به گزارش خبرنگار ایمنا، سازمان بهزیستی کشور، به موجب لایحه قانونی سال ۱۳۵۹ در جهت تحقق مفاد اصول سوم، بیست و یکم و بیست و نهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، در زمینه تحقق عدالت اجتماعی تشکیل شد و به همین مناسبت بیست‌وپنجم تیرماه هر سال در کشور به عنوان «روز بهزیستی و تأمین اجتماعی» نامگذاری شده است. در واقع بهزیستی، سازمانی فرهنگی، اجتماعی و امدادی است که به منظور گسترش رحمت الهی در جامعه و حفظ ارزش‌ها و کرامات والای انسانی، مجموعه خدماتی را ارائه می‌دهد.
این سازمان با کمترین حمایت‌های دولتی و با تکیه بر مشارکت مردمی و همکاری سازمان‌ها، در راه گسترش خدمات توانبخشی، امدادی، بازپروری و کمک به تأمین حداقل نیازهای گروه‌های کم درآمدی که قادر به توانایی و خودکفایی اقتصادی نیستند، فعالیت می‌کند. سازمان بهزیستی برای کمک به قشر محروم و افرادی که بنا به دلایل محیطی، اجتماعی، اقتصادی و ارثی یا داشتن مشکلات جسمی، روانی، عاطفی، گرفتار مشکلات شدند، تأسیس شده است.
با نگاهی گذرا به مهمترین فعالیت‌های این سازمان، اهمیت آن بیشتر مشخص می‌شود. پیشگیری از معلولیت‌ها، توانبخشی به معلولان، رسیدگی به امور یتیمان، بررسی آسیب‌های اجتماعی، اشتغال و کاریابی، مشاوره فرهنگی، تربیتی و خانوادگی، ایجاد آزمایشگاه‌های ژنتیکی جهت پیشگیری از معلولیت‌ها، درمان و پیشگیری از اعتیاد و ارائه شیوه‌های صحیح زندگی به جوانان از مهمترین فعالیت‌های این سازمان محسوب می‌شود. درخصوص کارکرد و اقدامات صورت گرفته در سازمان بهزیستی استان اصفهان با ولی‌الله نصراصفهانی، مدیرکل بهزیستی استان اصفهان گفت‌وگویی داشتیم که در ادامه می‌خوانید:
مهمترین وظایف سازمان بهزیستی چیست؟
سازمان بهزیستی در راستای قانون تشکیل این سازمان و قانون حمایت از زنان، معلولان و اطفال فاقد سرپرست مؤثر، در معاونت‌های مختلفی همچون اجتماعی، پیشگیری، توانبخشی و مشارکت‌های اجتماعی در حال فعالیت است. معاونت اجتماعی این سازمان در جهت رسیدگی به معیشت و توانمندسازی زنان فاقد سرپرست مؤثر، کودکان فاقد سرپرست مؤثر، اورژانس اجتماعی، کودکان کار و خیابان، چندقلوها، گروه‌های همیار زنان و خانواده، و فرزندخواندگی فعالیت می‌کند.
در حال حاضر در این معاونت، حدود ۱۰ هزار زن سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی استان اصفهان هستند و با تأمین اعتبار انجام شده از سمت سازمان بهزیستی کشور طی سال گذشته، زن سرپرست خانوار واجد شرایطی که پشت نوبت خدمات مستمری باشد در استان اصفهان وجود ندارد و همه زنانی که واجد شرایط برای دریافت مستمری بودند، تحت پوشش قرار گرفته و به آنها ارائه خدمت می‌شود.
چه اقداماتی برای مشکلات مسکن مددجویان انجام شده است؟
با توجه به شرایط اقتصادی حال حاضر به خصوص در رهن و اجاره مسکن و نظر به اینکه بیشتر خانواده‌ها و زنان فاقد سرپرست مؤثر به صورت رهن و اجاره در منازل اسکان دارند، مددجویان با مشکلات بسیاری روبه‌رو هستند. سازمان بهزیستی کشور با تأمین مبالغی به عنوان ودیعه مسکن بلاعوض طی سال گذشته تأمین اعتبار کرده است و این موضوع در سال جاری نیز ادامه دارد اما اگر کمک خیران که همیشه یاری‌کننده هستند، نباشد دچار مشکل خواهیم شد.
