به گزارش خبرنگار ایمنا، رسول سلطانی امروز _دوشنبه سی‌ام آبان‌ماه_ در جمع خبرنگاران با اشاره به تجویز غیرمنطقی دارو به ویژه آنتی‌بیوتیک‌ها، اظهار کرد: بر اساس کمیته بررسی نسخه‌ها، مصرف غیر منطقی آنتی‌بیوتیک در کشور بسیار بالا بوده، به گونه‌ای که مصرف آن در کشور ۱۶ برابر استاندارد جهانی است.
وی با بیان اینکه در تجویز غیرمنطقی داروها به ویژه آنتی‌بیوتیک چند عامل دخیل است، ادامه داد: بیمار، پزشک، داروساز و محیط کار در تجویز غیرمنطقی داروها دخیل هستند، بسیاری از بیماران این باور غلط را در خصوص آنتی‌بیوتیک و تأثیرات آن دارند که برای سرماخوردگی و بیماری‌های ویروسی ضروری است، همچنین بیماران معتقد هستند تا زمانی که آنتی‌بیوتیک مصرف نکنند درمان برای آن‌ها رخ نمی‌دهد که این باور نادرست است.
متخصص داروسازی بالینی با گرایش آنتی‌بیوتیک درمانی تصریح کرد: زمانی آموکسی سیلین که امروز بی‌ارزش است، بهترین درمان برای عفونت ریه بود، از این رو نیاز است که در خصوص مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و بیماری‌های عفونی شایع، اطلاعات پزشک به روز باشد، این در حالی است که عده‌ای از پزشکان به دلایل مختلف به این موضوع اهمیت نمی‌دهند.
علم پزشک در تجویز منطقی دارو به ویژه آنتی‌بیوتیک حائز اهمیت است
وی اضافه کرد: زمانی که اطلاعات کافی و به روز در خصوص تجویز آنتی‌بیوتیک و بیماری‌های عفونی وجود نداشته باشد، تجویز غیرمنطقی را بیشتر شاهد خواهیم بود، به عنوان مثال در علم پزشکی مسئله غیرمعمولی است که برای عفونت پوستی ساده، سفیکسیم تجویز شود، زیرا سفیکسیم برای این عفونت مؤثر نیست، از این رو علم پزشک در تجویز منطقی دارو به ویژه آنتی‌بیوتیک حائز اهمیت است.
سلطانی با بیان اینکه در حال حاضر که عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی و آنفلوانزا شایع شده است بسیاری از بیماران برای تهیه آنتی‌بیوتیک و مصرف خودسرانه به داروخونه‌ها مراجعه می‌کنند، افزود: این در حالی است که بسیاری از دارخانه‌ها آنتی‌بیوتیک مورد نیاز را در اختیار بیمار قرار می‌دهند که اقدام نادرستی است.
وی اضافه کرد: آنتی‌بیوتیک داروی ارزشمند و حیاتی است و مصرف بی‌رویه آن مقاومت دارویی ایجاد می‌کند که مساوی با مرگ و میر بالا و عوارض فراوان است، از این رو از داروسازان می‌خواهیم به داروهای بدون نسخه به ویژه آنتی بیوتیک‌ها بیشتر توجه کنند و آن‌ها را به بیمار ارائه ندهند.
متخصص داروسازی بالینی با گرایش آنتی‌بیوتیک درمانی اظهار کرد: یکی از چالش‌های بزرگ امروز که مراجع ذیصلاح باید به آن بپردازند، بعضی از درمانگاه‌ها به ویژه خیریه‌ها بوده که بسیار شلوغ است و حجم کاری پزشکان بالا است.
افزایش مقاومت میکروبی یکی از چالش‌های کنونی جهان است
وی با بیان اینکه امروزه جهان با چالش بزرگ افزایش مقاومت میکروبی به دلیل مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک مواجه است، گفت: مسلم است که کشورهای در حال توسعه با این چالش بیشتر مواجه هستند، زیرا شیوع مصرف بی‌رویه بالاتر است، بنابراین باید مصرف منطقی آنتی‌بیوتیک مورد بررسی قرار گیرد.
سلطانی افزود: بسیاری از بیماری‌های شایع در جامعه به ویژه در فصول سرد سال، بیماری‌ها ویروسی هستند که نیاز به آنتی‌بیوتیک ندارند و روی ویروس مؤثر نیستند، آنتی بیوتیک‌هایی مانند آموکسی سیلین، سفیکسیم، آزیترومایسین ضد باکتری هستند نه ضد ویروس، اینکه برای درمان سرماخوردگی نیاز به پنی‌سیلین بوده، باور غلطی است.
بیش از ۹۰ درصد گلودردها ویروسی هستند
وی با اشاره به اینکه بسیاری از افراد به صورت خودسرانه برای درمان گلودرد آنتی‌بیوتیک تهیه می‌کنند، خاطرنشان کرد: بیش از ۹۰ درصد گلودردها ویروسی هستند و نیاز به آنتی‌بیوتیک از جمله آزیترومایسین و آموکسی سیلین ندارد و تنها نیازمند داروهایی مانند آبنبات سرد، ایبوپروفن و قرقره محلول ضددرد است.
متخصص داروسازی بالینی با گرایش آنتی‌بیوتیک درمانی گفت: با نگاه کلی درمی‌یابیم که آنتی‌بیوتیک‌ها داروهای ایمنی نیستند و گاهی عوارض جدی و خطرناکی دارند، برخی از آنتی‌بیوتیک‌هایی که به وفور مصرف می‌شود دارای عارضه قلبی هستند و حتی مرگ و میر ناشی از مصرف آن‌ها مشاهده شده است.
