فاطمه فخرایی‌فرد در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با اشاره به اینکه ماه چهارشنبه _شانزدهم شهریور_ ساعت ۲۲:۴۸ در موقعیت صورت فلکی قوس به نزدیک‌ترین نقطه در مدار چرخش خود به دور زمین خواهد رسید و کمی بزرگ‌تر از زمان‌های دیگر به نظر می‌رسد، اظهار کرد: فاصله ماه از زمین متفاوت است، زیرا مدار آن کاملاً دایره‌ای نیست و کمی بیضی شکل است. وقتی ماه ماهانه این مسیر بیضوی را در اطراف زمین طی می‌کند، فاصله آن ۱۴ درصد بین ۳۶۵۰۰۰ کیلومتر در حضیض (نزدیک‌ترین فاصله به زمین) و ۴۰۶۷۰۰ کیلومتر در اوج (دورترین فاصله از زمین) تغییر می‌کند. اندازه زاویه‌ای آن نیز بین ۲۹.۴ دقیقه قوسی و ۳۳.۵ دقیقه قوسی با همان فاکتور متفاوت است و روشنایی آن نیز تغییر می‌کند، اگرچه در عمل تشخیص این مسئله دشوار است زیرا فازهای ماه همزمان تغییر می‌کنند، اما تأثیر زیادی در رؤیت هلال دارد.
وی افزود: ممکن است تصور کنید ماه به هنگام طلوع و غروب بسیار بزرگ‌تر و نزدیک‌تر است که چنین نیست؛ درواقع خطای دید موجب می‌شود ماه هنگام نزدیک شدن به افق بسیار بزرگ‌تر از آنچه که واقعاً هست به نظر برسد. این مسئله «توهم ماه» نامیده می‌شود و چیزی بیش از یک خطای دید نیست. هر عکسی نشان می‌دهد که ماه دقیقاً همان اندازه است؛ صرف نظر از اینکه در افق ظاهر شود یا مستقیماً بالای سر باشد.
این نوع خطای دید، درباره خورشید و صورت‌های فلکی هم وجود دارد. دلیل این خطا هنوز به‌طورکامل مشخص نیست، اما ازآنجاکه ماه وقتی نزدیک به افق است در میان ساختمان‌ها و درختان دیده می‌شود، مقایسه اندازه آن با این المان‌های زمینی آن را به چشم ما بزرگ‌تر نمایان می‌کند تا وقتی که بر فراز آسمان است و مغز معیار مقایسه اندازه دیگری برای آن به‌کار می‌برد. ماه ۱۱ روزه ساعت ۱۷:۱۵ طلوع می‌کند و تا ساعت ۰۳:۵۹ روز بعد در آسمان حضور دارد.
رصد سیارک جونو در موقعیت مقابله خورشیدی
کارشناس تیم علمی رصدخانه لارستان اضافه کرد: «کارل هاردینگ» ستاره‌شناس آلمانی سیارک جونو را که قطری حدود ۹۰۰ کیلومتر دارد را در سال ۱۸۰۴ میلادی کشف کرد. جونو سومین سیارک درخشان کشف شده منظومه شمسی است که در مداری به دور خورشید قرار دارد. مدار جونو از بین مدارهای مریخ و مشتری عبور می‌کند. نام این سیارک، نام اساطیری یکی از خدایان یونانی است.
سیارک‌ها اجرامی سنگی با شکل نامنظم یا کروی هستند که به دور خورشید می‌چرخند. اکثر سیارک‌ها در کمربند اصلی، بین مریخ و مشتری، قرار دارند. «مقابله» بهترین زمان برای رصد جرم است زیرا عموماً جرم نزدیک‌ترین فاصله به زمین را دارد و کل طول شب قابل مشاهده است. البته از موقعیت مقابله برای جست‌وجو و شناخت بیشتر اجرام جدید منظومه شمسی، مانند اجرام کمربند کویپر و سیارک‌ها، هم استفاده می‌شود و محققان اغلب تلاش می‌کنند تا این اجرام را در زمانی که حداکثر نور آن‌ها توسط خورشید به دست می‌آید، رصد کنند. از مختصات رصدخانه لارستان از ساعت ۲۰:۴۰ تا ۰۵:۰۰ صبح چهارشنبه _شانزدهم شهریورماه_ فرصت دارید «جونو» را رصد کنید. البته برای دیدن این جرم باید از دوربین دوچشمی یا تلسکوپ استفاده کرد. قدر جونو ۶.۷۲ تخمین زده شده است.
