به گزارش خبرنگار ایمنا، درختکاری یک سنت حسنه است که از گذشته در آئین‌های ملی و مذهبی ما وجود داشته و به آن سفارش شده است. درختان به‌عنوان ریه‌های یک شهر، نقش مهمی در تأمین سلامت اعضای جامعه ایفا می‌کنند، به‌ویژه در کلان‌شهرها که به‌دلیل فعالیت کارخانه‌های صنعتی و استفاده فراوان از وسایل نقلیه، میزان آلاینده‌ها در هوای شهرها افزایش یافته است و سلامت افراد را تهدید می‌کند.
در چنین شرایطی درخت و درختکاری، راهکار مناسبی برای مبارزه با آلودگی‌های زیست‌محیطی است و ایجاد جنگل‌های مصنوعی و فضای سبز در اطراف شهرهای بزرگ را می‌توان به تأسیس کارخانه‌های تولید اکسیژن تشبیه کرد. روز پانزدهم اسفندماه هر سال به عنوان روز درختکاری بهانه‌ای است که به محیط‌زیست احترام گذاشت و آن را احیا یا دست‌کم، با دقت بیشتری نگهداری کرد.
طبق ماده ۱۵ قانون هوای پاک شهرک‌ها، مراکز و واحدهای صنعتی براساس شرایط اقلیمی باید حداکثر ۱۰ درصد از فضای خود را به فضای سبز و درختان یعنی فضای سبز مشجر، اختصاص دهند. همچنین در ماده ۲۲ قانون هوای پاک نیز وزارت کشور مکلف شده برای شهرداری شهرهای بالای ۵۰ هزار نفر جمعیت، حداکثر تا ۱۰ سال پس از ابلاغ قانون که سال ۱۳۹۶ بوده است، سرانه فضای سبز شهرهای بالای ۵۰ هزار نفر را به ۱۵ مترمربع برساند که دستورالعمل اجرای آن نیز تدوین شده و در بیش از ۱۰۰ شهر مشمول این قانون، در حال اجرا است.
از نظر کارشناسان محیط‌زیستی و براساس ماده ۲۲ قانون هوای پاک و موضوع شهرهای بالای ۵۰ هزار نفر، بعضی از شهرها مانند اصفهان سرانه فضای سبز مناسبی دارند، اما یکی از مشکلات ما تأمین آب است و باید مدیریت درستی روی توزیع آب انجام شود؛ ازجمله اینکه سیلاب‌های گاه و بی‌گاه در کشور به راحتی قابل مدیریت و استفاده هستند، نه اینکه وارد دریا شوند و ضمن شستن خاک‌های مرغوب، آب زیادی را از سرزمین خارج و خسارت وارد شده به منابع طبیعی را دو چندان کنند؛ درحالی‌که می‌توان این چرخه را با مدیریت درست استفاده از این منابع آب و جلوگیری از ایجاد خسارت‌ها، متوقف کرد.
از نظر محققان و صاحب‌نظران حوزه محیط‌زیست، سرانه فضای سبز در کشور بسیار پایین است؛ از سوی دیگر بسیاری از جنگل‌های طبیعی هم کم‌کم در حال از بین رفتن هستند. سیلاب‌هایی که در جنوب و شمال کشور اتفاق می‌افتد نیز به دلیل تخریب سرزمین و از بین رفتن پوشش گیاهی، درختان و گیاهان مرتعی و بیابانی است. در چنین شرایطی، چاره‌ای نداریم جز اینکه به طبیعت بازگردیم و از طریق کشت نهال و گیاهان مقاوم، زمین تخریب شده را دوباره احیا کنیم و سرزمینمان را از تهدید افزایش بیابان نجات دهیم.
براساس گزارش سازمان ملل متحد میزان بیابان‌زایی ۳۰ برابر سریع‌تر از گذشته در حال افزایش است و به‌طورمیانگین بین ۱۲ تا ۱۴ میلیون هکتار در هر سال به مساحت بیابان‌ها افزوده می‌شود و در هر روز تخریب اراضی با بیابانی شدن برای بشر حدود سه میلیارد دلار هزینه دارد. آمارها حاکی از این است که تا سال ۲۰۴۵، حدود ۱۳۵ میلیون نفر ممکن است به علت بیابان‌زایی آواره شوند و ایران با مساحتی نزدیک به ۱۶۴ میلیون هکتار به‌رغم برخورداری از تنوع اقلیمی، در کمربند خشک جهان قرار دارد. بر پایه آمارها حدود ۶۱ درصد از مساحت این کشور اقلیم خشک و فراخشک دارد و ۳.۰۸ درصد مناطق بیابانی جهان را در خود جای داده است.
