به گزارش خبرنگار ایمنا، جدول تناوبی همواره یکی از دستاوردهای مهم علم شیمی محسوب می‌شود که تا به امروز کاربردها و مزایای بسیاری برای این دانش به‌همراه داشته است، اما امروزه بشر به‌دنبال کشف عناصر جدیدی است که در جدول تناوبی مندلیف دیگر جایگاهی ندارد. جدول مندلیف تنها گنجایش ۱۱۸ عنصر را دارد در صورتی که بشر به‌دنبال عناصری با عدد اتمی بالاتر از ۱۱۸ بوده و در حال حاضر نیز برخی از این عناصر کشف و در مرحله راستی‌آزمایی است.
امروزه دانشمندان و طراحان در حال بررسی الگوهای مختلفی هستند تا جدول عناصر آینده را طراحی کنند، در این راستا طرح‌های بسیاری پیشنهاد شده است. برای بررسی بیشتر آینده جدول تناوبی عناصر با حمیدرضا یوسفی، دکترای شیمی آلی گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
جدول تناوبی چه زمانی کشف شد؟
جدول دوره‌ای عناصر که امروزه مورد استفاده قرار می‌گیرد و بحث‌های بسیاری پیرامون آن شده است طی ۱۵۰ الی ۲۰۰ سال طراحی و ویرایش شده است؛ این جدول توسط مندلیف طراحی شد و تاکنون توسط افراد بسیاری ارتقا یافته است. نخستین عناصر کشف‌شده توسط بشر قدمتی هزار ساله دارند، اما کشف برخی از عناصر به چند دهه اخیر باز می‌گردد.
چرا علم شیمی نیازمند جدول عناصر جدید است؟
جدول تناوبی تا به امروز بسیار مهم و حائز اهمیت بوده است از طرفی این جدول پتانسیل ارتقا داشته و کاربردی بوده است، اما باید به این مسئله توجه کرد که جدول تناوبی عناصر جای خالی دیگری ندارد و تمام گروه‌ها و تناوب‌های آن تکمیل‌شده است، گفتنی است که قسمتی تحت عنوان لانتانیدها و آکتنیدها برای قرارگیری عناصر جدید در این جدول در نظر گرفته شده بود که این بخش نیز تکمیل شده است.
با این وجود علم و دانش هیچ‌گاه متوقف نمی‌شود و همیشه در حال گسترش است از طرفی امروزه دانشمندان بسیاری در دنیا به‌دنبال کشف عناصر جدید هستند و ممکن است درحال‌حاضر نیز عناصر جدید کشف شده باشد، اما هنوز به تأیید نهایی نرسیده است؛ بنابراین باید مکانی تحت جدولی جدید برای قرارگیری این عناصر ایجاد کرد.
جدول عناصر شیمیایی در آینده چگونه خواهد بود؟
حدود چند سال پیش ژورنال‌های مطرح دنیا به مبحثی تحت عنوان جدول تناوبی مدرن پرداختند که در این مطلب به نظریه‌ای در علم ریاضی اشاره شده بود؛ این نظریه که تحت عنوان فیبوناچی شناخته می‌شود به الگوی حلزونی شکل اجسام اشاره می‌کند. طبق نظریه فیبوناچی گفته می‌شود که دنیا از دریچه حلزونی شکل مشاهده می‌شود و تصاویر، ساختمان‌ها، الگوهای ریاضی و هنر در این نظریه قرار گرفته است.
نظریه فیبوناچی بسیار قابل توجه بوده و امروزه نیز جایگاه خود را در علوم مختلف پیدا کرده است از طرفی پیش‌بینی می‌شود که در آینده نیز طرح جدول عناصر شیمیایی طبق این نظریه به شکل حلزونی تبدیل شود.
جدول عناصر فیبوناچی چگونه است؟
نظریه فیبوناچی می‌گوید که پدیده‌های مختلفی در دنیا از جمله سیاه‌چاله‌ها و گل‌ها از الگوی حلزونی پیروی می‌کند؛ این نظریه دنباله‌ای است که ریاضی را به علوم دیگر متصل می‌کند و از آن‌جایی که در جدول دوره‌ای عناصر دیگر جای خالی وجود ندارد، پیش‌بینی می‌شود جدول عناصر آینده طبق نظریه فیبوناچی دورانی شود.
با توجه به این مسئله و بنابر عقیده جامعه علمی جدول تناوبی عناصر باید به سمت نظریه فیبوناچی ارتقا پیدا کند زیرا هر لحظه ممکن است عنصر جدیدی در دنیا کشف شود و باید جایگاه آن در جدول عناصر مشخص گردد که در صورت استفاده از جدول دورانی برای ۳۰۰ الی ۴۰۰ عنصر جایگاه خالی خواهیم داشت.
چرا دستیابی به عناصر جدید حائز اهمیت است؟
امروزه دستاوردهای شیمی را مدیون گذشتگان هستیم زیرا دانشمندان بزرگی از جمله مندلیف توانستند جدول جامع و کاربردی را طراحی و توسعه دهند که تاکنون قابلیت ارتقا داشته است؛ بنابراین اگر دانشمندان امروز بتوانند این جدول را ارتقا دهند، دستاورد مهمی کسب خواهند کرد.
امروزه کشف عناصر جدید بسیار حائز اهمیت است؛ در گذشته کشف عناصر تقریباً دستاوردی معمولی بود و بیشتر عناصر توسط کشورهای آمریکایی و اروپایی کشف می‌شد به همین دلیل چنین دستاوردهایی برای بشر عادی شده بود، اما امروزه با پیشرفت علم دانشمندان به‌دنبال کشف عناصر جدید هستند.
آیا در آینده شاهد عناصر جدید خواهیم بود؟
بله؛ عناصر جدید قطعاً در آینده به جدول عناصر شیمیایی اضافه خواهد شد و حتی درحال‌حاضر نیز عناصری کشف شده، اما به دلیل شرایط فعلی و نبود مکان مناسب برای قرارگیری عناصر جدید، هنوز کشف آن‌ها به‌طور رسمی اعلام نشده است، از طرفی ممکن است عناصر جدیدی که کشف می‌شود، ایزوتوپی از عناصر دیگر باشد، اما قطعاً در آینده عناصر جدیدی کشف خواهد شد که در آن هنگام جدول تناوبی بلااستفاده می‌شود.
جدول شیمیایی عناصر آینده چه ویژگی‌هایی باید داشته‌باشد؟
دانشمندان و طراحان به‌دنبال جدولی هستند که از قواعد و سیستم جدول تناوبی امروزی پیروی کند؛ درواقع نمی‌توان عناصر را از نظر دوره و گروه تغییر داد به همین دلیل باید مکانی برای آن‌ها در نظر گرفته شود که توالی قبلی از بین نرود که با توجه به این مسائل بهترین جدول پیشنهادی، الگوی فیبوناچی است.
نظر شما