به گزارش خبرنگار ایمنا، کنکور جمعیت بسیاری از جوانان را برای کسب پیشرفت و رسیدن به اهداف خود تحت تأثیر قرار داده است و عملاً سرنوشت و آینده جوانان را تعیین می‌کند. این آزمون یکی از مهم‌ترین مراحل زندگی محسوب می‌شود و باعث شده بسیاری از انتشاراتی‌ها و شرکت‌های سودجو از این بستر ایجاد شده سوءاستفاده کنند.
امروزه آزمون سراسری با مشکلاتی روبه‌رو شده است و شورایعالی انقلاب فرهنگی برای رفع این مشکلات، تغییراتی اعم از افزایش تأثیر معدل و حذف دروس عمومی را تصویب کرد که البته از دید دانش‌آموزان، دانشجویان و کارشناسان، این تغییرات نیز مشکلات خاص خود را به همراه دارد.
تغییرات کنکور ۱۴۰۲ و مزایای آن
پس از حدود یک سال کش و قوس سرانجام در ۲۵ تیر ۱۴۰۱ مصوبه شورایعالی انقلاب فرهنگی در رابطه با تغییرات کنکور ۱۴۰۲ توسط رئیس‌جمهور به شورای سنجش و پذیرش دانشجو و وزارت آموزش و پرورش برای اجرا ابلاغ شد.
یکی از مهم‌ترین تغییرات کنکور ۱۴۰۲ و بعد از آن، تأثیر سوابق تحصیلی به صورت قطعی است. برای کنکور ۱۴۰۲ سوابق تحصیلی به میزان ۴۰ درصد قطعی و فقط سال دوازدهم، برای کنکور ۱۴۰۳ سوابق تحصیلی به میزان ۵۰ درصد قطعی و فقط سال دوازدهم، برای کنکور ۱۴۰۴ سوابق تحصیلی به میزان ۶۰ درصد قطعی و سال یازدهم و دوازدهم و برای کنکور ۱۴۰۵ سوابق تحصیلی به میزان ۶۰ درصد قطعی و سال دهم و یازدهم و دوازدهم اعمال خواهد شد.
اهمیت دادن به آموزش‌های مدارس و در کنار آن توجه به دیگر ابعاد تربیتی و مهارت‌های زندگی همچنین تشریحی خواندن و فرصت تفکر عمیق و پاسخگویی به سوالات در وقت کافی از مزایای این قسمت از مصوبه است؛ با این وجود کنکور کماکان جزو ملاک‌های پذیرش دانشجو است که در سال ۱۴۰۲ شصت درصد و در نهایت در سال آتی حداقل چهل درصد تأثیر خواهد داشت.
کنکور از عیار مناسبی برای سنجش داوطلبان برخوردار است
حمیدرضا، دانشجوی سال آخر دکترای یکی از دانشگاه‌های معتبر کشور در رابطه با آزمون سراسری به خبرنگار ایمنا می‌گوید: امروزه با تغییرات سیستم آموزشی و کتاب‌های درسی کنکور نیز بسیار دشوار شده و رقابت بین دانش‌آموزان نیز افزایش یافته است.
وی می‌افزاید: در حال حاضر کنکور به درصدی از سختی رسیده است که تمام رتبه‌های برتر این آزمون جزو نوابغ ایران محسوب می‌شوند و بسیاری از آنها در دانشگاه‌های بین‌المللی دنیا تحصیل می‌کنند.
این دانشجو تاکید می‌کند: عیار کنکور به درصد مناسبی رسیده است، اما مشکل کنونی سطح سواد پایین دانش‌آموزان است؛ درواقع طی مقاطع تحصیلی دانش‌آموزان با آرامش درس می‌خوانند و نمره کسب می‌کنند، اما هنگامی که به کنکور می‌رسند، آمادگی لازم را ندارند.