طبق بررسی‌ها طی دهه اخیر ۲.۵ میلیون هکتار به بیابان‌ها در کشور افزوده شده که این مساحت در گذشته بیابان نبود. یکی از مصادیق این پدیده ۱۶۴ هزار هکتار از اراضی حاشیه دریاچه ارومیه است، همچنین ۳۵۰ هزار هکتار در خوزستان، ۳۰۰ هزار هکتار در جازموریان و طی سال‌های اخیر اراضی جنوب شرق قزوین هم به این فهرست اضافه شده است.
براساس تحقیقات انجام شده، درحال‌حاضر پدیده بیابان‌زایی در ایران رو به گسترش است؛ به‌طوری‌که خشکیدگی جنگل‌های بلوط در غرب کشور و جنگل‌های شمشاد در شمال، پدیده فرسایش بادی و ریزگردها از نواحی جنوب‌شرق کشور تا مناطق جنوب و جنوب‌غرب و مناطق داخلی، شور شدن خاک و بحران منابع آب (سطحی، زیرزمینی و آلودگی رودخانه‌ها) نشانه‌هایی از تشدید پدیده خطرناک بیابان‌زایی در کشورمان است.
در این میان نه تنها درختکاری راهکاری در برابر هجوم بیابان است، بلکه اگر افراد بخشی از رفتارهایشان را منطبق با حفظ و توسعه درختان و محیط‌زیست یا کمک به نگهداری و تأمین زیرساخت‌های لازم برای احیای درختان یک منطقه کنند، از نتایج داشتن فضای سبز مطلوب، تنفس در هوای با کیفیت و کاهش آمار بیماری‌ها و مشکلات روحی و جسمی بهره‌مند می‌شوند.
همچنین براساس نتایج مطالعه «حدود ۳۱۰ هزار هکتار عملیات جنگل‌های دست‌کاشت بیابانی در ۶۰ سال اخیر در استان اصفهان انجام شده است، سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور با توجه به نیاز جامعه به توسعه جنگل‌های دست کاشت و فضای سبز شهری و روستایی و نیز غنی‌سازی جنگل‌های دست کاشت در جنگل‌های زاگرسی، حرکتی را با عنوان (پویش مردمیِ ایرانی سرسبز، هر ایرانی یک نهال) از آذرماه سال گذشته با همکاری سازمان بسیج سازندگی، جمعیت هلال‌احمر، سازمان‌های مردم‌نهاد محیط‌زیستی و علاقه‌مندان به طبیعت و ورزشکاران در سراسر کشور آغاز کرده است.»
اجرای این پویش در استان اصفهان به صورت بذرکاری و نهال‌کاری هم‌زمان با سراسر کشور فعالیت خود را آغاز کرد که در نجف‌آباد، کاشان، سمیرم، فریدن، شاهین‌شهر و نائین در حال اجرا است.
تنفس هوای پاک در اصفهان با کاشت ۱۶ میلیون اصله درخت
رضا شفیعی، سرپرست اداره جنگل‌کاری منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با بیان اینکه ایران در قالب معاهدات بین‌المللی متعهد به کاشت یک میلیارد درخت است، می‌گوید: در استان اصفهان در چهار سال با مشارکت مردم و دستگاه‌های متولی آلایندگی‌های زیست محیطی و هوا، تعداد ۱۶ میلیون درخت کاشته می‌شود.
وی با اشاره به اینکه کشور ایران عضو کنوانسیون بین‌المللی تغییر اقلیم و مقابله با بیابان‌زایی است و موظف به تولید و کاشت یک میلیارد اصل نهال از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۳۰ شده است، اظهار می‌کند: ایران هفتمین کشور تولیدکننده کربن و چهل و دومین کشور ترسیب‌کننده کربن در جهان را دارد که این نشان از فاصله زیاد میزان تولید کربن و ترسیب‌کننده کربن است که امیدواریم با کاشت ۱۶ میلیون اصله درخت در اصفهان بتوانیم با تأمین هوای پاک و سالم این فاصله‌ها را کاهش دهیم.
