به گزارش خبرگزار ایمنا، کبریای مقدس؛ روزهای آخر ماه ذیحجه فرا می‌رسد، شیعیان اسلام به اولین چیزی که به آن فکر می‌کنند ماه محرم الحرام است. محرم، ماهی که بزرگترین واقعه را در تاریخ اسلام برای جهانیان به نمایش گذاشته است و درس‌های بسیاری همچون ایثار، جوانمردی، دلدادگی، آزادگی، فتوت و مردانگی را با گذشت چندین قرن امروز می‌آموزیم.
با شور و اشتیاق ایرانیان برای استقبال از ماه خون بر شمشیر، علوی تباران مازندرانی با تمیز کردن تکایا، حسینیه‌ها و بقاع متبرکه در شهرها و روستاها به پیشباز ماه حق علیه باطل می‌روند و با پارچه‌های مشکی، سبز دوردوزی شده زرد طلایی و قرمز و منقش به اشعار حماسی شاعران مدیحه سراگو و لبیک گویان "یا حسین (ع) "، "یا ابوالفضل العباس (ع) "، "یا سیدالشهدا (ع) "، سقانفارهای چوبی و با قدمت چندین ساله محله‌شان، حسینیه‌ها و تکایای طوایف خود را آذین بندی می‌کنند.
محرم فرا می‌رسد؛ در دهه اول، طبق سنت‌های دیرینه اجدادیشان که به عنوان میراث کهن با رگ و ریشه آنها اجین شده است، به برپایی آئین‌ها می‌پردازند.
آیین‌هایی که طبق بررسی کارشناسان میراث فرهنگی استان مازندران قدمت آن به ۶۰۰ سال می‌رسد و به نقلی عاشقانه‌های علوی‌تباران مازندرانی است که از قلب یک طفل شش ماهه تا پیر کهن این دیار برای حسین (ع) می‌تپد.
نخل‌گردانی نوا لاریجان با قدمت ۶۰۰ ساله
یکی از این آئین‌ها مراسم کهن نخل گردانی مردم روستای نوای لاریجان شهرستان آمل است که روز هفتم محرم آغاز تا روز عاشورا ادامه دارد. نخلی که مردم منطقه روایت‌های بسیاری برای آن نقل می‌کنند و اعتقاد زیادی به آن دارند.
در این روز علاوه بر نوایی‌ها، مردم بسیاری از نقاط مختلف مازندران و حتی سایر استان‌ها در این مراسم حضور پیدا می‌کنند و به برپایی نخل گردانی می‌پردازند.
رسم کهن مجمع پلا و علم‌شویی کوهستانی‌های بهشهر
اهالی روستای کوهستان شهرستان بهشهر در دهه اول محرم هر شب طی آئینی به نام مجمع پُلا، به صورت داوطلبانه با پخت غذا میزبان میهمانان حسینیه این روستا هستند.
در هر مجمع به تعداد چهار یا پنج نفر غذایی پخت می‌شود و بانوان پس از شنیدن صدای شیپور از گلدسته قدیمی روستا، مجمع‌هایشان را بر سر می‌گذارند و به سمت تکیه راهی می‌شوند و مؤمنان و عزاداران را به آراسته‌ترین شکل اطعام می‌کنند.
علم‌شویی و علم‌گردانی از دیگر رسوم ایام محرم در روستای کوهستان است. رسمی که عبدالمهدی کوهستانی سال‌ها است بانی برگزاری این سنت قدیمی است و اهالی روستا نذورات و قربانی‌های خود را در اختیار او می‌گذارند تا مراسم عزاداری سالار شهیدان هرچه بهتر برگزار شود.
پیر علم؛ سنت ۳۰۰ ساله کلوده با نذر روسری‌های رنگارنگ
آئین کهن پیر علم با قدمت بیش از ۳۰۰ ساله با بانی خانواده جمالی واقع در روستای کلوده شهرستان محمودآباد، از دیگر رسوم دیرینه مردم این استان است که با برپایی سنت زیبایش عاشقان سیدالشهدا (ع) و یارانش را به آن می‌کشاند.
رسمی که با علم شویی پیر علم در روز پنجم ماه محرم در منزل خانواده جمالی آغاز و با علم گردانی و نذری روسری‌های رنگارنگ در حسینیه روستا در روز هفتم محرم و سینه‌زنی و پذیرایی ناهار اهالی محل به پایان می‌رسد.
در روز هفتم رسم است که هر فردی با گرو گرفتن یک روسری پس از حاجت روا شدن همان روسری را به همراه یک روسری دیگر برای پیرعلم بیاورد تا برای گرو گرفتن عزاداران و مشتاقان دیگر اهدا شود.
صبح تروره، صب تیره‌دل یا "مکن ای صبح طلوع" مازندرانی‌ها
"مکن ای صبح طلوع" یا به زبان محلی "صب تیره دل"، "صبح تراره" سنت رو به نابودی است که در گذشته در بسیاری از نقاط استان مازندران برگزار می‌شد و امروزه در چند روستای ساری و محمودآباد به اجرا درمی‌آید.
این آئین قبل از اذان صبح روز عاشورا از سوی عزاداران انجام می‌شود به این شکل که اهالی محل در آن بامداد بیدار شده و به یاد بیداری امام حسین (ع)، یارانش و اهل بیت ایشان قبل از وقوع آن واقعه مهم به عزاداری می‌پردازند.
در گذشته روستاییان محمودآبادی به خاطر بستن آب روی سیدالشهدا و همه همراهانش کنار جوی آب می‌رفتند و در آنجا با اشعار حماسی مدیحه سرایی می‌کردند. امروزه با جمع شدن در تکایا و حسینیه و با نوحه‌خوانی، از صبح می‌خواهند تا طلوع نکند تا آن حماسه بزرگ تاریخی و اسلامی نیفتد.
در کنار این آئین‌های به یادماندنی و ثبت معنوی آئین‌های دیگر همچون کرنازنی رامسر، نخل‌گردانی ۶۰۰ ساله اورطشت محمودآباد، مراسم شویلاشت حسین ساری (چهار دانگه)، پیر تکیه ولیکدان امیرکلای بابل، فرمازنون سورک (طعام دهی) سورک ساری، گهره‌بندی یا گهواره‌بندی دیوای بابل، مراسم آئینی شیرگاه سوادکوه شمالی و غریبه شو یا شام غریبان رامسر است که به ثبت میراث معنوی کشور در آمده است و هر ساله از سوی شیفتگان آقا عبدالله الحسین (ع) برگزار می‌شود.
نظر شما