به گزارش خبرگزاری ایمنا، کمتر از دو هفته به پایان پاییز باقی مانده و بازار ارز در کانال ۷۰ هزار تومانی جا خوش کرده است، شرایطی که فعالان اقتصادی و مردم را نگران وضعیت بازار ارز در ماههای پایانی سال میکند.
از هفته دوم آذر قیمت دلار به کریدور هفتاد وارد شد و در روزهای اخیر نیز با رشد تدریجی در این محدوده باقی ماند. انتظارات تورمی تحت تأثیر افزایش ریسکهای سیاسی در منطقه و برخی تحریمهای جدید همراه با تقاضای فصلی برای ارز، باعث رشد تدریجی قیمت دلار شده و مدیریت بازار را پیچیدهتر میکند.
نگاهی به نمودار تغییرات قیمت دلار نشان میدهد که از ابتدای مهر قیمت در مسیر صعودی حرکت کرده و در طول ۴۵ روز گذشته از کانال ۵۹ هزار تومان به کانال ۶۹ هزار تومان بالا رفته یعنی دلار در این مدت دلار ۱۶.۹ درصد افزایش قیمت داشته است.
برخی کارشناسان دلیل این افزایش قیمت را نه جنبههای اقتصادی بلکه شرایط روانی حاکم بر بازار معرفی میکنند از جمله جعفر قادری؛ نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی که نوسانات و تلاطمهای بازار ارز را ناشی از اتفاقات سیاسی و امنیتی منطقه دانست و اظهار کرد: نوسانات نرخ ارز منشأ سیاسی دارد و به خاطر افزایش تقاضا در بازار نبوده و تنها بازار ما متأثر از این اتفاقات سیاسی-امنیتی منطقه نیست بلکه اینگونه مسائل بر اقتصاد همه کشورها تأثیر میگذارد و کشور ما نیز از این قاعده جدا نیست.
در مقابل گروه دیگری از تحلیلگران اقتصادی معتقدند که در شرایط کنونی، محرک اصلی بازار ارز، نرخ تورم است و تا زمانی که تورم مهار نشود، نمیتوان انتظار ثبات در بازار ارز را داشت.
افت ارزش پول ملی و خیز تورم
اصغر سمیعی؛ کارشناس بازار ارز در گفتوگو با ایمنا اظهار میکند: دلیل اصلی بالا رفتن قیمت ارز، کاهش ارزش پول ملی است که ریشه آن به رشد نامتعادل حجم نقدینگی و در اثر آن ایجاد تورم بالا بر میگردد بنابراین هر چند کاهش حجم نقدینگی و نرخ تورم ممکن است بر تقاضای واقعی برای ارز اثری نداشته باشد، اما در صورت ادامه سیاست کنترل حجم نقدینگی و نرخ تورم، به طور حتم از انتظارات تورمی که دلیل هجوم مردم عادی، به بازار ارز جلوگیری میکند.
وی هجوم سرمایهگذاران به بازار ارز را باعث اسیر کردن ارزهای خارجی در دست مردم و ایجاد منافع برای کشورهای صاحب آن ارز میداند و میگوید: درباره کاهش و افزایش تنشهای منطقهای و جهانی باید اشاره کرد که طبیعی است سطح تنشها بر روی نرخ اونس طلا، اثر مثبت و منفی بگذارد اما درباره نرخ ارز در صورتی که قیمت واحد و تقریباً واقعی باشد، به راحتی توسط بانک مرکزی با تزریقهای هوشمند و به موقع قابل مدیریت است.
کارشناس بازار ارز با اشاره به راهکارهای لازم برای مدیریت بازار ارز یادآور میشود: سالها پیش به عنوان کانون صرافان، راهکاری ارائه دادم که مورد استقبال رئیس کل وقت (دکتر بهمنی) نیز قرار گرفت اما اجرا نشد و خلاصه طرح این بود که بانک مرکزی بر اساس بسته شدن نرخ در روز قبل، تصمیم بگیرد و نرخ روز بعد را اعلام کند.
اگر قیمت واحد و واقعی باشد
سمیعی میافزاید: در این صورت بانک مرکزی تنها به صرافان (بانکی یا خصوصی) که تا قبل از ساعت ۱۰ صبح آن روز مقدار و درخواست خود را اعلام و وجه کامل ریال آن را پرداخت کنند، بعد از ساعت ۱۱ ارز را تحویل دهد و در ساعتهای بعدی روز نرخ با عرضه و تقاضا توسط خود بازار مدیریت شود البته در صورت ضرورت بانک مرکزی، با تزریق نامحسوس مثبت و منفی از سوی استفادههای احتمالی جلوگیری کند.
