به گزارش خبرگزاری ایمنا از گلستان، ازدواج، روزگاری در فرهنگ ایرانی نه فقط یک سنت پسندیده، بلکه گام نخست برای ورود به دنیای بزرگسالی، ساخت خانواده و برپایی آیندهای روشن تلقی میشد، خانوادهها دور هم جمع میشدند، هزینهها به حداقل میرسید و نیتها خالصانهتر بود اما حالا، ازدواج به جای آنکه یک شروع باشد، به یک مانع پیچیده بدل شده است؛ مسیری که با بیکاری آغاز میشود، با تورم ادامه پیدا میکند و در ایستگاه بانکها متوقف میشود.
در استان گلستان نیز ماجرا مشابه است، جوانان بسیاری با وجود میل قلبی به تشکیل خانواده به دلیل موانع اقتصادی و ساختاری از جمله دریافت سخت وام ازدواج، نبود شغل پایدار، افزایش هزینههای زندگی و پیچیدگیهای اداری از قدم گذاشتن در این مسیر بازمیمانند.
به باور کارشناسان، بیکاری و ناپایداری شغلی از عوامل مهم بیمیلی جوانان به ازدواج است، چراکه در چنین شرایطی جوانان مجبور میشوند به شغلهای موقت و کمدرآمد روی بیاورند که این ناپایداری شغلی موجب میشود آنها امکان برنامهریزی برای آینده را نداشته باشند و به این ترتیب ازدواج را به تعویق میاندازند، این موضوعی است که جمال محسنی، کارشناس ارشد جامعه شناسی نیز آن را تأیید میکند و در این رابطه به خبرنگار ایمنا میگوید: تورم لجامگسیخته و کاهش قدرت خرید نیز نقش مهمی در کاهش تمایل به ازدواج دارد.
وی اضافه میکند: در سالهای اخیر، تورم در ایران به شدت افزایش پیدا کرده و قیمت کالاهایی همچون مسکن، مواد غذایی، پوشاک و حملونقل به طور چشمگیری زیاد شده است، بنابراین جوانان از هراس این هزینهها میلی برای تشکیل خانواده ندارند.
محسنی به جز شرایط اقتصادی تغییر نگرشها و ارزشها را از دیگر مؤلفههای کاهش آمار ازدواج میداند و میگوید: جوانان امروزی نسبت به نسلهای گذشته نگرش متفاوتی به ازدواج دارند. بسیاری از آنها ازدواج را نه به عنوان یک ضرورت، بلکه به عنوان یک انتخاب میبینند.
وی با تاکید به فرهنگسازی و آموزش برای افزایش میل جوانان به ازدواج میافزاید: آموزش مهارتهای زندگی و فرهنگسازی در مورد ازدواج میتواند به جوانان کمک کند تا با دیدگاه واقعبینانهتری به این مسئله نگاه کنند، رسانهها نیز میتوانند با تبلیغ ازدواج ساده و کمهزینه، نقش مهمی در این زمینه ایفا کنند.
این کارشناس ارشد جامعهشناسی ادامه میدهد: برای مثال، رسانهها با تولید برنامههایی آموزشی برای جوانان میتوانند به ازدواج فارغ از تجملگرایی و انتظارات غیرواقعبینانه کمک کنند. همچنین، آموزش مهارتهای زندگی همچون مدیریت مالی، حل تعارض و ارتباط مؤثر میتواند به جوانان کمک کند تا با چالشهای زندگی مشترک بهتر کنار بیایند.
محسنی، تسهیل شرایط اقتصادی از سوی دولت برای جوانان را یکی از راههای مؤثر ازدواج میداند و میگوید: دولت میتواند با ارائه تسهیلات مسکن، وامهای کمبهره و ایجاد فرصتهای شغلی پایدار به جوانان کمک کند تا از پس هزینههای ازدواج برآیند.

