیقتر و سریعتر نقصها را فراهم میکند، علاوه بر این، فناوریهای AI در سیستمهای بازرسی سهبعدی ایکسری (3D X-Ray Inspection) نیز کاربرد دارند. این سیستمها با ایجاد تصاویر سهبعدی از قطعات، امکان تحلیل دقیقتر و شناسایی نقصهای پنهان را فراهم میکنند، به عنوان نمونه شرکتهایی همچون Unicomp با همکاری ASUS IoT، سیستمهای بازرسی پیشرفتهای را توسعه دادهاند که با استفاده از AI و پردازش تصویر پیشرفته، کیفیت بازرسی را بهبود بخشیدهاند ، همچنین استفاده از AI در بازرسیهای غیرمخرب (NDT) موجب افزایش دقت و کاهش زمان بازرسی شده است. الگوریتمهای یادگیری عمیق با تحلیل خودکار تصاویر ایکسری، امکان شناسایی نقصهای پیچیده و کاهش وابستگی به تجربه انسانی را فراهم میکنند .
هوش مصنوعی چگونه در کنترل کیفیت فولاد بهکار میرود؟
مهدی مهدوی کارشناس حوزهصنعت در گفتوگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: در فاصله سالهای ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۶، گروه تحقیقاتی ما بیشتر روی موضوعات مرتبط با پردازش تصویر و کاربردهای هوش مصنوعی در خطوط تولید فولاد کار میکرد. آن سالها تمرکز اصلی بر شناسایی فرصتهای استفاده از سیستمهای بینایی ماشین برای بازرسی کیفی در مراحل مختلف تولید فولاد بود. به همین دلیل، زمینه تخصصی شرکت را «هوش مصنوعی پردازش تصویر و ایکسری» مینامیم.
وی افزود: اولین پروژه ما در سال ۱۳۹۶ با عنوان (سیستم هوشمند لانهبندی گندله خام) اجرا شد، این سیستم بهطور همزمان سه حالت را پشتیبانی میکرد؛ مسیر برخط (لاین آنلاین)، آنالیز آزمایشگاهی (آفلاین) و آزمایشگاه آنالایز (تحلیل) باهدف اصلی، جلوگیری از وقوع لانهبندی نامناسب در گندلههای خام بود که میتواند کیفیت کل فرایند تولید آهن و فولاد را تحت تأثیر قرار دهد، پس از پیادهسازی موفق در مجتمع فولاد مبارکه، پروژه به سایر واحدهای فولادی بزرگ کشور گسترش پیدا کرد.
کارشناس حوزهصنعت تصریح کرد: شرکت دید رایان صنعتی اصفهان تاکنون پروژههای بسیاری را در بزرگترین مجتمعهای فولادی و معدنی کشور اجرا کرده است؛ این فهرست شامل همکاری با فولاد مبارکه اصفهان، فولاد چادرملو، فولاد پاسارگاد شیراز، فولاد پارسیان، مجتمع معدنی سنگان، فولاد خوزستان و شرکت گوهرزمین میشود. علاوه بر این، در مهر ۱۴۰۳ بزرگترین سیستم کنترل کیفیت سطح را در فولاد اکسین خوزستان پیادهسازی کردیم که توانمندیهای پیشرفته بینایی ماشین را برای شناسایی دقیق عیوب سطحی ورقها بهکار میگیرد.
با بهرهگیری از الگوریتمهای یادگیری عمیق و بینایی ماشین، تشخیص عیوب سطحی و داخلی در خطوط تولید فولاد با دقت و سرعتی بیسابقه انجام میشود.
