به گزارش خبرنگار ایمنا، چندین سال پیش شاید یکی دو نفر در هر فامیل قسمت‌شان می‌شد که به سفر و پیاده‌روی اربعین بروند و فضا برایمان تاحدی ناشناخته بود که منتظر می‌ماندیم از سفر بازگردند و برایمان تعریف کنند که در آن سفر چه تجربه کرده و چطور با پای پیاده مشایه را طی کرده‌اند.
آن روزها امکانات در حدی نبود که خانواده‌ها بتوانند به راحتی مسیر پیاده‌روی اربعین را طی کنند و به همین دلیل بود که برخی می‌گفتند «اربعین جای زن و بچه نیست؛ خودشان اذیت می‌شوند!»؛ خانم‌ها اما به تبعیت از الگوی والایشان حضرت زینب (س) جا نزدند و با پذیرش دشواری‌های مسیر، دل به جاده زدند.
روزگاری که خبری از موکب‌های مجهز نبود
آن سال‌ها خبری از موکب‌های بزرگ و مجهز امروز نبود، در خانه‌های کوچک عراقی‌ها به روی زوار اربعین باز بود و سخاوت‌مندانه هرچه داشتند را خرج عاشقان اباعبدالله الحسین (ع) می‌کردند؛ همان زمان هم زنانی بودند که پا در مسیری که حضرت زینب (س) طی کرده بود، می‌گذاشتند و برای سفر سال مصمم‌تر می‌شدند.
حالا قضیه خیلی فرق کرده، این را کسی متوجه می‌شود که سفر پیاده‌روی اربعین را در اوایل دهه نود و اواخر دهه هشتاد تجربه کرده باشد؛ خانواده‌ها هر سال از ابتدای ماه محرم انتظار اربعین و زیارتش را می‌کشند و به عشق این مسیر و زیبایی‌هایش کوله‌بار سفرشان را آماده می‌کنند.
البته که اگر فوت و فن‌هایی را بلد باشیم، از برکات سفر هم استفاده بهتری می‌بریم، این را «مریم» که مادر یک دختر و پسر دوقلوی هشت ساله است به خبرنگار ایمنا می‌گوید: این سفر مثل هر سفر دیگری به‌ویژه وقتی با کودکان و فرزندان همراه شویم می‌تواند سختی‌های خاص خودش را داشته باشد، ممکن است شلوغی‌های مرز یا گرما برای بچه‌ها اذیت‌کننده باشد، اما می‌توان از قبل آن را پیش‌بینی کرد و تصمیماتی گرفت که مشکلات کمتر پیش آید، به طور مثال می‌توان برنامه‌ریزی کرد که چه ساعتی به مرز برسیم که بچه‌ها کمتر اذیت شوند و چه وسایلی همراه داشته باشیم که کارآمد باشد و دست و پاگیر نباشد.
برکت سفر خانوادگی بیشتر است!
او ادامه می‌دهد: البته سفر اربعین یک سفر زیارتی است و باید به رعایت حریم‌ها توجه کرد، یک‌سری از سختی‌ها که وجود دارد بین زنان و مردان مشترک است و تنها مخصوص خانم‌ها نیست؛ حتی آقایانی که چندین سال به دلیل نگرانی‌هایی تنها سفر کردند و بعد خانوادگی رفتند می‌گفتند که برکت ویژه‌ای در سفر اربعین خانوادگی وجود دارد.
این مادر جوان با تأکید بر اینکه سفر خانوادگی هم برای والدین و هم برای فرزندان رشد دارد، از تجربه خودش می‌گوید: از قبل از سفر برای بچه‌ها و پدر خانواده شرایط را ترسیم کردم و ذهن آنها را آماده کردم که برای چه به این پیاده‌روی می‌رویم، آنجا قرار است چه اتفاقی بیفتد و در نهایت از اهمیت حضور در این مراسم باشکوه و اجر معنوی که برایمان دارد، حرف زدم تا علاوه بر جسم‌شان، روحشان هم آماده حضور در این سفر شود و سختی راه را بهتر تحمل کنند.
مریم می‌گوید: وقتی برای کودکانم توضیح می‌دهم و از طریق تلویزیون و رسانه‌ها کلیپ‌های کودکانه مخصوص خودشان را می‌بینند، حضور در پیاده‌روی اربعین برایشان جذاب‌تر می‌شود و اشتیاق به سفر پیدا می‌کنند.
