به بهانه سپندارمذگان؛ نگاهی به عاشقانه‌ترین سنگ‌نگاره‌ ایران

روز عشق ایرانی، بهانه خوبی برای نوشتن از عاشقانه‌ترین سنگ‌نگاره‌ ایران یعنی «تنگ قندیل» است که به دوران ساسانیان بازمی‌گردد.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، در گاه‌شماری‌های گوناگون ایرانی، هریک از روزهای ماه یک نام داشتند؛ برای نمونه روز نخست هر ماه «روز اورمزد»، روز دوم هر ماه، روز بهمن (سلامت، اندیشه) که نخستین صفت خداوند است، روز سوم هر ماه، اردیبهشت یعنی «بهترین راستی و پاکی» که باز از صفات خداوند است، روز چهارم هر ماه، شهریور یعنی «شاهی و فرمانروایی آرمانی» که خاص خداوند است و روز پنجم هر ماه، «سپندارمذ» بوده‌است.

«سپندارمذگان» که روز زن و زمین است؛ روز پنجم اسفند در همه گاه‌شماری‌های ایرانی به عنوان روز جشن اسپندارمذگان شناخته می‌شود، به بیان ابوریحان بیرونی، «اسفندارمذ» ایزد موکل بر زمین و ایزد حامی و نگاهبان زنان پارسا و درست کار بوده؛ به همین مناسبت این روز، عید زنان به‌شمار می‌رفت؛ سپندارمذ نگهبان زمین است و از آنجا که زمین مانند زنان در زندگی انسان نقش باروری دارد ایرانیان از دیر باز این روز را روز زن، عشق و مادر می‌نامیدند.

هرچند در در تقویم جدید ایرانیان چون شش ماه اول سال ۳۱ روزه هستند، بنابراین برخی معتقدند باید این روز را در ۲۹ بهمن جشن بگیرند.

این روز برای زنان و مردان روز توصیف‌نشدنی بود، آنها در این روز به همدیگر عشق می‌ورزیدند و از همدیگر تشکر و قدر دانی می‌کردند، مردان دختران و زنانشان را بر مرکب پادشاهی قرار می‌دادند و گوش به فرمان آن‌ها شده و با کادو و هدیه ارادت خود را به زنانشان نشان می‌دادند.

این کار یک تلنگر برای مردان تلقی می‌شد تا ارزش و مقام مادر و همسرانشان را بدانند و به آنها احترام بگذارند البته این جشن‌ها تا مدت‌ها تداوم داشت و به صورت باشکوه وعظیم برپا می‌شد و تا احترام گذاشتن مردان به زنان همچنان در طول زندگی ادامه داشته باشد.

به همین بهانه، بد نیست سری بزنیم به عاشقانه‌ترین سنگ‌نگاره ایران، سنگ‌نگاره نامدار به «تنگ قندیل» در شهر چنارشاهیجان (قائمیه) و در روستای قندیل که روی سنگی به پهنای هشت متر در پنج و نیم متر تراشیده شده است.

در این نگاره دو مرد و یک زن به‌گونه‌ی ایستاده تراشیده شده‌اند، فرد میانی یا همان شاهنشاه بر روی یک پای خود تکیه داده و دست چپ خود را بر روی شمشیر گذاشته و در حال گرفتن گل از بانویی است.

پوشاک وی به‌گونه بالاتنه چسبان با یک شنل آویزان و شلوار گشاد چین‌دار است، در روبه‌روی او و سمت چپ، زنی ایستاده و روی پای چپ خود تکیه داده و با دست راست خود به پادشاه گلی را پیشکش می‌کند.

پوشاک وی به‌گونه جامه جلو باز بلندی (قبا) است که تا روی زمین دنباله یافته است. در پشت سر پادشاه و سمت راست فردی حلقه قدرت را در دست راست خود گرفته و دست چپ خود را روی شمشیر قرار داده است؛ پای این فرد و پایین شمشیر پادشاه بسیار آسیب دیده است.

علی‌رضا جعفری‌زند، باستان‌شناس با گرایش دوران تاریخی و بانو نگین میری، باستان‌شناس با گرایش دوره ساسانی، باور دارند که پادشاه در سنگ‌نگاره تنگ قندیل، بهرام دوم است که گل را از شهبانوی خود دریافت می‌کند.

گفتنی است این بنا در دهه هشتاد با شماره‌ی ۴۵۳۹ به ثبت ملی رسیده، با این حال در سال‌های اخیر، دچار کم‌لطفی‌هایی شده که در آن را در معرض آسیب قرار داده‌است.

به بهانه سپندارمذگان؛ نگاهی به عاشقانه‌ترین سنگ‌نگاره‌ ایران

کد خبر 841423

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.