به گزارش خبرگزاری ایمنا، در حالی که ایالات متحده همچنان در باتلاق تناقضگوییهایش دستوپا میزند، گاه با زبان تهدید و گاه با نیشخند، ایران بار دیگر مسیر خود را بینیاز از چراغ سبز غربیها و بر اساس منافع ملیاش دنبال میکند. سفر اخیر وزیر امور خارجه کشورمان به مسکو و دیدار با پوتین و سرگئی لاوروف، حامل پیامی مکتوب از سوی رهبر انقلاب به رئیسجمهور روسیه بود؛ پیامی که نشان میدهد تهران برای پیشبرد دیپلماسی منطقهای، چشم به دست آمریکاییها ندارد.
سیاست خارجی در مدار عزت
رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیر با جمعی از مسئولان ارشد سه قوه، آشکارا تأکید کردند که گفتوگوهای عمان یکی از دهها کار وزارت خارجه است و «مسائل کشور نباید به این گفتوگوها گره زده شود.» معظمله تصریح فرمودند که اشتباهی که در برجام رخ داد یعنی شرطیسازی کشور به سرنوشت میز مذاکره نباید تکرار شود. این سخنان در شرایطی ایراد شد که برخی همچنان به نسخههای پوسیده غربی برای درمان اقتصاد و سیاست خارجی دل بستهاند.
تهران و مسکو بر مدار منافع مشترک
در دیدار سهساعته وزرای امور خارجه ایران و روسیه، دو طرف بر ضرورت تسریع در اجرای معاهده جامع مشارکت راهبردی میان ایران و روسیه تأکید کردند. توافقی که نهتنها مسیر همکاریهای اقتصادی، انرژی، حملونقل و فرهنگی را هموار میسازد، بلکه بهصراحت نشان میدهد که تهران جایگاه راهبردی خود را نه در پایتختهای متوهم غربی، بلکه در محورهای جدید قدرت تعریف کرده است؛ از بریکس گرفته تا سازمان همکاری شانگهای.
عربستان؛ از ژست ائتلاف تا پذیرش واقعیت
شاید پیام این سفر برای ریاض از همه گویاتر باشد. سعودیها که تا دیروز پشت نقاب نفت و دلار سنگر گرفته بودند و خود را شریک انحصاری غرب در منطقه میدانستند، اکنون بهروشنی فهمیدهاند که قدرت منطقهای در دستان دیگری است. کشوری که نه با اسلحه اجارهای، بلکه با عقبهای مردمی و محورهای مقاومت، زمین بازی را تغییر داده است. عربستان دیگر نمیتواند نقش ژاندارم منطقه را بازی کند، چرا که ایران، بدون اتکا به نیروی بیگانه، در عمل به نقطه کانونی تحولات منطقهای تبدیل شده است.
در حالی که ایران با تکیهبر بلوکهای نوظهور و قدرت مستقل منطقهای خود، به استقبال تعامل با کشورهای همسایه میرود، آمریکا همچنان اسیر توهم بازگشت به نقش کدخدایی است. اما دیگر نه اروپا گوش شنوایی دارد و نه کشورهای منطقه زیر بار نسخههای کهنه میروند. این ایران است که اکنون در موضوعاتی چون فلسطین، سوریه، یمن، افغانستان و قفقاز، دارای صدایی معتبر و تأثیرگذار است؛ صدایی که دیگر منتظر تأیید هیچکس نمیماند.
جهان چندقطبی در حال شکلگیری است
سید هادی سیدافقهی، کارشناس مسائل خاورمیانه در گفتوگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: تحولات منطقهای بسیار شتابان اما در عین حال پیچیده و دارای اهمیت خاصی است، چراکه ما در آستانه مرحله دوم مذاکرات قرار داریم. در این میان، آمریکا مواضع متناقضی بهکار گرفته است؛ یکبار میگوید قصد جنگ ندارد، بار دیگر تهدید به جنگ میکند. از طرفی میگوید نمیخواهد ایران غنیسازی را متوقف کند، اما همزمان از ایران میخواهد تضمین دهد که به دنبال ساخت سلاح هستهای نیست.
وی افزود: موضعگیری قاطع و شجاعانه جمهوری اسلامی ایران، آمریکاییها را مردد کرده است که آیا میتوانند به تعهدات خود عمل کنند یا خیر و حتی اینکه آیا توان حمله نظامی به ایران را دارند یا خیر. طبق اخباری که پس از دیدارها منتشر شده است، همانطور که رهبر انقلاب نیز اشاره کردند، مذاکرات اولیه مثبت بوده است، اما اکنون که وارد مرحله دوم شدهایم، لحن مقامات آمریکایی همچون ترامپ و ویتکاف همچنان متناقض و زیگزاگی است.
