به گزارش خبرگزاری ایمنا از ایلام، استان ایلام با دارا بودن آثار تاریخی بی‌نظیر همچون رودخانه‌ها، مناطق کوهستانی حفاظت‌شده و دشت‌های وسیع و حاصلخیز بدون‌شک یکی از زیباترین استان‌های کشور است، این استان را به دلیل زیبایی‌های بی‌نظیرش عروس زاگرس می‌نامند.
در کمتر جایی از کشور آب و هوای معتدل کوهستانی، طبیعت چهارفصل و زیبای ایلام دیده می‌شود، مناطق طبیعی بکر و زیبای استان ایلام سال‌ها مورد توجه طبیعت دوستان بوده است.
فصل بهار اوج سرسبزی، شکوه و زیبایی ایلام است و بهار این استان در کشور مثال‌زدنی و بی‌نظیر است.
یکی از مناطق مثال‌زدنی عروس زیبای زاگرس، دره ارغوان است؛ دره یا تنگه ارغوان با آن طبیعت خوشرنگ یکی از مکان‌های دیدنی شهر ایلام است که در شمال شرقی استان ایلام و در ورودی مسیر کرمانشاه به ایلام قرار گرفته است.
دره ارغوان ایلام به دلیل زیبایی خیره کننده و درختان کم‌نظیرش مورد توجه گردشگران و طبیعت دوستان است، این دره در ابتدای منطقه حفاظت شده مانشت و قلارنگ قرار دارد و جاده دسترسی شهروندان ایلامی به مناطق تفریحی ویلنگ و سورگه از داخل آن عبور می‌کند، این دره حفاظت شده حدود ۱۷۰ هکتار وسعت دارد.
رویش درختان ارغوان، زالزالک و بلوط در کنار هم به ویژه اوایل بهار، بهشتی از رنگ‌ها را در این تنگه پدید می‌آورد که در کشور بی‌نظیر است؛ این درختان در کنار هم منظره‌ای چشم‌نواز به این دره زیبا هدیه داده‌اند.
رنگ زیبای درختان ارغوان، سرسبزی درختان بلوط، روانی چشمه‌ها و رودهای فصلی شکوه و زیبایی دره ارغوان را صدچندان کرده است.
دره ارغوان را به دلیل رشد درختان ارغوان به این نام مزین کرده‌اند، گونه‌های درخت ارغوان جزو درختان در حال انقراض و از مشخصات بارز آن رویش در اوایل بهار است، گل‌های ارغوان زودتر از برگ‌های آن رشد می‌کند و ارتفاع این درخت می‌تواند به ۱۲ متر برسد با این وجود بیشتر به صورت درختچه مشاهده می‌شود.
برگ‌های ارغوان قلبی شکل این درخت بدون کرک و دارای کناره‌های صاف است، گل‌های این درختچه در اوایل بهار در گروه‌های سه تا شش‌تایی روی شاخه‌ها و حتی روی ساقه اصلی، پیش از رشد برگ‌ها به وجود می‌آید زیرا بسیار پرتعداد است که روی درختان منظره‌ای زیبا پدید می‌آورد.
خاک‌های آهکی و تابش مستقیم نور خورشید بهترین شرایط را برای رشد ارغوان‌های زیبا فراهم می‌کند و تنگه ارغوان با دارا بودن این شرایط مناسب منزلگاه خوبی برای رشد و نمو این گونه گیاهی محسوب می‌شود.
زیبایی بی‌نظیر و فراتر از تصور گونه‌های نایاب و در معرض انقراض ارغوان، طبیعت بکرگونه‌های گیاهی این منطقه، چشمه‌ها و رودهای فصلی متعدد، آب و هوای عالی و نزدیکی به شهر ایلام دره ارغوان را به یکی از جاذبه گردشگری طبیعی زیبا تبدیل کرده است.
شمار زیادی از شهروندان ایلامی در تمام طول سال دره ارغوان را برای تفرج و گشت و گذار انتخاب می‌کنند و به دلیل نزدیکی به شهر ایلام بسیاری از ایلامی‌ها صبح یا عصر در این تنگه به ورزش و پیاده‌روی می‌پردازند.
آب و هوای دره ارغوان سردسیری است و به همین علت این دره ارغوان به ویژه در بهار و تابستان گرم، میزبان جمع‌های دوستانه و خانوادگی ایلامی‌هایی است که به دامان پرمهر این دره زیبا پناه برده‌اند.
نخستین ویژگی گردشگری دره ارغوان داشتن درختان زیبای ارغوان و مشاهده گونه‌های نادر درخت ارغوان است، گیاهان دارویی و گل‌های بهاری، چشمه‌ها و رودهای فصلی نیز بر خاص بودن طبیعت این منطقه می‌افزاید.
ضرورت حفظ چشم‌انداز طبیعی دره ارغوان
علیرضا محمدی، مدیرکل محیط زیست استان ایلام به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: دره ارغوان رویشگاه یکی از گونه‌های جنگلی با ارزش به نام ارغوان است و در طول این آبراهه طبیعی درختچه‌های ارغوان به صورت انبوه رشد کرده‌اند که به ویژه در فصل بهار و با باز شدن شکوفه‌های ارغوانی رنگ زیبایی خاصی به این دره می‌دهد.
