حسین آجرلو در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، درباره سفر رؤسای پارلمان‌های عربی پس از ۱۲ سال به سوریه اظهار کرد: پس از پایان داعش در سال ۲۰۱۷ شاهد آن بودیم که به تدریج برخی کشورهای عربی در فرایندی از سال ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ وارد تقابل جدی با سوریه شدند و حتی کار را به جایی رساندند که سوریه را از اتحادیه عرب بیرون کردند.
وی با اشاره به تمایلات برخی کشورهای عربی از جمله مصر، اردن، امارات متحده عربی و بحرین برای بازگشت سوریه به بدنه اتحادیه عرب افزود: در نتیجه این تلاش‌ها شاهد بازگشایی دوباره سفارتخانه‌های امارات متحده عربی و بحرین، بازگشت برخی از سفیران، سفر اخیر رؤسای پارلمان برخی کشورهای عربی و احیای روابط با گروه‌های فلسطینی با نظام سوریه بودیم.
تغییر رویه کشورهای عربی در برابر سوریه
این کارشناس مسائل غرب آسیا این مناسبات را نشان‌دهنده تغییر رویه کشورهای عربی نسبت به وضعیت سوریه دانست و گفت: با اینکه در گذشته این کشورها خواستار از بین رفتن نظام سوریه بودند، به تدریج به این درجه رسیدند که در سیاست‌های خود بازنگری کنند و دوباره وارد فرایندی شوند که سوریه بتواند به شرایط نرمال و عادی خود بازگردد.
وی درباره دلایل تغییر سیاست‌های کشورهای عربی در قبال سوریه خاطرنشان کرد: نخستین دلیل این است که سوریه یک کشور مهم عربی است و برخی چهره‌های سیاسی عرب آن را به عنوان قلب تپنده دنیای عرب نامیده‌اند و این کشور مهم عربی در تحولات پیرامون خود در لبنان، عراق و حتی روابط با ترکیه، اردن و به دنبال آن در مباحث مربوط به فلسطینیان و رژیم صهیونیستی تأثیرگذار است.
آجرلو بر این اساس جامعه عربی و کشورهای منطقه را نیازمند تداوم روابط با سوریه معرفی کرد و ادامه داد: مسئله دوم آن است که در سال‌های اخیر سوری‌های زیادی به عنوان مهاجر وارد کشورهای عربی شده‌اند و از نظر سیاسی و کنسولی آنها نیاز به دریافت خدمات دارند و نبود روابط سیاسی و به تبع آن روابط کنسولی به ارائه این خدمات ضربه وارد می‌کند.
وی مهم‌ترین دلیل تمایل کشورهای عربی برای برقراری ارتباط با سوریه را عوامل سیاسی برشمرد و گفت: آنها به این نتیجه رسیده‌اند که سیاست‌های گذشته آنها در قبال سوریه اشتباه بوده و باید به سمت اصلاح آن بروند همچنین تداوم سیاست قبلی و نادیده گرفتن سوریه به نوعی محروم شدن از منافع سیاسی و حتی منافع اقتصادی خواهد بود زیرا کشور در حال بازسازی سوریه، نیازمند سرمایه‌گذاری‌هایی در بستر مناسب است.
این کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به ظرفیت مناسب بازسازی سوریه برای کشورهای عربی ادامه داد: از دیدگاه بدبینانه نیز نظام سوریه نیازمند بازسازی است و این دریچه‌ای برای نزدیکی کشورهای عربی به سوریه برای ایجاد فاصله بین ایران و سوریه و مقاومت است به عبارت دیگر برخی از کشورها تلاش می‌کنند که با تقویت روابط، سرمایه‌گذاری و بهانه‌هایی به عنوان سرمایه‌گذاری این روابط را تحت تأثیر قرار دهند.
دولت سوریه همچنان متحد مقاومت است
وی تصریح کرد: دولت سوریه همواره نشان داده که در حوزه راهبردی همچنان متحد مقاومت است و اگرچه درهای خود را به روی تمام کشورهای عربی باز می‌کند اما تاکنون اجازه نداده است که در امور داخلی سوریه دخالتی شود.
