به گزارش خبرگزاری ایمنا، تأثیر جنگ بر منابع آبی به خصوص در منطقه خاورمیانه بسیار مهم و غیرقابل کتمان است، در بحبوحه جنگ‌ها به دلایل مختلف مانند انفجارهای پی‌درپی، نفوذ مواد شیمیایی حاصل از انفجارها به رودخانه‌ها و دریاها و تخلیه پسماندهای ویژه خطرناک، تغییرات بسیار شدیدی بر منابع حیاتی و محدود آب منطقه ایجاد می‌شود، ورود بعضی از آلاینده‌های سمی و دیرپا به آب‌های سطحی و زیرزمینی، کیفیت آب‌ها را از چرخه مصرف خارج می‌کند.
واقعیت این است که در تمام جنگ‌ها از همان ابتدا محیط زیست و منابع طبیعی قربانیان خاموش هستند، استفاده از سلاح‌های خطرناک و دستیابی به پیروزی به هر قیمتی و پایبند نبودن به اصول و قواعد حاکم بین‌المللی، استفاده از هرگونه جنگ‌افزار کشنده و هر نوع تخریب انسانی و طبیعی را برای طرفین منازعه قابل توجیه می‌کند.
جدا از آلودگی‌های محیطی که در جنگ، سلامت انسان‌ها و سایر موجودات زنده را تهدید می‌کند، موضوع مهم، عوارض طولانی‌مدت و غیرقابل التیام جنگ‌ها بر محیط زیست است، اینک با گذشت سه ماه از حمله اسرائیل به نوار غزه و بمباران شدید آن، محیط زیست در غزه تحت تأثیر تبعات این جنگ، آسیب دیده است.
در حالی که رهبران جهان در کنفرانس COP28 (کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل) در دبی که از ۳۰ نوامبر ۲۰۲۳ آغاز شد، گرد هم آمدند و در مورد چگونگی امکان کاهش انتشار کربن و میزان تأثیر افراد بر محیط زیست در جهان (که در اصطلاح رد پای محیط زیستی نامیده می‌شود) به گفت‌وگو می‌پرداختند، ارتش اسرائیل در حال تبدیل غزه به مکانی غیرقابل سکونت بود و نه تنها غیرنظامیان بی‌گناه را مورد هدف قرار داد و خانه‌های آنها را بر سرشان تخریب کرد، بلکه تأسیسات زیست محیطی را از جمله تأسیسات انرژی‌های تجدیدپذیر، تأسیسات شیرین‌سازی و نمک‌زدایی آب دریا، تصفیه خانه‌های فاضلاب، بمباران کرده و تمام «ارزش‌های زیست‌محیطی» را که رژیم صهیونیستی اسرائیل در این کنفرانس خواستار آن بود و از آن دم می‌زد، نادیده گرفته و به فجیع‌ترین شکل ممکن زیر پا گذاشته است.
بمباران اسرائیل در غزه به تاب‌آوری شبکه برق آسیب جدی رسانده است
عمر عاصی، مهندس و پژوهشگر مسائل شهرسازی و توسعه پایدار شهری از آسیب‌های محیط زیستی در غزه می‌گوید: حمله به بیمارستان‌ها توسط اسرائیل در جنگ اخیر، هدفی اعلام شده و روشنی داشت و رژیم صهیونیستی قصد داشت هر چیزی که این بیمارستان‌ها را تقویت می‌کند از جمله پنل‌های خورشیدی روی سقف بیمارستان‌ها، مورد هدف قرار دهد، بدون اینکه به مسئله انتشار کربن که هدف برگزاری نشست آب و هوایی بود، اهمیتی دهد.