ذوق و اشتیاق بچه‌ها برای هدیه دادن به خادمان کوچک امام حسین (ع)
او توضیح می‌دهد: از قبل برای کودکان میزبان هدایایی آماده کرده بودیم تا فرزندان‌مان به آنها هدیه دهند و بچه‌ها به شدت ذوق داشتند که به مقصد برسند و بتوانند به کودکان عراقی که میزبان زائران امام حسین (ع) هستند، هدیه دهند.
این مادر جوان ادامه می‌دهد: بچه‌ها زائر اولی بودند و برایم مهم بود که سختی راه باعث دل‌زدگی آنها نشود، به همین دلیل سعی کردیم با خانواده‌هایی همراه شویم که تجربه سفر و فرزندانی هم‌سن فرزندانم داشته باشند.
تمرینی دلچسب برای افزایش صبر مادرها!
او البته از سختی‌ها هم صحبت می‌کند و می‌گوید: گاهی اوقات که معطل می‌شدیم یا گرمای هوا ما بزرگ‌ترها را اذیت می‌کرد، بچه‌ها با هم بازی می‌کردند و سرگرم بودند؛ شاید یکی از رشدهایی که این سفر برای پدر و مادر دارد این است که صبرشان بیشتر می‌شود.
مریم تأکید می‌کند: این سفر تجربه خیلی خوبی برای بچه‌ها است و خودشان حس می‌کردند که به آنها بها داده می‌شود و بزرگ شده‌اند، وظایفی را برعهده می‌گرفتند و حتی سعی می‌کردند وسایل را برای کمک به من و پدرشان حمل کنند؛ فضای موکب‌ها هم برای بچه‌ها جذاب بود چون می‌دیدند که کودکانی هم‌سن خودشان چه کارهایی انجام می‌دهند و از دیدن این صحنه‌ها ذوق‌زده می‌شدند و در خدمت به زائران مشارکت می‌کردند.
این مادر جوان با اشاره به اینکه گاهی عنوان می‌شود اربعین جای بانوان نیست و زنان و کودکان در این سفر اذیت می‌شوند، را قبول ندارم، می‌گوید: در مسیر موکب‌هایی برپا شده بود که برای خانم‌ها امکانات مناسبی فراهم کرده بودند تا زنان مانند حضرت زینب که الگوی آنها برای حضور در سفر اربعین است، پرقدرت و پررنگ در پیاده‌روی اربعین حضور یابند.
سختی‌ها فقط مخصوص خانم‌ها نیست!
فاطمه ترکان، فعال و پژوهشگر حوزه زنان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا درباره اهمیت حضور زنان و کودکان در سفر اربعین اظهار می‌کند: سفر اربعین در کل برای همه، سفر سختی است و این طور نیست که برای آقایان آسان باشد و برای خانم‌ها سخت؛ آقایان هم به دلیل مسئولیتی که برای حفاظت از خانواده دارند سختی‌های مخصوص خودشان را دارند.
او معتقد است: مسئله ویژه برای خانم‌ها بحث حجاب یا تحمل سختی‌های نگهداری از فرزندان است، به‌ویژه در این ایام که هوا هم بسیار گرم است، اما نگاه زنان به حضور در این سفر معنوی که مانند بوته آزمایش بوده، بسیار ارزشمند است و باعث می‌شود زنان پا در این میدان گذارند تا سختی‌های زنان و کودکان کربلا را در ذهن خود و همگان زنده نگه دارند و در قامت یک زن که الگویش حضرت زینب (س) است، خود را بیازماید و در این مسیر گام بردارد.
پژوهشگر و فعال حوزه زنان تأکید می‌کند: شاید سال‌های اول زیرساخت‌ها و امکانات سفر اربعین برای حضور زنان آنقدر مناسب نبوده، اما در این سال‌ها دیگر علاوه بر منازل، امکانات موکب‌ها کاملاً برای خانواده‌ها مناسب است، اگرچه از همان ابتدا هم منازل عراقی‌ها میزبان زنان و مردان بوده و خود عراقی‌ها هم با خانواده به پیاده‌روی اربعین می‌روند.
سفر خانوادگی عتبات ریشه در تاریخ ما دارد!