سرپرست اداره جنگل‌کاری منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان درباره اجرای طرح مشارکت مردمی تولید و کاشت یک میلیارد اصل نهال در کشور، می‌افزاید: استان اصفهان در نهضت ملی تولید و کاشت یک میلیارد اصله نهال در چهار سال کاشت سالانه هفت میلیون اصله نهال از گونه‌های کم‌آب بر را با مشارکت سایر ارگان‌ها هدف‌گذاری کرده بود که به دلیل اقلیم خشک و نیمه‌خشک استان، مواجه کمبود آب در نهالستان و کاهش دبی چاه‌ها، مطابق برنامه ابلاغیه سازمان منابع طبیعی، سهمیه و سقف تولید و کاشت هفت میلیون نهال در اصفهان به چهار میلیون اصله نهال تنزل یافته است.
وی با تاکید بر اینکه درختان ریه‌های تنفسی کشور به شمار می‌روند، تصریح می‌کند: به‌رغم محدودیت تعداد روزهای هوای سالم و پاک در اصفهان به‌عنوان استانی صنعتی، مستلزم این هستیم که با عملیات درختکاری و غرس نهال بتوانیم هوای پاک را برای مردم استان و کشور تأمین کنیم.
شفیعی خاطرنشان می‌کند: منابع طبیعی استان اصفهان متعهد شده در چهار سال با مشارکت صنایع آلاینده، جوامع محلی، ادارات و ارگان‌های دولتی، انجمن‌ها و تشکل‌های مردم‌نهاد، شهرداری‌ها، دهیاری‌ها، پادگان‌های نظامی و انتظامی و کشاورزان تعداد ۱۶ میلیون اصله نهال در استان کشت کند.
کشف ۱۶۰۰ تن چوب و زغال بلوط و تاغ از سوداگران طبیعت در اصفهان
سرهنگ علیرضا طاهری، فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، درباره کشف و ضبط یک‌هزار و ۵۰۰ تن چوب درخت بلوط و ۱۰۰ تن زغال بلوط و تاغ در سه سال گذشته از سوداگران طبیعت در استان، می‌گوید: از ابتدای سال جاری تاکنون حدود ۱۲۱ تن چوب بلوط و ۲۰ تن زغال در استان کشف و ضبط شده است.
وی با اشاره به اینکه امسال در مقایسه با سال گذشته شاهد کاهش ۱۰ درصدی ورود چوب به استان اصفهان هستیم، اظهار می‌کند: با تشدید برخوردها با قاچاقچیان طی سه سال اخیر آمار ورود قاچاق چوب در استان کاهش یافته است. در ابلاغیه جدید دولت، مجازات سخت‌تری نسبت به قبل برای متخلفان و سوداگران طبیعت تدوین شده است.
طاهری ادامه می‌دهد: با اقدامات قاطع یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی استان و شهرستان‌ها، حضور به موقع نیروی‌های انتظامی و نیز صدور احکام قانونی و مناسب اداره کل تعزیرات و دادگستری اصفهان، شاهد کاهش ورود چوب قاچاق طی سال جاری به استان اصفهان بودیم.
کاهش ۷۰ درصدی حریق در جنگل‌ها و مراتع اصفهان
وی درباره ثمره طرح توسعه جنگل به شیوه بذرکاری در ۵۰ سال گذشته در استان اصفهان، می‌افزاید: اکنون با کاشت جنگل‌های دشت کاشت و حفاظت منابع طبیعی از آن‌ها در مناطق شرق استان، کمتر شاهد نفوذ گردوغبار و خیزش گردوخاک در سطح شهر از این نقاط هستیم.
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی استان اصفهان با اشاره به کاهش ۷۰ درصدی حریق و آتش‌سوزی مراتع و درختان جنگلی و دست کاشت در سال جاری، تصریح می‌کند: امسال با بارندگی‌های مناسب در مقایسه با سال گذشته و نیز ترویج فرهنگ نگهداری از درختان در بین اقشار مختلف مردم، آتش‌سوزی‌ها در مراتع و جنگل‌ها استان کاهش چشمگیری داشته است. پیش‌بینی می‌شود در سال آینده با توجه به بارش‌های مطلوب امسال، پوشش گیاهی متناسبی در سطح استان را شاهد باشیم اما حفظ این منابع طبیعی لازمه رعایت اصولی از سوی مردم است تا شاهد چشم‌اندازهای طبیعی زیبا در شهرها باشیم.
وی افزایش دمای هوا، خشکی زمین و نبود بارش باران در ایجاد حریق مؤثر می‌داند و اضافه می‌کند: بیشترین موضوع حریق مراتع و جنگل‌ها به بی‌احتیاطی افراد بازمی‌گردد که پس از افروختن آتش، اقدام به خاموشی آن نمی‌کنند که می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیری به دنبال داشته باشد.
نظر شما