به گزارش خبرنگار ایمنا، محرم که فرا می‌رسد دل تمام عاشقان دنیا روانه کربلا می‌شود، انگار تمام دنیا جامه سیاه بر تن و حزن و اندوه قلب‌های دلدادگان حسین (ع) را تسخیر می‌کند، در این روزها سوگ سنگینی بر قلوب عاشقان ثارالله می‌نشیند. همه روزها یک طرف عاشورا هم به یک طرف؛ عصر عاشورا انگار روز دیگری است زمانی که آتش در خیمه‌ها شعله‌ور می‌شود و داغی بر تمام دل‌ها می‌نهند؛ داغی که همچون گلوله‌های آتشین از دیدگان جاری می‌شود تا شاید آتش خیمه دل را فرونشاند، روزی عجیب که هر ساله محشر را در مقابل دیدگان به نمایش می‌گذارد.
عاشقان اهل بیت (ع) در گلپایگان نیز همچون دیگر نقاط کشور، در ایام محرم به سوگ اباعبدالله (ع) و یارانش می‌نشینند و با آداب و آیین‌هایی که خاص خودشان است به استقبال ماه عزای اهل بیت می‌روند. عزاداری در دهه محرم در اقصی نقاط کشور به شیوه‌های متفاوت انجام می‌شود؛ آداب و رسوم روزهای محرم در شهر گلپایگان نیز حال‌وهوای خاصی دارد.
آئین عَلم‌گردانی
عَلم‌گردانی در گلپایگان یکی از مراسم قدیمی است که به طور معمول در دهه نخست اول محرم انجام می‌شود، عَلم‌گردان‌ها با خواندن اشعار در کوچه و خیابان، فرا رسیدن ماه عزاداری امام شهید را به مردم اعلام می‌کنند و از نزدیک شدن روز تاسوعا و عاشورا خبر می‌دهند.
حضور گسترده مردم در این آئین و ادای نذورات بیانگر عشق و ارادت خالصانه آن‌ها به حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و یاران با وفایش است.
آئین نمادین آتش زدن خیمه‌ها
آتش زدن نمادین خیمه‌ها، راه‌اندازی کاروان‌های سبزپوش و سرخ‌پوش از مراسم تعزیه در سوگ شهادت سالار شهیدان در روز عاشورا به شمار می‌رود؛ همزمان با عصر عاشورا، آئین نمادین آتش زدن خیمه‌ها در شهرها و روستاهای شهرستان گلپایگان برگزار می‌شود.
عصر عاشورا انگار روز دیگری است، زمانی که آتش در خیمه‌ها شعله‌ور می‌شود، انگار داغی بر تمام دل‌ها می‌نهند. داغی که همچون گلوله‌های آتشین از دیدگان جاری می‌شود تا شاید آتش خیمه دل را فرونشاند.
بازسازی وقایع عصر عاشورا و آتش زدن خیمه‌ها
بازسازی وقایع عصر عاشورا و آتش زدن خیمه‌ها از سادگی و مقبولیتی دلنشین در میان عاشقان سالار شهیدان و اهل بیت ایشان برخوردار است. خیمه‌ها با فرم چهار گوش، تعداد دیگری به فرم گنبدی و مخروطی و بیشتر به رنگ‌های سفید، سبز و سیاه ساخته می‌شود. خیمه سبز رنگ به نیت امام حسین (ع) و فرزندانش و حضرت ابوالفضل (ع) برپا می‌شود و خیمه سفید متعلق به جوانان خاندان امام حسین (ع) و دیگر یاران او است.
تزئین داخل و نمای بیرون خیمه‌ها با پرچم‌های مختلف، قرار دادن گهواره در میان خیمه، پخت نذری و روشن کردن شمع از دیگر رسومی است که طی چند سال اخیر انجام می‌شود و میان ساکنان گلپایگان متداول است. مراسم عزاداری و مداحی در زمان سوزاندن خیمه‌ها برگزار می‌شود و با فروکش کردن شعله‌های آتش، جمعیت به سوی خیمه‌های سوخته حرکت می‌کنند.
