به گزارش خبرگزاری ایمنا، زیست‌بوم نوآوری به مجموعه‌ای از افراد، سازمان‌ها، نهادها و منابع اطلاق می‌شود که در تعامل با یکدیگر به تولید و ترویج ایده‌های نو و پیشرفت‌های فناوری می‌پردازند و این زیست‌بوم در کنار ایده‌پردازی و کارآفرینی، به نهادهای حمایتی، آموزشی، تحقیقاتی و دولتی نیز نیاز دارد تا به‌صورت یک سیستم منسجم و بهینه عمل کند.
با وجود اهمیت بالای زیست‌بوم نوآوری، چالش‌های متعددی نیز وجود دارد که می‌تواند فرایند نوآوری را کُند یا حتی متوقف کند؛ این چالش‌ها شامل محدودیت‌های مالی، نبود زیرساخت‌های مناسب، مشکلات حقوقی و قانونی و دسترسی نداشتن به بازارهای جهانی است.
با این حال فرصت‌های زیادی نیز در این زمینه وجود دارد، برای مثال پیشرفت‌های فناوری همچون هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و بلاک‌چین می‌تواند به‌عنوان محرک‌های نوآوری عمل کند و راه‌حل‌های جدیدی برای مشکلات قدیمی ارائه دهد، علاوه‌بر این ظهور اکوسیستم‌های نوآوری در کشورهای در حال توسعه می‌تواند به رشد اقتصادی و اجتماعی این کشورها کمک کند.
در این میان اصفهان به‌عنوان یکی از کلان‌شهرهای ایران با تاریخچه‌ای غنی و جایگاه ویژه خود، می‌تواند نقش مهمی در توسعه و گسترش زیست‌بوم نوآوری ایفا کند، این کلان‌شهر امروزه با توسعه صنعت و دانشگاه‌های معتبر خود، به یک مرکز نوآوری و فناوری تبدیل شده است و زیست‌بوم نوآوری در این شهر به‌دلیل وجود امکانات و زیرساخت‌های مناسب، نیاز به سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف و توجه به نیازهای جامعه هدف به سرعت در حال رشد است.
اصفهان با داشتن دانشگاه‌های معتبری همچون صنعتی، هنر و اصفهان، همچنین دیگر مراکز علمی، به‌عنوان کانون علمی و پژوهشی شناخته می‌شود و این دانشگاه‌ها با ارائه برنامه‌های آموزشی و پژوهشی در زمینه‌های مختلف فناوری و علوم پایه توانسته‌اند به تولید علم و ایده‌های نو کمک کنند، همچنین حضور استادان و پژوهشگران در این دانشگاه‌ها فرصتی برای جذب سرمایه‌گذاران و استارتاپ‌ها به این شهر فراهم می‌آورد.
اصفهان طی سال‌های گذشته با ایجاد مراکز نوآوری و شتاب‌دهنده‌ها در زمینه‌های مختلف صنعتی، فناوری و علوم انسانی به دنبال جذب استارتاپ‌ها و کارآفرینان نوآور است؛ این مراکز با ارائه خدمات آموزشی، مشاوره‌ای، مالی و شبکه‌سازی، به شرکت‌ها و افراد جوان کمک می‌کند تا به سرعت رشد و ایده‌های خود را تجاری‌سازی کنند.
این کلان‌شهر با توجه به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های فناوری و اطلاعات، در حال تبدیل شدن به یک شهر هوشمند است و ایجاد شبکه‌های اینترنت پرسرعت، توسعه مراکز داده و ایجاد مناطق ویژه فناوری به‌عنوان بسترهای حمایتی برای استارتاپ‌ها و شرکت‌های فناوری نقش مهمی دارد که این زیرساخت‌ها به نوآوران این امکان را می‌دهد که پروژه‌های خود را با سرعت بیشتری پیش ببرند.
با توجه به وجود صنایع معتبری همچون فولاد، ذوب‌آهن، خودروسازی و تجهیزات پزشکی در اصفهان، این خطه به یک مرکز صنعتی مهم در کشور تبدیل شده است و این صنایع به‌عنوان یکی از اجزای کلیدی زیست‌بوم نوآوری می‌توانند همکاری‌های لازم را با استارتاپ‌ها و مراکز تحقیقاتی برقرار کنند و در راستای نوآوری و توسعه محصولات جدید پیش بروند.