یکی از مشکلات اساسی حال حاضر در حوزه زنان فاقد سرپرست مؤثر، تهیه وثیقه، رهن و اجاره است؛ هنگامی که این مددجویان برای دریافت وام معرفی می‌شوند، ضامن و وثیقه کافی که باید در اختیار بانک قرار دهند، ندارند و همین موضوع منجر به ایجاد مشکل شده است. در همین راستا یکی از اولویت‌هایی که از دولت، وزارتخانه و مجلس انتظار می‌رود، تهیه ودیعه مسکن مناسب برای جامعه هدف است.
راهکارهایی توانمندسازی و اشتغال زنان بی‌سرپرست چیست؟
توانمندسازی، به استقلال رسیدن و اشتغال زنان فاقد سرپرست مؤثر نیز یکی از اهداف بهزیستی است و یکی از اقدامات انجام شده طی سال گذشته تشکیل گروه‌های همیار بوده است. در گروه‌های همیار مکان و تسهیلات اشتغال در اختیار ۱۰ تا ۱۵ زن سرپرست خانواده که توانایی ایجاد اشتغال دارند، قرار می‌گیرد و با کاریابان و اشتغال‌آفرینان مشورت می‌شود.
درحال حاضر در سطح استان بیش از ۳۰ گروه همیار متشکل از زنان سرپرست خانواده وجود دارد که فعالیت‌هایی نظیر خیاطی، نانوایی، خشک کردن سبزی و میوه‌جات، آشپزی و بسیاری از موارد دیگر را انجام می‌دهند. همچنین با هماهنگی بانک کشاورزی خدمات مالی خرد به زنان سرپرست خانوار داده می‌شود که هر زنی بتواند اشتغالی داشته باشد. در خدمات خرد، زنان سرپرست خانوار حمایت می‌شوند، تسهیلات می‌گیرند و برای فروش محصولات آنها بازاریابی می‌شود.
چه اقداماتی برای کودکان بی‌سرپرست در استان اصفهان صورت گرفته است؟
سازمان بهزیستی وظیفه دارد فرزندان دختری که حضانت آنها از شیرخوارگی به بهزیستی سپرده شده است را تا حد ازدواج حمایت و پسران را برای سربازی، اشتغال و حتی ازدواج آماده و حمایت کند. همچنین برای کودکان ترخیصی یا فاقد شغل مناسب نیز اقداماتی انجام شده است تا از ۱۵ سالگی به بعد علاوه بر تحصیل، حرفه‌ای را به عنوان حرفه‌ای اجتماعی بیاموزند.
در حال حاضر حدود ۱۲۰۰ کودک دختر و پسر فاقد سرپرست مؤثر در استان اصفهان وجود دارد و هدف توانمندسازی این کودکان درون خانواده است تا از انتقال آنها به مراکز جلوگیری شود. نزدیک به نیمی از این تعداد به فامیل درجه یک واسپاری شده‌اند و مبلغی ماهانه تحت عنوان کمک معیشت به خانواده درجه اولی که حضانت کودک را برعهده گرفته است، پرداخت می‌شود.
۴۰ خانه کودک و نوجوانان بدون تابلو در سطح استان دایر است که ۶۰۰ کودک در سه رده سنی سه تا شش سال، شش تا ۱۲ سال و ۱۲ تا ۱۸ سال به تفکیک جنسیت در این منازل با مددکاران، روانشناسان، پزشک و کادری تعریف شده، زندگی می‌کنند. آنها در فعالیت‌های خانه مشارکت می‌کنند، مدرسه و دانشگاه می‌روند و تحصیل خود را ادامه می‌دهند.
به این علت که کودک به طور طبیعی در محیط خانواده آموزش‌هایی می‌بیند، سعی بر این بوده تا محیط شبیه به محیط خانواده برای کودکان تعریف شود و به همین علت نام این مراکز، مراکز شبه خانواده است که همگی به مؤسسات خیریه واگذار شده است.
به لطف افراد خیر، وضعیت معیشتی تهیه شده برای کودکان، بهتر از متوسط جامعه است اما مهمترین چالش در این زمینه استقلال کودکان، کاریابی، اشتغال، ازدواج و تشکیل زندگی مستقل است. جوانانی که به طور طبیعی درون خانواده هستند نیز مشکلاتی دارند و این کودکان به واسطه اینکه فاقد خانواده یا فاقد خانواده مؤثر بودند، مشکلات چند برابری دارند.
