به گزارش خبرنگار ایمنا، باروری پدیده بسیار پیچیده‌ای است، یعنی عوامل مختلفی از جمله سن زن و مرد، غذا، هوا، فعالیت و ژنتیک روی باروری تأثیرگذار است؛ امروزه با تغییر در زمان باروری، آلایندگی‌های محیطی و هوایی درصد ناباروری در جوامع مختلف افزایش پیدا کرده است؛ این در حالی است که اگر زوجی طی یک سال، بارور نشوند در تعریف ناباروری قرار می‌گیرند.
شانس بارداری در ۲۵ سالگی در هر سیکلی ۲۵ درصد و در ۴۰ سالگی پنج درصد است، برای مردان نیز شانس فرزند سالم در جوانی به مراتب بیشتر از سنین بالاتر است، همچنین موفقیت شانس بارداری در هر سیکل حدود ۴۰ درصد بوده که از این میزان ۳۰ درصد متولد می‌شوند، بنابراین به طور تقریبی ۳۰ درصد از زوجین دارای فرزند می‌شوند.
در حال حاضر با استفاده از روش‌های جدید درمان ناباروری، تمام زوج‌های نابارور می‌توانند امکان فرزنددار شدن را در کشور داشته باشند. بسیاری بر این عقیده‌اند که در حال حاضر چیزی به اسم زوج نابارور در دنیا وجود ندارد، زیرا همه افرادی که باروری طبیعی نداشته‌اند، می‌توانند به نوعی برای کارهای درمانی مراجعه کنند و نتیجه بگیرند.
بر اساس آمارهای به دست آمده، شیوع ناباروری در ایران بین ۱۳ تا ۱۸ درصد است که با متوسط آمارهای جهانی مطابقت دارد، معنی این آمار آن است که از هر ۱۰۰ زوج جوانی که ازدواج می‌کنند، حدود ۱۵ زوج از ناباروری رنج می‌برند، این در حالی است که سالانه حدود یک میلیون ازدواج در کشور ثبت می‌شود که به‌طور تقریبی ۱۵۰ هزار زوج، به آمار زوجین نابارور اضافه می‌شوند به نظر می‌رسد حدود سه میلیون زوج نابارور در کشور وجود دارد.
در نهایت شانس به دنیا آمدن فرزندان ناسالم با سن مادر بالاتر می‌رود، به عنوان مثال ممکن است به دنیا آمدن فرزند دچار منگولیسم و بیماری‌های دیگر با بالا رفتن سن مادر افزایش پیدا کند، همچنین بیماری‌های دوشخصیتی و اوتیسم رابطه مستقیمی با سن پدر دارد؛ رعایت زمان بارداری و حداقل تشکیل جنین در دوره بهار بارداری بهتر از بارداری در سنین بالاتر و به دنبال آن درمان نازایی است.
همچنین بر اساس نظر متخصصان، اختلالات هورمونی به صورت اختلال در هورمون‌های هیپوفیز یا هورمون‌های جنسی، رشد نامناسب بیضه‌ها، اختلالات ژنتیکی، بعضی عفونت‌های مزمن، بعضی از مشاغل مانند افرادی که در معرض موادی همچون حشره‌کش‌ها قرار دارند یا افرادی که همیشه در معرض حرارت و گرما هستند، کشیدن سیگار، مصرف تریاک، الکل، کوکائین، ماری‌جوآنا و سایر مواد مخدر و مصرف بعضی داروها از دیگر عوامل ناباروری مردان است.
بارداری دیرهنگام چه عوارضی دارد؟
سیدمهدی احمدی، متخصص زنان و زایمان و نازایی و رئیس هیئت مدیره مرکز ناباروری اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص عوارض بارداری دیرهنگام، اظهار می‌کند: یکی از معضلات و مشکلاتی که اکنون جامعه ما با آن روبه‌رو بوده این است که درصد ناباروری به شدت بالا رفته است و روزبه‌روز نیز بیشتر می‌شود، از این رو افزایش ناباروری در جامعه باید مورد بررسی قرار گیرد و تدابیری در این راستا اندیشیده شود.
وی می‌افزاید: اولین فاکتور و مسئله‌ای که برای ناباروری مطرح بوده سن ازدواج زوجین است، در حالی که اکنون سن ازدواج چه در زنان و چه مردان بالا رفته است؛ بیشتر ازدواج‌ها بالای ۳۰ سال صورت می‌گیرد این در حالی است که بعد از ۳۰ تا ۳۵ سالگی قدرت بارداری به ویژه در زنان پایین می‌آید.