وی ادامه می‌دهد: انرژی خورشیدی در این جنگ به طور عمد توسط اسرائیل مورد هدف قرار گرفت؛ از سال ۲۰۰۷ با محاصره نوار غزه و تشدید این محاصره در سال‌های بعد از آن و به خصوص با شروع عملیات طوفان الاقصی وابستگی به انرژی خورشیدی به طرز چشمگیری افزایش یافته است، بنابراین بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ تعداد سایت‌هایی که انرژی خورشیدی تولید می‌کردند از ۵۹۱ سایت به ۳۴۵۶ سایت افزایش یافته بود؛ همان طور که جورج کرزم، کارشناس محیط زیست در ژوئن ۲۰۲۲ در مقاله‌ای با عنوان «پنل‌های خورشیدی یک چهارم برق غزه را تولید می‌کنند و اسرائیل در مسئله تغییرات اقلیمی رویکردی ریاکارانه دارد» به آن پرداخته است.
این پژوهشگر مسائل شهرسازی و توسعه پایدار شهری بیان می‌کند: طبق مطالعه اخیر مؤسسه CSIS ، در نوار غزه تعداد سایت‌ها و پشت بام‌های تولید برق از طریق انرژی خورشیدی در سال ۲۰۱۹ به ۸۷۶۰ سایت رسید و قبل از حمله اخیر اسرائیل به غزه (در اکتبر سال ۲۰۲۳) این تعداد به ۱۲ هزار و ۴۰۰ پشت بام تخمین زده شد؛ لازم به ذکر است که بر اساس برآوردها، یک سوم شهروندان غزه و حدود ۵۰ درصد از صاحبان مشاغل به انرژی خورشیدی وابسته هستند.
وی اضافه می‌کند: با وجود برگزاری کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل در ماه گذشته و شعله ور شدن آتش جنگ اخیر در غزه، مشخص شد که رژیم صهیونیستی اسرائیل به‌رغم ادعاهایش در این کنفرانس، تیشه بر ریشه محیط زیست در غزه می‌زند؛ بسیاری از تصاویری که از حملات رژیم صهیونیستی منتشر شده است، نشان می‌دهد که پنل‌های خورشیدی مورد هدف قرار گرفتند؛ تصاویر ماهواره‌ای در ۱۱ نوامبر ۲۰۲۳ نشان می‌دهد که ۲۹ سایت بزرگ تولید برق از طریق پنل‌های خورشیدی، توسط بمباران رژیم صهیونیستی به بهانه اینکه برای مقاصد نظامی انرژی تولید می‌کردند، به طور جزئی یا کامل منهدم شدند، در حالی که این پنل‌های خورشیدی تنها برای تأسیسات غیرنظامی مانند بیمارستان‌ها برق تولید می‌کرد.
از بین رفتن تأسیسات شیرین‌سازی و نمک‌زدایی آب و شبکه‌های آب و فاضلاب در غزه تهدیدی برای محیط زیست است
عمر عاصی اظهار می‌کند: در این جنگ ویرانی تنها به انرژی سبز محدود نشد، حتی آب که حق اولیه هر انسانی است، این بار نیز مانند زمان‌های دیگر یک سلاح بود، اما بمباران و هدف قرار دادن تأسیسات آبی برای ارتش اشغالگر اسرائیل چیز جدیدی نیست.
وی ادامه می‌دهد: در تمام جنگ‌های غزه حتی قبل از جنگ ۲۰۰۸، تأسیسات آبی به طور عمد توسط رژیم صهیونیستی مورد هدف قرار می‌گرفتند، دفتر بین‌المللی صلح در ژنو اعلام کرد که «آب در جنگ‌های خاورمیانه به یک سلاح تبدیل شده است»؛ با شروع جنگ ۲۰۰۸، وضعیت بدتر شد و روند دفع فاضلاب در نوار غزه و تأمین آب آشامیدنی فاجعه‌بار بود؛ هدف قرار دادن تأسیسات آبی در جنگ‌های غزه در سال‌های ۲۰۱۲، ۲۰۱۴ و ۲۰۲۱ نیز به طرز چشمگیری وجود داشت، ۱۲ چاه آب در جنگ ۲۰۱۲ بمباران شد، ۹ چاه آب در جنگ ۲۰۱۴ و ده‌ها خطوط و شبکه‌های انتقال آب در منطقه الشرقیه نوار غزه تخریب شد و شهرداری غزه در آن زمان تأیید کرد که این تخریب توسط رژیم صهیونیستی به صورت عمدی بوده است.