حمایت‌های دولتی و سیاست‌های کلان نیز از جمله عواملی است که زیست‌بوم نوآوری را در اصفهان تقویت کرده است؛ از جمله این اقدامات می‌توان به تخصیص اعتبار به پروژه‌های نوآورانه، ایجاد مناطق آزاد تجاری و ارائه تسهیلات مالی و قانونی اشاره کرد، همچنین سازمان‌ها و نهادهای مختلف تلاش دارند تا زمینه‌ای برای رشد و شکوفایی ایده‌های نوآورانه در اصفهان فراهم آورند.
اگرچه اصفهان به‌عنوان یک شهر صنعتی و دانشگاهی دارای ظرفیت‌های زیادی است، اما یکی از چالش‌های اصلی در زیست‌بوم نوآوری کمبود سرمایه‌گذاری و حمایت‌های مالی است که بسیاری از استارتاپ‌ها و شرکت‌های نوآور برای رشد و توسعه به آن نیاز دارند.
یکی دیگر از موانع موجود، نداشتن ارتباط نزدیک و کافی بین دانشگاه‌ها و صنعت است؛ اگرچه در اصفهان دانشگاه‌ها و صنایع بزرگی وجود دارد، همکاری‌های میان این دو بخش هنوز در بسیاری از موارد ضعیف است که این نبود تعامل می‌تواند مانع انتقال دانش به صنعت و توسعه نوآوری‌های کاربردی شود.
ایجاد فضاهای کاری مشترک، مراکز تحقیقاتی و کارگاه‌های آموزشی برای کارآفرینان، می‌تواند به تقویت زیست‌بوم نوآوری کمک کند، این فضاها علاوه‌بر فراهم کردن امکانات لازم برای استارتاپ‌ها، به شبکه‌سازی و تبادل تجربیات میان کارآفرینان کمک خواهد کرد.
اصفهان باید در راستای توسعه زیرساخت‌های دیجیتال و فناوری‌های نوین گام بردارد که در این راستا تقویت مراکز داده، ایجاد سیستم‌های هوشمند شهری و توسعه فناوری‌های اینترنت اشیا و هوش مصنوعی می‌تواند به افزایش سرعت نوآوری و استفاده از تکنولوژی‌های جدید در صنایع مختلف کمک کند.
شهرداری اصفهان در راستای نوآوری گام برمی‌دارد
عباس حاج‌رسولی‌ها، رئیس کمیسیون اقتصادی، سرمایه‌گذاری و گردشگری شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به وجود زیست‌بوم نوآوری در این کلان‌شهر اظهار کرد: این مقوله در حال حاضر به شدت مورد توجه قرار دارد و بسیاری از بحث‌ها حول مسائل زیست‌محیطی می‌چرخد.
وی ادامه می‌دهد: پروژه‌های زیست‌محیطی در اصفهان ریشه در پایش و نظارت دقیق زیست‌محیطی دارند و نخستین اقدام در این راستا، توسعه فضای سبز بوده است؛ به‌ویژه در مناطقی همچون باغ فدک و مجموعه گل نرگس که به‌عنوان پارک‌های بزرگ در منطقه ۶ ایجاد شده است.
رئیس کمیسیون اقتصادی، سرمایه‌گذاری و گردشگری شورای اسلامی شهر اصفهان تاکید می‌کند: این اقدامات موجب شده است که توجه زیادی به توسعه فضای سبز و کاهش آلودگی هوا در این مناطق جلب شود.
حاج‌رسولی‌ها می‌گوید: فعالیت‌های شهرداری در این زمینه تنها محدود به توسعه فضای سبز نبوده است، بلکه در زمینه‌های غیرمستقیم زیست‌محیطی نیز پروژه‌های متعددی در حال اجراست.