برداشتن باقی مانده خیمه‌های سوخته شده به عنوان تبرک، خواندن زیارت عاشورا در گروه‌های چندنفره و روشن کردن شمع در کنار باقی مانده اسکلت خیمه‌ها تا ساعتی پس از پایان مراسم خیمه‌سوزان، از برنامه‌های آئین سنتی آتش زدن خیمه‌ها در این شهرستان استان اصفهان است.
آئین سنتی نخل‌گردانی در شهر گوگد
در یک رسم ۳۰۰ ساله و هم زمان با دوازدهمین روز محرم، آئین سنتی نخل‌گردانی به مناسبت شهادت امام سجاد (ع) و سومین روز شهادت حضرت امام حسین (ع) و یاران با وفایش در شهر گوگد برگزار می‌شود.
مردم این شهر دو نخل را با نام‌های «نخل مسجد یا پانخل» و نخل مسجد «امام حسن مجتبی (ع)» که در دو محله بالا و پایین این شهر قرار دارد، سیاه‌پوش و به عنوان نمادهای عاشورایی و مذهبی از روز نخست ماه محرم آماده می‌کنند.
در روز دوازدهم ماه محرم، عزاداران اباعبدالله الحسین (ع) در قالب هیئت و دسته‌ها از نقاط مختلف شهرستان به سمت شهر گوگد حرکت می‌کنند، در مسجد جامع این شهر گرد هم می‌آیند و در سوگ سیدالشهدا و مصائب اسرای کربلا بر سر و سینه می‌زنند.
حرکت کاروان‌های نمادین اسرای دشت نینوا، نخل گردانی و تَبرُک‌جویی عزاداران از نخل‌های امام حسین (ع) و امام حسن مجتبی (ع) و حرکت نمادین تابوت شهدای دشت کربلا در این روز از دیگر برنامه‌ها است.
کاروان نمادین اسرای دشت نینوا
برنامه روز سیزدهم محرم آئین علم‌کِشان است، به نحوی که هیئت شهر گلپایگان عَلم‌ها و علامت‌های خود را برای ادای احترام به سمت امامزاده ۱۷ تن، فرزندان و نوادگان اهل بیت (ع) در شهرستان حرکت می‌دهند، در گذشته علامت‌ها به نیت پنج تن، پنج تیغه ساخته و با پارچه‌های سبز و سیاه پوشانده می‌شد.
تعزیه‌خوانی در عصر روز تاسوعا
عزاداری مردم گلپایگان منحصر به روضه‌خوانی و زنجیرزنی نیست، مردم ولایت‌مدار گلپایگان به سینه‌زنی و تعزیه‌خوانی نیز اعتقاد خاصی دارند. حسینیه‌های شهر بیش از هر مکان دیگری محل نمایش تعزیه و شبیه‌خوانی است. هنر تعزیه در گلپایگان تحت عناوین متنوعی همچون حضرت سیدالشهدا (ع)، حضرت عباس (ع)، حضرت علی‌اکبر (ع) و حضرت علی‌اصغر (ع)، حُر بن یزید و دو طفلان مسلم اجرا می‌شود که همگی از جذابیت ویژه‌ای برخوردار است.
مَقتل‌خوانی در عصر روز عاشورا
از مراسم جان‌سوز عصر عاشورا در گلپایگان به آتش کشیدن نمادین خیمه‌ها است که در محله‌هایی از شهر گلپایگان که فضای گسترده‌ای دارد، به نمایش در می‌آید و هر بیننده‌ای را در ژرفای مظلومیت اباعبدالله، یاران و اهل‌بیتش فرو می‌برد.
مراسم شام غریبان گلپایگان نیز بسیار تماشایی و دیدنی است. عزاداران حسینی با روشن کردن شمع‌ها و با سردادن نوحه و سینه‌زنی از کوچه پس کوچه‌های شهر عبور می‌کنند و با چشمانی غم‌بار سراغ حسین (ع) و یارانش را از یکدیگر می‌گیرد.
نظر شما