به گزارش خبرنگار ایمنا، سیزدهم آبان‌ماه در تقویم کشورمان به نام روز دانش‌آموز نامگذاری شده است، دلیل نامگذاری این روز، واقعه کشتار جمعی دانش‌آموزانی بود که به نشانه اعتراض به حکومت پهلوی در صبح روز ۱۳ آبان ۱۳۵۷ در محوطه دانشگاه تهران جمع شده بودند.
یوم‌اللّه ۱۳ آبان، یادآور حماسه‌ها، ایثارها و فداکاری‌های دانش‌آموزان ایرانی است. این روز به عنوان دانش‌آموز نامیده شد، تا خاطره فرزندان دلیر انقلاب برای همیشه جاودان بماند و درسی فراموش‌ناشدنی برای تمام دانش‌آموزان در سراسر گیتی باشد که با ابرقدرت‌های چپاول‌گر مبارزه کنند و سربلندی را بر زندگی ذلت‌بار ترجیح دهند. آنچه می‌خوانید گفت‌وگوی خبرنگار ایمنا با سرهنگ حسین رجب‌پور، رئیس جدید سازمان بسیج دانش‌آموزی استان اصفهان درباره برنامه‌های این هفته و طرح‌های بسیج در راستای بصیرت‌افزایی و تقویت هویت آینده‌سازان کشور است.
شعار امسال روز دانش‌آموز چیست و در حوزه بصیرت‌افزایی و جهاد تبیین برای دانش‌آموزان چه اقداماتی انجام شده است؟
از هفتم تا سیزدهم آبان‌ماه هر سال هفته بسیج دانش‌آموزی نامیده شده و دلیل این نامگذاری مناسبت هشتم آبان‌ماه و روز شهادت حسین فهمیده است. شعار امسال هفته بسیج دانش‌آموزی «ایران قوی» است البته جامعه هدف ما همه دانش‌آموزان است و تنها شامل دانش‌آموزان بسیجی نمی‌شود بلکه همواره شعار ما این بوده که بسیج دانش‌آموزی متعلق به همه دانش‌آموزان است.
در زمینه مباحث جهاد تبیین و نشست‌های بصیرت‌افزایی چند دسته اقدامات انجام شده است. مهم‌ترین مسئله‌ای که امروز مطرح است در قدیم به آن تکیه‌گاه و امروز قالبی گفته می‌شود، به این معنا که چگونگی اجرای موضوعات بصیرتی برای دانش‌آموزان از اهمیت زیادی برخوردار است.
یک دسته اقدامات برگزاری نشست‌های بصیرتی برای دانش‌آموزان مدارس متوسطه است که در قالب نشست‌های دوسویه یا سخنرانی‌های انجام می‌شود، با توجه به شرایطی که به‌تازگی ایجاد شد، نیاز به جلسات دوطرفه و با تعداد محدود احساس می‌شود. این نشست‌ها به این سمت هدایت می‌شود که مدرسه دوقطبی نشود زیرا این موضوع از اهمیت زیادی برخوردار است که کودکان و نوجوانان بتوانند به راحتی پرسش‌های خود را مطرح کنند و استاد نیز به طور کامل پاسخگوی پرسش‌ها باشد و این موضوع در آموزه‌های تربیتی ما نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.
در ابتدا دانش‌آموزان پرسش‌های زیادی مطرح می‌کردند و احساساتی بودند اما وقتی که احساسات آرام می‌شد و پرسش‌ها را روی تابلو می‌نوشتیم، برای پاسخگویی آنها همراهی می‌کردند، به طور کلی جلسات بسیار خوبی در حال برگزاری است.
در کنار این اقدامات استفاده از ظرفیت‌های مختلف برای بصیرت‌افزایی می‌تواند بسیار راهگشا باشد به عنوان مثال یکی از ظرفیت‌های بزرگی که در اختیار داریم راهیان نور است که اگر در این اردوها تنها به بیان چند خاطره پرداختیم به هدف نمی‌رسیم اما اگر هویت‌بخشی و بصیرت‌افزایی را مطرح کنیم به شکل غیرمستقیم بچه‌ها مشتاق می‌شوند و به دنبال آن حرکت می‌کنند زیرا بحث‌های الگوسازی و الگوی همزادپنداری نیز برای بچه‌ها مطرح می‌شود.
