به گزارش خبرگزاری ایمنا از خراسان رضوی، در گوشهای از صحن مسجد گوهرشاد، میان هیاهوی زائرانی که از سراسر جهان برای آرام گرفتن در جوار امام رضا (ع) آمدهاند، ستونی قدیمی ایستاده است، ستونی که شاید کمتر کسی به آن توجه کند، اما سالهاست که راز زمان را در دل خود نگه داشته است، این شاخص آفتابی، میراثی از دانشمندان گذشته، روایتگر لحظاتی است که آفتاب بر زمین میتابد و زمان را به گوش مؤذن میرساند.
کسی دقیقاً نمیداند که این شاخص از چه زمانی در اینجا قرار گرفته است، اما نامی که در میان مردم بر سر زبانهاست، نام شیخ بهایی است، دانشمند بزرگ عهد صفوی که اگر این شاخص از ساختههای او باشد، بیش از ۴۰۰ سال است که در همین نقطه ایستاده و زمان را برای زائران و خادمان حرم مشخص کرده است، این شاخص ساده اما شگفتانگیز، تنها یک صفحه فلزی نیست که سایه بیندازد.
رمز و راز نهفته در خطوط و زاویه آن، یادآور تسلط دانشمندان ایرانی بر علم نجوم و مهندسی است، روی آن، عبارتی حک شده که مسیر ستاره جدی را نشان میدهد؛ ستارهای که راهنمای مسافران شب بوده و حالا، راهنمای وقت شرعی در روز است.
تصور کنید که مؤذن از فراز یکی از گلدستههای گوهرشاد، نگاهی به شاخص میاندازد. خطی باریک از سایه، آرام و بیصدا روی سنگی که در پای این ستون قرار دارد، پیش میرود، همین که سایه با خط ظهر شرعی منطبق شود، صدای اذان در آسمان طنینانداز میشود.
در نقشهای که به سال ۱۳۴۲ قمری از مسجد گوهرشاد تهیه شده، از این شاخص با عنوان شاخص ظهر شیخ بهایی یاد شده است، این شاخص که روی پایهای آجری نصب بود، بهمرور زمان رو به خرابی گذاشت، بنابراین، در سال ۱۳۱۲ شمسی به همت حاجحسین حجارباشی زنجانی تعمیر و بازسازی شد اما بهسبب بیدقتی در نصب دوباره، شاخص به مقدار دو درجه از حالت عمودی منحرف و پایه سنگی نیز به همان مقدار منحرف شده است.
نظر شما