به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، ابرهای بزرگ و کوچک ماژلانی به‌عنوان بزرگترین کهکشان‌های اقماری راه‌شیری، طی میلیاردها سال سفری خطرناک را پیموده‌اند و در حال چرخش به‌دور یکدیگر، در شرایطی که در حال کشیده شدن به‌سمت کهکشان اصلی خود (راه شیری) نیز هستند، گسترش یافته‌اند و از خود ردپایی از زباله‌های گازی بر جای گذاشته، می‌گذارند و خواهند گذاشت. آنچه باعث برانگیخته شدن تعجب اخترشناسان شده است، دست‌نخورده باقی ماندن این کهکشان‌های کوتوله و تداوم شکل‌گیری شدید ستارگان در آن‌ها است.
اخترشناسان سال‌های سال تلاش کردند دلیل و چگونگی وجود این جریان از مواد را توضیح دهند که چرا با وجود حذف این حجم عظیم گاز از کهکشان‌ها، هنوز هم فرآیند تشکیل ستاره در آن‌ها انجام می‌گیرد تا این‌که در نهایت تلفیق داده‌های تلسکوپ فضایی هابل ناسا و یک ماهواره بازنشسته به نام کاوشگر طیف‌سنج فرابنفش دور (FUSE)، سرانجام آن‌ها را به جواب رساند.
سیستم ماژلانی توسط یک سپر محافظ از گاز داغ سوپر شارژ شده احاطه شده است که هم‌چون پیله ابریشم دور کهکشان را احاطه می‌کند و مانع از خروج گاز آن‌ها توسط کهکشان راه‌شیری می‌شود. به‌این‌ترتیب ابرهای ماژلانی می‌توانند به تشکیل ستارگان جدید ادامه دهند. این کشف که در نشریه Nature منتشر شده است به جنبه جدیدی از تکامل کهکشان‌ها می‌پردازد؛ کهکشان‌ها با پوششی از پیله‌های گازی احاطه شده‌اند که به‌عنوان سپر دفاعی آن‌ها در برابر کهکشان‌های دیگر عمل می‌کند.
محققان سال‌ها پیش دریافتند که چنانچه به شبیه‌سازی‌های سقوط ابرهای ماژلانی روی کهکشان راه‌شیری یک سپر یا تاج اضافه شود می‌توان جرم گاز استخراج شده را برای نخستین بار تشریح کرد. از سوی دیگر داده‌ها حاکی از آن بود که ابر ماژلانی بزرگ برای داشتن این پوشش دفاعی به‌اندازه کافی بزرگ هست. داده‌های جدید نیز نشان داد هرچند پوشش دفاعی این کهکشان بیش از ۱۰۰ هزار سال نوری امتداد دارد و بخش عظیمی از آسمان جنوبی را می‌پوشاند، عملاً نامرئی است. ترسیم این پوشش به بررسی ۳۰ سال داده‌های آرشیو شده برای اندازه‌گیری‌های مناسب نیاز داشت.
اخترشناسان بر این باورند که تاج یا سپر یک کهکشان بقایای ابر اولیه گازی است که میلیاردها سال پیش برای تشکیل آن کهکشان فرو ریخته است. بااین‌وجود و به‌رغم دیده شدن تاج‌ها در اطراف کهکشان‌های کوتوله دورتر، آن‌ها هرگز نتوانسته بودند یکی از این سپرهای محافظ را با جزئیات بیشتر کاوش کنند.
محققان اعلام کردند که پیش‌بینی‌های زیادی از شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای در مورد این‌که سپرهای دفاعی چگونه باید به نظر برسند یا در طول میلیاردها سال تعامل داشته باشند، وجود دارد، اما به‌لحاظ رصدی، امکان آزمایش آن‌ها وجود ندارد چراکه به‌طور معمول تشخیص‌شان در کهکشان‌های کوتوله بسیار دشوار است. بااین‌وجود قرار داشتن ابرهای ماژلانی در آستانه راه‌شیری، فرصتی ایده‌آل برای مطالعه نحوه تعامل و تکامل کهکشان‌های کوتوله فراهم می‌کند.
محققان در جستجوی شواهد مستقیم از تاج سیستم ماژلانی، بایگانی هابل و FUSE را برای مشاهدات فرابنفش اختروش‌هایی که میلیاردها سال نوری پشت آن قرار داشتند مورد مطالعه و بررسی قرار دادند. مشاهدات هابل از اختروش‌ها در گذشته برای نقشه‌برداری از تاج اطراف کهکشان آندرومدا استفاده می‌شد. تیم تحقیقات استدلال کرد که اگرچه تاج به‌تنهایی تا اندازه‌ای تاریک است که نمی‌توان آن را دید، باید به‌عنوان نوعی مه قابل مشاهده باشد که الگوهای مشخصی از نور درخشان را از اختروش‌ها در پس‌زمینه خود جذب می‌کند.
کوازارها یا اختروش‌ها، هسته‌های بسیار درخشان کهکشان‌ها هستند که سیاه‌چاله‌های فعال عظیمی را در خود جای داده‌اند.
تیم در نهایت توانست با تجزیه‌وتحلیل الگوهای موجود در نور فرابنفش از ۲۸ اختروش، مواد اطراف ابر ماژلانی بزرگ را شناسایی و مشخص کند، به‌این‌ترتیب وجود تاج تأیید شد. همان‌طور که پیش‌بینی شده بود، طیف‌های اختروش با نشانه‌های متمایز کربن، اکسیژن و سیلیکون تشکیل‌دهنده هاله پلاسمای داغ مشخص شده‌اند که کهکشان را احاطه کرده است.
توانایی تشخیص این تاج به طیف‌های فرابنفش بسیار دقیق نیاز داشت و وضوح هابل و FUSE برای این مطالعه بسیار مهم بود. محققان توضیح دادند که گاز تاج یا سپر دفاعی بسیار پراکنده است و حتی به‌سختی وجود دارد. علاوه بر این با گازهای دیگر از جمله جریان‌های بیرون کشیده شده از ابرهای ماژلانی و موادی که از کهکشان راه‌شیری سرچشمه می‌گیرند، مخلوط است. بااین‌حال نقشه‌برداری از نتایج به آن‌ها کمک کرد که دریابند مقدار گاز با فاصله از مرکز ابر ماژلانی بزرگ کاهش می‌یابد. تیم تحقیق این کشف را یک نشانه گویای کامل از این امر می‌دانند که تاج مذکور که واقعاً وجود دارد، کهکشان‌ها را احاطه کرده است و از آن‌ها محافظت می‌کند.
محققان درباره چگونگی حفاظت این پوشش نازک از کهکشان در برابر نابودی توضیح دادند: هر چیزی که بخواهد وارد کهکشان شود، ابتدا باید از این ماده عبور کند تا بتواند بخشی از ضربه را جذب کند. علاوه بر این، تاج نخستین ماده‌ای است که می‌توان استخراج کرد. فدا کردن بخشی از این تاج به‌معنای محافظت از گاز درون خود کهکشان و توانایی تشکیل ستاره‌های جدید است.
نظر شما