به گزارش خبرگزاری ایمنا، سال ۱۴۰۴ در حالی آغاز شده است که تحولات منطقهای و بینالمللی، شرایط تازهای را پیش روی صحنه بینالمللی قرار داده است؛ تغییرات ژئوپلیتیکی، افزایش رقابتهای قدرتهای بزرگ، بحرانهای جهانی و تحریمهای اقتصادی، همگی نشان میدهند که عرصه سیاست بینالملل وارد دوران جدیدی شده است.
نکتهای که بسیاری از کارشناسان بر آن معتقد هستند، این است که قدرت فعلی بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران در حدی است که بدون نیاز به سایر ابزار قدرت میتواند محاسبات ترامپ و برخی از سران مداخلهگر غربی را با خطای جدی روبهرو کند، هرچند تهدیدات اخیر توخالی ترامپ درباره حمله به تأسیسات هستهای ایران فضای جدیدی را برای توسعه ابزار قدرت پیش روی ایران قرار خواهد داد.
لاریجانی در گفتوگوی اخیر خود در این رابطه تاکید میکند: اگر آمریکا یا اسرائیل به بهانه هستهای ایران را بمباران کنند، ایران مجبور خواهد شد به سمت تولید بمب اتم برود، همچنین مردم فشار خواهند آورد که به سمت ساخت بمب اتم برویم.
هر چند این تهدیدات در طول سالیان گذشته همواره از سوی دولتمردان آمریکایی مطرح شده است، اما هیچ وقت جرأت عملی کردن تهدیدات خود را نداشتند چرا که میدانند در صورت بروز هرگونه خطا واکنش ایران سخت و شدید خواهد بود و از این جهت مردم ایران اطمینان دارند ترامپ و سایر همپیمانان غربی او و رژیم غاصب صهیونیستی بهعنوان نیروی نیابتی آنها در منطقه در رویارویی نظامی با ایران با شکست سنگین و غیرقابل بازگشت روبهرو خواهند بود. اما در کنار توان نظامی در پیش گرفتن دیپلماسی فعال و چند وجهی میتواند سیاستهای خصمانه آنان علیه ملت ایران در عرصه اقتصاد را نیز ب اثر کند. سیاستی که در دولت قبل با افزایش تعاملات منطقهای و سیاست همسایگی دنبال شد و در دولت فعلی نیز همچنان ادامه پیدا کرده است.
در همین رابطه در گفتوگو با کارشناسان به بررسی ابعاد دیپلماسی منطقهای و بینالمللی ایران در سال ۱۴۰۴ پرداخته شده است.
ایران در ۱۴۰۴ جزو بازیگران اصلی دیپلماسی منطقهای و جهانی است
محمد حسن دهقانی، کارشناس حوزه بینالملل در گفتوگو با خبرنگار ایمنا اظهار میکند: برای تعیین اولویتهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی در سال ۱۴۰۴، چند نکته اساسی باید مدنظر قرار گیرد، نکته اول این است که نظم قدیم که بر پایه یکجانبهگرایی بود به پایان رسیده و ما به عصر چندجانبهگرایی که بر اساس نظم شبکهای و تأکید بر منافع ملی و امنیت ملی کشورها شکل گرفته است، وارد شدهایم.
وی میافزاید: مسائلی همچون تغییرات منطقهای در غرب آسیا، همچون بحران اوکراین و تعیینتکلیف وضعیت غزه و موضوع یمن که میتواند بر سیاست اقتصادی جهانی تأثیرگذار باشند و نقش جدیدی را در معادلات بینالمللی رقم بزنند و میزان تهدیدهایی که متوجه ایران در سطح منطقهای و بینالمللی است میطلبد که در سال جدید سیاست خارجی را بر پایه این تحولات تدوین کرد.
کارشناس مسائل بینالملل عنوان میکند: سیاست خارجی ایران باید بر پایه سه اصل عزت، حکمت و مصلحت تنظیم شود. در این چارچوب، چند اولویت کلیدی قابل تعریف است که باید بسیار به آنها توجه کرد. با توجه به همین اصل باید سیاستهای دیگری ذیل همین موضوعات تعریف شود تا بتواند تأمینکننده منافع ایران باشد.
دهقانی خاطر نشان میکند: بازتعریف و تقویت دیپلماسی فعال در حوزههای مختلف بینالمللی، باید بهگونهای باشد که ایران بتواند نقش تأثیرگذاری در تحولات جهانی ایفا کند. از این پس دیپلماسی ایران باید به گونهای پویا و فعال در عرصههای بینالمللی حضور پیدا کند و تبدیل به بازیگر شود.
وی تصریح میکند: گسترش روابط با همسایگان که در دولت قبل تقویت شده باید با جدیت ادامه پیدا کند.