وی می‌افزاید: این دره در ابتدای منطقه حفاظت شده مانشت و قلارنگ قرار دارد و جاده دسترسی شهروندان ایلامی به مناطق تفرجی ویلنگ، سورگه و گووز از داخل این دره عبور می‌کند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان ایلام تصریح می‌کند: حفظ چشم‌انداز طبیعی این دره و حفاظت از عرصه جنگلی بالادست آن توسط هریک از شهروندان ضروری است.
محمدی می‌افزاید: هرگونه تخلیه پسماند، تخریب و آلودگی در این منطقه علاوه بر نازیبا کردن چهره طبیعت، تهدیدی جدی برای سلامت شهر خواهد بود.
وی از پاکسازی ورودی تنگه ارغوان شهر ایلام از پسماندها و نخاله‌های ساختمانی خبر می‌دهد و عنوان می‌کند: تخلیه این پسماندها در ورودی منطقه حفاظت شده «مانشت و قلارنگ» و جاذبه طبیعی تنگه «ارغوان» حاصل بی‌توجهی و نداشتن احساس مسئولیت برخی از شهروندان به طبیعت و محیط زیست است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان ایلام تاکید می‌کند: با هماهنگی به‌عمل آمده با مقامات قضائی استان ایلام، شهروندانی که در مناطق پاکسازی شده اقدام به تخلیه پسماند کنند تحت پیگرد قضائی قرار خواهند گرفت.
محمدی با تاکید بر اینکه طبیعت شامل منابع آب، هوا و خاک، میراث گران‌بها و ارزشمندی است که باید برای نسل‌های آینده حفظ شود، می‌گوید: همکاری و مشارکت تمام گروه‌های جامعه، دستگاه‌های اجرایی، رسانه‌ها و انجمن‌های زیست‌محیطی مردم‌نهاد برای حفاظت از محیط زیست ایلام ضروری است.
حوضه ارغوان مهمترین زیر حوضه شهر ایلام است
یاسم خانمحمدیان، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام این دره را به لحاظ آبخیزداری بسیار مهم می‌داند و به خبرنگار ایمنا می‌گوید: حوضه ارغوان مهمترین زیرحوضه شهر ایلام با مساحت ۱۸۴۰ هکتار در حوزه آبخیزداری است.
وی طول آبراهه اصلی این منطقه را ۷۸۳۲ متر و طول کل آبراهه‌ها را ۱۹۹۶۶ متر عنوان می‌کند و ادامه می‌دهد: حدود ۳۴ هزار مترمکعب عملیات سازه آبخیزداری در این حوضه احداث شده است که شامل ۸۹ بند خشکه چین در سرشاخه بالادست با حجم ۶۸۰۰ مترمکعب، ۱۷ بند گابیونی با حجم ۱۲ هزار و ۶۰۰ مترمکعب و ۱۱ بند سنگی ملاتی با حجم ۱۵ هزار و ۴۷۵ مترمکعب است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام ادامه می‌دهد: سازه‌های آبخیزداری احداث شده در دره ارغوان بر کاهش دبی اوج سیلاب تأثیر ۲ /۲۸ درصدی دارد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام اظهار می‌کند: میزان رسوب ویژه در این منطقه قبل از سال ۹۴ به میزان ۸۵ / ۲ تن بر کیلومترمربع بوده که بعد از اجرای عملیات مکانیکی و بیومکانیکی آبخیزداری به ۱ تن بر کیلومتر مربع کاهش یافت.
خانمحمدیان ادامه می‌دهد: میزان فرسایش ویژه نیز از ۵۹ / ۷ تن بر کیلومترمربع به ۸۴ / ۶ تن بر کیلومترمربع کاهش یافته است.
وی می‌گوید: قبل از انجام آبخیزداری زمان تمرکز آب در منطقه ۲ ساعت و ۱۵ دقیقه بوده که بعد از اجرای عملیات به ۳ ساعت و ۵۵ دقیقه افزایش پیدا کرد و موجب افزایش میزان نفوذ آب در خاک و کاهش سرعت و حجم رواناب‌ها شده است.
از گستره دو میلیون هکتاری استان ایلام یک میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار آن را اراضی طبیعی تشکیل داده است؛ استان ایلام با وجود طبیعت بکر، زیبا و جذابش به دلیل تبلیغات اندک و ناشناخته ماندن هنوز نتوانسته است مشتاقان طبیعت و گردشگران را آنگونه که شایسته این استان زیباست به خود جلب کند.
نبود زیرساخت‌های مناسب در مناطق گردشگری ایلام نیز مزید بر علت شده است تا عروس زاگرس مقصد اصلی گردشگران و طبیعت دوستان نباشد، بنابراین لازم است مسئولان درباره ایجاد زیرساخت‌های لازم در مناطق گردشگری ایلام و معرفی این جاذبه‌ها اقدامات لازم را انجام دهند.
نظر شما