یکی دیگر از ظرفیت‌های قانونی که در اختیار بسیج قرار دارد اردوهای درس دفاعی است که هر سال در دو یا سه مرحله انجام می‌شود، حضور در میدان تیر نیز تنها برای دانش‌آموزان پسر متوسطه دوم در نظر گرفته شده است. در مرحله اول این برنامه که از پانزدهم آبان تا سی‌ام آذرماه برنامه‌ریزی شده است دانش‌آموزان به اردوگاه‌های تربیتی دعوت می‌شوند، از صبح تا ظهر چند کلاس متناسب با درس دفاعی برگزار می‌شود و در بعدازظهر مباحث بصیرت‌افزایی در قالب برنامه‌های بازی، ورزش و نشاط در فضای اردوگاهی آموزش داده می‌شود.
آیا بسیج دانش‌آموزی در زمینه آسیب‌شناسی حوادث اخیر نیز اقدامی انجام داده است؟
ماهیت این جریان در هفته اول نامشخص بود اما آنچه مشخص است این بود که بچه‌ها سوال داشتند اما آن‌را مطرح نمی‌کردند، بنابراین ما به دریافت سوالات و شبهات دانش‌آموزان و قدم برداشتن در راستای پاسخگویی به شبهات آنان کمک می‌کنیم.
آیا امکان هم‌افزایی بین ارگانی و درون‌استانی برای استفاده از ظرفیت‌های مختلف بسیج در بخش‌ها و اقشار گوناگون وجود دارد؟
بسیج دانش‌آموزی از ظرفیت قانونی برخوردار است که سال ۷۵ در مجلس شورای اسلامی به نام قانون تشکیل و توسعه بسیج دانش‌آموزی به تصویب رسید که بر اساس آن بسیج موظف به فعالیت در آموزش و پرورش است اما نقطه هم‌افزایی این دو نهاد، تعاملات بین آموزش و پرورش و سازمان بسیج است که اگر وجود نداشته باشد به دلیل تفاوت این دو دستگاه با مشکل روبه‌رو می‌شویم به همین دلیل ستادهای پشتیبانی و هماهنگی تعریف و تصویب شده است که از عالی‌ترین سطح وزارت تا پایین‌ترین سطح یعنی مدرسه را در بر می‌گیرد و این همکاری‌ها تا پایین‌ترین رده ادامه دارد.
با دیگر اقشار بسیج از جمله بسیج دانشجویی، هنرمندان و فرهنگیان نیز تعاملات گسترده‌ای داریم. در بسیج محلی نیز طرح‌های تربیتی تعریف شده به نام طرح شهید بهنام محمدی، شهید عزیزالهی و شهید فهمیده اجرا شده است که طرح شهید عزیزالهی مخصوص پایه‌های ابتدایی، طرح شهید محمدی برای متوسطه اول و طرح شهید فهمیده برای متوسطه دوم در نظر گرفته شده است.
با توجه به حوادث اخیر، محور برنامه‌های روز دانش‌آموز چیست؟
شعار امسال ما ایران قوی است یعنی باید به این سمت برویم که هویت دانش‌آموزان را برای آنها بازخوانی کنیم که اگر این هویت یادآوری شود، همه‌چیز احیا می‌شود برای این احیا در فضای مجازی کارهای زیادی انجام شد از جمله چند پویش به نام‌های «من حجاب را دوست دارم»، «نه به بی‌حجابی»، «لبیک یا خامنه‌ای»، «من ایران را دوست دارم» و «ایران قوی» برگزار کردیم و دانش‌آموزان با ارسال آثاری از جمله پادکست، عکس و عکس‌نوشته از آن استقبال کردند.
یکی دیگر از برنامه‌های این هفته افتتاحیه راهیان نور است که در هفته بسیج دانش‌آموزی آغاز می‌شود. همچنین اردوی فرمانده دل‌ها که زیارت قبر شهید خرازی است برای دانش‌آموزان پایه چهارم ابتدایی در نظر گرفته شده است؛ در کتاب فارسی این پایه درسی به نام فرمانده دل‌ها درباره شهید خرازی گنجانده شده و این اردوی کمک‌آموزشی و تربیتی پیش‌بینی شده است تا در قالب آن مربیان با ورود بچه‌ها به گلستان شهدا از آنها با برنامه‌های شعر استقبال کنند، سپس بعضی اسلحه‌ها و ادوات نظامی پلاستیکی در اختیار کودکان قرار می‌گیرد تا شکل دیده‌بان، تک‌تیرانداز یا بی‌سیم‌چی بگیرند، محتویات فرهنگی را نیز در اختیار آنها قرار می‌دهیم و با همکاری فرهنگسرای پایداری باید در گلستان شهدا به دنبال یک نقشه گنج بگردند که به مزار یک شهید دانش‌آموز می‌رسد و این برنامه باعث آشنایی دانش‌آموزان با گلستان شهدا می‌شود تا اینکه به مزار شهید دانش‌آموز می‌رسند و با گل و گلاب مزار را شست‌وشو می‌کنند، در سالن فرهنگسرا نیز یک برنامه مختصر برگزار می‌شود سپس بر سر مزار شهید خرازی می‌روند که این یک برنامه دو ساعته است، در پایان سر مزار شهید خرازی می‌روند و میثاق‌نامه اجرا می‌شود در پایان به هر کدام یک مدال داده می‌شود که روی آن نوشته فرمانده دل‌ها حاج حسین خرازی، این نماد برای دانش‌آموزان ماندگار می‌شود.
