به گزارش خبرنگار ایمنا، عزاداری محرم با فرهنگ و آداب شهرهای مختلف درهم‌آمیخته و هر یک از مناطق کشورمان هم سبک و سیاق خود را در عزاداری و برپایی مراسم سوگواری دارند.
از سوی دیگر در بسیاری از سنت‌های عزاداری شهرهای مختلف، شباهت‌های فراوانی وجود دارد و برپایی دسته‌های عزاداری، تعزیه، گرداندن علم، چاووشی‌خوانی و نخل، کتل و تهیه غذای نذری از جمله مراسمی است که در شهرهای کشور برپا می‌شود. گاهی این سنت‌ها به‌اندازه‌ای جالب توجه است که مردم را نه‌تنها از سراسر کشور بلکه از کشورهای دیگر به تماشا دعوت می‌کند.
یکی از این آئین‌ها کتل است؛ خانواده‌های نوش‌آبادی، در روز عاشورا به قصد ادب به آستان اهل بیت (ع) نذر می‌کنند تا فرزند خردسال خود را بیمه حضرت علی‌اصغر (ع) کنند؛ کتل کردن کودکان در خانواده‌های نوش‌آبادی پیش از تولد نوزاد و یا برای گرفتن حاجت و سلامتی کودکانشان انجام می‌شود.
طفل شش ماهه‌ای در این آئین به نماد حضرت علی‌اصغر (ع) بر پایه نذر مادر کودک که نذر کرده سفیدپوش یا سیاه پوش باشد بر اسب تزیین‌شده نشانده می‌شود و هر کتل با مرشدی که اشعاری در مصائب امام حسین (ع) قرائت می‌کند حرکت داده می‌شود، همچنین قالیچه‌ای بر روی اسب انداخته شده و بر قسمت جلوی زین اسب، دو کارد به طور ضربدری می‌بندند و برای حفاظت کودک، تیغه آن را با پارچه می‌پوشانند و بر سر آن میوه‌های سیب و پرتقال یا انار قرار می‌دهند بر پیشانی اسب نیز دو آینه می‌بندند و بر قسمت‌هایی از بدن اسب، که پوشیده نیست، پارچه‌های سبز، سفید یا سیاه می‌بندند.
سه نوجوان با لباس مخمل در دو طرف اسب کتل و چوب‌دستی در دست به نام شاطر، حرکت می‌کنند و یک نفر نیز سوار بر اسب، با یک دست کودک را در بغل گرفته و با دست دیگر چتری بر سر او نگه می‌دارد، پدر کودک نیز به همراه کتل، جامی از شربت در دست گرفته و از مردم پذیرایی می‌کند؛ پدر و مادر کودکی که کتل شده است در پایان آئین و ظهر عاشورا با دادن نذری و میهمان کردن عزاداران و اقوام به وعده ناهار همه را میهمان و پذیرایی می‌کند.
میراث معنوی کتل و سقایی نوش آباد ۱۳ مهر ۱۳۹۶ در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسیده است.
منصور قربانی، رئیس مرکز تخصصی هنرهای ملی و آئینی شهرداری اصفهان در گفت‌وگو با ایمنا نیز درباره این آئین اظهار کرد: کتل زیباترین و باشکوه‌ترین آئین شهر نوش‌آباد در روز عاشورا است.
وی افزود: نوش‌آبادی‌ها کتل را نماد علی اصغر می‌دانند، گر چه این سنت با آئین‌های برکت بخشی، باران‌خواهی و حاصل‌خیزی ایرانی که کودکان در آن نقش محوری دارند، ارتباط اساسی دارد.
رئیس مرکز تخصصی هنرهای ملی و آئینی شهرداری اصفهان بیان کرد: کتل کودکی است که روز عاشورا او را بر اسبی تزئین شده می‌نشانند که البته ترتیبش چنین است که پیش از تولد کودک نذر می‌کنند تا اگر نوزاد پسر شود، در نخستین یا دومین عاشورای پس از تولدش او را کتل کنند.
نظر شما