به گزارش خبرنگار ایمنا، مدت‌هاست که بازار خودرو روندی صعودی را در پیش‌گرفته و اکنون با التهابات بازار دلار این روند تندتر هم شده است. در یکی دو ماه اخیر خودروهای داخلی بین پنج تا ۷۰ میلیون تومان افزایش قیمت داشته که منجر به خالی شدن بازار از مشتری شده است.
با وجود سقف‌شکنی دلار تصور می‌شد شاهد تحرکاتی در بازار خودرو باشیم اما شواهد واقعیتی دیگر را نشان می‌دهد چراکه متقاضیان واقعی منتظر بهبود شرایط و امیدوار به ارزانی خودرو هستند. از طرفی هم بسیاری درصدد تأمین خودرو از طریق خودروهای قرعه‌کشی هستند و معتقدند شانسی برای برنده شدن دارند ازاین‌رو خرید باقیمت بازار آزاد را نمی‌پذیرند.
در این حال عده‌ای از فعالان بازار هم بر این باورند چنانچه افراد نیاز واقعی به خودرو ندارند فعلاً دست از خرید بکشند زیرا در این شرایط هر نوع رفتار هیجانی بر گرانی‌ها دامن می‌زند. ضمن آنکه معاملات با ریسک بالایی همراه بوده و چندان به سودآوری آن نمی‌توان اعتمادی داشت.
چرا خودرو گران شد؟
در شرایطی که خودرو از کالای مصرفی به کالای سرمایه‌ای تبدیل‌شده، واضح است که هر تغییر و تحولی در سیاست و اقتصاد موجب نوسان قیمت این کالا می‌شود. این درحالی است که از دیدگاه کارشناسان افزایش قیمت خودرو باید بر اساس ضابطه‌ای مشخص باشد و با در نظر گرفتن شرایطی از جمله سال تولید، کیفیت ساخت و… قیمت‌گذاری شود. این درحالی است که اکنون قیمت همه خودروها و حتی آن دسته که از رده خارج شده‌اند امروز بدون ضابطه و قانون افزایش می‌یابد.
اولین دلیلی که منجر به ترمز بریدن نرخ خودرو شده، افزایش قیمت دلار است. درست است که نبود توان مالی مردم منجر به رکود بازار شده اما هنوز هم میزان خودرو عرضه‌شده در بازار، نسبت به تقاضای مردم کمتر است و قطعاً ریشه اصلی گرانی خودرو به این موضوع بازمی‌گردد.
در حالی که یکی از اصلی‌ترین وعده‌های وزیر صمت ساماندهی بازار خودرو با افزایش عرضه بوده، هنوز این وعده محقق نشده و شاهد آن هستیم که کمبود خودرو بازار را به تسخیر خود در آورده است. در این میان بنا به اعتقاد فعالان بازار خودرو، زمانی که عرضه نسبت به تقاضا کمتر باشد متغیری چون نرخ دلار تأثیر خود را بر آن بازار بیشتر نشان می‌دهد و حالا تشنه ماندن بازار خودرو فاصله قیمتی زیادی را بین قیمت‌های کارخانه‌ای و بازاری این محصولات به وجود آورده که با واکنش نشان دادن به گرانی دلار این وضعیت تشدید شده است.
از طرفی هم به دلیل بلاتکلیفی قیمت دلار و برجام، بسیاری از فروشندگان از عرضه کالای خود صرف‌نظر کرده و بیشتر از قبل این بازار را در کمبود نگه‌داشته‌اند. علاوه بر این، موج جدید تقاضاهای مردمی از سوی سپرده‌گذارانی بورسی که نقدینگی خود را خارج کرده و به سمت بازار خودرو روانه کرده‌اند نیز در وضعیت آشفته بازار بی تأثیر نیست. درصورتی‌که به‌اندازه این میزان از تقاضا خودرو وجود ندارد. به عبارتی یک تقاضای انباشته ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار دستگاهی در بازار خودرو وجود دارد و تا زمانی که به این تقاضا پاسخ عملی داده نشود انتظار ساماندهی بازار بیهوده است.
مسئولان، کارشناسان و فعالان بازار خودرو چه می‌گویند؟
سعید موتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه و فروشندگان خودرو تهران اظهار می‌کند: مشکلات بازار خودرو برای امروز و دیروز نیست بلکه از سال ۹۷ که عرضه نزولی شد، فاصله قیمتی بین کارخانه و بازار نجومی شد.
وی اضافه می‌کند: خودرو یک کالای سرمایه‌ای است و از همین روی کوچک‌ترین نوسان نرخ ارز، تأثیر خود را بر بازار خواهد گذاشت که علت اصلی آن نیز محدودیت‌های ارز مضاف بر اختلاف قیمت کارخانه و بازار است. طبق روالی که درگذشته نیز شاهد بودیم، فاصله قیمت محصولات از کارخانه تا بازار که زیاد شد، نوسان افزایشی نرخ ارز منجر به افزایش قیمت خودروها اعم از داخلی‌های پرتیراژ، مونتاژی و وارداتی شد.