نشست‌های بصیرتی نیز در هفته بسیج دانش‌آموزی پررنگ خواهد شد، همچنین سلسله مسابقات علمی به نام لیگ علمی پایا در نظر گرفته شده است که امسال شانزدهمین دوره آن برگزار می‌شود در مدت ۱۵ سال همواره استان اصفهان رتبه اول را به دست آورده است. دانش‌آموزان استان اصفهان در زمینه علمی همیشه باعث افتخار ما بوده‌اند و سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ حدود ۸۵۰ تیم پنج‌نفره از پایه ششم ابتدایی تا یازدهم در این مسابقات شرکت کردند که شامل چهار مرحله شهرستانی، استانی، ملی و بین‌المللی است.
امسال دانش‌آموزان استان اصفهان ۱۲ مدال به دست آوردند و با اختلاف بسیار زیاد از تیم استان گیلان که شش مدال به دست آورد، با پنج مدال طلا سه نقره و چهار برنز در جایگاه برتر ایستادند که دانش‌آموزان از تمام شهرستان‌های استان اصفهان شامل نجف‌آباد، آران‌وبیدگل و کاشان در این مسابقات شرکت می‌کنند. آیین تجلیل از این تیم‌ها نیز قرار است در هفته بسیج دانش‌آموزی برگزار شود.
تیم مربیان کودک نیز آماده اجرای برنامه‌های شاد در مدارس ابتدایی هستند که قرار است در هفته بسیج دانش‌آموزی که به ۱۳ آبان منتهی می‌شود با موضوع هویت در مدارس برگزار شود. در روز ۱۳ آبان نیز ایستگاههای مختلفی ایجاد می‌شود مشابه برنامه‌ای که روز قدس در کنار مسجد شیخ لطف‌الله انجام شد.
آیا برای اجرای سرود سلام فرمانده و فرامرزی شدن آن در این مناسبت نیز برنامه‌ای دارید؟
ابوذر روحی که خواننده این سرود بود نیز این موضوع را تأیید کرد که برای نخستین بار سرود سلام فرمانده به شکل جمعی در اصفهان خوانده شد. در ماه مبارک رمضان امسال و ایام ولادت امام حسن مجتبی (ع) بود که برنامه افطار اولی برای حدود هزار دانش‌آموز در میدان امام (ره) در نظر گرفته شده بود، تقریباً میدان پر شد.
دانش‌آموزان دختری که به ۹ سالگی رسیده بودند برای شرکت در این مراسم افطاری به همراه آورده بودند و پس از برگزاری نماز جماعت، برنامه‌ای شاد و سرود سلام فرمانده اجرا شد که این برنامه بازتاب بسیار گسترده‌ای به همراه داشت، همه بچه‌هایی که به میدان آمده بودند دهه ۹۰ یعنی دختران دانش‌آموز بودند که با خانواده‌های خود شرکت کردند.
طرح‌های فرهنگی و آموزشی که در طول سال برای افزایش توان فکری اعتقادی دانش‌آموزان در جنگ‌های نرم برگزار می‌شوند تا چه میزان اثرگذار بوده‌اند؟
معتقدیم که این برنامه‌ها اگر تنها جنبه شور داشته باشد، وقتی شور فروکش کرد دانش‌آموزان دوباره به سمتی گرایش پیدا می‌کنند که هیجان بیشتری دارد، بنابراین باید طرح‌های تربیتی عمیق داشته باشیم. این طرح‌ها که به شکل کشوری برگزار می‌شود، می‌تواند بسیار راهگشا باشد هم در زمینه بصیرت‌افزایی، تقویت هویت دینی و هویت ملی و هم اینکه دانش‌آموزان در غبار فتنه بتوانند راه خود را ساده‌تر پیدا کنند.
سال گذشته در ۲۵۳ مدرسه طرح شهید بهنام اجرا شد اما به دلیل شرایط کرونا این ارتباط بسیار کم بود. مهم‌ترین برنامه‌ای که می‌تواند برای دانش‌آموزان تأثیرگذار باشد اردوهای تفریحی و شاد یک روزه یا خارج از استانی و چند روزه است، حتی اردوهای مدرسه‌ای می‌تواند بسیار مؤثر باشد به همین دلیل در برنامه‌ای که سه هفته اخیر با مربیان داشتیم این موضوع مورد تاکید قرار گرفت.
