به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل نیچر، در اقدامی بیسابقه، یک ائتلاف متشکل از بیش از ۵۰ تیم تحقیقاتی، مطالعات زیستپزشکی انجامشده در برزیل را بررسی کردهاند تا نتایج آنها را دوباره آزمایش کنند و در نهایت مشخص شده است که کمتر از نیمی از آزمایشها قابل تکرار بودهاند و این میزان در حد سایر مطالعات گستردهای است که موضوع تکرارپذیری را ارزیابی کردهاند، اما پژوهش اخیر از این نظر منحصربهفرد است که بر مقالاتی تمرکز دارد که از روشهای خاصی استفاده کردهاند و خروجی علمی یک کشور را مورد بررسی قرار دادهاند، پژوهشگران بر این باورند که این نتایج میتواند زمینهای برای اصلاح سیاستهای علمی کشور باشد و در همین راستا، ماریانا بوشات د آبرو، یکی از هماهنگکنندگان پروژه، تأکید کرده است که اکنون مواد لازم برای ایجاد تغییرات از درون سیستم علمی کشور فراهم شده است، خواه از طریق سیاستگذاریهای عمومی باشد خواه از طریق اصلاحات در دانشگاهها، این تحقیق توسط ابتکار عمل باز تولید پذیری برزیل هدایت شده است.
نتایج این تحقیقات بهتازگی در سرور پیشچاپ bioRxiv منتشر شده، اما هنوز تحت بررسی علمی قرار نگرفته است، همچنین یک تلاش بیسابقه علمی برای بررسی صحت و قابلیت بازتولید آزمایشهای زیستپزشکی انجامشده در برزیل، نتایج نگرانکنندهای را آشکار کرده است، پژوهشگران دریافتند که کمتر از نیمی از مطالعات مورد آزمایش توانستهاند نتایج مشابهی را در تکرارهای مستقل ارائه دهند و این یافتهها، چالشهای جدیای را درباره اعتبار روشهای پژوهشی در این حوزه مطرح کرده است که میتواند بر سیاستگذاریهای علمی و نظام پژوهشی کشور تأثیر بگذارد.
این پروژه که تحت هدایت ابتکار بازتولیدپذیری برزیل اجرا شده است، با همکاری ۲۱۳ پژوهشگر از ۵۶ آزمایشگاه مختلف در سراسر کشور انجام شده است. هدف از این پژوهش بررسی مقالات علمی نه بر اساس شهرت، تعداد استنادها یا حوزه پژوهشی، بلکه بر اساس روشهای مورد استفاده در تحقیقات بود، به همین علت پس از یک بررسی گسترده، پژوهشگران سه روش آزمایشگاهی رایج در مطالعات زیستپزشکی را انتخاب کردهاند که شامل ارزیابی متابولیسم سلولی، تکنیکهای تقویت مواد ژنتیکی و آزمایشهای رفتاری بر جوندگان میشود، سپس مقالات علمی که از این روشها استفاده کردهاند بهصورت تصادفی انتخاب شده و تحت بررسی مجدد قرار گرفتهاند که در جریان این تحقیق، ۹۷ تلاش معتبر برای تکرار ۴۷ آزمایش انجام شده است.
با این حال، نتایج بهدستآمده نگرانکننده بوده است، زیرا تنها ۲۱ درصد از آزمایشها حداقل نیمی از معیارهای تعیینشده برای تکرارپذیری را برآورده کردهاند، این نتایج نشان میدهد که ناهماهنگیهای قابلتوجهی در بین تحقیقات اولیه و تکرارهای مستقل وجود دارد، موضوعی که به نگرانیها درباره دقت و قابلیت اعتماد به یافتههای علمی دامن زده است.
پژوهشگران این پروژه معتقدند که یافتههای جدید میتواند به اصلاح ساختارهای پژوهشی و بهبود کیفیت تحقیقات زیستپزشکی در برزیل کمک کند و در همین راستا، پیشنهادهایی برای تغییر در سیاستهای علمی و اصلاح رویههای پژوهشی مطرح شده است.
ماریانا بوشات د آبرو، یکی از هماهنگکنندگان این پروژه، با تأکید بر اهمیت نتایج این تحقیق اظهار کرده است که اکنون جامعه علمی برزیل مواد لازم برای ایجاد تغییرات مثبت در نظام پژوهشی کشور را در اختیار دارد، خواه این تغییرات از طریق سیاستهای عمومی باشد خواه از طریق اصلاحات در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی.
در این میان، یکی از چالشهای مهمی که پژوهشگران با آن روبهرو بودهاند، پیچیدگی فرایند تکرار آزمایشها در مقیاس وسیع بوده است، طبق گفته هماهنگکنندگان این پروژه، اختلافنظر بین تیمهای تحقیقاتی درباره نحوه اجرای آزمایشها به حدی بوده است که پروژه بیشتر شبیه به تبدیل گروهی از گروههای موسیقی مستقل به یک ارکستر بزرگ بوده است، این شرایط نشاندهنده لزوم استانداردسازی روشهای علمی و آموزش دقیقتر پژوهشگران درباره نحوه انجام آزمایشهای قابلتکرار است تا بتوان نتایج دقیقتر و قابلاتکاتری را بهدست آورد.
نظر شما