خیران در حل مشکلات جوانان کمک‌کننده هستند؛ به عنوان مثال خیری تعداد زیادی سکه را به فرزند در آستانه ازدواج پرداخت می‌کند یا منازل مسکونی را با مبلغی ناچیز، سه تا چهار سال در اختیار این فرزندان قرار می‌دهد تا فرزند ترخیص شده زندگی خوبی برای خود تعریف کند.
پیشرفت ساماندهی و توانمندسازی کودکان کار و خیابان چقدر بوده است؟
بیش از ۱۱ دستگاه همکار سازمان بهزیستی در حوزه ساماندهی کودکان کار و خیابان هستند که به علت عمل نکردن به وظیفه خود، از برخی آنها، گله‌هایی وجود دارد. طی یک تا دو سال گذشته همه دستگاه‌های همکار بسیج شدند و شرح وظایف به آنها گوشزد و جلسات متعددی نیز برگزار شد و دو دستگاه که همکاری لازم در این زمینه نداشتند به عنوان ترک فعل به دادستانی و استانداری معرفی شدند تا برخورد مناسب قضائی با دستگاه‌های مذکور صورت گیرد.
طبق آئین‌نامه ساماندهی کودکان کار و خیابان، باید سامانسرایی تعریف شود تا کودکان پس از شناسایی و جذب، وارد سامان سرا شوند و کارشناسان بهزیستی، کمیته امداد، فنی‌وحرفه‌ای، دانشگاه علوم پزشکی و سایر دستگاه‌های مرتبط با مراجعه به سامان سرا، اقدامات تعریف شده را انجام دهند اما اقدامی جهت دایر شدن سامان سرا صورت نگرفته است و از این بابت گله‌هایی وجود دارد. طبق مطالعات انجام شده ۸۰ درصد از کودکان کار و خیابان، کودکان اتباع خارجی هستند اما این آمار مورد قبول اداره اتباع نیست و هنوز نحوه برخورد با این کودکان در کشور مشخص نیست.
سازمان بهزیستی متولی کودکان فاقد سرپرست مؤثر است و باید سامان سرا وجود داشته باشد تا کودکان فاقد سرپرست مؤثر را به مراکز شبانه‌روزی منتقل یا درون خانواده‌ها ساماندهی کند و علی‌رغم اینکه وظیفه بهزیستی دایر کردن سامان سرا نیست اما باید مکانی برای ساماندهی کودکان کار و خیابان تعریف می‌شد، اتاق‌هایی در اورژانس اجتماعی بهزیستی به سامان سرا اختصاص یافته است.
اعتقاد بر این است که اگر قصد حل کردن معضل کودکان کار و خیابان باشد، باید مشکلات اقتصادی خانواده حل شود و تا زمانی که حاشیه‌نشینی، سکونتگاه‌های غیررسمی یا شهرستان‌های محروم وجود دارد، کودک یک خانواده برای کسب درآمدی که بیشتر از مستمری بهزیستی و کمیته امداد است، با اقداماتی نظیر گل فروشی یا پاک کردن شیشه خودروها به خیابان و چهارراه‌ها روی می‌آورد.
بسیاری از این کودکان دچار باندهای فساد و فحشاء می‌شوند که آسیب‌پذیری بسیار بیشتری نسبت به سایر کودکان دارند. سازمان بهزیستی با آموزش و پرورش تعاملات خوبی دارد تا عقب‌ماندگی تحصیلی این کودکان شناسایی و جبران شود. همچنین سعی می‌شود با هماهنگی با بهداشت و درمان، کمیته امداد و سایر دستگاه‌های دولتی، وام‌هایی در راستای توانمندسازی برای این کودکان و خانواده‌های آنها گرفته شود تا کودک به خیابان یا چهارراه روی نیاورد.
گاهی کار کودک به ناچار است و کودکی در خیابان کار می‌کند باید اقدامی صورت گیرد که کمترین آسیب اجتماعی متوجه وی باشد؛ در همین راستا کودک باید آموزش ببیند تا در صورت وجود قصد سوءاستفاده شخصی یا باندی، آگاه باشد که اورژانس اجتماعی تعریف شده است و باید به آنجا مراجعه کند.