این پژوهشگر مسائل شهرسازی و توسعه پایدار شهری بیان می‌کند: همان طور که أمل صرصور در مقاله خود تحت عنوان «تأثیرات زیست محیطی جنگ» اشاره کرد که در جنگ ۲۰۱۴ ،۷۰ درصد تأسیسات آبی در نوار غزه آسیب دیده است؛ در جنگ ۲۰۲۱، یونیسف گزارشی منتشر کرد مبنی بر اینکه ۵۰ درصد شبکه آب در نوار غزه طی حملات رژیم صهیونیستی آسیب دیده است و به همین خاطر حدود ۸۰۰ هزار نفر قادر به تأمین آب نیستند.
اکنون در نوار غزه ۹۷ درصد آب‌ها آلوده است
وی اضافه می‌کند: قبل از شروع جنگ اخیر (در اکتبر ۲۰۲۳) تعداد زیادی از مردم فلسطین حتی در سطح بین المللی تلاش کردند که وضعیت آب در غزه بهبود پیدا کند و شبکه‌های انتقال آب تعمیر شود و در نتیجه کارخانه‌های شیرین‌سازی و نمک‌زدایی آب در خان یونس تأسیس شد، اما این کارخانه در بمباران اخیر مورد هدف قرار گرفت، همچنین ۵۰ درصد چاه‌های آب قابل استفاده از جمله چاه أبو حصیرة، چاه سیفة، چاه غبن و بیشتر چاه‌های منطقه جبالیا تخریب شدند، منبع آب در تل الزعتر به همراه ۳۰ کیلومتر خطوط شبکه‌های آب و فاضلاب و ایستگاه پمپاژ عامر و بسیاری از تأسیسات دیگر منهدم شدند و همچنان این تخریب ادامه دارد.
عمر عاصی اظهار می‌کند: لازم به ذکر است که سهم سرانه آب برای هر نفر در غزه به صورت روزانه بین دو تا سه لیتر آب است، در حالی که طبق استانداردهای بین‌المللی میانگین مصرف آب روزانه برای هر فرد ۱۰۰ لیتر است، با این وجود اکنون در نوار غزه ۹۷ درصد آب‌ها آلوده است.
خاک و زمین‌های کشاورزی در غزه دیگر قابل کشت نیستند / تنگستن و جیوه خاک در این شهر چندین برابر سطح مورد انتظار است
وی می‌گوید: هدف قرار دادن خاک به همان اندازه خطرناک است که برق و آب مورد هدف قرار گیرد؛ کشاورزان غزه از خاک امرار معاش می‌کنند و بدون شک خاک منبع تولید محصولات غذایی آنها است و آسیب رساندن به خاک، محصولات زمین را از بین می‌برد.
این پژوهشگر مسائل شهرسازی و توسعه پایدار شهری بیان می‌کند: از لحاظ بین المللی استفاده از فسفر سفید ممنوع است، اما ارتش رژیم اشغالگر برای بمباران غزه از آن استفاده می‌کند؛ به گفته سازمان‌های بین‌المللی حقوق بشر از جمله «دیده‌بان حقوق بشر» فسفر سفید می‌تواند منجر به تخریب خاک و محیط زیست شود و برای انسان سوختگی عمیقی ایجاد کند؛ این موضوع تنها محدود به فسفر سفید نمی‌شود، بلکه با بمباران گسترده نوار غزه، عناصر شیمیایی مانند تنگستن و جیوه به اعماق خاک‌ها و زمین‌های کشاورزی نفوذ می‌کند.