آجرلو مجموعه این اهداف را در سفر هیئت پارلمانی از کشورهای قطر، کویت و مغرب به دمشق قابل تصور دانست و گفت: حضور نمایندگان چند کشور عرب در سوریه شاید با نیت‌های مختلفی صورت گرفته باشد اما از نظر گشایش در نظام سوریه و پذیرش آن به عنوان یک کشور عادی دارای اهمیت است زیرا شرایط کنونی را می‌توان شکست پروژه‌ای دانست که نزدیک به ۱۳ سال پیش آغاز شد.
وی این سفر و تمایل برخی کشورهای عرب به ازسرگیری روابط با سوریه را نشان‌دهنده شکست پروژه تغییر نظام سوریه معرفی کرد و یادآور شد: این امکان وجود دارد که گشایش‌هایی در روابط سوریه و عربستان سعودی ایجاد شود، بنابراین پروژه ایجاد درگیری و ناامنی در سوریه در حال تبدیل به یک پروژه شکست‌خورده است.
این کارشناس مسائل غرب آسیا حفظ نظام سوریه را بزرگترین دستاورد محور مقاومت اعلام کرد و گفت: نظامی که در سال‌های گذشته با یک پروژه جدی، سخت، نیمه‌سخت و نرم برای نابودی روبه‌رو شد، امروز به جایی رسیده است که کشورهای عربی خواستار تعامل با آن هستند، بنابراین نخستین پیام این سفر مسئله قبول شکست سیاست‌های برخی کشورهای عربی در قبال سوریه و دوم بازگشت سوریه به جمع بین‌المللی و فضای سیاسی است.
الگویی برای حفظ استقلال با وجود فشارهای بین‌المللی
وی با اشاره به پیامدهای بازگشت نظام سوریه به روابط بین‌الملل تاکید کرد: این بازگشت زمینه‌ای فراهم می‌کند که کشورهای منطقه بتوانند حتی پس از بحران‌ها به سمت بازسازی و توسعه روابط بروند، همچنین درس عبرتی برای کشورهای دیگر است که اگر با تلاش استقلال خود را حفظ کنند با اینکه کشورهای دیگر ممکن است در دوره‌هایی فشار وارد کنند و اجماع بین‌المللی شکل بگیرد اما در نهایت امکان حفظ استقلال آنها وجود دارد.
آجرلو درباره واکنش دستگاه دیپلماسی کشورمان به برقراری روابط دیپلماتیک کشورهای عربی با سوریه اظهار کرد: یکی از اهداف جمهوری اسلامی ایران از ابتدای بحران سوریه این بود که در تمام مباحث منطقه‌ای و بین‌المللی بر قانونی بودن نظام سوریه تاکید کند و در فرایند ژنو، آستانه و دیگر ابتکاراتی که برای ایجاد صلح در سوریه شکل گرفت نیز این موضوع را دنبال کرد.
وی با اشاره به مخالفت ایران با هر فرایندی که نظام سوریه را نادیده می‌گرفت، افزود: جمهوری اسلامی همچنین از هر فرایندی که حتی با نیت ضد ایرانی برای دفاع از نظام سوریه شکل می‌گرفت، استقبال می‌کرد زیرا بازگشت سوریه به جامعه عربی و بین‌المللی را در جهت اهداف کلان خود می‌دانست.
بازیگری قدرت‌های بزرگ مشکل اصلی منطقه
این کارشناس مسائل غرب آسیا مشکل اصلی منطقه را بازیگری قدرت‌های بزرگ و دخالت‌های مخرب رژیم صهیونیستی دانست و گفت: هر نوع همگرایی و نزدیکی کشورهای اسلامی به ضرر پروژه کلانی است که برای تضعیف کشورهای اسلامی در دستور کار قرار دارد، به همین دلیل جمهوری اسلامی ایران باید از برقراری روابط بین سوریه و کشورهای عربی استقبال و شرایطی را فراهم کند که کشورهای دیگری با سوریه روابط برقرار کنند.
وی ایجاد مساعی جمیله برای کشورهای متعارض با سوریه را ضروری دانست و تاکید کرد: برای مثال امکان برقراری مساعی جمیله بین ترکیه، سوریه، دیگر کشورهای دارای ظرفیت در منطقه و کشورهای آسیای میانه حتی چین وجود دارد تا بتوانند روابط خود را هرچه زودتر به سطح عادی برسانند.
نظر شما