به گزارش خبرنگار ایمنا، پیاده‌روی اربعین یکی از سنت‌هایی است که از زمان ائمه رواج پیدا کرده و در سال‌های اخیر نیز با حضور میلیونی محبان اباعبدالله‌الحسین (ع) از کشورهای مختلف، جلوه ویژه‌ای به خود گرفته است؛ امام حسن عسکری (ع) در حدیثی بیان می‌کنند: «نشانه‌های مؤمن پنج چیز است: اول ۵۱ رکعت نماز (واجب و نافله در طول شبانه روز)، دوم زیارت اربعین حضرت سیدالشهدا (ع)، سوم انگشتر عقیق در دست راست کردن، چهارم پیشانی بر خاک گذاردن و پنجم بلند گفتن «بسم الله الرحمن الرحیم» در نمازهای جهریّه (صبح، مغرب و عشا)» و از طرفی در کلام علمای دوران معاصر نیز رهبر معظم انقلاب علت اهمیت اربعین را این‌چنین می‌گویند: «اربعین یعنی میعاد شیعیان در یک کنگره‌ی بین‌المللی، در یک سرزمینی که خود آن سرزمین خاطره‌انگیز است؛ پیروان تشیّع اینجا جمع بشوند و دست برادری و پیمان وفاداریِ هرچه بیشتر ببندند.»
اگر ظرفیت‌های این کنگره بین‌المللی به خوبی شناخته و تبیین شود، در ادامه شاهد دستاورهای فراوان آن برای جهان اسلام و شکل‌گیری تمدن اسلامی خواهیم بود و از طرفی در روایات فراوانی بیان شده که امام زمان (عج) نیز در زمان ظهور، خود را با نام امام حسین (ع) معرفی می‌کنند و از این امر این‌طور می‌توان نتیجه گرفت که معرفی امام حسین (ع) به جهان عاملی برای تحقق رؤیای دیرینه ما یعنی ظهور حضرت حجت (عج) است؛ برای تشریح بیشتر این موضوع با حجت‌الاسلام یحیی جهانگیری استاد مدعو دانشگاه‌ها و کرسی اسلام شناسی دانشگاه‌های خارجی، مبلغ بین‌المللی، استاد سطوح عالی حوزه و رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی قم به گفت‌وگو نشستیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
ایمنا: در حدیثی از امام حسن عسکری (ع) نقل شده که یکی از نشانه‌های مؤمنان زیارت اربعین است؛ به نظر شما دلیل تاکید بر این موضوع چیست و اصلاً چرا به‌عنوان یکی از نشانه‌های «مؤمنان» بیان شده نه «مسلمانان»؟
حجت‌الاسلام جهانگیری: پیش از این در توییتی نوشتم در کربلا مسلمانان مؤمنان را کشتند؛ اگر انسان به چیزی مؤمن باشد در نهایت به همان سمت هدایت می‌شود و بر همین اساس در روز عاشورا دیدیم که حتی فرد مسیحی به جبهه امام حسین (ع) پیوست.
در روایات اربعین نشانه «ایمان» و «مؤمن» بودن بیان شده نه «اسلام» و «مسلمان بودن» و به همین خاطر شاهدیم که در حماسه اربعین عده‌ای به نام اسلام بمب‌گذاری می‌کنند و در مقابل افراد مؤمنی از کشورهای مختلف فارغ از دین‌شان حضور پیدا می‌کنند و به زیارت امام حسین (ع) می‌آیند.
این روزها ما قدرت ایمان را فراموش کرده‌ایم؛ اربعین قدرت و نشانه ایمان است و این مفهوم به ما یاد می‌دهد که در دنیای قرن ۲۱ که بشر قدرت را در سرمایه، اقتصاد، قدرت نظامی و… می‌دید اربعین قدرت ایمان را بازنمایی کرد.
