به گزارش خبرگزاری ایمنا، منطقه یک در بخش مرکزی کلان‌شهر اصفهان با مساحت ۸۱۰ هکتار، از شمال به میدان جمهوری اسلامی در مسیر خیابان فروغی تا فلکه شهدا از جنوب به میدان انقلاب در مسیر زاینده‌رود تا پل وحید از شرق به فلکه شهدا در مسیر خیابان چهارباغ تا میدان انقلاب و از غرب به پل وحید در مسیر اتوبان شهید خرازی از خیابان خرم تا میدان جمهوری اسلامی محدود می‌شود.
این منطقه دارای ۱۰ محله قدیمی به نام‌های علی‌قلی‌آقا، لنبان، بیدآباد، درب کوشک، جامی، خلجا، جوزدان، الیادران، صائب، عباس‌آباد و شازده‌ابراهیم است که آثار تاریخی بسیاری چون مسجد سید، بازارچه بیدآباد، حمام علی‌قلی‌آقا، مسجد لنبان، بازارچه و مسجد علی‌قلی‌آقا، آرامگاه صائب و خانه شهید بهشتی را در خود جای داده است.
منطقه‌ای بسیار وسیع با ظرفیت گردشگری بالا که هر نقطه از آن شگفتانه‌هایی را به خود اختصاص داده است؛ ابنیه تاریخی، باغ‌ها و بیشه‌های زاینده‌رود، خانه‌های تاریخی فرهیختگان، آرامگاه شعرا، مراکز خرید و مراکز درمانی بسیاری در این منطقه وجود دارد و نکته جالب آن است که هر خیابان در آن به یک موضوع خاص پرداخته است.
هر خیابان مختص یک کاربری، هر محله دارای یک ویژگی
از فلکه شهدا به طرف خیابان تختی از لباس‌فروشی‌های به سبک جمعه بازار و بوی نان تازه آغاز و به مجموعه ورزشی، فروشگاه‌های لباس ورزشی و دوغ و گوشفیل ختم می‌شود؛ خیابان فروغی که بوی اسفند و گلاب می‌دهد و مختص عروس و دامادها برای خرید آینه و شمعدان است.
خیابان جامی با سنگ‌فرش خیال‌انگیزش به بازارچه تاریخی و بسیار قدیمی علی‌قلی‌آقا و حمام و مسجد آن می‌رسد، محله‌ای قدیمی که همه‌چیز از کوچه و خیابانش بگیر تا اهالی آن دست نخورده است.
کوچه باغچه‌چی در این محله که همچون نامش عجیب است و راهروهای پیچ در پیچ و دیوارهای کاهگلی آن، امروز هر رهگذری را شگفت‌زده خواهد کرد؛ مسجد سید، بازارچه بیدآباد، چهارراه وفایی و در نهایت خیابان کاشانی که به محله لنبان و خیابان صائب می‌رسد و به شاپور قدیم معروف است، انواع خدمات خودرویی را می‌توان در آن یافت.
خیابان شمس‌آبادی به مراکز درمانی اختصاص دارد و خیابان طالقانی مرکز تعمیر و فروش انواع لوازم برقی، الکترونیکی و خانگی است. دروازه دولت یا همان میدان امام حسین (ع) دروازه ورود به قلب فرهنگی اصفهان است و با ورود به چهارباغ عباسی، قدم زدن در بهشت برین را تجربه خواهید کرد و دروازه تهران که به‌واسطه خیابان خرم قدیم (بزرگراه شهید خرازی) به پل مارنان در این منطقه ختم می‌شود.
به کوچه‌پس‌کوچه‌های قدیمی محله مسجدسید و علی‌قلی‌آقا که می‌رسید، تا حدی نوستالژی‌های گذشته به سراغتان می‌آید که گویی سوار بر تونل زمان می‌شوید و با عبور از هر معبر و گذر به کشفی جدید برخواهید خورد که نه‌تنها گردشگران، بلکه رهگذران بومی را نیز شگفت‌زده خواهد کرد.
کنار بازارچه علی‌قلی‌آقا کمی آن‌طرف‌تر تخته‌سیاهی که روی آن با گچ سفید نوشته شده بود، صبح‌ها آش و حلیم، ظهر کباب و بریان و عصرها آش و حلیم بادمجان حاج عباسعلی، نظرم را جلب کرد، مغازه‌ای کوچک که طراح آن تلاش کرده بود، طرح آن را به شکل سنتی دربیاورد.
اما نکته‌ای که به‌شدت توجهم را جلب کرد، خود حاج عباسعلی خوش‌مشرب و مهربان بود و وقتی متوجه شد از دکور بیرون مغازه‌اش عکس می‌گیرم به جای اخم و ممانعت، از من دعوت کرد به داخل مغازه بروم تا از آینه زیبای نصب شده روی دیوار و کاسه سفالی سبز رنگ روی میز که داخل آن پر از گل‌های رنگین و معطر بود، عکس بگیرم.
