به گزارش خبرگزاری ایمنا، قلب بهعنوان یکی از حیاتیترین اعضای بدن، نقش اساسی در حیات و عملکرد صحیح بدن ایفا میکند، شکلگیری این عضو از نخستین هفتههای بارداری آغاز میشود و طی ماههای بعدی، ساختار و عملکرد آن تکامل مییابد و نظارت بر سلامت قلب جنین و تشخیص زودهنگام مشکلات احتمالی، میتواند در تضمین رشد سالم کودک نقش بسزایی داشته باشد.
تشکیل قلب، فرایندی پیچیده است که در هفتههای ابتدایی بارداری آغاز میشود؛ در ابتدا این عضو بهشکل یک لوله ساده ظاهر میشود و سپس با تقسیمبندی به چهار حفره و شکلگیری دریچهها، ساختار نهایی خود را بهدست میآورد، این تحولات، پمپاژ خون را ممکن میکند و موجب میشود که جنین اکسیژن و مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت کند.
با پیشرفت علم پزشکی، روشهای تصویربرداری از جمله سونوگرافی و اکوکاردیوگرافی به پزشکان این امکان را میدهد که وضعیت سلامت قلب جنین را با دقت بیشتری بررسی کنند و مشاهده ضربان قلب در هفتههای نخستین بارداری و بررسی ساختار قلب با تجهیزات پیشرفته، کمک شایانی به تشخیص زودهنگام ناهنجاریهای احتمالی خواهد کرد.
بسیاری از عوامل محیطی و ژنتیکی میتواند بر نحوه شکلگیری و عملکرد قلب جنین تأثیر بگذارد و تغذیه مادر، مواجهه با مواد سمی، بیماریهای زمینهای و داشتن سابقه خانوادگی مشکلات قلبی از جمله عواملی است که باید در دوران بارداری مورد توجه قرار گیرد تا سلامت قلب جنین بهخطر نیفتد.
تکامل قلب جنین تا ۹ ماهگی ادامه دارد / چه زمانی قلب در سلامت کامل است؟
علیرضا احمدی، فوق تخصص قلب کودکان در گفتوگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه قلب در شش تا هشت هفتگی جنینی شکل میگیرد، اظهار کرد: در ابتدا، قلب به شکل یک لوله است که سپس در روند تکامل، به چهار حفره تقسیم میشود و پس از آن دریچهها شکل میگیرد و پمپاژ از حدود هشت هفتگی آغاز میشود.
وی با بیان اینکه قلب جنین تا ۹ ماهگی در حال تکامل است، افزود: به وسیله تصویربرداریها، در جنین نقطهای دارای نبض دیده میشود که سپس این نقطه در روند تکامل، قلب را تشکیل میدهد و به تدریج قلب جنین شکل میگیرد و صدایی که شنیده میشود، صدای پمپاژ و عبور خون از دریچهها است که در سه ماه نخست جنینی، وجود قلب مشخص میشود.
فوق تخصص قلب کودکان با بیان اینکه قلب ماهیچهای است که به حالت پمپ عمل و ضربان ایجاد میکند، تصریح کرد: ضربان ایجاد شده توسط قلب، گسترش پیدا میکند تا انقباض و انبساط پمپاژ خون ایجاد شود و قلب سالم، قلبی است که عملکرد ساختاری و الکتریکی کاملی داشته باشد و از نظر ساختاری اشکالی در دریچه یا پمپ قلب نداشته باشد.
نقش بسزای غربالگریها در تشخیص مشکلات احتمالی قلب / اکوکاردیوگرافی قلب جنین برای تمام افراد توصیه میشود؟
احمدی با بیان اینکه سلامت قلب و اختلالات آن در دوران جنینی به وسیله غربالگریها مشخص میشود، ادامه داد: سونوگرافی قسمتی از سلامتی قلب را مشخص میکند و در صورتی که در ساختار قلب شک ایجاد شود یا فاکتورهایی که میتواند همراه با مشکلات قلبی باشد، مشاهده شود، بررسیهای دقیقتری صورت میگیرد.
وی با بیان اینکه بهترین سن برای اکوکاردیوگرافی قلب جنین ۱۸ هفتگی است و در صورتی که در سونوگرافی شکی برای مشکلات قلبی وجود داشته باشد، اکوکاردیوگرافی انجام میشود، گفت: لزومی وجود ندارد که اکوکاردیوگرافی برای تمام جنینها انجام شود و در صورت لزوم، مادر باردار برای اکوکاردیوگرافی قلب جنین خود ارجاع میشود.
فوق تخصص قلب کودکان با بیان اینکه برای بعضی از بیماریها مانند بعضی از آریتمیها و تنگی دریچه آئورت امکان درمان حین بارداری وجود دارد، اضافه کرد: توصیه میشود در صورت درگیر بودن جنین با مشکلات قلبی، مادران باردار در مراکزی زایمان داشته باشند که مجهز به بخش مراقب ویژه و فوق تخصص قلب کودکان باشد.
تشخیص مشکلات قلبی در جنین از طریق آزمایشهای غربالگری امکانپذیر است و سونوگرافیهای تخصصی در هفتههای میانی و پایانی بارداری میتواند اطلاعات مهمی درباره وضعیت قلب ارائه دهد و در صورت مشاهده هرگونه علامت غیرعادی، اکوکاردیوگرافی دقیقتر برای بررسی جزئیتر انجام خواهد شد.
اکوکاردیوگرافی یکی از مهمترین روشهای بررسی سلامت قلب جنین است که بهطور ویژه در هفته هجدهم بارداری توصیه میشود، این روش به پزشکان کمک میکند تا هرگونه ناهنجاری قلبی را بهصورت تخصصی بررسی کنند و اقدامات لازم برای مدیریت و درمان را پیش از تولد انجام دهند.
آگاهی والدین درباره اهمیت بررسی سلامت قلب جنین و انجام غربالگریهای لازم، نقش مهمی در شناسایی و مدیریت زودهنگام مشکلات احتمالی دارد و با افزایش آگاهی عمومی در این زمینه، خانوادهها میتوانند با اطمینان بیشتری دوران بارداری را سپری و زمینه را برای تولد یک نوزاد سالم فراهم کنند.
نظر شما