این متخصص زنان و زایمان و نازایی تصریح می‌کند: بعد از سن، فاکتورها و آلاینده‌های محیطی مانند کادمیوم، سرب در آلاینده‌های هوا به ویژه در شهرهای بزرگ نقش مؤثری در باروری زوجین دارد که به عنوان عاملی برای ناباروری شناخته می‌شود که باید اقداماتی صورت گیرد که آلایندگی در شهرهای بزرگ کاهش یابد.
وی ادامه می‌دهد: گاهی زوجین بعد از ازدواج مسائلی از جمله اشتغال، خرید مسکن و خودرو را بهانه‌ای برای فرزندآوری می‌دانند و مطرح می‌کنند بعد از خرید لوازم و تجهیزات مورد نیاز اقدام به فرزندآوری می‌کنند، این در حالی است که سن زوجین بالا رفته و از زمان بارداری آنها گذشته است.
احمدی می‌گوید: برخی زوجین تصور می‌کنند با تکنولوژی‌های جدید می‌توانند در سنین بالاتر اقدام به فرزندآوری کنند، این در حالی است که چنین نیست و حتی با تکنولوژی‌های جدید هم نمی‌توان بالا رفتن سن و فاکتورهای محیطی را از بین برد.
تأثیر امواج الکترومغناطیس بر ناباروری
وی امواج الکترومغناطیس را از دیگر فاکتورهای ناباروری می‌داند و اضافه می‌کند: انواع امواج موبایل و طولانی مدت در معرض آنها قرار گرفتن می‌تواند بر دستگاه ژنیتال اثرگذار باشد و باعث ناباروری زوجین شود.
این متخصص زنان و زایمان و نازایی خاطرنشان می‌کند: افرادی که در محیط‌های گرم کار می‌کنند یا شغل‌هایی دارند که با مواد آلاینده سروکار دارد و در کارخانه‌هایی کار می‌کنند که با مواد پلاستیکی سروکار دارد عاملی بر ناباروری است.
وی تصریح می‌کند: پس از فاکتورهای اصلی، فاکتورهای جنبی مانند بیماری‌های عفونی در ناباروری اثرگذار است، بنابراین توصیه می‌شود ازدواج در سنین پایین‌تر صورت گیرد و پس از ازدواج، مدت‌های طولانی زوجین از بارداری جلوگیری نکنند.
احمدی در پاسخ به این سوال که اهدای تخمک برای چه افرادی انجام می‌شود؟، اظهار می‌کند: خانمی که به شکلی تخمک نداشته باشد مانند افرادی که به صورت مادرزادی تخمدان ندارند یا اینکه دچار یائسگی زودرس شده باشد و تخمک‌های وی از بین رفته باشد یا بیماری‌هایی داشته باشد که این بیماری‌ها مربوط به زن باشد و باعث جنین ناهنجار یا سقط مکرر شود، افرادی که به عللی عمل‌های جراحی انجام دادند که این عمل‌ها باعث شده قدرت باروری در تخمدان‌ها از بین رفته باشد یا بیماری‌هایی داشته باشند که این بیماری‌ها باعث شده باشد، روی تخمدان‌ها اثر گذارد مانند بسیاری از بیماری‌های آندومتریوز و اتو ایمیون، از این رو باید از تخمک اهدایی استفاده کنند.
وی می‌افزاید: افرادی که قصد اهدای تخمک دارند باید به فکر این باشند که زندگی یک خانواده را نجات دهند، نجات یک زندگی از نظر اخلاقی، مذهبی و دینی ارزشمند است و حداقل از طلاق یک زوج جلوگیری و باعث شیرینی یک زندگی می‌شود.
این متخصص زنان و زایمان و نازایی با اشاره به شرایط اهدای تخمک، می‌گوید: فرد اهداکننده ابتدا باید از سلامت جسمی و روحی برخوردار باشد، بررسی‌های لازم چه از نظر بیماری‌های عفونی مانند HIV، هپاتیت و بسیاری از مسائل دیگر صورت گیرد، از نظر بیماری‌های متابولیک و ژنتیک و بیماری‌های روانی مورد بررسی قرار گیرد،؛ یعنی باید از فردی تخمک گرفته شود که از همه شرایط سالم باشد یا حداقل یک بچه سالم داشته باشد سپس تخمک اهدا کند.