وی اضافه کرد: اکنون با مصرف خودسرانه و فراوان آزیترومایسین توسط بیماران مواجه هستیم، این در حالی است که مصرف این داروها دارای عارضه آریتمی قلبی و مرگ ناشی از آن است، همچنین به دلیل عارضه فراوان با دیگر داروها در تداخل است و زمانی که کنار دیگر داروها مورد استفاده قرار گیرد ریسک عارضه قلبی و مرگ افزایش می‌یابد.
سلطانی با بیان اینکه داروهای ضد تهوع و گوارشی که بسیاری از بیماران به صورت مداوم از آن‌ها استفاده می‌کنند با آزیترومایسین تداخل دارویی دارد، خاطرنشان کرد: بعضی از آنتی‌بیوتیک‌ها فرد را دچار اسهال می‌کنند البته اسهال عارضه شایع در آنتی‌بیوتیک است اما برخی از اسهال‌ها آنتی‌بیوتیکی چون میکروبی هستند، می‌تواند خطرناک و کشنده باشد که نمونه آن مصرف آنتی‌بیوتیک کلیندامایسین است.
وی گفت: برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها که برای عفونت ادراری مصرف می‌شود و بیمار با شک به اینکه عفونت ادراری دارد اقدام به مصرف این آنتی‌بیوتیک می‌کند، دارای عارضه پارگی تاندون مفصل است و زمانی که بیمار اقدام به مصرف این دارو می‌کند درد مفصلی را در بدن خود احساس می‌کند، این در حالی است که این درد عادی نیست و ناشی از التهاب مفصلی و تاندون‌های مفصلی است که منجر به پارگی می‌شود.
متخصص داروسازی بالینی با گرایش آنتی‌بیوتیک درمانی اظهار کرد: برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها که به طور مداوم توسط کودکان یا بزرگسالان مصرف می‌شود دارای عارضه تشنج است، برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها مانند داروی کوتریموکسازول که بسیاری از افراد به صورت خودسرانه برای عفونت ادراری تهیه می‌کنند دارای عارضه پوستی وخیم است، عفونت‌های پوستی که می‌تواند تمام بدن را درگیر کند.
مصرف آنتی‌بیوتیک همیشه مؤثر نیست
وی با بیان اینکه بیمار باید بداند بسیاری از آنتی‌بیوتیک‌ها در برخی موارد مؤثر نیست، گفت: به عنوان مثال آنتی‌بیوتیک‌های موضعی برای زخم‌های غیرعفونی ضرورتی ندارد، بیماری که دچار زخم پوستی می‌شود صرفاً نیاز به مراقبت از زخم (شست‌وشو و پانسمان) دارد، اینکه هر بیماری که دچار زخم می‌شود، از پماد تتراسایکلین یا موپیروسین استفاده که تنها مقاومت میکروبی ایجاد می‌کند و ممکن است زخم عفونی شود، اگر مراقبت زخم به درستی انجام شود زخم عفونی نمی‌شود.
سلطانی گفت: بسیاری از بیماران زمانی که گرد و غبار در چشمشان می‌رود برای تهیه سیپروفلوکساسین و سولفاستامید چشمی به داروخانه مراجعه می‌کنند، این در حالی است که قطره‌ها یا آنتی‌بیوتیک چشمی برای بسیاری از مشکلات شایع چشمی ضروری نیستند، چشمی که با گرد و غبار آلوده شده با شست‌وشوی چشم با محلول مخصوص برطرف می‌شود، آنتی‌بیوتیک‌های چشمی تنها برای عفونت‌های چشمی هستند که تشخیص آن با چشم پزشک است.
کامل نکردن دوره درمان باعث تشدید عفونت می‌شود
وی با اشاره به اینکه زمانی که برای بیمار آنتی‌بیوتیک تجویز شد باید دوره درمان کامل شود، اضافه کرد: مدت درمان و کامل کردن دوره درمان برای آنتی‌بیوتیک‌ها ضروری است، زیرا کامل نکردن دوره درمان نه تنها عفونت را ریشه‌کن نمی‌کند منجر به عود مجدد عفونت می‌شود، بلکه مقاومت را بالا می‌برد.
متخصص داروسازی بالینی با گرایش آنتی‌بیوتیک درمانی افزود: مدت و میزان دوز دارو باید بر اساس تجویز پزشک به درستی مصرف شود در غیر این صورت منجر به مقاومت میکروبی می‌شود، اگر قرار است آموکسی سیلین هشت ساعت یک بار مصرف شود، مصرف آن یک بار در روز عملکردی ندارد و تنها منجر به عود بیماری و افزایش مقاومت میکروبی می‌شود.
وی گفت: در حال حاضر بسیاری از گلودردها ویروسی هستند، از این رو می‌توان به بیماران توصیه کرد که چهار روز اول بیماری در صورتی که آبریزش دارند، استراحت و از دهان‌شویه بنزیدامین استفاده کنند و انتظار بهبود سریع نداشته باشند، اگر بیماری گلو درد، بدون آبریزش و درد بدن داشت و بیش از سه روز بیماری وی به طول انجامید به پزشک مراجعه کند، زیرا احتمال باکتریایی بودن بیماری وجود دارد.
نظر شما