به گزارش خبرگزاری ایمنا، دی ماه سال گذشته شهرداری اصفهان با توجه به نیاز به ساماندهی گذر کمرزرین و به منظور بهبود دسترسی مردم محلی، اقدام به تسطیح این گذر کرد اما گودبرداری‌ها بیش از میزان توافق صورت گرفت و موجب نمایان شدن لایه‌های تاریخی و زیرین محدوده شد.
بیست‌وچهارم دی ماه یعنی پیش از نمایان شدن این لایه‌های تاریخی بود که محمدباقر کلاهدوزان مدیر منطقه ۳ شهرداری اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: یکی از مشکلات پاساژ کمرزرین واقع در محدوده میدان امام علی (ع) دسترسی نداشتن آن به علت اختلاف سطح این مجموعه با سطح جلوخان مسجد جامع و میدان امام علی (ع) طی سال‌های گذشته و انجام عملیات عمرانی بوده است.
وی افزود: بر همین اساس، یکی از پروژه‌های مهم این محل، همسطح‌سازی گذر کمرزرین با میدان جلوخان است که موجب معضل رفت و آمد و نیز ترافیک در این محل شده و پیش‌بینی می‌شود تا سه ماه آینده عملیات اجرایی همسطح‌سازی پاساژ کمر زرین با میدان جلوخان به اتمام برسد.
کلاهدوزان بیان داشت: گذر کمرزرین و مقبره پیر پینه‌دوز باید با کف میدان جلوخان همسطح شود که تا کنون به دلایل اجتماعی و اقتصادی این مهم صورت نگرفته بود، اما شهرداری با فراهم شدن شرایط، خاک‌برداری گذر را به طول ۱۱۰ متر آغاز کرده است.
در میان انجام این پروژه، تصاویری از وجود لایه‌های در این گذر دست به دست شد و موجب نگرانی دوستداران حوزه میراث شد و به محض انتشار این تصاویر یعنی در سی‌ام دی علی قاسم‌زاده شهردار اصفهان بازیدی از این پروژه داشت.
اهمیت این پروژه از آنجایی است که اصفهان در ادوار تاریخی، گسترش زیادی پیدا کرده و بر این اساس محدوده مسجد جامع جزو یکی از مناطق کهن باستانی اصفهان به حساب می‌آید که در دوران پیش از اسلام و اسلامی به‌عنوان یکی از محورهای اصلی اصفهان به حساب می‌آمده است.
گذر کمر زرین در این منطقه و در نزدیکی مسجد جامع اصفهان قرار دارد؛ محدوده مسجد جامع نیز در دوره سلاجقه مرکز اصلی شهر بوده و بر همین اساس در هر بخشی از آن منطقه به دستاوردهای تاریخی می‌رسیم و گذر کمر زرین نیز از این قاعده مستثنی نیست و بر همین اساس حمیدرضا محققیان سرپرست اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان در تاریخ دهم بهمن ماه در خصوص آخرین تصمیم‌گیری‌ها درباره گذر کمر زرین بیان کرد: آخرین توافق با مجموعه شهرداری این بود که این تهدید را به فرصت تبدیل کنیم و با نظارت میراث این عملیات به‌صورت محدودتر ادامه پیدا کند، در عین حال باستان‌شناسان مقیم نیز هم‌زمان با انجام عملیات در محل حضور داشته باشند تا اگر موردی کشف شد، از بین نرود که در بعضی عملیات‌ها با این روش پیش رفتیم.
سرپرست اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان یادآوری کرد: قرار بر این است به محض انجام روند اداری در کوتاه‌ترین زمان و حتی در سال جاری این پروژه ادامه پیدا می‌کند.
پس از طی کردن مراحل و روند اداری این پروژه، محمدعلی ایزخواستی مدیرعامل سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان بیست‌ودوم اسفند با بیان اینکه گذر کمر زرین توسط این سازمان و دانشگاه هنر اصفهان در حال کاوش باستان‌شناسی است، گفت: این سازمان در نخستین روزهای عملیات کاوش، موفق به کشف یک سازه زیرزمینی شد که از یک اتاق حدود ۱۱ متر در چهار متر تشکیل شده است.