چه خدماتی در اورژانس اجتماعی بهزیستی ارائه می‌شود؟
چهار خدمت توسط اورژانس اجتماعی ارائه داده می‌شود. اولین خدمت، خدمات تلفنی است که هر فردی موظف است در صورت مشاهده کودک‌آزاری، سالمندآزاری، همسرآزاری، معلول‌آزاری یا خشونت خانگی مراتب را از طریق تماس به شماره ۱۲۳ یا مراجع قضائی و انتظامی، گزارش دهد. خط ۱۲۳ به خط داغ معروف است و اعداد آن شامل یک، دو و سه است تا کودکان نیز به راحتی توان تماس با این شماره را داشته باشند. طبق قانون کودک‌آزاری از مواردی است که نیاز به شاکی خصوصی ندارد و هر فردی که شاهد کودک‌آزاری باشد و مراتب را اطلاع ندهد، مجرم شناخته می‌شود.
در صورتی که امکان حل مشکل از طریق تماس تلفنی وجود داشته باشد، همکاران نسبت به مشاوره اقدام می‌کنند و اگر شرایط برای حل مشکل از طریق تماس تلفنی مهیا نباشد، مددکاران با خودروهای ون مناسب‌سازی شده که به صورت سیار خدمات مشاوره را ارائه می‌دهند، به مکان وقوع اختلاف یا مشکل برای مداخله مراجعه و افراد را برای مشاوره به مراکز مشاوره اجتماعی و پایگاه‌های اورژانس اجتماعی دعوت می‌کنند. برخی موارد نیازمند مداخله قضائی و انتظامی هستند که در این صورت فرزند یا همسر با حکم قضائی به صورت موقت از درون خانواده جداسازی شود و خانواده یا فرد مذکور باید از طریق مرجع قضائی در کلاس‌های آموزشی شرکت کند و پس از تأیید صلاحیت، کودک یا همسر توسط مرجع قضائی به خانواده باز گردانده می‌شود.
استان اصفهان خانه امنی برای بانوان آسیب‌دیده یا تحت خشونت دارد؟
درحال حاضر در استان اصفهان یک خانه امن برای زنان تحت خشونت قرار گرفته که از سمت همسر طرد شده‌اند وجود دارد و این زنان می‌توانند از طریق تماس با خط ۱۲۳ از خدمات این خانه امن بهره‌مند شوند. این خانه محلی امن است که توسط خانم‌ها اداره می‌شود و مشاوره حقوقی، روانشناسی و همه خدماتی که یک زن آسیب‌دیده نیازمند آنها است با هدف تحکیم بنیاد خانواده، به بانوان ارائه می‌شود.
چه فعالیت‌هایی در حوزه توانبخشی به مددجویان ارائه می‌شود؟
همه گروه نابینایان، ناشنوایان، معلولان جسمی حرکتی، معلولان ذهنی، معلولان اعصاب و روان و سالمندان، تحت پوشش خدمات توانبخشی بهزیستی قرار دارند. درحال حاضر حدود ۱۳۲ هزار معلول در استان اصفهان تحت پوشش سازمان بهزیستی هستند که به حدود ۳۲ هزار نفر، مستمری و خدمات مستمری ارائه می‌شود. ملزومات توانبخشی نظیر واکر، عصا، ویلچر، سمعک، عینک و الزامات توان‌پزشکی مانند فیزیوتراپی، کار درمانی و گفتار درمانی مورد نیاز افراد تحت پوشش از مراکز غیردولتی دارای مجوز از دانشگاه، خرید خدمت می‌شود. برنامه‌ای تحت عنوان CBR یا توانبخشی مبتنی بر جامعه درحال اجرا است که در این طرح تسهیل‌گران محلی بدون حقوق و مزایا معلولان منطقه خود را شناسایی می‌کنند و آنها را جهت دریافت خدمات توانبخشی به پایگاه‌های بهزیستی ارجاع می‌دهند.
برخی مراکز توانبخشی سازمان بهزیستی، روزانه و برخی دیگر شبانه‌روزی هستند. سعی بر این است که معلولان، سالمندان یا بیماران تا حد امکان درون خانواده ساماندهی شوند؛ در همین راستا با پرداخت حق پرستاری و مستمری از آنها حمایت می‌شود و در صورتی که ناچار به انتقال آنها به مراکز توانبخشی باشیم، سعی بر انتقال به مراکز روزانه است تا از آنها نگهداری شود، آموزش ببیند، اوقات فراغتی داشته باشند و سپس به خانواده بازگردند اما متأسفانه اجبار بر این است که مراکز شبانه‌روزی برای برخی از سالمندان، بیماران روانی مزمن و برخی معلولان ذهنی درنظر گرفته شود تا خدمات ۲۴ ساعته شبانه‌روزی به آنها ارائه شود.