وی اشاره می‌کند: طی دو سال اخیر که بیشتر کلاس‌ها نیز به‌صورت مجازی برگزار شد، تنها دانش‌آموزان مدارس به‌خصوصی توانستند رتبه مطلوبی کسب کنند که این مدارس درصد کمی از دانش‌آموزان را شامل می‌شود.
حمیدرضا ادامه می‌دهد: متأسفانه مدارس ایران نمی‌توانند خود را با کنکور منطبق کنند، زیرا معلمان در حد کتاب تدریس می‌کنند و مشکل کنونی جایی است که کنکور با کتاب‌های درسی تطابق ندارد و اگر دانش‌آموزی از کتاب کمک درسی استفاده نکند، رتبه خوبی کسب نخواهد کرد.
نبود ظریفت در دانشگاه‌های دولتی؛ معضلی در آزمون سراسری
وی در رابطه با مشکلات آزمون سراسری می‌گوید: یکی از مشکلاتی که در این آزمون مشاهده می‌شود تقاضای بسیار زیاد داوطلبان برای ورود به دانشگاه‌های دولتی است؛ درواقع دانشگاه‌های دولتی که از جایگاه بین‌المللی خوبی برخوردار هستند، نمی‌توانند جوابگوی داوطلبان باشند.
این دانشجو می‌افزاید: در حال حاضر توازن بین داوطلبان و ظرفیت‌ها وجود ندارد و از طرفی دانشگاه‌ها قادر به افزایش ظرفیت نیستند؛ البته این مشکل در کنکور کارشناسی ارشد طی تفکیک رشته‌ها و کاهش متقاضیان مرتفع می‌شود، اما در حال حاضر کنکور کارشناسی مشکل‌ساز شده است.
وی اشاره می‌کند: یکی دیگر از مشکلات کنکور وجود مشاورانی است که از سواد مناسبی برخوردار نیستند؛ درواقع برخی از افراد پس از کسب رتبه‌ای مناسب بدون داشتن دانشی در این زمینه اقدام به ارائه مشاوره به دیگر داوطلبان می‌کنند.
حمیدرضا تاکید می‌کند: مشاوران باید براساس شرایط داوطلب برنامه‌ریزی مناسبی ارائه دهند، زیرا کسی که رتبه خوبی در کنکور کسب می‌کند، شاید چندین ساعت در روز درس خوانده و تمام افراد نمی‌توانند مشابه وی عمل کنند.
وی در همین رابطه ادامه می‌دهد: داوطلبان باید در این زمینه عاقلانه تصمیم بگیرند، زیرا داشتن مشاور خوب در دوران پیش از کنکور اهمیت بسیاری زیادی دارد.
این دانشجو می‌افزاید: نکته قابل توجه این است که کنکور باید سخت باشد، زیرا رقابت بین داوطلبان بسیار است و رشته‌هایی مانند پزشکی نیز تنها رتبه‌های برتر را می‌توانند، پذیرش کنند، به همین دلیل عیار داوطلب در کنکور باید مشخص شود و با توجه به عملکرد داوطلب در کنکور اقدام به تحصیل در رشته مورد نظر خود کند.
تغییرات کنکور شرایط را برای کسب رتبه دشوار کرده است
امین، یکی از دانش‌آموزان سال دوازدهم در رابطه با آزمون سراسری به خبرنگار ایمنا می‌گوید: کنکور در شرایط قبلی مشکلات بسیاری برای داوطلبان ایجاد می‌کرد که یکی از این مشکلات نبود شانس مجدد برای کسب رتبه بود.
وی می‌افزاید: درواقع داوطلبان تنها یک بار می‌توانستند در کنکور شرکت کنند و همین مسئله باعث دشوار شدن شرایط برای قبولی دانش‌آموزان می‌شد؛ البته امکان اینکه داوطلب سال آینده دوباره در کنکور شرکت کند، وجود داشت، اما انگیزه داوطلب کاهش می‌یافت.