وی واحد و واقعی بودن نرخ ارز را بهترین راهکار برای مدیریت بازار بیان میکند و توضیح میدهد: در این صورت واردکنندگان، صادرکنندگان و مصرفکنندگان واقعی با بهترین روش بازار را مدیریت میکنند اما همانطور که اشاره شد بانک مرکزی وظیفه دارد با نظارت دقیق به صورت نامحسوس و بدون استفاده از زور یا دستور یا بازارهای موازی و رانتی از سوءاستفادههای احتمالی جلوگیری کند.
کارشناس بازار ارز میگوید: اگر دست صرافان برای خرید و فروش آزاد و البته با قیمتهای اعلام شده روی تابلو تحت نظارت بانک مرکزی باز باشد، نیاز به این گونه مداخلات مستقیم توسط دولتها نیست.
سمیعی با اشاره به نقش مؤثر نظارت در تنظیم بازارهای مالی توضیح میدهد: نظارت امری بسیار مهم است که با دخالتهای بیمورد فرق دارد البته تنها در مواقع ضروری که خارجیها، توسط عناصر داخلی خود برای برهم زدن روال بازار دخالت میکنند که در آن زمان دخالت هوشمندانه و تزریق به موقع مثبت و منفی راهکار خواهد بود با وجود این، اصلیترین سلاح بانک مرکزی واقعی و واحد بودن قیمت ارز خواهد بود.
راهکار عرضه طلا به قیمت واقعی
وی عرضه طلا به قیمتهای واقعی را برای تنظیم بازار مفید بیان میکند و میگوید: این عرضه به ویژه برای مسکوکاتی که دارای حباب در بازار هستند، بااهمیت است و دلیلی ندارد قیمت سکه نسبت به طلای آب شده یا شمش نسبت به ربع سکه، برابری و تفاوت جدی داشته باشد.
کارشناس بازار ارز با اشاره به اخباری درباره ایجاد بازار جدیدی تحت عنوان «توافقی» خاطرنشان میکند: در صورتی که منظور از قیمت توافقی، توافق در قیمت بین خریدار و فروشنده باشد، این امری بسیار باارزش است، ولی اگر به معنای توافق با عناصر دستور دهنده باشد، امری نامبارک خواهد بود.
سمیعی درباره وضعیت آینده بازار ارز ادامه میدهد: با توجه به نرخ ارز در آغاز سال جاری که حدود ۶۰ هزار تومان بوده و نرخ تورم که حدود ۴۰ درصد اعلام شده است، همچنین محدودیتهای ناشی از تحریمهای ظالمانه بر صادرات، قیمت ارز برای شروع سال ۱۴۰۴ نباید کمتر از ۸۰ هزار تومان باشد بنابراین در صورتی که نرخ تورم کنترل نشود ممکن است سال آینده قیمت دلار به ۱۰۰ هزار تومان برسد.
به گزارش ایمنا، معامله گران معتقدند بازار ارز همچنان تحت تأثیر عوامل کلیدی از جمله انتظارات تورمی، تغییرات در سیاستهای پولی و تحولات سیاسی داخلی و خارجی قرار دارد. افزایش تزریقهای بازار ساز از یک سو و انتظارات صعودی معاملهگران از سوی دیگر، موجب نوسانات قیمت شده است.
به باور این گروه، اگر بازار ساز بتواند با تزریقهای هدفمند روند بازار را مدیریت کند، قیمت دلار ممکن است در کانالهای فعلی تثبیت شود. اما در صورت افزایش مجدد انتظارات تورمی و کاهش عرضه، احتمال صعود قیمت دلار و ارزهای وابسته به آن همچون درهم وجود دارد.
تحلیلگران بازار ارز معتقدند که دلار در شرایط فعلی با دو نیروی متضاد مواجه است. از یک سو، تزریق عرضه از سوی بازار ساز بهمنظور کنترل نوسانات قیمت، فشار نزولی بر بازار وارد میکند، از سوی دیگر، افزایش انتظارات تورمی و تحولات سیاسی داخلی و خارجی میتواند بهعنوان محرکی برای رشد تقاضا و افزایش قیمت عمل کند. در صورت افزایش قدرت عرضه بازار ساز و کاهش هیجانات تورمی، احتمال تثبیت قیمت دلار در محدودههای فعلی و حرکت در دامنه نوسانی وجود دارد. اما اگر انتظارات تورمی تقویت شود و جریان تقاضا در بازار غلبه کند، میتوان انتظار داشت که دلار روند صعودی ملایمی را تجربه کند.
نظر شما