کارشناس بینالملل تاکید میکند: بیان مواضع اصولی جمهوری اسلامی در چارچوب ادبیات نظم جدید بینالملل و انتقال این مواضع از طریق یک دیپلماسی فعال و هدفمند به جهان که تا به حال دستگاه سیاست خارجی در این موضوع فعال بوده باید ادامهدار باشد.
دهقانی میگوید: تنوعبخشی به راهبردهای سیاست خارجی متناسب با سرعت تحولات بینالمللی و بهروزرسانی آنها در واکنش به تغییرات جدید که میتواند تأمین کننده منافع ملی باشد با توجه به سرعت گرفتن تحولات نیاز است تا عکسالعمل ایران به تحولات سریع و به روز باشد.
وی بیان میکند: هوشمندی و زیرکی در به کارگیری دیپلماسی تاکتیکی، بهویژه با استفاده از رویکردهای نوین و سازگار با شرایط کنونی جهان و در سطوح تاکتیکی باید مورد توجه قرار گیرد.
کارشناس بینالملل تصریح میکند: پیگیری دیپلماسی اقتصادی فعال بهمنظور رفع مشکلات اقتصادی کشور و بهرهگیری از ظرفیتهای بینالمللی در این زمینه میتواند مشکلات اقتصادی را برطرف سازد.
دهقانی تصریح میکند: این مسائل میتواند در درجه اول اصل عزت حکمت و مصلحت را عملی کند و خنثیسازی سیاستهای تهاجمی و فشارهای حداکثری از طریق راهبردهای متناسب، همچون مدیریت صحیح مکانیزم ماشه و دیگر ابزارهای تحریمی را دنبال کند که دولت ترامپ بهدنبال آن و متولی و پیگیری کننده دستگاه دیپلماسی است. همچنین باید اجرای کامل توافقات راهبردی در حوزههای اقتصادی، سیاسی و امنیتی با در نظر گرفتن منافع ملی انجام شود.
وی میگوید: همه این اقدامات در راستای تحقق اهداف تعیینشده توسط رهبر انقلاب برای دولت جدید و ایجاد یک دولت قوی و مؤثر خواهد بود. این سیاستها باید بهگونهای تنظیم شوند که بتوانند موازنه علمی و قدرتی ایران را در سطح بینالمللی تثبیت کرده و در نهایت زمینهساز تحقق آرمانهای انقلاب اسلامی باشند.
ایران با دیپلماسی فعال، به تهدیدات ترامپ پاسخ دهد
مجید فرخی کارشناس مسائل بینالمللی در گفتوگو با خبرنگار ایمنا اظهار میکند: با توجه به روی کار آمدن ترامپ و راهبرد فشار حداکثری علیه ایران از سوی آمریکا، که بارها اعلام کرده است که قصد دارد صادرات نفت ایران را به صفر برساند، موجب شده است که بزرگترین چالش ما مسئله اقتصادی شود، بنابراین مهمترین تمرکز دولت باید بر یافتن راهکارهایی برای دور زدن تحریمها باشد.
وی میافزاید: شرایط کنونی فضای بینالمللی و وجود شکاف میان آمریکا و اروپا میتواند به نفع ما باشد. این به معنای کمک مستقیم کشورهای اروپایی به ایران نیست، چراکه آنها هرگز قصد کمک به ما را نداشتهاند، اما میتوانیم چالشهای موجود با اروپا را به حداقل برسانیم.
کارشناس روابط بینالملل تصریح میکند: در این دوره که جمهوریخواهان در آمریکا بر سر کار هستند، بهترین فرصت برای مدیریت روابط فراهم شده است، زیرا آنها برخلاف دموکراتها، توانایی ایجاد اجماع جهانی علیه ایران را ندارند، در حال حاضرترامپ بههیچعنوان قادر به چنین اقدامی نیست، بنابراین باید روابط خود را بهبود ببخشیم و از تشدید تنشها جلوگیری کنیم.
فرخی ادامه میدهد: تعامل با کشورهای دوست میتواند برای کاهش فشارها مفید باشد. همکاری با کشورهایی همچون چین و روسیه و بهرهگیری از ظرفیت نهادهایی همچون بریکس و سازمان همکاری شانگهای هم از نظر سیاسی و هم اقتصادی، باید در دستور کار قرار گیرد
وی میگوید: دولت سیزدهم سیاست همسایگی را آغاز کرد و اقدامات مثبتی در این زمینه انجام شد. دولت چهاردهم نیز وعده داده است که این سیاست را ادامه داده و در راستای تنشزدایی گام بردارد که اقدامی مثبت محسوب میشود، همچنین به نظر میرسد روابط ایران با کشورهای آمریکای لاتین تا حدودی کاهش پیدا کرده است که لازم است مورد بازنگری قرار گیرد.
نظر شما