اگر تنها به برنامه‌های شورانگیز برای دانش‌آموزان اکتفا کردیم به نتیجه نمی‌رسیم بلکه باید در کنار آن شعور سیاسی و دینی افزایش یابد. رهبر معظم انقلاب نیز در زمینه جهاد تبیین مرتب بر موضوع باورهای دینی تاکید دارند زیرا باور انگیزه را می‌سازد، هدف را ترسیم می‌کند و اراده را در دانش‌آموز ایجاد می‌کند تا کاری را انجام دهد. باید این باور دینی را تقویت کنیم.
با پیشرفت تکنولوژی به‌طور قطع شرایط دانش‌آموزان امروز با گذشته متفاوت است، در این زمینه چه اقدامی می‌توان انجام داد؟
راهکار این است که مربیان با دانش‌آموزان در جاهای مختلف مانند فوتبال، کوهنوردی و بازی‌های رایانه‌ای ارتباط برقرار کنند و اثر تربیتی مورد نظر خود را القا کنند. یکی از ظرفیت‌های مغفول مانده اردوها است که برگزاری هدفمند آنها می‌تواند یک ظرفیت تربیتی مناسبی فراهم کند.
تعداد دانش‌آموزان بسیجی استان اصفهان چند نفر است؟
آمار ثبت شده در سامانه بسیج دانش‌آموزی قابل توجه است اما باید برای این دانش‌آموزان برنامه‌ریزی کنیم و برای هویت بخشی به آنها باید از ظرفیت‌های مغفول برای تربیت استفاده کنیم همچنین ظرفیت‌های هنر بسیار کم مورد استفاده قرار گرفته از بازی‌های بومی و محلی ظرفیت مناسبی در این زمینه است به ویژه در دوران دو سال شیوع کرونا که دانش‌آموزان در فضای مجازی بودند اکنون نیاز به استفاده از ظرفیت بازی‌ها احساس می‌شود.
اردوهای هجرت و جهادی و برنامه‌های بازدیدهای علمی نیز از دیگر ظرفیت‌های بدون استفاده است، اینکه دانش‌آموزان بتوانند دستاوردهای انقلاب اسلامی را از نزدیک ببینند قطعاً می‌تواند در زمینه هویت‌بخشی مؤثر باشد، همچنین امید و نشاط احیا می‌شود زیرا گاهی با دانش‌آموزانی روبه‌رو هستیم که هیچ امید و انگیزه‌ای به آینده ندارند زیرا همواره سیگنال منفی از رسانه دریافت می‌کنند اما وقتی برخی از پارامترهای موفقیت دانشمندان ایرانی را برای آنها معرفی کنیم مثل بومی‌سازی تولید ملی میعانات گازی یا دستاوردهای هسته‌ای و دارویی در روحیه آنها بسیار تأثیرگذار است. اردوهای رزم و برگزاری جشنواره‌های علمی برای شناسایی و پرورش دانش‌آموزان نخبه علمی نیز برای دانش‌آموزان جذاب است.
طرحی که در تابستان امسال آغاز شد آشنایی دانش‌آموزان با مهارت‌های مختلف بود تا بتواند در زندگی از این مهارت‌ها استفاده کند. برخی از این مهارت‌ها نظری و برخی عملی است. از اواخر پاییز سال گذشته با پیشنهاد یکی از کارآفرینان مطرح اصفهان طرحی را اجرا کردیم و در مدت شش ماه یک سناریو برای برگزاری یک دوره مهارت‌آموزی در تابستان گذشته آماده شد.
برخی از رشته‌های مهارت‌آموزی را بسیج پیشنهاد کرد و برخی نیز بر اساس بوم منطقه در نظر گرفته شد. دانش‌آموزان در این دوره‌های مهارت‌آموزی شرکت کردند و در پایان تابستان با هماهنگی سازمان فنی حرفه‌ای، آزمون برگزار و به شرکت‌کنندگان گواهینامه مهارت داده شد.
در صورتی که این طرح برای سال آینده غنی‌تر و محکم‌تر اجرا شود با استقبال بسیار زیادی روبه‌رو می‌شود زیرا بسیاری از دانش‌آموزان علاقه‌مند به آموختن مهارت یا کارهای هنری و صنایع دستی یا حتی کشاورزی هستند و فراهم کردن زمینه آشنایی کودکان و نوجوانان با این موضوعات می‌تواند مؤثر باشد.
نظر شما