بانکها یکی از موانع ازدواج جوانان
موضوع بیکاری، تورم و شرایط نامناسب اقتصادی از مواردی است که به جز جامعهشناسان، مدیران دولتی هم آن را مؤلفهای مهم در کاهش آمار ازدواج جوانان میدانند، شاید به این خاطر بود که در دولتهای قبل به افزایش مبلغ تسهیلات ازدواج و پرداخت سریع آن تاکید شد با این حال بر اساس اظهارت مسئولان گلستانی این مهم در استان به صورت جدی عملیاتی نشد.
حامد ملاحسنی، معاون جوانان اداره کل ورزش و جوانان استان گلستان در این رابطه به خبرنگار ایمنا میگوید: بانکها به یکی از موانع جدی پیش روی جوانان تبدیل شدهاند، چراکه فرایند پیچیده و زمانبر دریافت وام به همراه شرایط سخت وامدهی، جوانان را از مسیر ازدواج باز میدارد.
وی معتقد است که در بسیاری از موارد، تأخیر و مشکلات موجود در تأمین وامهای ازدواج موجب ایجاد استرس و فشار روانی بر زوجها میشود و در نتیجه بسیاری از جوانان به دلایلی از تصمیم به ازدواج منصرف میشوند، این را آمارها نشان میدهند در سال گذشته، تنها ۴۹.۲ درصد از تسهیلات ازدواج در استان پرداخت شده است.
ملاحسنی ادامه میدهد: این تسهیلات با وجود اینکه میتوانند نقش مهمی در تسهیل ازدواج جوانان ایفا کنند، تأخیر یا محدودیت در دسترسی به این منابع مالی، فشار اقتصادی را بر دوش جوانان بیشتر کرده است.
وی با بیان اینکه این وضعیت گلستان را در رده ۲۷ کشوری و جزو پنج استان آخر قرار داده است، میافزاید: در سال گذشته ۱۵ هزار و ۱۴۷ وام اعطایی در استان داشتیم، درحالیکه بیش از ۳۰ هزار نفر متقاضی وام بودند.
معاون جوانان اداره کل ورزش و جوانان استان اضافه میکند: کمتر از ۵۰ درصد متقاضیان به تسهیلات دست پیدا کردند، این در حالی است که پرداخت تسهیلات در میانگین کشوری، ۵۷.۲۹ درصد بوده است.
ملاحسنی با تاکید به نظارت جدی مدیران ارشد استان بر بانکها میافزاید: از رسانهها و افکار عمومی درخواست داریم که مطالبهگری کنند، باید بانکهای همراه تشویق شوند و آنهایی که سختگیرانه برخورد میکنند، مورد انتقاد قرار گیرند.
وی با بیان اینکه استان گلستان با وجود جمعیت جوان و ظرفیت فرهنگی بالا، نباید در جایگاه ۲۷ پرداخت تسهیلات باشد، اضافه میکند: اگر تنها خروجی هفته ازدواج، بهبود روند پرداخت تسهیلات باشد، ما به هدف مهمی رسیدهایم، باید مسئولان شهرستانها، فرمانداریها و حتی نمایندگان مجلس نیز در این مطالبهگری همراه شوند.

شرکت ۲۰ هزار جوان گلستانی در دورههای رایگان آموزش پیش از ازدواج
بر اساس آمارهای ارائه شده در استان گلستان در سال گذشته، ۱۱ هزار و ۹۲۷ واقعه ازدواج ثبت شده است که نشاندهنده علاقه و تمایل جوانان به پیوندی پایدار است، اما در عین حال، سه هزار و ۹۳۶ واقعه طلاق نیز به ثبت رسیده است، این آمار، همانطور که در سطح کشور نیز شاهد آن هستیم، حاکی از چالشهای جدی در حوزه ازدواج و به خصوص حفظ پایداری آن است.
در این رابطه قاسمعلی برزمینی، مدیرکل ورزش و جوانان استان گلستان برگزاری دورههای آموزشی پیش از ازدواج را از برنامههای این اداره کل اعلام میکند و میافزاید: در سه سال گذشته ۲۰ هزار جوان در دورههای رایگان آموزش پیش از ازدواج طی شرکت کردند که این حاصل تلاش ویژه سازمانهای مردمنهاد جوان استان است.
