احمد ملک‌حسینی، در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، درباره چالش‌های بهزیستی در حوزه پیشگیری از اعتیاد، اظهار کرد: هرچند برای کاهش آسیب‌ها همه متولیان حوزه اجتماعی و خانواده‌ها باید به میدان بیایند، اما سازمان بهزیستی در این زمینه نقشی محوری دارد؛ این سازمان با بهره‌گیری از ظرفیت‌های مختلف از مراکز کاهش آسیب اعتیاد تا مراکز مشاوره و مراکز مداخله در بحران‌ها تلاش دارد آسیب‌ها را تا حد ممکن محدود کند، با این‌وجود چالش‌هایی نیز پیش رو دارد.
وی ادامه داد: براساس آخرین آمار ستاد مبارزه با موادمخدر در حال حاضر دو میلیون و ۸۰۸ هزار مصرف‌کننده موادمخدر در کشور وجود دارد که بالاترین مصرف موادمخدر با بیش از ۶۶ درصد مربوط به تریاک است. این امر حاکی از این است که باید در کنار توسعه مراکز درمان اعتیاد اقدام‌های اثربخش‌تری در پیشگیری از اعتیاد صورت گیرد.
این کارشناس ستاد مبارزه با موادمخدر تصریح کرد: آسیب‌های اجتماعی پدیده پیچیده‌ای است که در به وجود آمدن آن عوامل مختلفی نقش دارد به همین خاطر پیشگیری از اعتیاد امر پیچیده و زمان‌بری است. هرچند نمی‌توان انتظار داشت سازمان بهزیستی به‌عنوان متولی حوزه اعتیاد بتواند به‌تنهایی اقدامات مؤثری در حوزه پیشگیری انجام دهد اما نیاز است که این سازمان بیش از گذشته سیاست‌گذاری راهبردی داشته باشد.
کم بودن نظارت تخصصی و مستمر از مراکز ترک اعتیاد
وی اضافه کرد: این سازمان در حوزه اعتیاد از سال‌های گذشته، ظرفیت‌هایی را برای ترک اعتیاد ایجاد کرده که شامل مراکز ماده ۱۵ و مراکز ماده ۱۶ هستند، اما باید پذیرفت در برخی مراکز، رویکردهای تخصصی درمان اعتیاد و برخورد با فرد معتاد به‌طور کامل رعایت نمی‌شود و سازمان بهزیستی با توجه به تعدد وظایف و نیروی انسانی کمی که دارد نظارت مستمری نمی‌تواند از این مراکز داشته باشد.
ملک‌حسینی، اظهار کرد: در تقسیم‌بندی دیگری مراکز اعتیاد بهزیستی به مراکز اقامتی یعنی کمپ‌ها، مراکز گذری کاهش آسیب، مراکز توانمندسازی و جامعه‌پذیری، مراکز ترک اعتیاد اجتماع درمان‌مدار یا تی سی و مراکز سرپناه شبانه یا شلتر تقسیم‌بندی می‌شوند اما بیشترین چالش بهزیستی در این مراکز اعتیاد است زیرا این سازمان بر اساس قانون مدیریت این مراکز را به بخش خصوصی واگذار کرده است و واگذار کردن هر فعالیت دولتی به بخش خصوصی همیشه در کشور ما با چالش‌هایی روبه‌رو بوده است.
وی ادامه داد: هرچند واگذاری این مراکز از سوی سازمان بهزیستی به بخش خصوصی با استاندارها و سخت‌گیری لازم در خصوص صلاحیت فرد انجام می‌شود، اما پس از واگذاری سازمان بهزیستی به دلیل نبود نظارت مستمر و سخت‌گیرانه از سوی بدنه کارشناسی این سازمان باعث شده برخی از این مراکز رویکرد تخصصی لازم در گروه جامعه هدف خود نداشته باشد و همین امر باعث بروز مشکلات عدیده برای مددجویان شود.
ضعیف بودن خدمات برخی مراکز کاهش آسیب
این کارشناس ستاد مبارزه با مواد مخدر گفت: فعالیت بسیاری از مراکز خصوصی ذیل بهزیستی مطلوب است، اما در برخی مراکز، بدنه مددکاری، روانشناس و حتی درمانگر بسیار ضعیف است و حتی در برخی از این مراکز این افراد حضور ندارند مگر در زمان بازرسی و غیره که این امر باعث ایجاد نارضایتی‌هایی شده است.
وی افزود: در حوزه معتادان متجاهر نیز سازمان بهزیستی طرح‌های ساماندهی در دست دارد و از ابتدای شیوع کرونا تاکنون بیش از هشت هزار معتاد متجاهر را در مراکز ماده ۱۶ خود پذیرش کرده است. اما به دلیل نبود همکاری سایر دستگاه‌های متولی در حوزه اعتیاد باعث شده که این طرح‌ها از اثربخشی لازم برخوردار نباشند.
لزوم اقدامات نوین رسانه‌ای
ملک‌حسینی تصریح کرد: سازمان بهزیستی فعالیت‌های آموزشی پیشگیرانه از اعتیاد در محیط‌های کاری و فضای مجازی داشته است که در سال‌های گذشته با توجه به شیوع کرونا این فعالیت‌ها در فضای مجازی با ساخت فیلم و موشن گرافیک افزایش قابل‌توجهی داشته است هرچند این فعالیت‌ها ارزشمند است اما باید پذیرفت در انجام این فعالیت‌ها نه در محتوا بلکه در شیوه عرضه، اثربخشی و مخاطب‌شناسی ضعف اساسی وجود دارد و نیاز است این سازمان در انجام این‌گونه فعالیت‌ها از مشاوران تخصصی رسانه استفاده کند.
وی ادامه داد: دیگر زمان بروشور و بولتن چاپ کردن برای مباحث پیشگیری گذشته است و افراد تمایل چندانی برای مطالعه این مباحث ندارند، سازمان بهزیستی این رویه را باید منسوخ و بودجه چاپ بولتن و بروشورها در اقدامات نوین رسانه‌ای هزینه کند.
نظر شما