این دانش‌آموز سال دوازدهم ادامه می‌دهد: اخیراً تغییراتی برای کنکور ۱۴۰۲ از جمله حذف دروس عمومی و افزایش شرط معدل در نظر گرفته‌شده است که این مسئله نیز مشکلاتی در پی دارد.
وی تصریح می‌کند: هنگامی که دروس عمومی از کنکور حذف می‌شود، داوطلب سردرگم خواهد شد، زیرا در مدرسه باید برای کسب معدل به مطالعه این دروس بپردازد، اما برای کسب رتبه‌ای مناسب در کنکور باید دروس تخصصی را به‌خوبی مطالعه کند.
امین تاکید می‌کند: به موجب این مسئله ضریب دروس تخصصی در کنکور افزایش خواهد یافت و عملاً درصد قبولی داوطلبان کاهش می‌یابد.
قوانین ناگهانی و نگرانی دانش‌آموزان
علی، دانشجوی یکی از دانشگاه‌های معتبر کشور درباره اعمال تغییرات کنکور ۱۴۰۲ به خبرنگار ایمنا می‌گوید: هر سال چند طرح درباره تغییر کنکور مطرح می‌شود که برخی از آنها تصویب و تبدیل به قانون می‌شود و این موضوع داوطلبان را دچار سردرگمی می‌کند.
وی با انتقاد از اجرای ناگهانی قانون تأثیر معدل در کنکور ادامه می‌دهد: این تغییرات در روحیه، برنامه‌ریزی و حتی ذهنیت داوطلبان تأثیر دارد زیرا تنها عامل موفقیت داوطلب در کنکور مطالعه دروس نیست بلکه ذهنیت و برنامه‌ریزی برای نتیجه گرفتن در این آزمون مؤثر است و نبود اطمینان نسبت به قوانین کنکور در کشور تا حدودی داوطلبان را آزار می‌دهد.
این دانشجو در رابطه با حذف برخی دروس از کنکور، می‌گوید: قرار نیست همه این دروس با هم حذف شود و این اتفاق به تدریج رخ خواهد داد که به نظر تصمیم خوبی است زیرا برخلاف آنچه برخی معتقدند دروس عمومی در بهبود رتبه داوطلب مؤثر است، اما با این موضوع موافق نیستم زیرا در برخی سال‌ها سوالات دروس عمومی بسیار سخت بوده و این دسته از سوالات تأثیری در بهبود رتبه نداشته است.
گام مؤثر کمرنگ شدن دروس عمومی
وی کم شدن وزن تأثیرگذاری دروس عمومی در کنکور را باعث تمرکز داوطلبان در دروس تخصصی دانست و تاکید می‌کند: این قانون باعث می‌شود داوطلبان وقت خود را تنها برای مطالعه درس‌های تخصصی اختصاص دهند و اگر به مرور دروس عمومی و میزان تأثیرگذاری آنها در کنکور کاهش یابد، داوطلبان می‌توانند در کنار دروس تخصصی و برای ایجاد تنوع آنها را مطالعه کنند.
این دانشجو اجرای قانون حذف دروس عمومی را نیازمند دقت و توجه ویژه دانسته و می‌گوید: این قانون باید به شکلی اجرا شود که آسیبی به داوطلب وارد نشود؛ قرار است کنکور دوبار در سال برگزار شود که شرایط خوبی را ایجاد خواهد کرد زیرا بارها دیده‌ایم داوطلبان کنکور یک سال برای موفقیت در آزمون کنکور تلاش کرده، اما یکی دو هفته مانده به آزمون سراسری یکی از نزدیکان خود را از دست می‌دهد یا اتفاقی برای وی رخ می‌دهد که فرد نتواند از نظر روحی خود را برای حضور در روز آزمون آماده کند.