وی به افزایش مراکز مشاوره ازدواج و خانواده استان اشاره میکند و ادامه میدهد: سال ۱۴۰۰ در استان شش مرکز مشاوره ازدواج و خانواده دایر بود، درحالی که این رقم در سالجاری به ۳۲ مرکز افزایش پیدا کرده است که خدمات مشاوره رایگان را به عموم جوانان ارائه میدهد.
برزمینی با استناد به آمار رسمی ثبت احوال استان میگوید: در سال ۱۴۰۳ تعداد ۱۱ هزار و ۹۲۷ ازدواج و سه هزار و۹۳۶ واقعه طلاق در استان به ثبت رسیده است، این در حالی است که آمار طلاق نسبت به سال ۱۴۰۲ که چهار هزار و ۷۱۶ مورد بوده، کاهش پیدا کرده و این نکتهای بسیار مهم است.
عملکرد ضعیف دستگاههای متولی، عامل آمار نگرانکننده طلاق
با وجود آنکه معاون و مدیرکل اداره کل ورزش و جوانان استان از فعالیت این دستگاه در آموزش ازدواج و آمار کاهشی طلاق در استان خبر میدهند، استاندار گلستان معتقد است آمار قابل توجه طلاق در استان نشاندهنده ضعف عملکرد دستگاههای متولی در بحث خانواده است.
علی اصغر طهماسبی، استاندار گلستان در این رابطه به خبرنگار ایمنا میگوید: آمار نگرانکننده طلاق در استان نشاندهنده این است که تمام متولیان در بحث خانواده ضعیف عمل کردهاند.
وی میافزاید: باید با یکدیگر در ارائه عملکرد صادق باشیم از این رو آماری که مدیران میدهند باید حساب و کتاب داشته و غیرواقعی نباشد.

به گفته استاندار گلستان، سیاستهای موفق جمعیتی دو راهبرد اصلی دارد که شامل حمایت اقتصادی از خانواده و اصلاح نگرش و فرهنگهای موجود در جامعه است که در هر دو این حوزهها کارهای اندک و نمایشی صورتگرفته و در نتیجه شاخصها همچنان کاهشی بوده است.
وی با بیان اینکه موضوع جمعیت و جوانی آن مورد تاکید رهبر معظم انقلاب است، ادامه میدهد: رهبر معظم انقلاب نیز بر مسئله فرزندآوری توجه بسیار زیادی داشته و مسائل بیان شده از سوی ایشان به صورت هشدار دهنده است.
طهماسبی اضافه میکند: حدود ۵۰ درصد جمعیت کشور را بانوان تشکیل میدهند که نیاز است به عنوان قشر اثرگذار در موضوع جمعیت و خانواده، کارهای فرهنگی خوبی در این زمینه انجام شود.
وی معتقد است که در حوزه اقتصادی قانون و سیاستهایی را ترسیم کردیم، اما تنها ۲۵ درصد از قانون اجرا میشود که کافی نیست، در حوزه فرهنگ و تغییر نگرش جامعه به فرزندآوری، تقریباً تعطیل هستیم و هیچ کاری صورت نگرفته است.
به گزارش ایمنا، با توجه به آمار نگران کننده کاهش ازدواج و افزایش طلاق، امروز بیش از هر زمان دیگری ضرورت بازنگری در سیاستهای حمایتی از جوانان احساس میشود، تسهیل اقتصادی، آموزشهای مهارتهای زندگی، اصلاح فرهنگ عمومی و پاسخگویی شفاف مسئولان میتواند مسیری برای بازگرداندن اعتماد جوانان به نهاد خانواده باشد، ازدواج تنها یک انتخاب شخصی نیست، بلکه سنگنمای آینده اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشور است، آیندهای که برای ساختن آن باید همه نقش ایفا کنند.


نظر شما