به گزارش خبرگزاری ایمنا، در روزگاری که موسیقی ایرانی سالها با چالشهای ساختاری، محدودیتهای اجرایی و نبود انسجام در سیاستگذاری فرهنگی دستوپنجه نرم میکرد، «سند ملی موسیقی» به عنوان نخستین نقشه راه جامع در این حوزه، روزنه امیدی برای اهالی موسیقی و فرهنگ کشور گشود. آنچه این سند را فراتر از یک سند اداری میسازد، نه فقط محتوای آن، بلکه چگونگی تولد، پیگیری و ابلاغش است؛ فرایندی که با دغدغهمندی و پیگیری شخص رئیسجمهور وقت، شهید سیدابراهیم رئیسی، گره خورده است.
از شکستن رکورد اجرای کنسرت در سالهای اخیر گرفته تا رساندن صدای موسیقی به دورافتادهترین نقاط کشور، همه و همه بخشهایی از یک سیاست فرهنگی بود که عدالت هنری را نه در حرف، که در عمل جستوجو میکرد. اکنون با گذشت زمان، این سند نه تنها جایگاه موسیقی را در ساختار حکمرانی تثبیت کرده، بلکه با تعیین نقش مشخص هر نهاد، گامی بزرگ در جهت شفافسازی، قانونمداری و حمایت از استعدادهای هنری برداشته است؛ مسیری که شاید سالها منتظر چنین نقطه آغازی بود.
بر این اساس فعالیت سه ساله دولت سیزدهم بهخصوص در حوزه فرهنگ و هنر جزو دوران پررونق به حساب میآید و مجموعه دولت و در رأس آن شخص آیتالله رئیسی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اقدامات فراوانی در حوزه فرهنگ و هنر از جمله حوزه موسیقی به سرانجام رساندند.
یکی از مهمترین اقدامات دولت سیزدهم، تصویب سند ملی موسیقی توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی برای نخستین بار بود که این امر اتفاق بسیار مهمی در جهت برطرف کردن تناقضها و تعارضات موجود در زمینه موسیقی بود تا تصمیمات ریز و درشتی که در این حوزه گرفته میشود مبنای نظر قرار گیرد.
این سند در قالب مصوبه شماره ۲۳۶ جلسه ۸۹۵ به تاریخ تصویب دهم بهمن ۱۴۰۲ و شماره ابلاغ ۲۵۰۹۲ به تاریخ دوازدهم اسفند ۱۴۰۱ به نام «سند ملی موسیقی جمهوری اسلامی ایران» به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان صدا و سیما، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مرکز مدیریت حوزههای علمیه، شورای هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی و دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی ابلاغ شد.
یکی از مهمترین مصادیق توجه یک دولت به حوزه موسیقی، آمار صدور مجوز تکآهنگها و برگزاری کنسرتها است. در پانزده روز نخست استقرار دولت سیزدهم، دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز ۱۴۲ تکآهنگ و ۱۵ آلبوم را صادر کرد؛ این آمارها حتی در ماههای بعد افزایش پیدا کرد که آمارها و مجوزهای صادره در سایت این دفتر قابل مشاهده است.
بر اساس آمارها، مجوزهای صادر شده در سال ۱۴۰۱ بدین شرح بوده است؛ تعداد اجراهای تهران برای سالن بیش از ۱۲۰۰ نفر، ۶۰۶ اجرا و در کل کشور ۳۹۱۳ و در سه ماهه اول سال ۱۴۰۲، تعداد اجراهای صحنهای موسیقی ۲۹۲ اجرا بوده است؛ همچنین صدور مجوز برای آلبومهای موسیقی از ابتدای سال ۱۴۰۱ تا پایان بهار ۱۴۰۲، ۱۷۰ آلبوم بوده است. در یک نگاه اجمالی میتوان گفت در این مدت بیش از ۴۳۷۵ مجوز فقط برای کنسرت و آلبوم موسیقی صادر شده است؛ هر چند این مدت انتقادهایی مطرح شده بود که تنها کنسرتهای پاپ، مجوز دریافت کردند اما آمارها در ماههای اخیر نشان میدهد که سایر گونههای موسیقی اعم از سنتی، اقوام و تلفیقی نیز اجراهایی داشتهاند که این آمار در تولید آلبوم موسیقی قابل توجه است.