مقارنه سیاره مریخ و ستاره دبران
وی تصریح کرد: سیاره سرخ و ستاره دبران، چهارشنبه _شانزدهم شهریورماه_ در آسمان ما نزدیک به هم قابل رصد هستند. جدایی زاویه‌ای این اجرام ۴.۳ درجه خواهد بود. بهترین زمان برای رصد این پدیده ساعت ۰۲:۰۰ بامداد است، البته اجرام از حدود ساعت ۲۳:۳۰ تا سپیده‌دم در آسمان حضور دارند. قدر مریخ منفی ۰.۲ و دبران ۰.۸ تخمین زده شده است. «دبران» درخشنده‌ترین ستاره صورت فلکی ثور، سی‌امین ستاره درخشان آسمان شب، پرنورترین ستاره نزدیک به خورشید در دایره‌ای به شعاع صد سال نوری و یکی از نزدیک‌ترین غول‌های سرخ به ما است.
مقارنه ماه و زحل
فخرایی‌فرد افزود: چهارشنبه _شانزدهم شهریور_ ماه و زحل از دید ناظران زمینی در یک بعد قرار دارند و ماه ۱۲ روزه با عبور از جنوب زحل به فاصله سه درجه و ۵۶ دقیقه قوسی یک همنشینی جذاب را پدید می‌آورد. مقارنه (( Conjunction به معنای یکسان بودن بعد یا طول دایره‌البروجی دو جرم است. وقتی دو جرم آسمانی مانند دو سیاره یا ماه و سیاره یا خورشید و سیاره به فاصله ظاهری کمی در آسمان می‌رسند، در اصطلاح نجومی از واژه «مقارنه» استفاده می‌شود، البته در مواردی که جدایی زاویه‌ای آن‌ها کم باشد، اصطلاح نزدیکی، همنشینی یا «اجتماع» استفاده می‌شود.
از مختصات رصدخانه لارستان این همنشینی در آسمان، زمانی که اجرام به ارتفاع ۱۸ درجه بالاتر از افق جنوب شرقی شما می‌رسند حدود ساعت ۱۹:۲۱، قابل رصد است سپس حدود ساعت ۰۳:۵۹، اجرام در فاصله هفت درجه‌ای افق جنوب غربی محو می‌شوند. ماه با قدر منفی ۱۲.۷ و زحل در قدر ۰.۳ در آسمان می‌درخشند و هر دو در صورت فلکی جدی یا بزغاله قرار دارند. در صورت رصد با تلسکوپ این دو جرم نمی‌توانند همزمان در میدان دید تلسکوپ قرار بگیرند، اما با چشم غیرمسلح یا از طریق یک دوربین دو چشمی به راحتی قابل مشاهده خواهند بود.
ماه در اوج خورشیدی
کارشناس تیم علمی رصدخانه لارستان گفت: چهارشنبه _شانزدهم شهریور_ ماه در حرکت مداری به دور زمین، ساعت ۱۷:۱۰ به دورترین نقطه خود از خورشید (نقطه اوج مداری) در فاصله 1.0097 AU (واحد نجومی) می‌رسد. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که تقریباً ماه در فاز کامل یا نزدیک به آن است. فاصله بین زمین و ماه 0.0024 AU (364000 کیلومتر) و فاصله زمین و خورشید ۱.۰۰۷۵ واحد نجومی خواهد بود. در این زمان ماه در صورت فلکی جدی یا بزغاله و خورشید در صورت فلکی جدی قرار دارد. ماه ۱۲ روزه با ۹۷ درصد روشنایی ساعت ۱۸:۰۳ طلوع و ساعت ۰۵:۰۹ روز بعد غروب می‌کند. ساعت طلوع و غروب خورشید به ترتیب ۰۶:۳۲ و ۱۹:۰۶ است. این موقعیت معمولاً همزمان با ماه کامل اتفاق می‌افتد که خورشید و ماه در آسمان در دو سمت مخالف نسبت به زمین قرار می‌گیرند. بنابراین حدوداً همزمان با غروب خورشید از سمت افق غربی می‌توانیم شاهد طلوع ماه از سمت افق شرقی باشیم.
نظر شما