وی اضافه می‌کند: یکی از این پروژه‌ها، بازیافت مواد و زباله‌ها است که در اصفهان با استفاده از فناوری‌های پیشرفته انجام می‌شود؛ در این کلان‌شهر در حوزه مدیریت زباله و بازیافت بیمارستانی، کشور به‌عنوان یک الگوی بی‌نظیر شناخته شده است.
رئیس کمیسیون اقتصادی، سرمایه‌گذاری و گردشگری شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به اقدامات مربوط به حمل‌ونقل شهری و تلاش‌های صورت‌گرفته برای کاهش آلودگی هوا خاطرنشان می‌کند: نخستین تاکسی‌های برقی به‌تازگی به اصفهان وارد شده و برای خرید هر کدام از این تاکسی‌ها ۳۰۰ میلیون تومان کمک مالی به رانندگان تعلق گرفته است.
حاج‌رسولی‌ها می‌گوید: این امر به کاهش آلودگی هوا و حفظ محیط زیست کمک شایانی خواهد کرد؛، علاوه‌بر این، شهرداری اصفهان در حال پیگیری ورود اتوبوس‌های برقی است که برای سلامت عمومی و کاهش آلودگی هوای شهری مؤثر خواهد بود.
وی با اشاره به پیشرفت‌های قابل توجه در زمینه توسعه حمل‌ونقل عمومی ادامه می‌دهد: خط دو متروی اصفهان با هدف کاهش آلودگی‌های شهری در دست توسعه است.
رئیس کمیسیون اقتصادی، سرمایه‌گذاری و گردشگری شورای اسلامی شهر اصفهان تاکید می‌کند: این پروژه‌ها می‌تواند به‌طور قابل توجهی آلودگی هوا را کاهش دهد و شهر را به سوی یک زیست‌بوم نوآورانه و پایدار سوق دهد.
حاج‌رسولی‌ها با اشاره به پروژه‌های عمرانی دیگر همچون رینگ چهارم که به تخلیه ترافیک از رینگ‌های قبلی کمک می‌کند، می‌گوید: این پروژه‌ها می‌توانند مرکز آلودگی‌ها را کاهش دهد.
وی اضافه می‌کند: با توجه به وجود صنایع آلوده‌کننده و استفاده از سوخت‌های فسیلی در حمل‌ونقل عمومی، اصفهان همچنان با چالش‌هایی در زمینه آلودگی روبه‌رو است، اما با تغییرات در سیستم حمل‌ونقل و استفاده از تاکسی‌ها و اتوبوس‌های برقی، این مشکلات به‌تدریج کاهش خواهد یافت.
رئیس کمیسیون اقتصادی، سرمایه‌گذاری و گردشگری شورای اسلامی شهر اصفهان تصریح می‌کند: سیستم شهرداری الکترونیکی که در حال راه‌اندازی است، می‌تواند به کاهش ترددهای غیرضروری کمک کند و در نتیجه به کاهش آلودگی و بهبود وضعیت زیست‌محیطی کمک کند.
اقدامات ویژه برای ایجاد زیست‌بوم نوآوری چه اقداماتی در حوزه فضای سبز اصفهان
مجتبی حق‌شناس، مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: در راستای برنامه‌ریزی‌های زیست‌محیطی و با همکاری‌های گسترده با دانشگاه‌های صنعتی، شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز تحقیقاتی، اقداماتی برای ترویج و گسترش کشت بافت گیاهی و تولید گونه‌های خاص و مقاوم در دستور کار قرار گرفته است.
وی اضافه می‌کند: هدف اصلی این پروژه‌ها ایجاد و تکثیر گیاهانی است که بتوانند در برابر شرایط سخت محیطی مقاوم باشند و شعار سال جاری هفته درختکاری نیز، هرچند به طور ویژه از آن استفاده نشد، اما در اصل تاکید بر کاشت گونه‌های مقاوم بود و محور اصلی فعالیت‌ها قرار گرفت.
مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان تاکید می‌کند: یکی از پروژه‌های نوآورانه در این زمینه، تکثیر گونه‌های گیاهی ویژه همچون درخت کیکم و گیاهانی است که در حال حاضر در کشور وجود ندارند، در این راستا کشت بافت گیاهان مقاوم، به‌ویژه گونه‌هایی همچون نارون چینی در دست اقدام است.