وضعیت اشتغال معلولان و مناسب‌سازی شهر چگونه است؟
متأسفانه قانون سه درصد اشتغال معلولان که جزو قانون جامع حمایت از معلولان است، توسط دستگاه‌های دارای استخدام نادیده گرفته می‌شود و این موضوع همچنان حل نشدنی است. معلولان بسیار تحصیل کرده‌ای در جامعه حضور دارند اما متأسفانه در مصاحبه‌های استخدامی این معلولان نادیده گرفته می‌شوند و همچنان یکی از شرایط اصلی دستگاه‌ها برای استخدام داشتن صحت کامل جسم و روان است.
در قانون جامع حمایت از حقوق معلولان به مناسب‌سازی فضاها و مبلمان شهری اشاره شده است که شهرداری، سازمان نظام مهندسی و هر دستگاهی در ساخت ساختمان‌های عمومی مشارکت دارند، باید به دسترسی معلولان توجه ویژه‌ای داشته باشند. خدمات بسیار خوبی توسط شهرداری درخصوص دسترسی سهل و امن برای معلولان صورت گرفته است اما افراد جامعه توجهی به شرایط توانخواهان ندارند و در واقع نیازمند فرهنگ عمومی هستیم. شهرداری و نظام مهندسی نیز باید نسبت به مناسب‌سازی شهر اهتمام بیشتری داشته باشند.
در قانون جامع حمایت از معلولان، حمل و نقل و استفاده رایگان از اتوبوس و مترو ذکر شده اما هنوز اقدامی صورت نگرفته است. دستگاه‌های مرتبط موظف هستند خودروهای مناسب‌سازی شده ون که دارای قابلیت استفاده از ویلچر برای معلولان است را تهیه و به مؤسسه‌ای غیردولتی واگذار کند تا در خدمت معلولان باشد.
معلولان امتیاز ویژه‌ای در سطح استان‌ها و شهرها نمی‌خواهند و تنها خواسته آنها داشتن حقوقی برابر است. اگر فردی معلول به کسب وکاری مشغول شود از او همانند یک فرد عادی مطالبه مالیات می‌شود و تسهیلاتی به وی داده نمی‌شود اما در عوض خدماتی که به یک شخص معلول داده می‌شود مانند افراد عادی نیست. انتظار می‌رود بتوانیم در هفته‌های بهزیستی که هر سال گرامی می‌داریم، پاسخ مناسبی به معلولان در مورد خدماتی که برای آنها مطالبه کردیم، داده شود اما سال به سال این موضوع تکرار می‌شود و اقدامی صورت نمی‌گیرد.
در حوزه معاونت پیشگیری چه فعالیت‌هایی انجام می‌شود؟
خط ۱۴۸۰ برای ارائه خدمات مشاوره تلفنی رایگان در سطح استان از هشت صبح تا ۱۲ شب درحال خدمت‌رسانی است و به خصوص در دوران شیوع بیماری کرونا کمک شایانی به افراد کرده است. هنگامی که فردی برای مشاوره حضوری مراجعه می‌کند به علت شرم حضور، احساس راحتی کافی ندارد اما با برقراری تماس تلفنی با این خط، این مشکل نیز مرتفع می‌شود.
طبق شعار «پیشگیری بهتر از درمان است» سعی بر پیشگیری از بیماری‌ها و آسیب‌ها است؛ در همین راستا طرح تنبلی چشم برای کودکان سه تا شش سال به صورت سالانه، طرح غربالگری شنوایی برای نوزادان و طرح غربالگری اضطراب کودکان برای پیشگیری از ناراحتی‌های اعصاب و روان در سطح استان اجرا می‌شود. این معاونت مناسب‌سازی و آگاه‌سازی خانواده‌ها، مشاوره‌های طلاق، مشاوره‌های پیش از ازدواج و پیش از فرزندخواندگی را نیز برعهده دارد.
کمپ‌ها و ارائه خدمات شبانه‌روزی به معتادان و معتادانی که قصد ترک دارند نیز از حوزه این معاونت است. درحال حاضر دو کمپ ماده ۱۶ در استان اصفهان دایر است که به معتادان متجاهر خدمت‌رسانی می‌کند. کمپ ماده ۱۶ مربوط به معتادانی است که توسط مراجع قضائی و انتظامی و به اجبار باید ترک کنند اما کمپ‌های ماده ۱۵ اختیاری هستند و خود فرد و خانواده به صورت اختیاری بدون مداخله قضائی و انتظامی به این کمپ‌ها مراجعه و از خدمات استفاده می‌کنند.