بسیار جالب است که از درِ خانه بیرون بیایی و همسایه دیوار به دیوارت بازارچه‌ای قدیمی و انواع طباخی‌های قدیمی باشد که غذاهای سنتی طبخ می‌کنند.
ترکیب عطر بریانی که تمام کوچه را فراگرفته با صدای زنگ دوچرخه‌های قدیمی و آوای خوش اذان که از گلدسته‌های مساجد اطراف، هم‌زمان در پس‌کوچه‌های تاریخی و بافت کهنه محلات جامی، علی‌قلی‌آقا و لنبان طنین‌انداز می‌شود، بسیار شگفت‌انگیز است.
محله لنبان از مشاغل مزاحم رنج می‌برد
محمد شیرانی، ۴۳ ساله از محله مسجد لبنان که از بدو تولد تاکنون در این محله زندگی کرده است، درباره این محله قدیمی در اصفهان می‌گوید: قدمت محله لنبان به دوران قبل از صفویه بازمی‌گردد و زمانی که اصفهان متشکل از ۱۵ قریه بوده، این محله یکی از ورودی‌های اصلی شهر محسوب می‌شده است.
این محله دارای یکی از مهم‌ترین ابنیه تاریخی به نام مسجد لنبان است که قبل از دوران صفویه ساخته و سپس تخریب می‌شود؛ در زمان صفویه این مسجد دوباره بازسازی و تاکنون به عنوان یک اثر تاریخی از آن حفاظت شده است.
شیرانی درباره ویژگی‌های محله لنبان می‌گوید: یکی از ویژگی‌های شاخص این محله، پهلوان‌خیز بودن آن است؛ این محله دارای پهلوانان و شیرمردان بسیاری است که اکنون از خیران آن محسوب می‌شوند و خدمات ارزنده‌ای چون ساخت درمانگاه و کلینیک دندانپزشکی را برای محله و ساکنان آن انجام داده‌اند.
او ادامه می‌دهد: محله قدیمی لنبان همچون دیگر محلات قدیمی اصفهان دارای باغ‌های فراوانی بوده که امروز این باغ‌ها تبدیل به بافت مسکونی و مراکز متعددی شده است.
محله لنبان از مشاغل مزاحم در بافت مسکونی خود از جمله اوراقی‌فروشی‌ها، همچنین بافت شاپور قدیم که به عرضه خدمات خودرویی در خیابان کاشانی می‌پردازد، رنج می‌برد؛ شیرانی در این‌باره می‌گوید: بافت قدیمی محله لنبان شهرسازی ندارد و عرض معابر کم است؛ تجاوز مغازه‌ها به پیاده‌روها رفت‌وآمد را برای عابران سخت کرده و شاپور قدیم و عرضه خدمات آن‌ها در این خیابان بر حجم ترافیک و شلوغی این خیابان و معابر فرعی آن افزوده است، همچنین این محله پارکینگ ندارد که این موضوع نیز در افزایش ترافیک معابر به شدت تأثیر گذاشته است.
این ساکن قدیمی لنبان ادامه می‌دهد: در این محله علاوه‌بر پهلوانان قدیمی و پا به سن گذاشته، هنوز بچه‌ها و نسل جوان آن به ورزش باستانی علاقه دارند و زورخانه محله همچنان به قوت خود باقی است و به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
در مجموع می‌توان گفت، نه فقط ساکنان محله لنبان، بلکه تمام محلات قدیمی منطقه یک اصفهان نیز مانند بافت قدیمی آن، دود چراغ خورده‌اند؛ همان‌هایی که از سرِ شانه‌هایشان خاک برمی‌خیزد و بوی ناب معرفت می‌دهند؛ علی‌شناسان و علی‌دوستانی که به عشق اهل بیت و مولایشان کباده به دست می‌شوند و رقص‌کنان در گود زورخانه نام حضرت دوست را صدا می‌زنند.
به گزارش ایمنا، در مجموع منطقه یک شهرداری اصفهان فضای متنوع و وسیعی از این کلان‌شهر را در بر گرفته که دارای نقاط مختلفی به‌لحاظ فرهنگی، تاریخی و قدمت است؛ بازار و تاریخ کهن در دل محلات این منطقه حرف اول را می‌زند و همچون محلات قدیمی دیگر در این کلان‌شهر، به‌دلیل بی‌آبی، مادی‌های آن خشک و باغ‌های میوه آن به مرور تغییر کاربری داده است.
گزارش از: ریحانه راهپیما
نظر شما