حق‌شناس می‌گوید: به‌منظور حفظ و تکثیر گونه‌های در حال انقراض، در مرکز تحقیقات کشاورزی استان اصفهان، پروژه‌ای به نام «باغ اندومیک» با همکاری سازمان پارک‌ها و مرکز تحقیقات کشاورزی راه‌اندازی شده است؛ این باغ به‌مساحت پنج هکتار که در حال حاضر در مرحله طراحی و نقشه‌برداری است و قرار است به محل نگهداری و تکثیر ۴۱۰ گونه بومی و نادر ایران تبدیل شود.
وی ادامه می‌دهد: این باغ که با هدف حفظ و تکثیر گیاهان در حال انقراض و بومی ایران ایجاد شده است، علاوه‌بر اینکه از منظر علمی می‌تواند بسیار مهم و پرمخاطب باشد، یک پروژه زیست‌محیطی برای حفظ تنوع زیستی و حمایت از گونه‌های در خطر انقراض شناخته می‌شود؛ در کنار این پروژه دیگر اقداماتی که برای حفاظت از گونه‌های بومی انجام می‌شود، شامل جایگزینی گیاهان در حال انقراض در سطح شهر اصفهان است.
مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان خاطرنشان می‌کند: استفاده از فناوری‌های نوین نیز در دستور کار قرار دارد و از جمله این فناوری‌ها می‌توان به دستگاه‌های نشاکار اتوماتیک و گلدان‌گیر اتوماتیک اشاره کرد که در حال خریداری است و می‌تواند در بهبود فرایندهای کشت و پرورش گیاهان بسیار مؤثر باشد.
حق‌شناس می‌گوید: دستگاه بیولیفت که پیش‌تر به‌صورت کرایه‌ای از کشورهای خارجی به کشور ما وارد می‌شد، هم‌اکنون توسط شرکت‌های دانش‌بنیان دانشگاه اصفهان در حال ساخت است؛ این دستگاه به منظور تزریق کود و مواد غذایی به خاک و ریشه درختان مورد استفاده قرار می‌گیرد و می‌تواند در رشد و بهبود وضعیت درختان و گیاهان بسیار مؤثر باشد.
وی اضافه می‌کند: برای بهبود فرایندهای کشت و مراقبت از گیاهان، دستگاه توموگراف نیز به سیستم کاری وارد می‌شود که در مرکز جروکان نصب خواهد شد؛ هدف استفاده از آن، تولید گونه‌های خاص در شرایط جدید و بهبود عملکرد آن‌ها است.
مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان تاکید می‌کند: با توجه به امکانات و تجهیزات جدید انتظار می‌رود تولید گیاهان مقاوم و تکثیر گونه‌های خاص، تحولی در فضای سبز شهرها به‌ویژه در اصفهان ایجاد کند و نقشی مؤثر در حفاظت از محیط زیست و تنوع زیستی ایفا کند.
به گزارش ایمنا، زیست‌بوم نوآوری به‌عنوان یکی از ارکان اصلی رشد و توسعه در دنیای مدرن شناخته می‌شود و اجزای مختلف این زیست‌بوم از جمله شرکت‌ها، دولت‌ها، دانشگاه‌ها، سرمایه‌گذاران و فرهنگ اجتماعی با هم تعامل دارند تا فضایی خلاقانه و نوآورانه ایجاد کنند، همچنین با وجود چالش‌های متعدد، فرصت‌های زیادی برای توسعه و رشد نوآوری وجود دارد که می‌تواند موجب تحول در اقتصاد جهانی و رفع مشکلات بزرگ بشری شود.
زیست‌بوم نوآوری در اصفهان در حال شکل‌گیری است و با توجه به ظرفیت‌های بالای این شهر در زمینه‌های مختلف علمی، صنعتی و فناوری، ظرفیت بالایی برای رشد و شکوفایی دارد که با همکاری بین دانشگاه‌ها، صنایع، دولت و نهادهای خصوصی و با تقویت زیرساخت‌ها و حمایت از کارآفرینان، می‌توان این زیست‌بوم را به الگویی برای سایر شهرهای کشور تبدیل کرد.
نظر شما