کمپ ماده ۱۶ فدک راه‌اندازی شد؟
مقرر شده بود این کمپ تا پایان سال ۱۴۰۰ آماده و سپس توسط ستاد مبارزه با موادمخدر تجهیز و تحویل بهزیستی شود و در آخرین جلسه برگزار شده شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر که اوایل سال جاری برگزار شد، آماده بودن این کمپ از نظر ساختمانی و عمرانی اعلام شد اما پس از چند ماه بازدیدی صورت گرفت که طبق نظر کارشناسان این کمپ آمادگی استفاده ندارد. تا زمانی که عملیات عمرانی و تجهیز این کمپ صورت نگیرد، نمی‌توان برای یک مؤسسه مجوز صادر کرد؛ قول‌هایی در راستای تکمیل هرچه سریع‌تر داده شده که امید است سریع‌تر انجام شود.
مشاوره‌های ژنتیک چگونه انجام می‌شود؟
از هر خانواده‌ای که فرد معلولی به دنیا آورده، برای بهره‌مندی از خدمات مشاوره ژنتیک که توسط متخصصان ژنتیک انجام می‌شود، دعوت می‌شود. این افراد مشاوره‌هایی دریافت می‌کنند و در صورت نیاز به آزمایش ژنتیک یا ژنوم و مشخص شدن اینکه آیا در آینده نیز فرزند معلولی به دنیا خواهند آورد، از آنها حمایت می‌شود.
با حمایتی که از خانواده‌های دهک پایین جامعه انجام می‌شود، هزینه آزمایشات آنها هرچند گران‌قیمت، اما پرداخت می‌شود تا از اینکه یک فرد معلول به چرخه معلولان کشور اضافه شود و مشکلاتی را برای خانواده، خود و جامعه ایجاد کند، جلوگیری شود.
لزومی در تغییر ساختار بهزیستی وجود دارد؟
دستگاه‌ها پس از دو برنامه پنج ساله باید ساختار خود را بررسی کنند و پیشنهادات اصلاحی خود را ارائه دهند که این موضوع در دستور کار سازمان بهزیستی نیز قرار دارد. اعتقاد مسئولان در سازمان بهزیستی کشور این است که اگر سازمان بتواند از ظرفیت غیردولتی و خیران استفاده بیشتری داشته باشد، بسیار مناسب‌تر است.
با توجه به مشکلات معیشتی که متوجه خانواده‌ها است و تأمین نشدن اعتبارات دولتی به میزان کافی، به نظر می‌رسد اگر بخش غیردولتی و خدمات اقتصادی کمک‌کننده سازمان بهزیستی باشند، در راستای میل به اهداف سازمان بهزیستی مؤثرتر است.
سازمان بهزیستی تا چه حد در شرح وظایف خود موفق عمل کرده است؟
اعتقاد بر این است که پرسنل سازمان بهزیستی با همه کمبودها، کاستی‌ها و مشکلاتی نظیر مشکلات اقتصادی، معیشتی، اشتغال و مسکن که درحال حاضر دست به گریبان جامعه است، به نحو مطلوب و بسیار شایسته اقدامات خود را انجام داده‌اند و آمار و ارقام نیز بیانگر این موضوع است اما متأسفانه مشکلاتی که افراد جامعه را درگیر کرده، مشکلاتی است که با همت یک دستگاه حل نمی‌شود. اگر همه دستگاه‌ها به خصوص در حوزه قانون جامع حمایت از معلولان که قانونی بسیار مترقی است، وظایف خود را انجام دهند می‌توانیم در نیل به اهداف مددجویان بسیار مؤثرتر عمل کنیم.
طبق قانون جامع حمایت از معلولان، مستمری پرداختی حال حاضر به خانواده‌های مددجو، شاید برابر با یک پنجم باشد و چهار پنجم آن پرداخت نمی‌شود. مشکلاتی که در استان‌ها وجود دارد مربوط به قانون‌گذاری و بودجه‌ریزی در سازمان است و هرچند سالانه به اعتبارات افزوده می‌شود و دولت نیز در دوره جدید اهتمام ویژه‌ای به این موضوع داشته است اما نیازهای جامعه هدف به علت اینکه دهک‌های پایین جامعه هستند و در تلاطم‌های اقتصادی بیشتر آسیب می‌بینند، نیازمند نگاهی ویژه است.