او اضافه می‌کند: در تاریخ ما حتی در قرن‌ها پیش که سفرها به سختی انجام می‌گرفته، عتبات جزو سفرهای معمول خانوادگی بوده است، زنان ما در طول تاریخ به اینکه در این سفر حضور داشته باشند اهتمام داشتند، آن هم در زمانی که بستر فراهم نبوده، امروزه که امکانات به شدت بیشتر شده است و از ملت‌های دیگر زنان زیادی به پیاده‌روی اربعین می‌آیند و این مهم است که سبک درست حضور داشتن را پیدا کنیم.
ترکان می‌گوید: سبک خود عراقی‌ها در میزبانی خانواده‌محور است و کل عشیره و قبیله دور هم جمع می‌شوند، زنان و مردان کنار هم کار می‌کنند و هر کسی نقش خودش را ایفا می‌کند؛ هر فرد عراقی و میزبان در اربعین جایگاه و نقش خودش را مشخص کرده و ما نیز باید در مقابل جایگاه خودمان را تعریف کنیم.
او در پایان خاطرنشان می‌کند: رأس کار جنگ روایت‌ها، چه در جبهه حق و چه در جبهه باطل زنان حضور دارند، همانطور که دشمن جنگ نرم را از طریق بحث زنان پیش می‌برد، اگر کسی بخواهد در مقابل آن بایستد و جهاد تبیین داشته باشد، خود خانم‌ها هستند؛ پس حضور آنها در چنین حرکتی بسیار واجب و مهم است.
جدای از رشدی که همین شرایط سخت و به عبارت دقیق‌تر متفاوت می‌تواند برای خانواده‌ها به دنبال داشته باشد، اما مسئولان و البته موکب‌داران مردمی هر سال سعی می‌کنند فضا را برای حضور و آسایش بیشتر خانواده‌ها فراهم کنند.
موکبی با مدیریت زنان
این را حجت‌الاسلام حسین اژدری، مدیرکل حج و زیارت استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا می‌گوید و اظهار می‌کند: اگر ما آینده فرزندان‌مان را به دست اباعبدالله الحسین (ع) بسپاریم از فتنه‌ها در امان می‌مانند، با توسل و عشق به امام حسین (ع) کانون خانواده گرم‌تر و محکم‌تر می‌شود.
او به تأکیدهایی که بزرگانمان بر برقراری روضه خانوادگی داشتند، اشاره می‌کند و می‌گوید: روضه خانه را بهشت می‌کند، وقتی کودک مسئول چای دادن شد و در این راه رشد کرد در بزرگسالی هم با محبت اهل بیت (ع) آمیخته خواهد شد.
مدیرکل حج و زیارت استان اصفهان درباره وضعیت امکانات برای حضور خانواده‌ها اضافه می‌کند: مواکب دو قسمت خواهران و برادران دارد که در بیشتر مواکب قسمت‌ها و مکان‌های بهتر در اختیار خواهران قرار گرفته است؛ موکبی داریم که تنها مخصوص خواهران است و حتی مدیر موکب هم یک بانو است.
ما با زنان پیروز جنگ روایت‌هاییم!
او ادامه می‌دهد: با آنها صحبت کردیم تا این موکب برای دانش‌آموزان و دانشجویان دختر باشد که در مباحث فرهنگی هم فعال‌تر شوند و در ستاد اربعین این درخواست قبول شد، ۲ هزار نفر ظرفیت دارد و هر روز صبحانه، ناهار و شام برای ۲ هزار نفر آماده می‌کند و پنج دقیقه با حرم مطهر و بین‌الحرمین فاصله دارد.
اژدری خاطرنشان می‌کند: در بیشتر موکب‌های اصفهان سعی شده که بهترین مکان‌ها به خانم‌ها تعلق داشته باشد؛ برای مهدکودک‌ها هم برنامه‌ریزی‌هایی شده است که در موکب‌ها تدارک ببینند تا مادر راحت‌تر بتواند به زیارت برود.
الگوی زنان شیعه حضرت زهرا (س) و دختر والایشان حضرت زینب (س) هستند که در هر موقعیتی در جایگاه درست قرار گرفتند و به دشمنان اجازه تحریف ندادند؛ حالا ۱۴ قرن بعد از واقعه عاشورا اعتقاد ما همان است که ما با زنان پیروز جنگ روایت‌هاییم، همان زنانی که در بطن واقعه عاشورا و کربلا دلاورمردانه حضور پیدا کردند.
نظر شما