و بیست‌وسوم اسفند بود که عملیات باستان‌شناسی این محور به‌طور رسمی آغاز شد و هادی الله‌یاری ناظر طرح باستان‌شناسی محور تاریخی کمر زرین اصفهان در این باره اعلام کرد: با توجه به درخواست اداره‌کل و صدور مجوز عملیات کاوش اضطراری در گذر کمر زرین توسط پژوهشکده میراث فرهنگی کشور، عملیات کاوش باستان‌شناسی با مساعدت شهرداری اصفهان و با همکاری اساتید و دانش‌آموختگان دانشگاه هنر اصفهان و با نظارت و همکاری اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان از امروز آغاز شده است و تا پایان فروردین سال ۱۴۰۳ ادامه خواهد داشت.
با شروع رسمی این پروژه، به مرور سازه‌ها و آثار تاریخی جدیدی کشف شد و بر این اساس یافته‌های باستان‌شناسی در گذر کمر زرین از پیش از اسلام تا دوره قاجار قابل ردیابی است و علی شجاعی سرپرست هیئت کاوش در گذر «کمر زرین» اصفهان در گفت‌وگویی در خصوص این کشفیات با اشاره به باز شدن پنج ترانشه در عملیات باستان شناسی گذر کمر زرین اظهار داشت: در زیر رسوبات ترانشه اول، شواهدی از یک‌سری تن‌پوشه‌های منقوش به دست آمده که برای پیش بینی قدمت آن به بررسی‌های بیشتر نیاز است اما احتمال می‌دهیم این آثار مربوط به دوران قبل از حمله مغول به اصفهان باشد.
وی افزود: این تن‌پوشه‌ها در خارج از ترانشه در هر ۲ سمت ادامه دارند و این پرسش مطرح است که اگر قرار بوده این سازه‌های آبی از زیرِ زمین عبور داده شوند، چرا تزئینات داشته اند که دلیل آن نیاز به بررسی بیشتر دارد.
این باستان‌شناس ادامه داد: با توجه به تزئیناتی که این تن‌پوشه‌ها دارند احتمالاً این سازه‌های آبی عیان و قابل رؤیت بوده و از نظر زیباییِ بصری هم قابل توجه بودند؛ همچنین در یکی از ترانشه‌ها کوره‌ای به دست آمده که از نظر مطالعات تاریخی بسیار حائز اهمیت است.
وی افزود: به نظر می‌رسد این کوره مخصوص پخت نوع خاصی از سفال بوده باشد اما در این رابطه هنوز تردید داریم؛ قدمت این کوره را شاید بتوان مربوط به قرن هفتم دانست که نشان می‌دهد با یک محوطه صنعتی در بخشی از این گذر مواجه هستیم.
با توجه به اهمیت این پروژه، علی قاسم‌زاده شهردار اصفهان صبح امروز _دوشنبه بیستم فروردین_ برای بار دوم و در ساعات آغازین روز بازدیدی از این پروژه داشت و در جریان آخرین جزئیات آن قرار گرفت.
طبق اعلام مسئولان این پروژه در بازدید شهردار اصفهان، در این پروژه کوره‌های سفالی کشف شده و کاوش‌ها همچنان ادامه دارد تا باستان‌شناسان متوجه شوند به لایه‌های قدیمی‌تر از دوران سلجوقی هم می‌رسند یا خیر.
در بخشی از این پروژه لایه‌های مختلفی از دوران پهلوی کشف شده که لایه زیرین آن نیز مربوط دوره قاجار است و تا کنون تا دوره ایلخانی نیز کشف شده و با توجه به اینکه طبق منابع مکتوب یهودیان از دوران بابل به این مناطق تبعید شدند، هدف باستان شناسان آن است که از دوره‌های پیش از اسلام نیز مواردی کشف کنند.
نظر شما