وی اضافه می‌کند: بر اساس مطالعه‌ای که توسط گروه تحقیقاتی سلاح‌های جدید (NWRC) در سال ۲۰۰۹ بر روی خاک منطقه بیت حانون انجام شد، مشخص شد که عنصر تنگستن بیش از ۲۰ برابر میزان مورد انتظار در خاک وجود دارد و درصد جیوه آن بیش از ۸ برابر سطح مورد انتظار است.
عمر عاصی اظهار می‌کند: فسفر سفید که توسط ارتش اشغالگر رژیم صهیونیستی اسرائیل در غزه استفاده می‌شود، علاوه بر سوزاندن مردم، خاک و محیط زیست را نیز از بین می‌برد.
وی توضیح می‌دهد: فاضلاب یکی از بزرگترین آلاینده‌های خاک، آب و محیط زیست است، با قطع سوخت تأسیسات تصفیه فاضلاب و هدف قرار دادن خطوط فاضلاب، آب‌ها آلوده شده و منجر به شیوع بیماری می‌شود؛ این امر می‌تواند چند برابر به محیط زیست آسیب برساند.
این پژوهشگر مسائل شهرسازی و توسعه پایدار شهری بیان می‌کند: این موارد واقعیت‌هایی است که حتی کارشناسان رژیم صهیونیستی به آن اذعان دارند، اما چشم‌های خود را روی واقعیت‌ها می‌بندند و چه بسا جنایت‌های خود را زیبا جلوه می‌دهند، لازم به ذکر است که محیط زیست مرز سیاسی و نظامی نمی‌شناسد، وقتی زیرساخت‌های بهداشتی و بیمارستان‌های غزه ویران می‌شود، فاضلاب با آب باران و سیل به خاک‌ها و زمین‌ها نفوذ کرده و حتی به دریاها ریخته خواهد شد.
وی اضافه می‌کند: لازم است بدانیم تمام آلاینده‌ها و مواد میکروبی و حتی زباله‌ها به سواحل مناطق صهیونیست نشین از جمله «ساحل زیکیم» که پیش از این (قبل از ۷ اکتبر و شروع جنگ ۲۰۲۳ غزه) دچار آلودگی هوانیز بودند، راه پیدا می‌کند، پس اکنون با تخریب تأسیسات فاضلاب، بحران محیط زیستی در مناطق صهیونیست نشین هم چند برابر خواهد شد و اقدامات فاجعه‌بار رژیم صهیونیستی دامن‌گیر این رژیم کودک‌کش خواهد شد.
عمر عاصی اظهار می‌کند: بر اساس آنچه که گفته شد افرادی در صدد تخریب محیط زیست غزه هستند و آثار آن دیر یا زود بر ملأ خواهد شد و اگر کسی اکنون (در جنگ اخیر در غزه) از سواحل جنوبی حیفا دیدن کند، باید آثار آلاینده‌ها و تخریب زیست محیطی را که از غزه نشئت گرفته است، دیده باشد، بنابراین «آلودگی» مرز نمی‌شناسد، چه آن را ببینیم و متوجه آن شویم و چه قابل مشاهده و محسوس نباشد، در هر صورت اثر خود را خواهد گذاشت.
وی می‌گوید: آنچه مسلم است این است که تاکنون نمی‌توان میزان خسارات زیست‌محیطی این جنگ را به طور کامل تخمین زد.
با این اوصاف، هدف قرار دادن تأسیسات زیست محیطی در غزه از جمله تأسیسات آب، انرژی و خاک تصادفی نبوده، بلکه عمدی بوده است و این جنایت جنگی نه تنها علیه مردم غزه و فلسطین، بلکه علیه محیط زیست است و بهتر بود کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل (COP28) به جای شعارهای توخالی زیست محیطی وقت خود را به این جنایات زیست محیطی اختصاص می‌داد، همان طور که گرتا تونبرگ، فعال محیط زیست می‌گوید «عدالت آب و هوایی در سرزمین‌های اشغالی وجود ندارد.»
نظر شما