نباید ایمان را دست کم بگیریم؛ وقتی خداوند از قدرت ایمان صحبت می‌کند، می‌گوید اگر ایمان داشته باشید، در کویر آب زلال پیدا می‌کنید؛ خداوند مکه را به‌عنوان سرزمینی معرفی می‌کند که امکان زراعت در آن وجود ندارد اما چون مادری ایمان دارد که باید برای اسماعیل خود آب پیدا کند، هفت بار مسیر را می‌رود و خداوند به دلیل ایمان او، زیر پای اسماعیلش آب جاری می‌کند و اکنون پس از گذشت هزاران سال، آب زمزم آبی زلال و جاری است.
در دنیای معاصر که تمام محاسبات بر مبنای عقل و علم است، اربعین به دنیا ثابت کرد ایمان می‌تواند و بر همین اساس امام حسن عسکری (ع) هزار سال قبل بیان کردند اربعین نشانه ایمان است و هر شخصی که باور ایمانی داشته باشد، در این حماسه حضور دارد.
قدرت ایمان زیر میز تمام برنامه‌ریزی‌ها می‌زند
در حج ۲ میلیون جمعیت وجود دارد که با وجود امکانات و هتل‌های فراوان، بازهم این امکانات پاسخگوی جمعیت نیست اما در کشوری که امکانات و زیرساخت‌های چندانی وجود ندارد، ۲۰ میلیون نفر جمع می‌شوند و بر همین اساس در قرن ۲۱ ثابت شد بشری که می‌خواهد همه‌چیز را با هتل ۵ ستاره دنبال کند و برای حمل و نقل دنبال برنامه‌ریزی است، قدرت ایمان می‌تواند زیر میز تمام این برنامه‌ریزی‌ها بزند.
دنیا هنوز برتری آموزه ایمان را نمی‌داند؛ بشر امروز همه چیز را عقل و علم برنامه‌ریزی می‌کند و باید بداند مقوله دیگری به نام قدرت و هنر ایمان وجود دارد که باید مد نظر قرار بگیرد.
ایمنا: به حضور میلیونی جمعیت در حماسه اربعین اشاره کردید؛ به نظر شما زبان و محور مشترک این جمعیت با وجود تمام اختلاف‌ها چیست؟
حجت‌الاسلام جهانگیری: اگر جمعیتی که در اربعین حاضر می‌شوند، خارج از این مجموعه کنار هم قرار بگیرند باهم نزاع‌های عقیدتی دارند اما در اربعین تنها زبان ایمان حرف می‌زند؛ این زبان، زبانی است که همه به آن ایمان دارند و می‌دانند می‌تواند کاری کند.
در زمان حمله داعش عراق به‌عنوان یکی از ناامن‌ترین کشورها معرفی می‌شد اما قدرت ایمان میلیون‌ها نفر را دور هم جمع می‌کند و این زبان مشترک میان این جمعیت است؛ از طرفی در گرمای بیش از ۵۰ درجه کربلا، عقل می‌گوید شاید مشکلاتی وجود داشته باشد اما افراد ریسک و به سمت کربلا حرکت می‌کنند و منشأ این حرکت ایمان است که باید این زبان را کشف کنیم.
تا زمانی که حسین (ع) زبان مشترک نشود، ظهور رخ نمی‌دهد
ایمنا: به نظر شما این وحدت و زبان مشترک تا چه حد تجلی آرمانی است که برای زمان ظهور انتظار آن را داریم؟
حجت‌الاسلام جهانگیری: امام زمان (عج) در زمان ظهور خود را با امام حسین (ع) به دنیا معرفی می‌کنند؛ حتی در روایات بیان شده پایتخت خودشان را کوفه‌ای قرار می‌دهند که امام حسین (ع) را فراخواند و بر همین اساس ایشان اثبات خواهند کرد تا زمانی که حسین (ع) زبان مشترک انسان‌ها نشود، ظهور رخ نمی‌دهد.