مهدوی تاکید کرد: پس از آن، سامانههای بازرسی آنلاین در خط اسیدشویی شماره یک مجتمع فولاد مبارکه و همچنین پروژه بازرسی قطعات در کارخانه ماشینسازی کره و هندوستان را راهاندازی نمودیم. در حال حاضر نیز در مراحل نهایی رایزنی با چهار شرکت فولادی بزرگ دیگر کشور هستیم تا دامنه فعالیتهایمان را گسترش دهیم، رویکرد ما مبتنی بر بهرهگیری از هوش مصنوعی پردازش تصویر و فناوری ایکسری است و هر پروژه با هدف ارتقای کیفیت محصول، کاهش ضایعات و افزایش بهرهوری خطوط تولید طراحی و اجرا میشود؛ بنابراین تلاش داریم با ارائه راهکارهای مبتکرانه، سهم قابلتوجهی از بازار داخلی و صادراتی در صنعت فولاد و صنایع مرتبط را به دست آوریم.
وی بیان کرد: شرکت دیدرایان صنعتی اصفهان بر پایه «هوش مصنوعی پردازش تصویر و ایکسری» فعالیت میکند و در صنایع بزرگ فولادسازی، سیستمهای کنترل کیفیت و تولید پیشرفتهای ارائه میدهد، از جمله این سامانهها، «سیستم عیارسنج (لایهسنج)» برای اندازهگیری دقیق ضخامت ورق یا پوشش فلزی، «سیستم تشخیص عیوب سطحی» برای شناسایی خط، سوراخ یا فرورفتگی با کمک الگوریتمهای بینایی ماشین و «سیستم ضخامتسنج سنگ» جهت اندازهگیری ضخامت سنگآهن یا گندله بر روی نوار نقاله است، همچنین «سیستم هوشمند سنس» بهعنوان مجموعهای پیچیده برای پایش پارامترهای مختلف خط تولید، «سیستم بازرسی عیوب پالت» برای بازبینی پالتهای حمل مواد و «سیستم تشخیص مواد مذاب از سرباره» در مرحله تخلیه مذاب از کوره، از دیگر دستاوردهای شرکت هستند. همه این سامانهها بهصورت آنلاین و در لحظه وضعیت کیفیت را رصد کرده و در صورت بروز ناهماهنگی یا خطا، فرایند تولید را متوقف یا هشدار صادر میکنند تا ضمن ارتقای بهرهوری، ضایعات به حداقل برسد.
کارشناس حوزه صنعت ادامه داد: در مهر ۱۴۰۳، بعد از حدود یک سال مذاکره و طراحی، سیستم «تشخیص عیوب سطحی ورقهای نورد گرم فولاد اکسین خوزستان» را پیادهسازی کردیم، این سامانه میتواند در کسری از ثانیه، بدون دخالت نیروی انسانی، تمام سطح ورق را اسکن کند و انواع عیوب سطحی مثل ترک، خط، شوک حرارتی یا حفره را تشخیص دهد. نتیجه آن، افزایش چشمگیر کیفیت ورقهای خروجی و کاهش ضایعات تا حداقل ممکن است.
مهدوی گفت: فولاد ورق خودرو چهارمحال و بختیاری، سامانه «بازرسی آنلاین مشکلات سطحی پس از عملیات حرارتی» را راهاندازی کردیم. این سامانه بالاترین دقت را در تشخیص عیوب میکروسکوپی و ماکروسکوپی داراست و با سرعتی نزدیک به سرعت خط تولید، تحلیل را انجام میدهد، در مجتمع فولاد مبارکه اصفهان، خط اسیدشویی شماره یک ماژول «کنترل ضخامت بعد از اسیدشویی» را دریافت کرد. در این خط بعد از عملیات اسیدشویی، ضخامت باقیمانده ورق را با دقت میکرونی اندازهگیری میکند تا از آسیبدیدگی ورق جلوگیری شود.
وی تاکید کرد: در افق سالانه، اولویت اصلی ما توسعه شبکه صادرات با تمرکز بر مذاکرات جاری با شرکتهای بزرگ فولادی در هند، روسیه و کره جنوبی و همچنین بنگاههای فولادی کشورهای حاشیه خلیجفارس (عمان و امارات) است. با نگاهی به برنامه پنجساله، قصد داریم حداقل ۳۰ درصد از درآمد شرکت را از طریق بازارهای بینالمللی تأمین کنیم؛ بهعبارت دیگر، صادرات محصولات و سامانههای کنترل کیفیت به هند، عمان، امارات، روسیه، کره جنوبی و بازارهای روبهرشد آسیای جنوبشرقی محور اصلی استراتژی ما خواهد بود.