کارشناس مسائل خاورمیانه در ادامه تصریح کرد: سفر اخیر عراقچی به مسکو از پیش طراحی شده بود و ارتباط مستقیمی با مذاکرات ایران و آمریکا ندارد، با این حال احتمال دارد در نامه رهبر معظم انقلاب به پوتین، اشارهای به این موضوع شده باشد، هرچند ما از محتوای دقیق نامه اطلاعی نداریم.
سیدافقهی خاطرنشان کرد: ما در آستانه اجرای توافقنامه بیستساله با روسیه قرار داریم. این توافق با اکثریت قاطع در مجلس روسیه تصویب و امضا شده و تنها امضای رئیسجمهور روسیه باقی مانده است، اما هنوز مجلس شورای اسلامی ایران در این باره اقدامی نکرده است و دلیل این تأخیر نیز مشخص نیست. عجیب آنکه با وجود شرایط بهتر روسیه، آنها سند را امضا کردهاند، اما ما هنوز اقدامی نکردهایم.
وی بیان کرد: نظم نوین جهانی در حال پوستاندازی و حرکت به سمت یک جهان چندقطبی و چندمحوری است. آمریکا در وضعیت ضعف قرار دارد و اقتصادش دچار فروپاشی شده؛ این موضوعی است که حتی خود آمریکاییها نیز به آن اذعان دارند. جنگ تعرفهای که ترامپ آغاز کرد، تلاشی برای جبران کمبودها و کسریهای ساختاری اقتصادی آمریکا است که به گفته خودشان، بدهیشان به ۳۸ تریلیون دلار رسیده است.
سیدافقهی تأکید کرد: رهبر انقلاب در دیدار اخیر خود با پوتین اشاره کردند که جهان در آستانه چندقطبی شدن است و شاید مسئله اوکراین یکی از نشانههای آغاز این فرایند باشد. چندجانبهگرایی در حال گسترش است.
وی درباره سفر خالد بن سلمان، حامل پیام کتبی ملک سلمان گفت: این سفر پس از ایستادگی ایران در برابر فشارهای آمریکا و نمایش توانمندیهای نظامی ایران انجام شد. رزمایشها، مانورها و صنایع دفاعی ایران پیامی مهم به همراه داشت.
وی اضافه کرد: تحولات منطقهای از جمله مسئله یمن، لبنان، غزه و روابط دوجانبه ایران و عربستان حائز اهمیت است. به نظر میرسد سعودیها دچار خطای محاسباتی شدهاند، بهطوری که توپخانهشان از جنوب عربستان به سمت صعده و الحدیده شلیک کرده است. روابط تهران و ریاض نیز همچنان سرد است. رهبر انقلاب نیز با صراحت فرمودهاند که زمان میگذرد و روابط باید از رکود خارج و فعالتر شود. ما دو کشور بزرگ در منطقه هستیم و اگر روابطمان را تقویت کنیم، دخالت بیگانگان کاهش خواهد یافت و میتوانیم مسائلمان را خودمان حل کنیم.
کارشناس مسائل خاورمیانه تصریح کرد: ما باید از غزه و فلسطین حمایت کنیم و جلوی کشتار و نسلکشی را بگیریم. خالد بن سلمان هم اعلام کرده است که مأموریت دارد روابط دو کشور را احیا کند و گسترش دهد.
سیدافقهی گفت: غرب امید داشت ایران در برابر فشارها تسلیم شود، اما ایران با شجاعت ایستادگی کرد و نشان داد که کشوری ضعیف نیست. اکنون طرف مقابل به این نتیجه رسیده است که با تهدید نمیتوان ایران را وادار به عقبنشینی کرد، بلکه باید مسیر رفاقت و همکاری را پیش گرفت. عربستان نیز به امنیت منطقه، فناوری، اقتصاد، صنعت و علم نیاز دارد. آنها از این نظر بسیار عقبماندهاند و شرکتهای دانشبنیان ندارند و بهتر است با محور مقاومت و انقلاب اسلامی ایران همکاری کنند و از دشمنی و عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی دست بردارند.
به گزارش ایمنا، ایران با تکیه بر مردم، مقاومت و بلوکهای نوظهور قدرت، نهتنها در برابر تحریمها خم نشد، بلکه اکنون بر سر میزهای مهمتری نشست؛ میزهایی که در آن خبری از زور نیست، بلکه احترام متقابل و منافع مشترک است. آنها که تا دیروز به دنبال مذاکره تحکیم با تهران بودند و نسخه مینوشتند، حالا باید یاد بگیرند که مشقِ احترام، نخستین درس تعامل با ایران است.
نظر شما