مصرف شنبلیله در چه مواردی مفید است؟

بهنام یوسفیان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، درباره گیاه شنبلیله از خانواده بقولات اظهار کرد: شنبلیله و خُلبه نام‌های دیگر گیاه شنبلیله بوده و زمان گلدهی این گیاه فروردین و اردیبهشت‌ماه و زمان برداشت دانه‌ها تیر و مردادماه است.

وی افزود: شنبلیله گیاهی با طبیعت گرم و خشک، علفی و یکساله است که به عنوان گیاهی خوراکی و دارویی کشت می‌شود، فصل کشت آن بهار است، شنبلیلهساقه‌ای راست با برگ‌های سه‌تایی و گل‌های زرد متمایل به بنفش دارد، میوه آن غلافدار و محتوی دانه‌های زرد رنگی است.

این متخصص طب سنتی تصریح کرد: دانه‌های این گیاه ارزش دارویی دارند و سرشار از آلبومین‌ها و لعاب هستند، همچنین حاوی نوعی آلکالوئید (تری گوئلین)، به مقدار بسیار کم از نوعی اسانس قهوه‌ای رنگ و بدبو هستند، از دانه‌ها گرانول و از آن دم کرده‌ای مقوی تهیه شده که در دوران نقاهت مصرف می‌شود.

وی با بیان اینکه دم‌کرده گیاه شنبلیله را به عنوان هضم‌کننده، ضدسرفه، و محرک غدد شیری مادران به کار می‌برند، ادامه داد: مقدار این دم‌کرده یا جوشانده نیم تا پنج گرم از این گرد در یک فنجان آب است که دو تا سه بار در روز از آن می‌آشامند.

یوسفیان گفت: عطر و طعم شنبلیله ناخوشایند است و به همین دلیل می‌توان اسانس نعناع با پرتقال به آن اضافه کرد. این دم‌کرده میزان قندخون را پایین می‌آورد، در مصارف خارجی از دانه‌های خرد شده آن برای تهیه ضمادهای گرم (بعضی مواقع آن را در شیر حل می‌کنند) علیه اوماس‌ها و اولسرها استفاده می‌کنند.

وی با بیان اینکه از دانه‌های شنبلیله به عنوان چاق‌کننده نیز بهره می‌برند، اضافه کرد: در دامپزشکی نیز برای ازدیاد شیر، دانه‌های شنبلیله را به دام‌ها می‌خورانند؛ سرشاخه‌های آن نیز که همین اثرات را دارند، می‌تواند به عنوان علوفه به مصرف حیوانات برسد.

این متخصص طب سنتی با اشاره به موارد منع مصرف و احتیاط گیاه شنبلیله اظهار کرد: در مصرف به مقدار زیاد امکان ایجاد سردرد و استفراغ وجود دارد، دیابتی‌های وابسته به انسولین قبل از مصرف با پزشک مشورت کنند.

وی افزود: به دلیل خاصیت قاعده‌آوری و سقط‌آوری دانه‌های گیاه شنبلیله مصرف این گیاه در بارداری ممنوع است.

یوسفیان با اشاره به مصرف گیاه شنبلیله در دوران شیردهی ادامه داد: به دلیل نبود مستندات علمی، بهتر است در دوران شیردهی با احتیاط مصرف شود.

وی با اشاره به تداخلات دارویی با گیاه شنبلیله خاطرنشان کرد: موسیلاژ موجود در دانه این گیاه سطح مخاطی دستگاه گوارش را می‌پوشاند وجذب داروهای خوراکی را به تعویق می‌اندازد، همچنین فعالیت هایپو گلایسمیک آلکالوئید تریگونلین آن ممکن است در نهایت نیاز به تطابق دوزاژ انسولین را باعث شود.