تا زبان ایمان از سنخ کربلا اتفاق نیفتاد، ظهور رخ نمی‌دهد و در این راستا ظهور زمانی رخ می‌دهد که بشر ریسک کند و مانند عباس با وجود تشنگی به آب برسد اما آب نخورد و بداند این تشنگی سیراب‌کننده‌تر از آب فرات است؛ باید ایمان بشر به حدی بالا برود که مانند ام‌البنین تمام فرزندان خود را فدای حق کنند و اربعین باید بشر را به این مقیاس از ایمان برساند.
ایمنا: با وجود این حماسه و زبان مشترک، شاهدیم که همچنان برخی از جریانات چشم خود را بر این حماسه عظیم می‌بندند؛ علت این موضوع را چه می‌دانید؟
حجت‌الاسلام جهانگیری: ما هنوز نتوانستیم ادبیات اربعین را به دنیا صادر کنیم؛ سال گذشته برای ایام اربعین در دانشگاه سیدنی بودم و زمانی که تصاویر اربعین را نشان می‌دادیم فکر می‌کردند مردم برای دیدن مسابقه‌ای به ورزشگاه می‌روند و در این راستا برای معرفی اربعین در حوزه بین‌المللی نیازمند پویشی از سنخ جهاد هستیم.
ایمنا: راهکار صدور و جهانی کردن این ادبیات چیست؟
حجت‌الاسلام جهانگیری: در این عرصه نیازمند تولید ادبیات آکادمیک هستیم زیرا اربعین عینی بر اربعین ذهنی و اربعین میدان بر اربعین اندیشه‌ورزی مقدم شده یعنی اربعین ذهنی و اندیشه‌ورزی‌مان عقب مانده است.
در موضوع دانشی اربعین هیچ کاری نکرده‌ایم و در این راستا در مجلات علمی معتبر دنیا درباره اربعین مطلبی وجود ندارد، از سمتی باید رویدادهای بین‌المللی برگزار کنیم تا ابعاد این امر بیشتر شناخته شود.
ایمنا: احتمالاً شما سفرهای زیادی در ایام اربعین داشته‌اید؛ ماندگارترین قابی که از این مسیر در ذهن‌تان باقی مانده چیست؟
حجت‌الاسلام جهانگیری: خاطرات ماندگار زیادی دارم اما یکی از آن‌ها این است که در ایام غیر اربعین کشوری بودم و تصویر این حماسه را نشان دادم؛ تاجر و بیزینسمنی پرسید مربوط به کدام کشور است و فکر می‌کرد این جمعیت برای جشن دور هم جمع می‌شوند یعنی اینکه می‌گفتم جشن نیست و یک یادواره مذهبی است، برای او قابل درک نبود و می‌گفت این جمعیت فقط برای شادی دور هم جمع می‌شوند.
اگر شخصی در این جمعیت آب بفروشد چه درآمدی دارد!
در همان لحظه جست‌وجویی کرد و گفت در عراق دمای هوا خیلی بالا است و زمانی که متوجه شد این اجتماع چه زمانی است، به پیشانی‌اش زد و گفت طبق پیش‌بینی دما بیش از ۵۰ درجه است و جمعیت می‌ترکد! و می‌دانید اگر شخصی در آن جمعیت آب بفروشد چه درآمدی دارد!
بعدها متوجه شدم این فرد به‌دنبال ویزای عراق رفته بود و می‌گفت من که برای ویزای آمریکا در صف نمی‌ایستادم، برای ویزای عراق حقیر شدم و در انتهای هواپیما سوار شدم اما به این فکر می‌کردم اگر به این مردم آب بفروشم درآمد خوبی خواهم داشت.
در نهایت به سفر اربعین رفته بود و دیده بود اینجا آنچه که بیشتر از همه هست آب رایگان است و می‌گفت من آمدم به آن‌ها آب بدهم اما آب آن‌ها مرا برد.
نظر شما