کارشناس صنعت تصریح کرد: برای دستیابی به این هدف، سه محور را تعیین کردهایم؛ نخست، افزایش توان تولید تجهیزات سختافزاری با توسعه خط تولید بردهای الکترونیکی و کیتهای تصویربرداری بهمنظور پوشش نیاز بازار صادراتی؛ دوم، تقویت بخش نرمافزار و الگوریتم با سرمایهگذاری قابلتوجه در تیم تحقیق و توسعه برای طراحی و پیادهسازی الگوریتمهای هوش مصنوعی انطباقی (Adaptive AI) که در شرایط جغرافیایی و اقلیمی مختلف عملکرد پایدار و دقیقی داشته باشند؛ سوم، گسترش نیروی انسانی متخصص با هدف جذب حداقل ۲۰ نیروی جوان و نخبه تا پایان سال ۱۴۰۴، بهمنظور افزایش ظرفیت اجرای پروژههای بزرگتر و ارائه پشتیبانی ۲۴ ساعته به مشتریان خارجی. با این رویکرد، سعی داریم جایگاه خود را در بازار جهانی تثبیت کنیم و سهم قابلتوجهی از صنعت فولاد و صنایع وابسته فراتر از مرزهای داخلی کسب کنیم.
هدفگذاری برای تأمین ۳۰ درصد از درآمد از بازارهای بینالمللی با توسعه تجهیزات سختافزاری، تقویت الگوریتمهای انطباقی و جذب نخبگان تا پایان ۱۴۰۴
مهدوی بیان کرد: یکی از اهداف اصلی شرکت، ایجاد فرصتهای شغلی برای جوانان نخبه است. حدود ۶۰ درصد نیروی انسانی فعلی شرکت، فارغالتحصیلان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در رشتههای مهندسی برق و کامپیوتر هستند. هدف داریم تا پایان سال ۱۴۰۴، حداقل ۲۰ نفر دیگر جذب کنیم، مدیریت شرکت به ریاست مهندس حیدری، تأکید ویژهای بر «حفظ سرمایههای انسانی» دارد؛ یعنی ارتقای مهارت فنی و انگیزه کاری این افراد، بهگونهای که تمایل داشته باشند در پروژههای طولانیمدت با شرکت همراه باشند. برای این منظور بستههای تشویقی، بیمه تکمیلی و برنامههای کارگاه آموزشی ماهانه در نظر گرفته شده است.
به گزارش ایمنا، ادغام هوش مصنوعی با فناوریهای بازرسی ایکسری در صنایع سنگین، نقطه عطفی در بهبود کیفیت، بهرهوری و ایمنی فرایندهای تولیدی به شمار میآید. این ترکیب نوآورانه، امکان شناسایی دقیقتر نقصها، کاهش خطاهای انسانی و تسریع در فرایندهای بازرسی را فراهم کرده است، با استفاده از الگوریتمهای یادگیری عمیق، سیستمهای بازرسی خودکار ایکسری میتواند به تحلیل تصاویر با دقت بالا و شناسایی ناهنجاریهای پنهان در قطعات صنعتی هستند. این قابلیتها به ویژه در صنایعی همچون خودروسازی، هوافضا، نفت و گاز و الکترونیک، که نیازمند دقت و ایمنی بالا هستند، اهمیت ویژهای دارد، علاوه بر این، فناوریهای بازرسی سهبعدی ایکسری با بهرهگیری از هوش مصنوعی، امکان تحلیل ساختار داخلی قطعات را بدون نیاز به تخریب آنها فراهم میکنند. این ویژگی نهتنها به کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری کمک میکند، بلکه به بهبود کیفیت محصولات نهایی نیز منجر میشود.
نظر شما