تغییرات کنکور بازار کلاس‌های خصوصی را تقویت می‌کند
سعید قناعتی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رامهرمز در رابطه با تغییرات کنکور ۱۴۰۲ به خبرنگار ایمنا می‌گوید: همیشه کنکور برای دانش‌آموزان یادآور استرس، بیم و نیز تلاش و امید برای دانش‌آموزانی است که تصمیم بر دانش‌افزایی داشتند.
وی با بیان اینکه کنکور ذهن داوطلبان را آشفته و تولید استرس می‌کند، ادامه می‌دهد: از جمله نکات مثبت کنکور «نحوه برگزاری» آن است که برای همه داوطلبان به صورت یکسان در سراسر کشور و در یک روز خاص برگزار می‌شد و همه به صورت یکسان سنجیده می‌شدند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رامهرمز تصریح می‌کند: کنکور ۱۴۰۲ قرار است در دو مرحله با مشخصاتی ازجمله تأثیر سوابق تحصیلی برگزار شود و قرار است ۶۰ درصد معدل دانش‌آموزان برای پذیرش در دانشگاه لحاظ شود. قطعاً این‌گونه تغییرات کنکور باعث داغ شدن بازار کلاس‌های تقویتی، خصوصی، آموزشگاهی و مدارس غیرانتفاعی بیش از پیش خواهد شد، ضمن اینکه مدارسی مورد توجه قرار خواهند گرفت که در آن معدل به دست آوردن برای دانش‌آموز راحت‌تر است؛ از این رو معتقدم نکاتی ازجمله تقلب‌های گسترده‌تر و به روش‌های متفاوت صورت خواهد گرفت.
قناعتی می‌گوید: حتی این تقلب‌ها فراگیرتر می‌شود و اگر درصد کمی از داوطلبان را در نظر بگیریم که مرتکب تقلب می‌شوند، این مسئله به درصد بالایی از دانش‌آموزان سرایت خواهد کرد.
وی خاطرنشان می‌کند: در این راستا عواملی همچون برگزاری امتحانات، سلامت عوامل و تضمین اجرایی برای امتحانات نهایی و سلامت در برگزاری این امتحانات مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت. این در حالی است که کنکور که در یک روز برگزار می‌شود با مشکلات متعددی مواجه هستیم از این رو برای امتحانات نهایی در بازه یک ماهه مشکلات بیشتری را شاهد خواهیم بود.
این عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رامهرمز یادآور می‌شود: در مرحله بعد، اینکه تصحیح اوراق امتحانی به چه صورت خواهد بود، اهمیت دارد. باید این موضوع در نظر گرفته شود که ممکن است سلایق و دخالت‌ها در تصحیح اوراق امتحانی به وجود خواهد آمد که این امر می‌تواند نمرات را تغییر دهد و سلایق تصحیح‌کنندگان مشکلاتی را به وجود بیاورد. در نهایت این اقدامات می‌تواند در بالا رفتن یا پایین آمدن معدل دانش‌آموزان مؤثر باشد.
حذف دروس عمومی در کنکور نکات منفی دارد
وی با بیان اینکه در امتحانات نهایی برای دروس ضرایبی وجود ندارد و همه درس‌ها به یک اندازه دارای اهمیت هستند، اضافه می‌کند: فرض کنیم درسی مانند ریاضی با درس تاریخ در یک درجه اهمیت در بالا رفتن معدل قرار بگیرد. به نظر من حذف دروس عمومی می‌تواند نکته مثبت و منفی داشته باشد. نکته مثبت جایی است که دانش‌آموزان روی تعداد درس‌های کمتری متمرکز می‌شوند و تلاششان را برای درس‌های کمتری به کار می‌گیرند ولی نمی‌دانیم بعداً تکلیف دروس عمومی چه می‌شود زیرا اگر درسی روی کنکور دانش‌آموزان تأثیری نداشته باشد قطعاً آن را رها می‌کنند و اهمیت کمتری برای آن قائل می‌شوند.
نظر شما