رئیس اتحادیه نمایشگاه و فروشندگان خودرو تهران تصریح می‌کند: وقتی کالای مصرفی تبدیل به کالای سرمایه‌ای شود با کوچک‌ترین نوسانی چه در بخش ارز و چه در بخش اخبار مواجه شود، دچار تلاطم قیمتی می‌شود.
به گفته این مسئول اگر عرضه پاسخگوی تقاضا بود وضعیت قیمت‌ها به این شکل نمی‌شد و این میزان از فاصله قیمتی بین کارخانه و بازار را شاهد نبودیم. اگر عرضه زیاد بود قطعاً قیمت‌ها کاهش محسوسی می‌یافت.
تأثیر مستقیم ارز، بر قیمت خودرو
رسول اقبال، فعال بازار خودرو در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به تأثیر افزایش نرخ دلار برگرانی خودروی داخلی، اظهار می‌کند: در چند روز اخیر شاهد رشد دو تا چهار درصدی قیمت خودرو بوده‌ایم چراکه دلار و خودرو ارتباط مستقیم با یکدیگر داشته و نوسان ارز با سرعت زیاد بازار خودرو را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
وی یادآور می‌شود: همان‌گونه که در اوایل امسال به دلیل افت مقطعی نرخ ارز، شاهد کاهش نسبی قیمت‌ها بودیم.
این فعال خاطرنشان می‌کند: بااین‌وجود فعلاً بازار در شرایط بلاتکلیفی قرار دارد حتی آن زمان هم که قیمت‌ها کاهش داشت خریدوفروشی قابل‌توجه انجام نمی‌گرفت چون مردم منتظر کاهش بیشتر قیمت‌ها بودند و در این زمان هم که خودرو گران شده است همچنان عده‌ای امیدوار به افت بیشتر قیمت‌ها بوده و خریدی انجام نمی‌دهند.
وی می‌گوید: درمجموع اغلب افراد منتظر اتفاقاتی مانند برجام و تأثیر بر قیمت‌ها هستند که به نظر بعید می‌رسد تا پایان امسال چنین تغییراتی رخ دهد.
فعلاً منتظر ارزانی نباشید
حمیدرضا قندی، فعال دیگر بازار خودرو نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در رابطه با شرایط فعلی بازار خودرو، اظهار می‌کند: اختلاف قیمت کارخانه‌ای خودرو با بازار آزاد موجب رانت شده است و تا زمانی هم که فروش‌های فوق‌العاده، ادامه داشته باشد شرایط بازار خودروبر همین روال خواهد بود.
وی در رابطه با تأثیر نرخ دلار بر بازار خودرو می‌گوید: خواه‌ناخواه با گرانی دلار، خودرو هم افزایش قیمت پیدا می‌کند اما نمی‌توان دلیل نابسامانی بازار را به این موضوع گره زد.
این فعال اضافه می‌کند: همان‌طور که اشاره کردم از طرفی فاصله قیمتی خودروی کارخانه‌ای با بازار از سویی انجام قرعه‌کشی‌ها و مهم‌تر از همه کمبود خودرو موجب، شرایط نامناسب این بازار شده است.
به گفته قندی، علی‌رغم رکود حاکم بر بازار، با کمبود خودرو در برابر میزان تقاضای موجود مواجه هستیم.
وی توضیح می‌دهد: خودرو وسیله‌ای مصرفی است و به‌هرحال افراد با استهلاک خودروی خود به سمت خرید می‌آیند. حال وقتی در برابر تقاضا، خودرویی موجود نباشد مشخص است که افزایش قیمت شکل می‌گیرد. وقتی هم که خودرو گران‌تر می‌شود تقاضای بیشتری به وجود می‌آید که این موضوع باعث، بازار را ملتهب‌تر می‌کند.
این فعال با تأیید گرانی خودرو نسبت به چند ماه گذشته می‌گوید: خودرو نسبت به یک ماه قبل گران‌تر شده است محصولات ایران‌خودرو بین ۵۰ تا ۷۰ میلیون تومان و محصولات سایپا هم بین پنج تا ۱۰ میلیون تومان افزایش نرخ داشته است.
قندی در رابطه با چشم‌انداز این بازار تا پایان سال خاطرنشان می‌کند: قیمت خودرو توسط عرضه و تقاضا و نرخ ارز، مشخص می‌شود اما قطعاً باوجود شرایط فعلی، خودرو تا پایان امسال، ارزان شدنی نیست.
گزارش از: نفیسه زمانی نژاد، خبرنگار اقتصادی ایمنا
نظر شما