پرسنل و مددکاران بهزیستی علی‌رغم مشکلات و فرسایش روحی و سوختگی شغلی، همه وظایف خود را انجام می‌دهند تا از همه ظرفیت‌های استان به خصوص در حوزه اشتغال‌زایی برای جامعه هدف استفاده شود.
چه کمبودهایی متوجه تأمین اعتبارات و بودجه بهزیستی است؟
تأمین هزینه‌های درمانی مددجویان و تهیه وسایل توانبخشی آنها، مشکلات بسیاری دارد. متأسفانه با وجود وضعیت اقتصادی حال حاضر جامعه و افزایش قیمت‌ها به خصوص طی سال گذشته، در تهیه وسایل برای خانواده‌ها به خصوص خانواده‌های معلولان ضایعه نخاعی، مشکلات بسیاری وجود دارد. انتظار می‌رود اعتبار ویژه‌ای برای معلولان شدید و خیلی شدید اختصاص یابد. خانواده‌های مددجوی بهزیستی با مستمری دریافتی خود قادر به تهیه وسایل مورد نیاز و تأمین هزینه‌های درمانی یا آزمایشگاهی نیستند.
در حال حاضر زن سرپرست خانوار پشت نوبت نداریم اما متأسفانه نزدیک به هشت هزار مددجو را پشت نوبت دریافت خدمات داریم تا وارد چرخه حمایت بهزیستی شوند و هنوز تأمین اعتبارات لازم برای این اقدام صورت نگرفته است.
چه راهکارهایی برای بهبود وضعیت خدمت‌رسانی سازمان بهزیستی دارید؟
یکی از عوامل تأثیرگذار در بهبود وضعیت خدمت‌رسانی، تأمین اعتبارات است تا حداقل نیازهای خانواده‌ها تأمین شود. متأسفانه شیوع بیماری کرونا و وجود مشکلات اقتصادی منجر شد بهزیستی برخی از خیران اصلی خود را از دست دهد و همین موضوع خلاءهایی را در سازمان ایجاد کرده است.
اعتقاد بر این است که بهزیستی باید با سازمان امور اجتماعی کشور که در وزارت کشور مستقر است، همکاری بیشتری داشته باشد و بسیاری از وظایف نظیر حمل ونقل شهری و مشکلات آب، برق و گاز که درحال حاضر بر دوش بهزیستی است و از توان این سازمان خارج است را دستگاه‌های مربوطه برعهده بگیرند و هر دستگاه وظیفه خود را برابر قانون انجام دهد تا شاهد اتفاقات خوبی باشیم.
ایجاد شرایط برای استفاده بیشتر از بخش غیردولتی و تقویت مراکز مثبت زندگی نیز تأثیر مهمی در بهبود خدمت‌رسانی دارد، ۱۰۰ مرکز مثبت زندگی در سال گذشته افتتاح شد که در این مراکز مددجویان محله و سکونتگاه‌های یک منطقه می‌توانند دسترسی به پایگاهی نظیر بهزیستی داشته باشند و خدمات پرونده‌ای آنها نیز به صورت دیجیتال است.
فعالیت در مجموعه بهزیستی چگونه است؟
فعالیت در مجموعه بهزیستی بسیار مقدس و شریف، با کمترین حقوق و بیشترین برکت و رضایتمندی شغلی از منظر روحی و وجدانی است اما بیشترین فرسایش و سوختگی روحی را در بهزیستی می‌بینیم؛ چراکه هر روز بیننده و شنونده مشکلات خانواده‌ها و افراد جامعه هستیم. اعتقاد در سازمان بهزیستی بر این است که اگر حقی به فردی داده نمی‌شود در مقابل حقی از فردی نیز گرفته و ضایع نشود.
فعالیت در سازمان بهزیستی نظیر سایر مشاغل نیست و همه همکاران فعال در این سازمان شبانه‌روز درگیر مشکلات مددجویان هستند. در واقع این شغل با پوست و خون افراد عجین است و اقتدای افراد به بزرگ مددکار عالم حضرت علی (ع) است که از فقرا، معلولان و نیازمندان دستگیری و افراد را به این کار ترغیب می‌کردند.
نظر شما