در سه ماهه اول سال ۱۴۰۲، ۲۹۲ اجرای صحنهای مجوز دریافت کرده و تعداد دفعات این برنامهها به ۷۷۶ نوبت اجرا در کشور رسیده است. همچنین در مدت یاد شده، ۷۰ آلبوم موسیقی مجوز دریافت کردهاند و برای ۹۴۰ تک آهنگ و سه آلبوم تصویری موسیقی نیز در این مدت از دفتر موسیقی مجوز انتشار صادر شده است.
در سه ماهه دوم سال ۱۴۰۲ نیز ۷۰۵۴ آلبوم موسیقی مجوز دریافت کردهاند و برای ۹۰۰ تک آهنگ و ۳۸ نماهنگ نیز در این مدت از دفتر موسیقی مجوز انتشار صادر شده است.
در پاییز سال ۱۴۰۲ نیز ۱۳۹۷ نوبت اجرا در کشور برگزار شد و از سویی ۵۹ آلبوم موسیقی مجوز دریافت کردهاند و برای ۹۸۶ تک آهنگ مجوز انتشار صادر شده است؛ همچنین در زمستان سال ۱۴۰۲ نیز ۱۲۵۴ نوبت اجرای کنسرت برگزار شده و ۱۰۰ آلبوم موسیقی و ۱۱۳۷ تکآهنگ مجوز گرفتند.
رکوردشکنی آمار کنسرتها
در همین راستا امیرحسین سمیعی مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت سیزدهم در گفتوگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: در دوره شهید رئیسی فضای هنری خاموش نشد بلکه به مراتب از دورههای دیگر درخشانتر و بازتر شد که یکی از نمودهای آن سند ملی موسیقی بود.
وی افزود: پیش از آنکه سند موسیقی ابلاغ شود ما شاهد بودیم وزارت ارشاد با قدرت و به پشتوانهی ریاست جمهوری در آن زمان پشت تمام فعالیتهای خود همچون کنسرت اصفهان آقای قربانی یا کنسرت در جاهای مختلف میایستاد و بعد از سالها رکورد تاریخی کنسرتها در سال ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ شکسته شد و بیشترین رونق را پیدا کرد که اینها نشانگر فضای بازتر، درخشانتر و پویاتر است.
مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت سیزدهم تصریح کرد: در دوره سیزدهم و ریاست شهید رئیسی یک جشنواره موسیقی برای اولین بار با محوریت عدالت فرهنگی برگزار شد که کنسرتهای جشنواره به جنوب شهر تهران و در فرهنگسرای بهمن رفت؛ اینها تمام مواردی بود که باید سنجیده میشد.
وی با اشاره به اشراف شهید رئیسی به مسائل مختلف گفت: در زمان ریاست جمهوری شهید رئیسی، یک عالم دینی، مجتهد و یک شخصی که هم دستگاه قضا را درک کرده و هم سالها در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران خدمت کرده بود، به هنر نگاه باز و مسئولانهای داشت و فقط به یک زمان و یک برهه خاص نگاه نمیکرد و دنبال این نبودند که در دوره خود تأثیری بگذار و برود! بلکه ابلاغ سند موسیقی یعنی ما کاری را برای تمام دورهها میکنیم، پس ما دغدغه تمام وطن را در تمام زمانها داریم.
سمیعی گفت: سند موسیقی با پیگیری خود شهید جمهور ابلاغ شد که یکی از بندهای آن همان اتفاقی بود که در کنسرت اصفهان افتاد و قانون شد که اگر مجوز را وزارت فرهنگ صادر میکند هیچ دستگاه دیگری نمیتواند آن را مخدوش کند.
وی اظهار کرد: سند ملی موسیقی از اساس وضعیت موسیقی را در حکمرانی فرهنگی کشور برجسته و دارای ثبات کرد، یعنی تا قبل از آن میتوانیم بگوییم که وضعیت موسیقی در ساحت حکمرانی کشور ثباتی نداشت. لازم به ذکر است که این سند شاخههای مختلفی از جمله حوزه آموزش که باید هدفمند شود، حوزه مجوزها، پرداختن به موسیقی با کلام، دانشگاهها، آکادمیها، پرداختن به جوانان و استعدادهای دانشگاهی و به طور کلی نقش تمام موارد و دستگاههای مختلف در آن به طور پررنگ وجود دارد.
مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت سیزدهم ادامه داد: به خاطر دارم که بعد از جشنواره شروع کردیم به مراکز استانها رفتن و شهرهایی که گرهی در مجوز کنسرتها داشتند از جمله شیراز، اصفهان، یزد، تبریز، بوشهر و… را تک تک بررسی و پیگیری کردیم.
وی تصریح کرد: به پیروی از فرهنگ خدمتی که شهید رئیسی داشت، استان به استان میرفتیم و کارها را انجام میدادیم؛ چراکه خود حاج آقا میگفتند بروید و با تمام صنف خودتان در دورترین جاهای کشور بشینید و دغدغهها را گوش کنید و بیاید تهران و دنبال کار آنها باشید، شما خادم مردم هستید و این را فراموش نکنید، اینها خانواده شما هستند و الان شما کلید این خانه را به دست دارید و باید خدمت کنیم، به دور افتادهترین شهرها بروید، به سراغ آن شخصی که ساز میسازد، فعالیت موسیقایی میکند، کنسرت میگذارد و خواننده و نوازنده است بروید چراکه باید به تمام امورات صنفی این افراد از جمله بیمه و مشکلات آنها رسیدگی شود.
سمیعی افزود: ما با این پیشینه سفرهای استانی خود را شروع کردیم که ثمرههای زیادی را همراه داشت و خیلی از موزیسینهایی که در شهرستانها بودند باور نمیکردند که مشکلات را حل کنیم؛ پس این موضع شهید رئیسی را در زمینه موسیقی و هنر نشان میدهد.
وی گفت: به طور کلی روحیه حاج آقا یک روحیه عملگرا بود و شما نمیتوانستید در ساختار و چهارچوبی که آقای رئیسی رئیس جمهور شهید هست کار کنید اما کاری را پشت گوش بیندازید! این رویکرد را ابداً ما بخصوص در وزارت ارشاد نداشتیم که کاری را پشت گوش بیندازیم و برای یک سال، دو سال دیگر اجرا شود و موظف بودیم که کارها را به طور دقیق و کامل انجام دهیم چه میخواهد سفر استانی باشد چه پیگیری امور در تهران و چه به ثمر رساندن سند ملی موسیقی باشد… این روحیه پیگیرانه و موضع محکمی که آقای رئیسی در حوزه پیگیری داشت باعث میشد کارها به تعویق نیفتد و سند موسیقی پیگیری و ابلاغ شود.
مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت سیزدهم با اشاره امور استانها اظهار کرد: شهید رئیسی در مورد رسیدگی و رفتن به استانها یک دغدغه جدی داشتند و میگفتند باید به استانها بروید و نه تنها تهران را تعطیل نکنید بلکه به استانها بروید، موارد را بسنجید و بیایید در تهران آنها را رفع کنید چراکه شما دارید با کل کشور کار میکنید و همه چیز مربوط به تهران نیست. روحیه شهید رئیسی باعث میشد که کارها به این شکل در آن چارچوبی که ایشان تعیین کرده بود پیش برود.
وی با بیان مؤلفه سند ملی موسیقی ادامه داد: بارزترین نکته این سند همین مسئله مجوزها و تثبیت شدن وضعیت موسیقی در کشور است چراکه تا پیش از آن ما چنین چیزی را متصور نبودیم یا مبنایی نداشتیم برای اینکه نقش حوزه هنری را در این موضوع خوب پیش ببریم و نمیدانستیم نقش دفتر موسیقی و صدا و سیما چیست اما سند موسیقی تمام اینها را به یکدیگر پیوند میدهد و عملکرد آنها را به خط و هماهنگ میکند؛ و این همان نظم و چارچوبی است که همه در دنیای هنر وقتی که حرفهای کار میکنند دوست دارند… و به طور کلی میتوان گفت نکات بارز سند هماهنگ کردن دستگاههای مختلف اجرایی در حوزه موسیقی است.
نظر شما