تحریک تخمک‌گذاری با درمان دارویی، از روش‌های درمان نازایی
ندا مقتدری اصفهانی، متخصص زنان و زایمان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار می‌کند: یکی از ساده‌ترین روش‌های درمان نازایی، تحریک تخمک‌گذاری با درمان دارویی است، در مواردی که آزمایش اسپرم و عکس رنگی رحم و آزمایش‌های هورمونی طبیعی است، همچنین درمان دارویی خوراکی یا تزریقی برای تحریک تخمک‌گذاری استفاده می‌شود.
وی می‌افزاید: به این صورت که روز دوم یا سوم سیکل قاعدگی درمان شروع و روز دهم تا دوازدهم سونوگرافی انجام می‌شود تا از بالغ بودن فولیکول مطلع شویم؛ سپس آمپول اچ‌سی‌جی (HCG) تزریق می‌شود تا تخمک گذاری صورت گیرد.
این متخصص زنان و زایمان در پاسخ به این سوال که جلوگیری طولانی مدت باعث نازایی می‌شود؟ تصریح می‌کند: هیچ‌کدام از روش‌های جلوگیری باعث نازایی نمی‌شود، تنها ممکن است با جلوگیری طولانی مدت، از قدرت باروری و ذخیره تخمدانی شانس باردار شدن در آینده کاسته شود.
وی در پاسخ به این سوال که زوجین تا چه مدت بعد از اقدام به بارداری در صورت باردار نشدن می‌توانند به پزشک مراجعه کنند؟ می‌گوید: در صورتی که سن زوجین کمتر از ۳۵ سال باشد تا یک سال بدون نیاز به بررسی می‌توان جهت بارداری صبر کرد، اما اگر سن بین ۳۵ تا ۴۰ سال دارند در صورت باردار نشدن بعد از شش ماه نیاز به بررسی و مداخله وجود دارد و در سن بالای ۴۰ سال بلافاصله بعد از تصمیم به باردار شدن باید به متخصص زنان مراجعه کرد.
مقتدری اصفهانی با بیان اینکه زوجین قبل از بارداری نیاز به مراقبت‌های خاص دارند، ادامه می‌دهد: مصرف داروهایی مانند اسید فولیک و یدوفولیک قبل از اقدام به بارداری توصیه می‌شود، همچنین قبل از اقدام به بارداری واکسیناسیون باید طبق برنامه‌ریزی‌های کشوری صورت گیرد و اگر حدود ۱۰ سال بیشتر از تزریق واکسن کزاز در فرد گذشته باشد، لازم است مجدد واکسیناسیون انجام شود.
IUI روش کم‌تهاجمی برای درمان نازایی است
وی با اشاره به روش IUI و درمان نازایی، اضافه می‌کند: روش IUI روش ساده و کم‌تهاجمی برای درمان نازایی است به این صورت که اسپرم‌های شسته شده به رحم تزریق می‌شود، قبل از انجام IUI باید عکس رنگی رحم برای اطمینان از باز بودن لوله‌ها و حفره رحم گرفته شود و آزمایش اسپرم آنالیز طبیعی باشد.
این متخصص زنان و زایمان در پاسخ به این سوال که در چه مواردی از روش IUI برای درمان نازایی استفاده می‌شود؟ می‌گوید: یا اختلالات نه چندان شدید اسپرم یا کاهش نسبی اسپرم یا تنگی دهانه رحم وجود دارد، از این رو در نازایی با علت نامشخص می‌توان از IUI استفاده کرد یا در مواردی که ترشحات واژینال به صورت است که امکان عبور اسپرم وجود ندارد.
وی در پاسخ به این سوال که فریز جنین، اسپرم و تخمک برای چه افرادی مناسب است؟ خاطرنشان می‌کند: افراد مبتلا به سرطان، افرادی که نیاز به شیمی درمانی و رادیوتراپی دارند، زنان مجردی که قصد ازدواج تا ۳۵ سالگی ندارند، زوجینی که سن آنها بالای ۳۵ سال است و در حال حاضر قصد فرزندآوری ندارد، مردانی که اسپرمشان بسیار ضعیف است، زنان یا مردانی که از داروهای سرکوبگر ایمنی استفاده می‌کنند.
گزارش از فائزه صفری- خبرنگار سرویس جامعه خبرگزاری ایمنا
نظر شما